Η Εμπειρία μου από το Μόναχο τη Στιγμή που Έπεφταν οι Πυροβολισμοί

Το άρθρο δημοσιεύτηκε αρχικά στο VICE Germany.

Πρώτα «σκάει» το έκτακτο δελτίο. Είμαι ακόμα πολύ ήρεμη σε εκείνη τη φάση. Πυροβολισμοί στο εμπορικό κέντρο Olympia στο Μόναχο. «Ωχ», σκέφτομαι και στέλνω την πληροφορία σε ένα από τα WhatsApp groups μου σε περίπτωση που κάποιος δεν το ξέρει ακόμα. Τι λένε στο twitter; Πυροβολισμοί στο εμπορικό Olympia. Το ξέρω ήδη αυτό. Και προφανώς οι ταξιτζήδες πρέπει να αποφύγουν τη Stachus, μια κεντρική μεγάλη πλατεία. Για κάτσε λίγο όμως, γιατί να μην πάνε εκεί; Αυτό είναι χιλιόμετρα μακριά από το εμπορικό κέντρο.

Γράφω: «Ο δράστης πρέπει να κυκλοφορεί ακόμα εκεί έξω. Επίσημες πηγές λένε να αποφύγουμε τη Stachus. Τι στο διάολο γίνεται;». Η φίλη μου η Mari μού απαντάει: «Άκουσα ότι κάτι γίνεται και στο Odeonsplatz». «Το μετρό έχει κλείσει» γράφει ο Andrea. Στο twitter γράφουν: πυροβολισμοί στο φεστιβάλ Tollwood.

Μέχρι τώρα ενημερώνομαι από τρεις διαφορετικές πηγές: WhatsApp, Telegram και Facebook. Είμαι σε πέντε Telegram groups και σε τέσσερα WhatsApp groups - σε πέντε από τα εννέα συζητούν την είδηση.

Τότε ξαφνικά, ένα μήνυμα λέει: «Είναι εδώ. Βοήθεια. Θεέ μου». Έχει σταλεί από τον φίλο μου τον Max, στο μεγαλύτερο WhatsApp group. Το διαβάζουν 35 άνθρωποι. Πανικόβλητα μηνύματα «σκάνε», το ένα πάνω στο άλλο μέσα σε δευτερόλεπτα. Max; MAX;; Σιωπή. Μετά ένα φωνητικό μήνυμα. Ακούμε αγκομαχητά. Ο Max λέει: «Είμαι στο σούπερ μάρκετ Rewe. Στο Tal. Είναι εδώ». Το Tal είναι ένας εμπορικός δρόμος στο κέντρο του Μονάχου. Ο Max κλαίει με αναφιλητά και δεν μπορεί να μιλήσει. Η φωνή του καταρρέει όσο επαναλαμβάνει συνέχεια «Θεέ μου». Τέλος φωνητικού μηνύματος.

Αυτή είναι η στιγμή που αρχίζω να πανικοβάλλομαι.

Μερικές μέρες νωρίτερα, δημοσιεύτηκε μια έρευνα που έλεγε ότι το 73% των Γερμανών φοβούνται την τρομοκρατία. Αυτό είναι 21% περισσότερο από πέρυσι -και ίσως λίγο λιγότερο από το πόσοι φοβούνται τώρα. Σύμφωνα με την έρευνα, η τρομοκρατία ήταν ο μεγαλύτερος φόβος των Γερμανών ακόμα και πριν την επίθεση στο Μόναχο, ξεπερνώντας φόβους όπως «σοβαρή ασθένεια» ή «πόλεμοι με συμμετοχή της Γερμανίας».

Η τρομοκρατία συμβαίνει νοερά στο μυαλό μας χρόνια τώρα. Το σκηνικό έχει στηθεί από χιλιάδες δελτία ειδήσεων, από τον σάλο των δεξιών και συζητήσεις για τον σάλο που προκαλούν οι δεξιοί. Η εικόνα του τρελαμένου ισλαμιστή που πυροβολεί τυφλά μέσα στο πλήθος έχει σφραγιστεί στο μυαλό μας. Στις 24 Ιουνίου, η γερμανική κυβέρνηση πέρασε έναν νέο αντιτρομοκρατικό νόμο. Οι ανώνυμες prepaid SIM κάρτες απαγορεύτηκαν, η γερμανική υπηρεσία ασφάλειας BfV έχει πρόσβαση σε δεδομένα πιο εύκολα, η οργάνωση μυστικών επιχειρήσεων υπόκειται σε λιγότερους περιορισμούς. Στις 20 Ιουλίου, ένας νέος ρωσικός αντιτρομοκρατικός νόμος μπήκε σε εφαρμογή και η Γαλλία επιμήκυνε την κατάσταση έκτακτης ανάγκης, την οποία έχει κηρύξει για ακόμα έξι μήνες. Μπορούν αυτά τα μέτρα να αποτρέψουν τις επιθέσεις; Δεν έχει και πολλή σημασία. Δεν μπορείς να τα βάλεις με τον φόβο. Αναρωτιέμαι αν η τρομοκρατία έφτασε και στο Μόναχο τελικά.

Οι δημόσιες συγκοινωνίες είχαν σταματήσει. Η αστυνομία συμβούλευε τον κόσμο να αποφεύγει τους δημόσιους χώρους. Τα γερμανικά ιντερνετικά μίντια κατακλύζονταν από το τι είναι και τι δεν είναι ακόμα γνωστό. Τι ξέρουμε: απολύτως τίποτα. Αλλά στο twitter ο κόσμος φαίνεται να γνωρίζει πράγματα: προφανώς το Ισλάμ το έκανε και πιθανότατα ο δράστης μόλις είχε δραπετεύσει από τη Συρία. Τι ακριβώς έκανε; Πού έλαβαν χώρα οι πυροβολισμοί; Ποιος νοιάζεται; Το τηλέφωνο παίρνει «φωτιά». Μου έρχονται ειδοποιήσεις για τη μια αναπάντητη κλήση μετά την άλλη που χάνονται λόγω υπερφόρτωσης του δικτύου.

«Πηγαίνετε σπίτι σας», στέλνω μήνυμα σε όλους τους φίλους μου. Έκανα κηρύγματα ενάντια στον φόβο της τρομοκρατίας εδώ και μήνες, παραθέτοντας στατιστικά για την πιθανότητα να χτυπήσεις από ένα κλαδί που θα σου πέσει στο κεφάλι σε σχέση με το να έρθεις αντιμέτωπος με το όπλο ενός τρομοκράτη. Αλλά από τη στιγμή που άκουσα αυτό το φωνητικό μήνυμα, φοβάμαι. Κι αν οι φίλοι μου είναι ανάμεσα στα θύματα; Ο τρόμος είναι εδώ μαζί μας τώρα, το νιώθω. Οι άνθρωποι στον δρόμο έξω από το σπίτι μου δεν σηκώνουν το βλέμμα από τα κινητά τους. Το εμπορικό κέντρο Olympia απέχει μισή ώρα από εδώ, όσο και η μεγάλη κεντρική πλατεία Stachus, αλλά με το twitter και το WhatsApp είναι λες και είμαι δίπλα. Έτσι νιώθω τέλος πάντων.

Αργότερα, το ίδιο βράδυ, οι περισσότερες από τις φωτογραφίες και τα βίντεο θα αποκαλυφθεί πως είναι προϊόντα απομίμησης. Ακριβώς όπως και οι περισσότεροι από τους ισχυρισμούς για τις σκηνές του εγκλήματος. Οι πληροφορίες από τα social media δεν μας ενημέρωσαν καθόλου - απλώς μας έχαν γεμίσει με πανικό.

Στον εμπορικό πεζόδρομο μεταξύ των πλατειών Marienplatz και Stachus, όλα τα καταστήματα είναι κλειστά και γεμάτα κόσμος. Ακριβώς έξω βρίσκονται αστυνομικοί με τουφέκια. Είναι 21:30. «Κανείς δεν τολμά να βγει έξω», λέει ένας εργαζόμενος σε κατάστημα παιχνιδιών. «Αλλά και πού να πάνε; Δεν υπάρχουν συγκοινωνίες». Η ώρα που κλείνουν τα καταστήματα έχει περάσει εδώ και μία ώρα. «Είδα τον φόβο στα πρόσωπά τους. Ήταν ακριβώς όπως σε μια ταινία», λέει. Ακούγεται κουρασμένος, οι λέξεις βγαίνουν σιγά-σιγά.

Η αστυνομία δεν μπορεί πραγματικά να μας πει κάτι περισσότερο. Στην πλατεία Marienplatz, ένας αξιωματικός φρουρεί έναν μεγάλο αστυνομικό κλοιό που έχει φράξει τον δρόμο προς τη Stachus. Τον ρωτώ γιατί. «Δεν είναι κλειστή η Stachus;», με ρωτάει αυτός. «Όχι», λέω, «μόλις ήρθα από εκεί». Ξαφνιάζεται αλλά συνεχίζει να φρουρεί εκεί, τώρα πια με την αμφιβολία στα μάτια του.

Δέχομαι ένα τηλεφώνημα από τον Max, ο οποίος έχει ανακαλύψει ότι ο εισβολέας της Stachus δεν ήταν στο σούπερ μάρκετ μαζί του. «Μόλις μάθαμε από το Twitter ότι οι πυροβολισμοί είχαν πέσει στη Stachus», λέει. «Σε πέντε λεπτά θα είμαι εκεί», λέει όταν κάποιος άλλος φωνάζει από μέσα «Έρχεται».

Έτσι, ο Max αφήνει τα πράγματα και τρέχει μαζί με όλους τους άλλους πελάτες. Ράφια πέφτουν, άνθρωποι σπρώχνονται, παιδιά ουρλιάζουν. Ο Max κρύβεται σε έναν κρύο χώρο αποθήκευσης, κάτω από έναν νεροχύτη με έναν φίλο. Ακριβώς απέναντι από αυτούς, ένας άνδρας τηλεφωνεί στη μητέρα του για να της πει αντίο. Όλοι είναι σίγουροι πως θα πεθάνουν.

Ο Max στέλνει φωνητικό μήνυμα στην ομάδα στο WhatsApp. Κάποιος φωνάζει κάτι στα αραβικά από μέσα. Ο Max είναι antifa και δεν έχει φυλετικές προκαταλήψεις, αλλά λέει «Είμαι σίγουρος ότι αυτός ήταν ο δράστης». «Έχω διαβάσει τόσα πολλά για την 11η Σεπτεμβρίου και ξαφνικά τη ζω μπροστά μου», προσθέτει

Ο εισβολέας στο εμπορικό κέντρο Olympia ήταν μόνο ένας 18χρονος, είπε η Αστυνομία στη συνέντευξη Τύπου, το Σάββατο. Άλλοι επιτιθέμενοι προφανώς δεν υπήρξαν ποτέ. Περίπου 2.300 αστυνομικοί βγήκαν στους δρόμους, αμέτρητες κλήσεις έκτακτης ανάγκης έγιναν, ενώ υπήρξαν και αναφορές για πυροβολισμούς σε άλλα μέρη.

Ήταν τα γεγονότα στο Μόναχο τρομοκρατική ενέργεια; Δύσκολο να το πει κανείς. Στο μυαλό των κατοίκων του Μονάχου, ήταν.

Αυτό που μένει είναι η θλίψη για τους νεκρούς. Μια έκτακτη συνεδρίαση του Συμβουλίου Ασφαλείας. Ίσως κι ένας νέος αντιτρομοκρατικός νόμος, αργά ή γρήγορα. Η μηχανή του φόβου και του μίσους βρυχάται σε όλα τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, στις εφημερίδες, στις εκπομπές λόγου. Αυτά μου έμειναν στο μυαλό.

Περισσότερα από το VICE

In Photos: Έτσι την Παλεύουμε στον Καύσωνα

Παρακολούθησα την Πρώτη Εικονική Ουρολαγνική Τσόντα του Κόσμου

Πώς Ήταν η Σαμοθράκη Πριν από Mισό Aιώνα;