Ένα φάντασμα πλανιέται πάνω από το παγκόσμιο ίντερνετ: Το φάντασμα του clickbait. Αν έχετε αναρωτηθεί ποτέ τι διάολο συμβαίνει στον κόσμο και κάθε μέρα που περνάει συμβαίνουν όλο και πιο εξωφρενικά πράγματα, η απάντηση είναι απλή: Αυτά τα πράγματα στην πραγματικότητα δεν συμβαίνουν, απλώς κάποιος κακομοίρης σε ένα γραφείο γράφει γι' αυτά και, στη συνέχεια, κάποιος ελάχιστα πιο καλοπληρωμένος κακομοίρης από τον πρώτο, στύβει το κεφάλι του προκειμένου να σκεφτεί τον πιο εξωφρενικά εξωφρενικό τίτλο, έτσι ώστε να καταφέρει να «κλέψει» το κλικ του ποντικιού πάνω στην «είδηση» από τους υποψήφιους αναγνώστες. Αυτή η, τουλάχιστον, παρελκυστική τακτική λέγεται clickbait και είναι το θιλιβερό παρόν και μέλλον της δημοσιογραφίας.Προκειμένου να κατανοήσουμε καλύτερα το εν λόγω φαινόμενο, μιλήσαμε με μια ειδικό, δηλαδή με την επίκουρη καθηγήτρια στο τμήμα Επικοινωνίας, Μέσων και Πολιτισμού του Παντείου, Ιωάννα Βώβου:«Είναι σίγουρα ένα γενικευμένο φαινόμενο, όμως υπήρχε και πριν την τόσο μεγάλη ανάπτυξη του ίντερνετ, δηλαδή βλέπαμε παραπλανητικούς τίτλους στον περιοδικό και σκανδαλοθηρικό τύπο, υπάρχει όμως μια αλλαγή κλίμακας με το διαδίκτυο. Η αγωνία των μετρήσιμων αποτελεσμάτων προφανώς αυξάνει την ένταση του φαινομένου», λέει η κυρία Βώβου και συμπληρώνει:«Αυτό που θεωρώ ενδιαφέρον προσωπικά, είναι πως ουσιαστικά αυτοί οι τίτλοι είναι τόσο εξόφθαλμα παραπλανητικοί, που προφανώς κάποιος χρήστης που έχει μια εμπειρία χρόνων πλέον στο διαδίκτυο –δεκαετιών για κάποιους– δεν κάνει κλικ για να ενημερωθεί. Δεν έχουμε δηλαδή τον απόλυτα αφελή αναγνώστη πλέον, αλλά αυτόν που διαβάζει αυτά τα κείμενα σαν να έβλεπε μια μυθοπλασία, όπως θα έβλεπε μια τηλεοπτική σειρά για παράδειγμα. Υπάρχει μια κουλτούρα μιντιακή που μας κάνει να παρακολουθούμε ιστορίες, ασχέτως του αν αυτές οι ιστορίες αποδίδουν την πραγματικότητα όπως συνέβη ή όχι. Αυτό είναι εμφανές και στα πιο «σοβαρά» δημοσιογραφικά είδη (δελτία ειδήσεων), όπου επίσης είναι εμφανής η δύναμη και η δυναμική της αφήγησης. Ο νεαρός χρήστης του διαδικτύου προφανώς παίρνει σαν δεδομένο ότι πολλές από τις "ειδήσεις" που συναντά στο διαδίκτυο δεν συνιστούν ενημέρωση και τις διαβάζει για το "fun" ας πούμε».«Αυτό είναι το ένα επίπεδο. Το άλλο επίπεδο, το λιγότερο σοβαρό και διασκεδαστικό, είναι πως αυτού του είδους ο τύπος γραφής, δημιουργεί μια αισθητική και μια κουλτούρα, η οποία έχει και ευρύτερες πολιτικές προεκτάσεις. Ο τρόπος δηλαδή που συνηθίζουμε να μας προσφέρονται οι "ειδήσεις", διαμορφώνει συνειδήσεις, όχι για το τι συνέβη, άλλα για το πως είναι λογικό και νορμάλ να γράφουμε και να μιλάμε. Ανεξαρτήτως του περιεχομένου της "είδησης", αυτό που μένει είναι η γενικότερη αισθητική με την οποία είναι δοσμένη και το γεγονός ότι αυτός ο τύπος γραφής διαμορφώνει μια δημόσια κουλτούρα. Αυτό που συμβαίνει ήδη και προς τα εκεί βλέπω να τείνουν τα πράγματα, είναι πως μέσα σε όλο αυτό τον κόσμο, είναι πως δεν ξέρουμε που σταματά η πραγματικότητα και που αρχίζει η μυθοπλασία. Γίνονται δυσδιάκριτα τα όρια, θολώνουν οι γραμμές, διότι ακόμα και αληθινά γεγονότα έρχονται σε εμάς με την αφήγηση των τηλεοπτικών σειρών. Είναι δύσκολο λοιπόν να ξεχωρίσουμε τον πραγματικό κόσμο από τον μιντιακό κόσμο», καταλήγει η κ. Βώβου.Όχι απλά λοιπόν το clickbait είναι εδώ για να μείνει, άλλα λογικά σε δέκα-είκοσι χρόνια, θα έχει αλλοτριώσει τον μέσο άνθρωπο τόσο, ώστε οι υπολογιστές της εποχής θα έχουν ενσωματωμένες λεκανίτσες για τα σάλια και τις μύξες που θα τρέχουν από τους λοβοτομημένους χρήστες χωρίς να το καταλαβαίνουν καν.Μια υπέροχη καινούρια εποχή με πανέξυπνες συσκευές και απόλυτα ηλίθιους ανθρώπους έχει ήδη ξημερώσει στον μικρό μπλε πλανήτη μας:Περισσότερα από το VICEΟι «Από Μέσα» των Βρυξελλών Μιλούν για το Σεξ, το Χρήμα και τους Διαξιφισμούς στην Έδρα της Ε.Ε.Νέα Μελέτη: Η Κάνναβη Ίσως Μπορεί να Εμποδίσει την Έναρξη του ΑλτσχάιμερΆνθρωποι που τους Έχουν Κερατώσει Εξηγούν Γιατί Έμειναν με τους Συντρόφους που τους Απάτησαν
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Βλέπετε, στη διαδικτυακή εποχή, η δυναμική κάθε πράγματος που ποστάρεται στο ίντερνετ είναι αφενός απόλυτα μετρήσιμη και αφετέρου καθορίζει το πόσο δυνητικά διάσημη, ισχυρή και πλούσια είναι η εκάστοτε πλατφόρμα στην οποία ανεβαίνει. Περισσότερα κλικ = μεγαλύτερη επιροή = περισσότερα λεφτάκια για οποιαδήποτε σελίδα, οπουδήποτε στον κόσμο. Το clickbait δηλαδή, δεν είναι η εκδήλωση κάποιου είδους ψυχασθένειας εκ μέρους του 99,9% των συντακτών/αρχισυντακτών της Γης, άλλα αδήριτη οικονομική ανάγκη. Για να δούμε μερικά παραδείγματα ζουμερού ελληνικού clickbait:Η πραγματικότητα όπως είναι, μέσα από το Newsletter του VICE Greece
Χορτοφάγος ιμάμης μπαίνει σε ψησταριά
Διότι, όλοι ξέρουν ότι Τουρκία και Βόρεια Κορέα είναι προαιώνιοι εχθροί
Αθάνατος
Μμμμ, σαρκικό χιαστί. Ό,τι κι αν είναι, ακούγεται υπέροχο
Ελληνικό Clickbait χωρίς Πούτιν και Ρωσία, είναι σαν Χριστούγεννα χωρίς ενδοοικογενειακή βία
Ειδησάρα δεν λες τίποτα
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Κάθε μέρα ξύλο; Θα πάθεις καμιά τενοντίτιδα, ρε Νίκο
Μας σκοτώνουν οι Σουηδοί επειδή δεν αντέχουν άλλο να την πέφτουμε στις γυναίκες τους το καλοκαίρι στα νησιά
Υπερδύναμη στο clickbait και όχι μόνο
Tι πιο λογικό;
«Η επισκεψιμότητα της σελίδας έχει πέσει. Βάλε περισσότερο σιωνισμό, Εβραίους και Σόρος να γουστάρει ο κόσμος»
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ