Έτσι Κλείνεις το Facebook

Ο Nick Briz, με έδρα το Σικάγο, είναι ένας new media καλλιτέχνης, εκπαιδευτικός και διοργανωτής. Διδάσκει στο Marwen Foundation και στο School of the Art Institute, του Σικάγο, έχει παρουσιάσει τη δουλειά του διεθνώς και είναι συνιδρυτής του GLI.TC/H. Και ενώ όλα αυτά είναι αδιαμφισβήτητα εντυπωσιακά, να προσθέσω πως κατάλαβα ότι ο Briz ήταν η ιδιοφυΐα όταν πρωτοείδα το «Apple Computers», ένα ισχυρό πλήγμα κατά της Apple και μανιφέστο για το prosuming της εποχής μας. Έτσι, όταν ο Briz έκανε το «How To/Why Leave Facebook» (Πώς/Γιατί Να Κλείσεις το Facebook), έναν τρόπο εγκατάλειψης του Facebook, ήξερα ότι πρέπει να δώσω προσοχή.

Πρόσφατα, έκλεισα και ‘γώ το Facebook, χωρίς να με ενδιαφέρουν τα συγχαρητήρια ή το σιχτίρι στην κοινωνική πλατφόρμα. Το είχα βαρεθεί από καιρό, αλλά ήταν μέρος της ζωής μου για εννέα χρόνια. Τα παράπονα για εθισμό και τα «δεν είναι η πραγματικότητα», τα ακούω βερεσέ. Ως το μεγαλύτερο social network στον κόσμο, ασφαλώς και είναι μέρος της πραγματικότητας, απλά αισθάνθηκα ότι δεν είχα κανένα όφελος απ’ αυτό.

Η αμυδρή δυσαρέσκειά μου για το Facebook, μεγάλωσε μετά την έρευνα περί συναισθηματικής μετάδοσης. Αυτή η αμφιλεγόμενη, ακαδημαϊκή έρευνα, δημοσιεύτηκε πρόσφατα και λέει ότι το Facebook έχει κατευθύνει συναισθηματικά πάνω από 700.000 χρήστες. Αντιλήφθηκα, ότι ο βασικός σκοπός του Facebook είναι να πλουτίζει από τη διαφήμιση των χρηστών του, αλλά αυτό ακούγεται και εξαιρετικά ενοχλητικό. Και όπως έχει ήδη καταγγείλει το VICE News, μία από τις έρευνες έγινε με χρηματοδότηση της πρωτοβουλίας Minerva - βοηθώντας τη μελέτη του Πενταγώνου για την καταστολή της κοινωνικής αναταραχής- αυτό ήταν που με ενόχλησε ακόμα πιο πολύ. Ήξερα, όμως, ότι ο Briz θα με διαφώτιζε για τις εξελίξεις.

Η προσωπική βίντεο-διάλεξη του Briz, ξεκινάει με την ανάλυση και τις βασικές αιτίες που αποφάσισε να κλείσει το Facebook. Ο Briz λέει: «Το πρόβλημά μου με το Facebook, είναι πώς βρίσκουν τόσο χρόνο για να δείχνουν την έλλειψη σεβασμού στους χρήστες, για να έχουν προτεραιότητα άλλα συμφέροντα, όπως οι διαφημίσεις».

Ο Briz ανέλυσε και πώς αυτά τα συμφέροντα χωρίζονται σε τέσσερις κατηγορίες: τη φούσκα του φιλτραρίσματος, τα ανακυκλώσιμα Likes, τις χορηγούμενες ιστορίες και τα πειράματα στους χρήστες.

Δεν θα εμβαθύνω σε όλες –ο Briz το κάνει με εξαιρετικό τρόπο, στο πρώτο μισό του βίντεο. Αυτό που με αναστάτωσε περισσότερο, ήταν η ανακύκλωση των Likes μας, ή, όπως το αποκαλεί ο καθηγητής Christian Sandvig, η «Διεφθαρμένη Εξατομίκευση». Ο Sandvig γράφει, «Η Διεφθαρμένη Εξατομίκευση, είναι η διαδικασία στην οποία το ενδιαφέρον σου έλκεται από πράγματα που δεν είναι δικά σου» δηλαδή, ενδιαφέροντα που θέλουν χρήμα. Το Facebook είναι μια ισχυρή πλατφόρμα για να έχεις επαφές με φίλους και οικογένεια, αλλά φαίνεται ότι τα συμφέροντα των διαφημιστών, έχουν διεισδύσει στις προσωπικές σχέσεις.

Ο Briz και ο Sandvig, περιγράφουν πώς το Facebook θα επαναφέρει και θα δώσει έμφαση σε posts που έχουν διαφημιστική αξία. Αυτό που δεν ξέρουν πολλοί, είναι ότι τα Feeds μας, δεν είναι απαραίτητα από κοντινούς μας φίλους, αλλά μια μίξη πραγμάτων που μπορούν να σε ενδιαφέρουν, κάτι επίσης χρήσιμο για τους διαφημιστές. Αυτό σημαίνει ότι τα posts με εταιρίες θα έχουν άλλη προτεραιότητα, ακόμα και αν η φωτογραφία του φίλου σου μπορεί να είναι πιο αρεστή. Ακόμα και αν το post λέει «Δεν το πιστεύω ότι η McDonalds έκανε τέτοιο πράγμα, είναι αηδιαστικό.»[link για τα McDonalds]. Αν πατήσεις Like στο post, για το Facebook σημαίνει ότι σου αρέσουν τα McDonalds. Γι’ αυτό σου έρχονται τόσο συχνά ειδοποιήσεις που λένε «Εφτά φίλοι σου, έκαναν Like στο τάδε!» Ακόμα και αν ένας απ’ αυτούς είναι νεκρός και σε κανέναν από τους υπόλοιπους δεν θα άρεσε το τάδε. Αυτή είναι η διεφθαρμένη εξατομίκευση.

Μετά τα στοιχεία κατά του Facebook, ο Briz έκανε κάτι πιο έξυπνο απ’ αυτό που έκανα εγώ όταν έκλεισα το Facebook. Εγώ, απλά έσβησα το λογαριασμό, κάτι που έκανε αδύνατο να χρησιμοποιήσω το Spotify, ή την πιθανότητα να πιάσω δουλειά στα social media μιας εταιρίας (κάτι που έχω κάνει), ή να συνδεθώ στις εφαρμογές που χρησιμοποιώ συνήθως. Επίσης, το ότι σβήνεις το λογαριασμό, δεν σημαίνει ότι επηρεάζει τις πληροφορίες που έχει το Facebook –όπως και να ‘χει, όλα σώζονται. Το Facebook, μπορεί να δημιουργεί προφίλ-φαντάσματα, για λογαριασμό ανθρώπων που δεν έχουν ασχοληθεί ποτέ με κάτι τέτοιο, άρα το να σβήσεις εσύ τον λογαριασμό σου, δεν κάνει τίποτα στο Facebook. Αντί γι’ αυτή τη συμβολική κίνηση, ο Briz, μετέτρεψε όλα του τα δεδομένα σε φανταστικά σενάρια, έκανε untag από παντού, έκανε τους πάντες unfriend,  έσβησε όλες του τις φωτογραφίες, βγήκε από όλα τα γκρουπ και έσβησε όλες του τις δραστηριότητες. Δίνει όλες τις οδηγίες στο βίντεο.

Ο Briz πιστεύει ότι υπάρχουν δυνατότητες και σε άλλου είδους δίκτυα και κοινωνικές πλατφόρμες. Για παράδειγμα, στο βίντεο υπάρχει το Project Xanadu, του Ted Nelson, το οποίο επιδιώκει να οικοδομήσει μια ισχυρότερη σχέση μεταξύ του αρχικού υλικού και των νέων δεδομένων. Τον Briz, τον ενδιαφέρει η αποκέντρωση, το P2P και τα κρυπτογραφημένα συστήματα, και παρουσιάζει το Twister και το Bitcoin. Αλλά ο Briz, καταλαβαίνει γιατί οι εταιρίες έχουν ένα συγκεντρωτικό σύστημα και τους ενδιαφέρει μόνο να είναι διαφανές και να εξυπηρετεί τους χρήστες με δημοκρατικό τρόπο, δύο πράγματα στα οποία το Facebook έχει αποτύχει.

Τώρα, η σελίδα-φάντασμα του Briz, στο Facebook, είναι μια ταμπέλα, που λέει στον κόσμο τους λόγους για τους οποίους έφυγε. Το header και η φωτογραφία του προφίλ, οδηγούν στο βίντεο «How To/ Why Leave Facebook», για όποιον θέλει να το ερευνήσει περισσότερο. Το καλύτερο έργο του Briz, είναι ότι παραμένει εκπαιδευτικός και καλλιτέχνης. Το βίντεο και η ιστοσελίδα του, είναι μια διάλεξη-video art- και-οδηγός. Έτσι, ακόμα και αν εγκατέλειψε το πιο διάσημο social network, πιστεύει στους καλλιτέχνες του διαδικτύου και μάχεται γι’ αυτούς, δίνοντας συμβουλές και κόλπα, απ’ αυτά που έχει μάθει ως τώρα.

Ακολουθήστε το VICE στο Twitter,  Facebook και Instagram.