Is het einde van Occupy Hongkong in zicht?

Op 15 oktober sleepten zes politieagenten in Hongkong een sociale hulpverlener naar een donkere hoek, gooiden hem op de grond, en sloegen hem in elkaar. Zijn handen waren achter zijn rug gebonden. Ze schopten hem terwijl hij over de grond rolde. In totaal duurde de eenzijdige vechtpartij zo'n vier minuten.

De straathoek waar dit gebeurde is inmiddels legend​arisch geworden; een soort monument van politiegeweld in Hongkong. De occupyprotesten tegen het besluit van de Chinese overheid in Beijing om geen lokale kandidaten toe te laten in toekomstige verkiezingen zijn dan wel aan het afzwakken, maar de reputatie van de lokale politie zal er niet ongeschonden doorheen komen.

Toen de beelden van het incident van 15 oktober naar buiten kwamen, veroorzaakte dit veel onrust. De politieagenten die bij het incident betrokken waren, konden makkelijk geïdentificeerd worden, maar het onderzoek kwam maar langzaam op gang. Pas afgelopen week werden er zeven politieagenten gearresteerd voor het in elkaar slaan van Ken Tsang. Ze werden beschuldigd van "zware lichamelijke mishandeling met letsel ten gevolg", waar een maximale gevangenisstraf van drie jaar op staat. Dit is een relatief lage strafmaat. In China is het namelijk zo dat ambtenaren die iemand mishandelen tijdens hun dienst een levenslange gevangenisstraf riskeren.

In Hongkong, net als op veel andere plekken ter wereld, beschermt het systeem zichzelf.

En net als bijna elk politiedepartement ter wereld heeft de politie van Hongkong een enorm imagoprobleem. Ooit was het een vertrouwde organisatie, maar nu is de reputatie van iedereen in uniform beschadigd. Agenten worden vergeleken met honden en ervan beschuldigd dat ze samenwerken met boeven en gangsters. Alles wat de politie doet, wordt onder de loep genomen. Als agenten zich bij de protesten vertonen met arrestatie- en ontruimingsbevelen, lopen de spanningen snel op en breken er vaak kleine relletjes uit.

Tijdens de piek van de demonstraties waren er drie actieve protestplekken in Hongkong. De eerste is een kamp in het Admiralty-district en ligt dichtbij overheidsgebouwen en de barakken van het Chinese Volksbevrijdingsleger. Een andere ligt in Causeway Bay, in het hart van een populair winkeldistrict. Mong Kok, de derde protestplek, heeft ook veel winkels in de buurt, maar is wat minder gepolijst. Hier vonden ook de ruwste gevechten tussen demonstranten en politieagenten plaats.

Afgelopen dinsdag ontruimde de politie een klein stukje land in Mong Kok. Deurwaarders en politieagenten arriveerden in de ochtend, maar het duurde tot vier uur 's middags voordat auto's weer door de straat konden rijden.

Deze ontruiming was waarschijnlijk een test om te kijken hoe de demonstranten en toeschouwers zouden reageren. De politie ging de volgende dag namelijk terug naar Mong Kok om de rest van de tenten, kunstwerken en al het andere Occupy-materiaal te verwijderen. Meer dan honderd demonstranten werden gearresteerd. Degenen die kunstwerken van het vuilnis wilden redden, gingen de confrontatie met de politie aan en konden nog een paar stukken veiligstellen. Na afloop werd een verse laag verf over de muren gespoten om alle sporen van de demonstranten uit te wissen.

Veel mensen uit de buurt sympathiseren met de eisen van de demonstranten, maar zijn stiekem toch blij dat ze weg zijn uit het gebied. Een ondernemer uit Mong Kok vertelde me: "Ik heb twintig jaar gewerkt om mijn bedrijf op te bouwen. Deze jongeren praten over democratie en dat iedereen een stem moet hebben, maar ze hebben ons nooit gevraagd wie wij allemaal zijn voordat ze onze buurt innamen. De huur voor mijn winkelpand is zo'n $15,000 per maand. Ik begrijp wat ze willen bereiken, maar ze snijden mijn keel door als ze de ingang van mijn winkel blokkeren met hun protesten. Zo bloedt mijn zaak langzaam dood."

Voor hem betekenen de leeggeveegde straten niet alleen dat hij weer geld op zijn bankrekening kan storten. Het gaat ook om zijn werknemers die van zijn winkel afhankelijk zijn, en dat het bedrijf dat hij met bloed, zweet en tranen heeft opgebouwd niet failliet gaat. We zagen hetzelfde tijdens Occupy Wall Street toen winkeleigenaars geïrriteerd raakten door het gebrek aan handel den het luide getrommel van de demonstranten.

Occupy Hong Kong is nu twee maanden gaande en iedereen is een beetje moe. Het wordt alleen maar kouder en natter, en de omstandigheden zijn niet ideaal voor een langdurige bezetting. Nadat Mong Kak ontruimd werd, stonden de demonstranten en politieagenten op scherp. Zou de politie doorgaan en alle andere kampementen ook wegvegen? Zou het opruimen van Mong Kok betekenen dat het vuur van het protest opnieuw zou worden aangewakkerd?

Op zondag openden sommige demonstranten van het Admiralty-kamp de aanval op het overheidshoofdkwartier. De politie sloeg terug met wapenstokken en traangas. Het was het meest gewelddadige moment van de afgelopen weken. Ten minste achttien mensen werden gearresteerd.

Bij het ochtendgloren kalmeerde de boel een beetje. Op maandagochtend om elf uur was het weer stil in Admiralty. Studenten lagen languit over de straat verspreid te slapen. Sommige studenten trokken zich terug in hun tent. Een meisje sneed schuimkussens in stukken en bond ze aan haar armen met garen. Ze vertelde me dat ze meer bescherming nodig had als ze weer met de politie in aanraking zou komen.

Op dit punt was het duidelijk dat Occupy Hongkong wat van zijn kracht kwijt was. De politieke leiders in Hongkong en Beijing geven niet toe. Ze zien er ook geen reden voor. In hun ogen zijn de demonstranten wetteloze hooligans. Zolang de demonstraties doorgaan zal de publieke opinie zich steeds meer tegen hen keren, in ieder geval als het gaat over het innemen van publieke wegen en parken.

Eén van de leiders van de studentendemonstranten, Joshua Wong (die toevallig ook kandidaat is voor TIME's Persoon van het Jaar) gaf maandag aan dat hun acties niet effectief genoeg waren en verklaarde daarom in hongerstaking te gaan voor onbepaalde tijd. Twee andere leden van Scholarism, zijn studentengroep, zullen met hem meedoen. De drie tieners zeiden dat ze alleen water zullen drinken tijdens de staking.

Benny Tai, het brein achter de Occupy Hongkong-beweging, ging in oktober ook al in hongerstaking. Hij bereikte er niet zo veel mee en het is onduidelijk of de poging van Wong dat wel zal doen.

Als er niet snel iets radicaal verandert in het denken en handelen van Occupy Hongkong, zal de beweging doodbloeden. Sterker nog, de drie oprichters van de beweging hebben zichzelf inmiddels al aangegeven bij de politie. Zij verklaarden dat ze hopen dat de demonstranten de ziel van de parapluprotesten weer teruggeven aan de gemeenschap.

Ofwel: het is tijd om naar huis te gaan.