Najstarszy mem na świecie ma prawie 100 lat, ale wciąż jest aktualny

Artykuł pierwotnie ukazał się na VICE US

Czy człowiek jest zdolny do zmiany? Choć wydaje się, że świat dookoła wali się i pali, na przestrzeni wieków ludzkość przecież dokonała pewnego postępu, prawda? Niedawno odkryty egzemplarz satyrycznego czasopisma „The Judge”, wydanego w 1921 roku na Uniwersytecie Iowa wskazuje na to, że przynajmniej w kwestii humoru pewne rzeczy nigdy się nie zmieniają.

Przed wami coś, co wygląda na najwcześniejszy przypadek użycia mema „What You Think You Look Like vs. What You Actually Look Like” („Jak myślisz, że wyglądasz vs. Jak naprawdę wyglądasz”). Łudząco przypomina mem „Expectation vs. Reality” („Oczekiwania vs. Rzeczywistość”), którego popularność eksplodowała po premierze 500 dni miłości w 2009 roku. Reżyser Marc Webb wykorzystał go w filmie, by zdruzgotać niewczesne nadzieje Josepha Gordona-Levitta na zejście się z byłą. Pomysł przyjął się i rozprzestrzenił w formie internetowych komiksów, nakładek na zdjęcia, demotywatorów i filmów na YouTube. Do dziś nieźle się trzyma i ma własny wątek na Reddicie.

Jak się okazuje, format ten ma już niemal 100 lat. Według niektórych źródeł jego historia sięga do publikacji „Wisconsin Octopus”, uniwersyteckiej gazetki podobnej do „The Judge” z roku 1919 lub 1920. Dwupanelowy komiks pokazuje, że memy pojawiły się na świecie na długo przed internetem. Pojawiają się nawet spekulacje, jakoby rysunek stanowił pierwszy w historii mem pasujący do dzisiejszej definicji.

Styl ilustracji tak blisko przypomina niektóre z memów inspirowanych anime i nieporządną stylistykę spopularyzowaną w latach 60. przez takich artystów, jak Rober Crumb, że można by ją wziąć za mistyfikację. Jednakże PDF zawierający oryginalne wydanie „The Judge” w cyfrowej wersji Google’a zdaje się potwierdzać pochodzenie tego proto-mema. Komiks otaczają wiersze i dowcipy, które także dziś wydają się niepokojąco aktualne. Większość żartów opisuje kobiety napastowane przez „mistrzów podrywu”, a jedna z zamieszczonych krotochwil dowodzi, że płaskoziemcy nie przyswajali faktów na długo przed „Szalonym” Mike’iem Hughesem i jego niewydarzonym lotem na orbitę w chałupniczej rakiecie.

Więcej na VICE: