Ik bestelde 20 abortuspillen op internet om te testen of ze echt zijn

Nu de toegang tot abortussen in de Verenigde Staten afneemt, waardoor veel vrouwen uit het Zuiden en Middenwesten gedwongen worden om honderden kilometers te reizen naar een kliniek, wordt er opnieuw gesproken over de zogenaamde 'doe-het-zelf-abortus'. Volgens schattingen zijn er alleen al in Texas meer dan 100.000 mensen die geprobeerd hebben om zelf hun zwangerschap te beëindigen, en in 2015 werd er meer dan 700.000 keer op Google gezocht naar onderwerpen die iets te maken hebben met hoe je zelf een zwangerschap kunt beëindigen.

We leven niet langer in het tijdperk van het duistere steegje of de bloederige kleerhanger: allebei symbolen die onbedoeld de culturele mythe versterken dat abortussen heftig en riskant zijn. En hoewel er sommige wanhopige mensen zijn die geen toegang hebben tot goede informatie en daardoor hun toevlucht zouden kunnen nemen tot gevaarlijke opties, zijn er tegenwoordig ook zwangere vrouwen die ervoor kiezen om (stiekem) in hun eigen huis een abortuspil te gebruiken. Dit kan een simpele pil zijn of een combinatie van medicijnen die een miskraam veroorzaken.

Volgens een recent onderzoek, dat werd gepubliceerd in The BMJ, zijn "zelf-toegediende" medische abortussen buiten een kliniek geen echte bedreiging: abortuspillen zijn – als ze correct worden gebruikt – veiliger dan een paracetamolletje. Toch bestaan er wetten die zwangere vrouwen in reëel gevaar kunnen brengen. Het is wettelijk gezien een grijs gebied om een abortuspil te kopen en je eigen abortus op te wekken, en in de hele VS zijn er vrouwen gearresteerd op basis van het vermoeden dat ze thuis hun zwangerschap hebben beëindigd, of omdat ze onder verdachte omstandigheden een miskraam kregen.

We weten dat Amerikaanse vrouwen een gevangenisstraf riskeren als ze gebruik maken van een zelfverkregen abortuspil. Maar wat onzeker is, is of de pillen die je kunt kopen op niet-gereguleerde online medicijnwinkels, echt zijn.

Deze vraag leidde ertoe dat ik en mijn samenwerkingspartners van Plan C, een organisatie van abortusvoorstanders, en Gynuity Health Projects, een onderzoeksorganisatie voor reproductieve gezondheid, een onderzoek begonnen dat nog niet eerder uitgevoerd was: we gingen het internet op om abortuspillen te vinden, die te kopen en ze vervolgens te testen op hun chemische samenstelling. Sommige van onze collega's dachten dat we heel dure suikerpillen zouden kopen, anderen waren ervan overtuigd dat we de echte pillen zouden vinden, omdat de medicijnen in andere landen voor een prikje worden gemaakt. Na even op Google te hebben gezocht bleek dat er ontzettend veel plekken waren waar we ofwel zouden worden opgelicht of de echte medicijnen zouden krijgen. We besloten dat vrouwen, die wanhopig op zoek zijn naar een veilige abortus, het recht hebben om te weten wat ze kopen. Afgelopen maand werden onze bevindingen gepubliceerd in Contraception, een maandelijks medisch tijdschrift.

We bestelden in totaal twintig doosjes pillen met een combinatie van mifepriston en misoprostol, dat wordt beschouwd als de 'gouden standaard' voor een medische abortus, en we bestelden twee producten waarin alleen misoprostol zat (ook een effectieve optie, volgens de Wereldgezondheidsorganisatie). Mijn collega's en ik deden ons voor als jonge mensen die op zoek waren naar abortuspillen, kochten een of twee doosjes van elk van de twintig websites, en lieten de pillen naar onze huizen sturen. De gemiddelde prijs van de mifeprison/misoprostol-producten lag ongeveer 200 tot 300 dollar [172 tot 258 euro] onder de gemiddelde prijs van een abortus in een kliniek in de Verenigde Staten. Het was nogal gecompliceerd om voor de pillen te betalen: de betalingsopties waren onder andere 'E-check' (een dienst waarvoor een bankrekening en routeringsnummer nodig waren), bankafschrift, PayPal, Visa, Mastercard, Western Union of Bitcoin, maar de sites gaven zelden meer dan twee opties. Ik weigerde om mijn bankgegevens op te geven, dus ik heb meer commissie aan Western Union betaald dan ik eigenlijk had gewild.

De gemiddelde bezorgingstijd was ongeveer tien dagen, wat wel een lange wachttijd is voor abortuspillen. Spoedbezorgingen waren beschikbaar en betrouwbaar (we kozen daar een paar keer voor), maar wel veel duurder. De pillen werden verstuurd in subtiele, ongemarkeerde enveloppen. Tot onze verbazing was driekwart afgestempeld binnen de Verenigde Staten. De andere vijf werden vanuit India verzonden, waar alle twintig pillen waren vervaardigd, volgens de verpakkingen. In een paar enveloppen zaten de pillen verstopt in geheime vakjes of op een telefoonoplader geplakt, die vermoedelijk als alibi was meegestuurd. Acht van de mifepriston/misoprostol-pakketjes waren met een speld doorgeprikt en de folieverpakkingen waren om de pillen heen gewikkeld. In geen van de pakketjes zat een handleiding, maar onafhankelijke sites als Safe 2 Choose en howtouseabortionpill.org proberen die leegte op te vullen.

Tijdens het onderzoek begonnen we ons te realiseren dat deze twintig websites misschien wel in handen waren van maar een paar individuele leveranciers. We bestelden van verschillende sites, maar kregen vaak bevestigingsmails van dezelfde persoon met hetzelfde mailadres. Meerdere pakketjes hadden hetzelfde retouradres. Twee bestellingen die ik op twee verschillende sites plaatste, werden in dezelfde envelop verstuurd. Uiteindelijk ontvingen we alle pakketjes, op twee na. Ook kregen we een paar verontrustende berichten. Een van onze kopers kreeg een verwarrend maar onheilspellend bericht van een leverancier: "Deel deze informatie alsjeblieft niet met een andere partij, omdat er een onderzoeksteam op zoek is naar details van dit type medicijn." Een keer vertelde een leverancier me dat hij het geld dat van mijn creditcard was afgeschreven niet had ontvangen, en ik moest hem dwingen om de pillen alsnog te versturen.

Uit onze testen bleek dat alle pillen echt waren. Alle mifepristonpillen bevatten ongeveer 200 milligram mifepriston, wat net zoveel is als de pillen die je bij Planned Parenthood krijgt. Volgens de richtlijnen van de Wereldgezondheidsorganisatie is er – in combinatie met 200 milligram mifepriston – minimaal 400 microgram misoprostol nodig voor een medische abortus die maximaal zeven weken na de laatste menstruatie gebeurt, en driekwart van de pillen bevatte meer dan die 400 microgram misoprostol. (De pillen in de andere vijf doosjes bevatten minder, wat betekent dat die minder effectief zouden kunnen zijn.) De acht pakketjes waarvan de folieverpakking met een speld was doorgeprikt bevatten het laagste misoprostolgehalte. Het is gebleken dat misoprostol wordt aangetast als het aan lucht wordt blootgesteld, en een beschadigde verpakking zou dus een waarschuwing kunnen zijn dat de pillen misschien minder effectief zijn.

We kunnen niet zeker weten of elke site die abortuspillen verkoopt oprecht is, of zelfs dat deze sites in de toekomst goede producten blijven verzenden. Deze momentopname laat alleen zien dat je tussen december 2016 en maart 2017 een echte abortus kon kopen op het internet, en dat de twintig pakketten die we ontvingen allemaal de medicijnen bevatten die we verwachtten.

Abortuspillen hadden revolutionair moeten zijn: niet alleen hadden ze de toegang en de verschillende opties moeten vergroten, ook hadden ze moeten veranderen hoe we over abortussen denken, en hadden mensen hun reproductieve autonomie eindelijk in eigen handen kunnen nemen. De pillen zijn gemakkelijk te gebruiken als het minder dan tien weken geleden is sinds je laatste menstruatie, en ze zijn ook ogenschijnlijk toegankelijk en veilig. Voor veel mensen die deze optie verkiezen, of die geen andere keuze hebben, is het risico op een gevangenisstraf het gevaarlijkste onderdeel. Maar zolang reproductieve autonomie ontoegankelijk blijft voor mensen met bepaalde postcodes of bepaalde inkomens, zal de zelf-toegediende abortus blijven bestaan, ondanks dat risico. Ik ben een voorstander van autonomie voor iedereen, en daarom vind ik het belangrijk om te vechten tegen de machten die zwangere vrouwen in gevaar brengen en opsluiten, en tegelijkertijd te helpen om de informatie toegankelijker te maken die nodig is om vrouwen hun eigen keuzes te kunnen laten maken.