Ik kreeg een pijnlijk bekkenonderzoek zonder dat ik het wist

Als je op de hoogte wil blijven van onze beste stukken zonder je suf te scrollen, schrijf je dan in voor onze wekelijkse nieuwsbrief.

De twintigjarige rechtenstudent aan de Universiteit van East Anglia had al langer last van acute bekkenpijn, wat waarschijnlijk veroorzaakt werd door endometriose. Op 16 februari dit jaar was ze gevraagd om een diagnostische laparoscopie te ondergaan – een kijkoperatie in de buikholte. Er waren zeven artsen in de kamer en de procedure zou ongeveer een half uur duren.

Caity wist van tevoren dat de artsen, als ze eenmaal buiten bewustzijn was, een incisie zouden maken in de rand van haar navel. In haar buikholte zou met een naald koolstofdioxide worden geblazen, waarna de laparoscoop naar binnen zou gaan – een kleine camera waarmee ze de binnenkant konden inspecteren. Binnen een handomdraai zou het allemaal weer over zijn.

Toen ze weer bij zinnen kwam – veertig minuten later – zat er bloed tussen haar benen.

Caity bleek een bekkenonderzoek te hebben ondergaan terwijl ze buiten bewustzijn was, waar ze geen toestemming voor had gegeven. Haar benen waren in stijgbeugels geplaatst en ze was gepenetreerd met een medisch instrument – een baarmoedermanipulator. Doordat deze procedure zo ingrijpend was, bloedde ze zo hevig, dat ze dacht dat ze ongesteld was.

Ze wist dit allemaal trouwens niet meteen. De artsen verzochten haar vrij snel daarna om weer te vertrekken, waarna ze een klacht indiende, en een half jaar later is ze nog steeds bezig om erachter te komen wat er nou eigenlijk gebeurd is, in die veertig minuten.

“Ik tril nog steeds, en ik voel me nog altijd misbruikt,” zegt ze tegen VICE. “Dat het is gebeurd is nog tot daaraan toe – het gaat me er vooral om dat ze me helemaal niet hadden gewaarschuwd van tevoren. Ik heb altijd veel vertrouwen gehad in mijn artsen, maar dat hebben ze totaal geschonden.”

Het Norwich and Norfolk University Hospital Trust – waar ze behandeld werd – heeft zijn excuses aangeboden en toegegeven schuldig te zijn geweest voor de miscommunicatie. Ook gaan ze hun laparoscopie-bijsluiter herformuleren, zodat duidelijk wordt dat een bekkenonderzoek tot de mogelijkheden behoort. Maar Caity vindt dit niet genoeg: wat haar betreft moeten vrouwen vrijwillig instemmen voordat ze zo’n behandeling ondergaan. “Op zo’n manier krijg ik niet de ruimte om er goed over na te denken. Wat als ik vroeger misbruikt of aangerand was geweest?”

Dat laatste is de tragische realiteit voor Rebecca*, die seksueel misbruikt is geweest en onderworpen werd aan een bekkenonderzoek terwijl ze onder volledige narcose was. Net als Caity had Rebecca al maanden een striemende pijn in haar buik. Op doktersadvies besloot ze een laparoscopische operatie te ondergaan, en ook zij werd niet verteld dat ze mogelijk ook haar vagina zouden inspecteren. Haar onderzoek vond plaats op 18 februari, twee dagen na dat van Caity, maar dan in een ander ziekenhuis in een ander land. Toen ze wakker werd, was de situatie vrijwel hetzelfde: haar broek zat tot aan haar knieën, het bloed stroomde uit haar vagina en er zat maandverband tussen haar dijen.

Direct na de operatie was Rebecca te bang om vragen te stellen. Vier maanden later stuitte ze op Change.org, de petitie die Caity had opgezet waarop ze haar verhaal vertelde en opriep tot een strengere regels rondom medische toestemming. Toen Rebecca erop klikte, voelde ze een rilling over haar rug. Ze las het meerdere keren, en vroeg zich af of haar niet hetzelfde was overkomen. Zodra ze in contact kwam met Caity wist ze dat ze een klacht in wilde dienen.

In documenten die zijn ingezien door VICE, hebben de artsen van Rebecca bevestigd dat ze een bekkenonderzoek heeft gekregen en dat daar een baarmoedermanipulator bij gebruikt is. Dat zou voor elke vrouwelijke patiënt moeilijk zijn om te horen, maar voor Rebecca was het des te heftiger vanwege haar traumatische ervaringen uit het verleden.

“Als tiener ben ik meerdere keren seksueel misbruikt door mijn vriendje,” vertelt ze. Ze heeft een posttraumatische stressstoornis opgelopen, wat er alleen nog maar erger op geworden is door haar recente operatie. “Ik ben jaren in therapie geweest om mijn trauma te verwerken. Maar sinds ik erachter ben wat er met me gebeurd is, voelt het alsof ik weer naar een duistere plek ben teruggetrokken. Mijn vertrouwen is opnieuw geschaad.”

Rebecca noch Caity hebben daadwerkelijk endometriose. De oorzaak van hun pijn bleek achteraf gezien ook gediagnosticeerd te kunnen worden zonder laparoscopie.

De twee vrouwen willen niet de National Health Service voor het blok zetten, maar zijn wel bezorgd over de geheimzinnigheid rondom hun operaties. “Patiënten zijn tijdens een operatie op hun kwetsbaarst,” zegt Caity. “Het zou toch normaal moeten zijn dat ze weten wat er met hun lichaam gebeurt, al helemaal bij deze lichaamsdelen.”

Toen we de British Medical Association om een reactie vroegen, werden we doorverwezen naar de General Medical Council, het publieke orgaan dat standaarden bepaalt voor artsen en geneeskundestudenten in het Verenigd Koninkrijk. Zij zeggen dat artsen niet zomaar zulke procedures uit mogen voeren zonder toestemming. De National Health Service wilde geen commentaar geven.

Dr. Phoebe Friesen, die onderzoek doet naar medische ethiek en gewerkt heeft bij de Universiteit van Oxford, zegt dat het probleem vooral te wijten is aan de onduidelijke richtlijnen voor bekkenonderzoeken. Toestemming kan worden uitgesproken of geïmpliceerd, en aangezien Caity toestemming had gegeven voor de laparoscopie, werd haar toestemming voor de rest van de procedure als “geïmpliceerd” beschouwd. En aangezien bekkenonderzoek medisch legitiem is, kan de arts zich beroepen op de aanname dat ze toestemming zou hebben gegeven als ze bij bewustzijn was geweest. Dit grijze gebied maakt het moeilijk om aan te geven waar nou precies de grens ligt.

“Het is een ingewikkelde kwestie, want als het bekkenonderzoek wordt uitgevoerd voor het welzijn van de patiënt, dan zou de patiënt er waarschijnlijk mee akkoord gaan,” zegt Friesen. “Maar dat neemt natuurlijk niet weg dat ze van tevoren gewaarschuwd moeten worden.”

Erika Denton, de medisch directeur van het Norfolk and Norwich University Hospital, zegt dat het verhaal van Caity een leermoment voor haar en haar personeel was. “We willen nogmaals onze diepe verontschuldigingen aanbieden aan mevrouw Downing, voor het leed dat haar is aangedaan bij een procedure bij NNUH,” zegt ze. “We hebben onze excuses aangeboden aan mevrouw Downing, omdat we niet expliciet duidelijk hadden gemaakt dat een intern onderzoek deel uitmaakt van laparoscopie.”

“We hebben onze bijsluiter voor diagnostische laparoscopie herzien en bijgewerkt om duidelijker te maken dat de procedure ook bestaat uit een vaginaal onderzoek. Al onze gynaecologen zijn zich ervan bewust hoe belangrijk het is om dit uit te leggen.”

Voor Caity en Rebecca is dit antwoord gedeeltelijk een overwinning, maar ze staan nog steeds achter hun klacht. Ze koesteren geen wrok tegen de artsen die ze behandeld hebben – ze willen gewoon benadrukken hoe belangrijk medische toestemming is. Ze willen voorkomen dat ook andere vrouwen zo verward, kwetsbaar en bebloed uit hun verdoving ontwaken.

Aanvullende verslaggeving door Nat Kelly.

*Naam is aangepast om privacyredenen.

Dit artikel verscheen oorspronkelijk bij VICE UK.