Twee Duitse broers moeten levenslang de Griekse cel in wegens cannabisbezit

Bang dat je iets mist? Begrijpelijk. Daarom hebben we een nieuwsbrief met onze beste stukken, video’s én winacties. Schrijf je in!

De zwaarbeveiligde gevangenis in de Griekse stad Patras is ontzettend grimmig. Soms worden er acht gevangenen in een cel geplaatst van vijf vierkante meter. In die gevangenis zitten momenteel twee Duitse broers van 34 en 42. Ze kregen een levenslange gevangenisstraf en een boete van honderdduizend euro per persoon, omdat ze de intentie hadden drugs te verhandelen.

Vorige week zocht ik contact met hun advocaten om over de rechtszaak te praten. Ik wilde weten waarom ze in Griekenland deze extreem hoge straf hebben kunnen krijgen, terwijl ze in hun eigen land, Duitsland, niet langer dan paar jaar zouden moeten zitten. Ik leerde hoe verschillend de drugswetten zijn in heel Europa.

Op 14 oktober 2017 rond middernacht doet de politie een inval in de flat van de broers en een nabijgelegen boerderij vlakbij de Griekse noordkust in de stad Kavala. Achter een stel plastic gordijnen vindt de politie een heleboel wiet verstopt in pallets. In een andere kamer hangt cannabis te drogen. De planten hangen in netten aan de muur, die vastgeknoopt zitten aan een fitnessapparaat in de kamer. In totaal wordt er ongeveer honderd kilo hennep en een kilo cannabis gevonden.

Aan de rand van de boerderij ligt een graanveld. Daarachter vindt de politie nog tachtig wietplanten en een professioneel irrigatiesysteem. De broers worden gearresteerd voor drugshandel, terwijl ze zelf zeggen dat ze destijds aangehouden werden op grond van drugsbezit.

De Duitse ambassade zegt dat ze op de hoogte zijn van de zaak en dat er consulaire bijstand wordt verleend. Verder willen ze geen commentaar geven over wat ze doen om de mannen te helpen.

De broers beweren geen eerlijke zitting te hebben gekregen en wachten nog op de officiële samenvatting van het vonnis. “Het proces is een beetje raar verlopen,” vertelt de 42-jarige broer mij. Aangezien zij beiden geen Grieks spreken, hadden ze volgens de regels van het EU recht op een tolk. Die kregen ze, maar hij werd steeds onderbroken door de rechter en hij moest grote delen van het verhaal overslaan. “We konden het eigenlijk totaal niet volgen,” zegt de oudste.

Uiteindelijk was er ook niet heel veel om te volgen. De zaak duurde slechts twintig minuten, en ging ongeveer zo: drie rechters en de staatsadvocaat lieten de Griekse verdediger van de heren niet uitpraten, aldus de broers. Voordat ze zich realiseerden wat er gebeurde, trokken de rechters zich alweer terug voor overleg om uiteindelijk uitspraak te doen.

De rechters handelden naast deze zitting nog vier andere zaken af die dag. Hun overlegtijd bedroeg in totaal vijftien minuten. “Dat is drie minuten per zaak. In drie minuten hebben ze bepaald dat wij een levenslange straf krijgen en een boete van honderdduizend euro,” vertelt de 42-jarige man. Hun vonnis werd niet vertaald.

Een paar dagen geleden kregen de heren het vonnis wél vertaald opgestuurd. Het werd nu pas duidelijk op welke grond ze waren veroordeeld, namelijk drugshandel.

Wat de broers claimen is natuurlijk moeilijk te verifiëren het volledige transcript van de zitting te lezen. Maar de mannen zien hoe dan ook een veel grotere straf tegemoet dan ze in Duitsland zouden hebben gehad. Ten eerste is het verboden voor een advocaat in Duitsland om twee cliënten te vertegenwoordigen, zegt Ulrich Kerner, de in Berlijn gevestigde strafpleiter die de broers bijstaat in hun hoger beroep. Kerner en zijn collega's zijn momenteel aan het theoretiseren hoe het Griekse gerechtshof in het hoger beroep zo’n zware straf zou kunnen gaan rechtvaardigen.

Ik vroeg Kerner wat hij van deze kolossale straf vindt. “De straf is zwaar omdat de drugs die de broers in bezit hadden een hogere waarde blijkt te hebben dan 75.000 euro,” legt hij uit. In de samenvatting van het vonnis staat: “Georganiseerde en herhaalde handel van drugs, en het kweken en bezit van drugs met een marktwaarde van boven de 75.000 euro.” Sinds 2015 is het in Griekenland mogelijk om levenslange gevangenisstraffen uit te delen voor drugshandel met een winstmarge van boven de 75.000 euro. De straf wordt altijd levenslang als het boven die waarde uitstijgt.

Het probleem hiervan is dat het Griekse hooggerechtshof nog moet toelichten hoe ze die waarde bij de broers hebben bepaald. Omdat die waarden moeilijk te bepalen zijn, of in elk geval helemaal niet specifiek zijn, geeft dat de rechtbank ruimte om te doen wat ze willen. Dit zou ook kunnen verklaren waarom er in het verslag geen cijfers staan van het aantal in beslag genomen planten of de hoeveelheid thc die erin zat – twee componenten die essentieel zouden zijn in een Duitse rechtbank, waar de politie de planten droogt in een laboratorium en op basis daarvan de exacte waarde van de drugs kan bepalen.

De broers hadden hoe dan ook thuis nooit levenslang gekregen. In Duitsland krijg je alleen levenslang bij moord of een serieuze poging tot doodslag. “Als ze bij een bende hadden gezeten of gewapend waren geweest, hadden ze drie tot acht jaar kunnen krijgen,” zegt Kerner. Maar niets van die aard staat in de documenten van de rechtbank. Daarom zouden de broers in Duitsland hoogstens voor commerciële handel van narcotica zijn veroordeeld. Maar zelfs dan zou er bewijs moeten zijn van hun intentie het te verkopen voor winst.

Volgens een rapport van de European Monitoring Centre for Drugs and Drug Addiction is Griekenland één van de twaalf EU-landen die een levenslange straf hanteren voor drugsgerelateerde misdaden. Het land heeft ook de hoogste minimumstraf van de EU, waarvoor je acht jaar gevangenisstraf kan krijgen voor drugshandel.

De broers en hun advocaten wachten nog steeds op het inzien van het uitgebreide vonnis. “Het is moeilijk te zeggen hoe lang dat gaat duren,” zegt Kerner. De Griekse officier van justitie heeft hun verzoeken om de zaak te versnellen afgewezen.

“Voor heel veel gevangenen in Griekenland kan het zes of zeven jaar duren voordat hun hoger beroep wordt behandeld,” zegt de oudere broer. “Je krijgt een afspraak maar dat wordt elk jaar weer uitgesteld.” En pas nadat de rechtbank in hoger beroep is geweest kan de gedetineerde een aanvraag indienen om de gevangenisstraf in hun eigen land uit te zitten, mits het land ook lid is van de EU. Wanneer de Griekse autoriteiten het eens zijn met een overplaatsing komt er voor de Duitse autoriteiten weer een nieuw probleem bij: ze moeten dan aangeven wat ze van de straf vinden, en of een levenslange gevangenisstraf passend is voor het bezitten van cannabis.

*We hebben de namen van de broers niet weergegeven om ons aan de Duitse mediarichtlijnen te houden.

Dit artikel verscheen eerder op VICE Duitsland.