Μιλήσαμε με τον Ιδιοκτήτη του Ολλανδικού Coffee Shop που Αντιμετωπίζει 20ετή Ποινή Φυλάκισης στην Ταϊλάνδη

Το άρθρο δημοσιεύτηκε αρχικά στο VICE Netherlands.

Είναι μια ηλιόλουστη μέρα στην Μπανγκόκ. Επιτέλους τέλειωσε η περίοδος των βροχών και έδωσε τη θέση της στον ξηρό και θερμό χειμώνα της Ταϊλάνδης. Η πόλη είναι ήσυχη και περιμένει τις ορδές των τουριστών που θα φτάσουν τον Δεκέμβριο. Είναι ήσυχα ακόμα και στον συνήθως πολύβουο ιερό ναό Erawan, στο κέντρο της πόλης. Το μέρος όπου τον περασμένο Αύγουστο εξερράγη βόμβα, στοιχίζοντας τη ζωή σε περισσότερα από 20 άτομα. Μετά από την επίθεση, τον ιερό ναό επισκέπτονται ακόμα περισσότεροι τουρίστες.

Απέναντι από το ναό, στην άλλη πλευρά του δρόμου, ο Ολλανδός Johan van Laarhoven, 55 ετών, μπαίνει στο Γενικό Νοσοκομείο της Αστυνομίας. Πριν από μερικές μέρες το ποινικό δικαστήριο της Ταϊλάνδης τον έκρινε ένοχο για ξέπλυμα χρήματος και στην 15μηνη προφυλάκισή του πρόσθεσε ακόμα 20 χρόνια. Ο Johan, ωστόσο, υποστηρίζει ότι είναι αθώος.

Το 2011, ο Van Laarhoven πούλησε την The Grass Company, την αλυσίδα των τεσσάρων coffee shops που είχε στην ολλανδική επαρχία Noord-Brabant. Τη στιγμή της πώλησης, ο Van Laarhoven ήδη ζούσε στην ταϊλανδική πόλη της Pattaya (Πατάγια) με την σύζυγό του Tukta και τα δυο παιδιά τους, ηλικίας 12 και 6 ετών. Πριν να περάσει πολύς καιρός από την πώληση, ο Ολλανδός εισαγγελέας (Openbaar Ministerie) είχε ξεκινήσει έρευνα για ξέπλυμα χρήματος από την The Grass Company. Μετά από χρόνια ερευνών, δεν βρέθηκε κανένα στοιχείο που θα μπορούσε να καταδικάσει τον Van Laarhoven ή τους συνεταίρους του στην Ολλανδία.

Ο Van Laarhoven και η Εισαγγελία συμφώνησαν ότι σε περίπτωση που ήθελαν να τον ανακρίνουν για την υπόθεση, θα έδινε το παρών στην Ολλανδία μέσα σε πέντε μέρες από το αίτημα. Δεν έγινε ποτέ έτσι. Μετά από την υποβολή σχετικού αιτήματος από τον Ολλανδό εισαγγελέα, οι ταϊλανδικές Αρχές ξεκίνησαν τη δική τους έρευνα για τον Van Laarhoven και αρκετές μέρες αργότερα, αυτός και η σύζυγός του συνελήφθησαν στο σπίτι τους στην Πατάγια.

Ο Βέβηλος Μιλάει για Πρώτη Φορά Αποκλειστικά στο VICE

Δείτε ακόμα: Η «Κληρονομιά» του Pablo Escobar

Σήμερα, 15 μήνες μετά, ο Van Laarhoven έχει καταδικαστεί γιατί ξόδεψε στην Ταϊλάνδη χρήματα που κέρδισε πουλώντας κάνναβη στο ολλανδικό coffee shop του. Η πώληση κάνναβης στα coffee shop της Ολλανδίας είναι νόμιμη και η ολλανδική πολιτική 'gedoogbeleid' διασφαλίζει ότι οι αρχές κάνουν τα στραβά μάτια όταν ιδιοκτήτες coffee shop αγοράζουν απόθεμα από παράνομους εμπόρους. Στην απόφασή του, το ταϊλανδικό δικαστήριο αγνοεί την ολλανδική πολιτική και συμπεραίνει πως τα χρήματα που κερδήθηκαν από την πώληση των ναρκωτικών πρέπει να είναι παράνομα. Η δαπάνη τέτοιου είδους χρημάτων είναι έγκλημα.

Αυτός είναι ο λόγος που είμαι εδώ, στο Γενικό Νοσοκομείο της Αστυνομίας το οποίο ο Van Laarhoven επισκέπτεται συχνά λόγω της επιδείνωσης της υγείας του. Το περίεργο είναι πως μπορώ να καθίσω ακριβώς δίπλα του, να του σφίξω το χέρι και να ρωτήσω οτιδήποτε θέλω στη διάρκεια της συνέντευξης. Η συσκευή ηχογράφησης είναι κρυμμένη κάτω από έναν φορητό υπολογιστή. Δεν υπάρχουν έλεγχοι ασφαλείας. Όλα είναι πολύ διαφορετικά από την αυστηρή, διαβόητη φυλακή Klongprem, όπου μεταφέρθηκε ο Van Laarhoven μετά από την καταδίκη του.

Ξεκινάω με την ερώτηση που έχει περισσότερο νόημα όταν βρίσκεσαι σε νοσοκομείο· Πώς είσαι; Αλλά κι ένα απλό ερώτημα σαν κι αυτό είναι λίγο-πολύ δεδομένο με βάση τις συνθήκες και ο Van Laarhoven χρειάζεται λίγο χρόνο για να βρει τις σωστές λέξεις. Μετά από λίγο λέει: «Δεν ξέρω. Όσο δεν σκέφτομαι, όλα είναι ΟΚ. Όταν σκέφτομαι την γυναίκα και τα παιδιά μου, την 83χρονη μητέρα μου… Όλη η οικογένειά μου, τα πάντα καταστράφηκαν. Και γιατί;».

Η σύζυγος του Van Laarhoven έχει επίσης καταδικαστεί. Αντιμετωπίζει ποινή φυλάκισης 12 ετών. Η υπογραφή της είναι στα συμβόλαια που αγόρασαν την περιουσία τους. Έπρεπε να το κάνει, μια και η ταϊλανδική νομοθεσία δεν επιτρέπει στους ξένους να αγοράσουν γη.

Ο Van Laarhoven μου είπε: «Εάν ήξερα ότι θα με κατηγορούσαν για ξέπλυμα χρήματος, δεν θα την έβαζα ποτέ να υπογράψει εκείνα τα έγγραφα. Αποφασίσαμε να πάμε στην Ταϊλάνδη το 2008. Η σύζυγός μου ήταν έγκυος και δεν ένιωθα την ανάγκη να γίνω πλουσιότερος άνθρωπος. Είχα αρκετά χρήματα, περισσότερα απ'όσα μπορούσα να ξοδέψω. Επιλέξαμε τη ζωή στην Ταϊλάνδη, όπου μπορούσαμε να περάσουμε όλο το χρόνο με τα παιδιά μας. Όταν οι τράπεζες στην Ευρώπη –ακόμα και στην Ολλάνδία– κατάρρευσαν, σκέφτηκα ότι θα ήταν καλύτερα να μετακόμιζα και να επένδυα τα χρήματα μου σε γη. Σκέφτηκα ότι θα ήταν σταθερή επένδυση».

VICE: Πριν από λίγες μέρες το δικαστήριο σε καταδίκασε σε 20 χρόνια φυλακή. Είχες προετοιμαστεί για αυτό το αποτέλεσμα;
Johan van Laarhoven: Όχι. Ήμουν πεπεισμένος ότι θα πηγαίναμε σπίτι. Γιατί ξέρω πώς είμαι αθώος αλλά και γιατί όντας σε κάθε δικαστική ακρόαση ξέρω ότι απλά δεν υπήρχε κανένα στοιχείο που να δείχνει ότι κάναμε κάτι λάθος. Ακόμα και οι μάρτυρες κατηγορίας είπαν ότι δεν ήξεραν ποιος ήταν ο νόμος που είχαμε παραβιάσει στην Ταϊλάνδη και τι ήταν αυτό που υποτίθεται κάναμε λάθος στην Ολλανδία.

Τότε γιατί πιστεύεις ότι καταδικαστήκατε;
Από την αρχή, είχα την αίσθηση ότι την είχαμε πατήσει άσχημα για να το θέσω απερίφραστα. Αλλά το γιατί δεν το ξέρω. Δεν έκανα τίποτα κακό. Εάν δεις τα coffee shop μου, ο τρόπος που τα διευθύναμε ήταν πρότυπο για ολόκληρο τον τομέα στην Ολλανδία και το εξωτερικό. Η αστυνομία επισκέφτηκε τα καταστήματά μας όταν έφεραν να ξεναγήσουν ομάδες αστυνόμων ή κυβερνητικών αξιωματούχων από ξένες χώρες. Ήμασταν θετικό παράδειγμα. Εξακολουθώ να μιλάω ακόμα χρησιμοποιώντας το «εμείς» γιατί παρά την πώληση εξακολουθώ να βλέπω την εταιρεία ως το έργο της ζωής μου.

Καταδικάστηκες για ξέπλυμα χρήματος.
Δεν έγινε ξέπλυμα χρήματος. Αλλά ακόμα κι αν όλα όσα μας υποπτεύεται ο Ολλανδός εισαγγελέας ότι κάναμε είναι αλήθεια, ο δικηγόρος μου λέει πως θα έκανα το πολύ ένα χρόνο φυλακή. Αλλά τα περισσότερα από όσα μας κατηγορούν θα μπορούσαν να έχουν συμβεί αφότου πουλήσαμε την εταιρεία. Δεν έχω σχέση μ'αυτά. Και πώς θα μπορούσα να κάνω ξέπλυμα χρήματος εάν πλήρωνω τους φόρους μου για αυτά; Εάν διαπράχθηκε έγκλημα, τότε η ολλανδική φορολογική Αρχή είναι συνένοχη. Το Ανώτατο Δικαστήριο της Ολλανδίας απεφάνθη ότι το εισόδημα που κέρδισα με την εκμετάλλευση των coffee shop είναι νόμιμο, έστω κι αν υπάρχει πολύ απόθεμα κάνναβης. Αν κοιτάξεις τη σχετική νομολογία είναι σαφές πώς σίγουρα δεν είναι υπόθεση νομιμοποίησης παράνομων εσόδων.

Αλλά αυτό δεν απέτρεψε τη σύλληψη της δικής σου και της γυναίκας σου, το καλοκαίρι του 2014.
Τότε κατάλαβα πως το ολλανδικό κράτος τα σκάτωσε στην υπόθεσή μας. Ξαφνικά 120 αστυνομικοί και όλοι οι δημοσιογράφοι στην Ταϊλάνδη ήταν έξω από το σπίτι μας. Οι αστυνομικοί ήταν πολύ φιλικοί μετά τη σύλληψη. Ακόμα κι αυτοί είπαν πως πιθανώς θα πηγαίναμε στο σπίτι με εγγύηση μετά από κάνα δυο μέρες. Αλλά αυτό δεν συνέβη και σιγά-σιγά κατάλαβα ότι πρόκειται περισσότερο για υπόθεση πολιτική παρά για πραγματική τιμωρία για κάποιο έγκλημα.

Μετά από την καταδίκη σου, μεταφέρθηκες σε ένα διαφορετικό μέρος της φυλακής, αφού είχες περάσει 15 μήνες στο ίδιο κελί. Έκανες φίλους εκεί;
Μίλησα με μερικούς ανθρώπους, ναι. Οι περισσότεροι κατάδικοι είναι δολοφόνοι, βιαστές, μέλη συμμοριών. Μερικοί έχουν τατουάζ σε όλο τους το πρόσωπο. Υπήρχαν μερικοί ξένοι στο κελί μου και μιλούσαμε πολύ, κυρίως για τις υποθέσεις μας. Αλλά τώρα που μεταφέρθηκα, πρέπει να ξαναρχίσω από την αρχή. Μοιράζομαι το κελί με σαράντα ανθρώπους. Ένας είναι από την Αγγλία, αλλά είναι στη φυλακή για εμπόριο ναρκωτικών. Όχι το είδος του ανθρώπου που μου αρέσει. Δεν μου αρέσουν τα σκληρά ναρκωτικά. Οι υπόλοιποι είναι Ταϊλανδοί· πολλοί από αυτούς πολιτικοί κρατούμενοι.

Ακούγονται σαν άνθρωποι που δεν θα σε πείραζε να μοιραστείς το κελί μαζί τους. Καλύτερα ένας κατηγορούμενος για διαφθορά παρά ένας δολοφόνος, σωστά;
Ναι φυσικά. Στο κελί είναι και μερικοί πρώην αστυνομικοί, αλλά όλα συνδέονται με την πολιτική. Πολλοί από αυτούς έχουν καταδικαστεί άδικα. Σίγουρα, εμπλέκονται σε κάποιου είδους ήπια εγκλήματα διαφθοράς, αλλά εάν αυτό ήταν αδίκημα για το οποίο θα πήγαιναν όλοι στη φυλακή στην Ταϊλάνδη, τότε το μεγαλύτερο μέρος της χώρας θα ήταν πίσω από τα κάγκελα της φυλακής.

Πώς πήγε η μεταγωγή;
Έγινε το πρωινό μετά την απαγγελία της κατηγορίας, οπότε το ένα σοκ ήρθε μετά το άλλο. Δεν το ανακοίνωσαν, απλά ήρθαν και μου το είπαν. Κι επειδή δεν μάζευα αρκετά γρήγορα τα πράγματά μου, οι βοηθοί των δεσμοφυλάκων τα πέταξαν μέσα σε μια τσάντα. Και έφυγα.

Αποφάσισες να καταθέσεις έφεση. Ήταν η μόνη σου επιλογή;
Στην πραγματικότητα δεν ήταν επιλογή. Ήταν ο μόνος τρόπος να αθωωθούμε. Αλλά είναι ένα κωλοσύστημα, σχεδιασμένο για να κερδίζει πάντα το κράτος. Εάν δεχτείς την ενοχή σου, αυτομάτως σου μειώνουν την ποινή σου στο 50%. Αυτό σημαίνει πως πολλοί άνθρωποι δηλώνουν ένοχοι ακόμα κι αν δεν είναι. Το ίδιο συμβαίνει και με την έφεση. Ο βασιλιάς δίνει χάρη σε φυλακισμένους κάθε χρόνο αλλά μπορείς να θεωρηθείς υποψήφιος για χάρη μόνο εάν η υπόθεσή σου δεν είναι σε εξέλιξη. Και προκειμένου να έχεις μεγαλύτερη πιθανότητα για χάρη, πρέπει να εργαστείς για την αξιολόγησή σου που μπορεί να είναι «μέτρια», «καλή», «πολύ καλή», «εξαιρετική». Εάν έχεις άριστη αξιολόγηση, ο χρόνος που μπορείς να ζητήσεις χάρη πέφτει στο μισό. Αλλά εφόσον η αίτηση μου είναι υπό εξέταση, δεν επιτρέπεται να δουλέψω για την αξιολόγησή μου.

Θα μεταφερόσουν σε φυλακή της Ολλανδίας εάν προέκυπτε η ευκαιρία;
Δεν έχω ιδέα. Δεν νομίζω. Δεν μπορώ να αφήσω τη γυναίκα και τα παιδιά μου πίσω.

Οι μέρες στο δικαστήριο ήταν οι μόνες στιγμές που μπορούσες να δεις τη σύζυγό σου, ενώ τα χέρια σας ήταν δεμένα με τις ίδιες χειροπέδες. Πώς ήταν αυτές οι στιγμές;
Πολύ έντονες. Εκείνες τις στιγμές… η οικογένειά μας είναι εκεί. Πρέπει να παρακολουθήσουμε την υπόθεση. Προσπαθείς να μιλήσεις αλλά δεν πρόκειται για συζήτηση. Αλλά είναι καλύτερα από το τίποτα. Πάντα ανυπομονώ να δω τη γυναίκα μου, έστω κι αν είναι για λίγο. Πριν από λίγες μέρες ήταν γελοίο. Πέντε λεπτά μετά την ανακοίνωση της απόφασης, έπρεπε να επιστρέψουμε γρήγορα στη φυλακή και χωριστήκαμε. Σοκαριστήκαμε και οι δυο. Δεν έχω ιδέα πότε θα μπορέσω να την ξαναδώ.

Η έφεση θα γίνει εγγράφως, οπότε δεν θα ξαναπάς στο δικαστήριο.
Ναι, και η έφεση μπορεί να πάρει ένα με τρία χρόνια. Εάν πάρει τρία χρόνια, αυτό σημαίνει πως θα μείνω στη φυλακή σχεδόν 4,5 χρόνια. Γιατί; Είμαι αθώος.

Πώς είναι η καθημερινότητά σου;
Δεν είναι πραγματική ζωή. Δεν ξέρω πώς να το περιγράψω ακριβώς. Δεν υπάρχει μέρος να ξαπλώσεις. Κάνει πάντα ζέστη, δεν υπάρχει μέρος να καθίσεις, το φαγητό είναι απαίσιο. Στη φυλακή που ήμουν πριν, μου επέτρεπαν να βλέπω έναν επισκέπτη την κάθε μέρα, αλλά αυτό μειώθηκε σε μια φορά την εβδομάδα. Το μόνο πράγμα που κάνω είναι να περιμένω να τελειώσει η μέρα. Και μετά έρχεται η επόμενη.

Μπορώ να φανταστώ ότι η επίσκεψη στο νοσοκομείο είναι το κορυφαίο γεγονός της εβδομάδας.
Αλήθεια. Τουλάχιστον εδώ μπορώ να μιλήσω με κάποιον χωρίς να υπάρχουν τα κάγκελα μεταξύ μας.

Σουρεαλιστικό.
Τον τελευταίο 1,5 χρόνο ολόκληρη η ζωή μου ήταν σουρεαλιστική.

Οι επισκέψεις του μεγαλύτερου γιου σου, σού δίνουν δύναμη;
Ναι, αλλά τα μάτια μου πλημμυρίζουν δάκρυα όταν σκέφτομαι τι κάνει όλη αυτή η κατάσταση στα παιδιά μου. Τα δύο μικρότερα παιδιά μου δεν ξέρουν πού είναι οι γονείς τους. Και τι μπορούμε να τους πούμε; «Η μαμά και ο μπαμπάς είναι στην φυλακή;». Εάν ρωτήσουν γιατί, δεν μπορούμε καν να τους το εξηγήσουμε. Πάντα θεωρούσαμε ότι θα μας απελευθέρωναν σύντομα και για αυτό δεν είπαμε τίποτα. Αλλά ο καιρός περνάει και είμαστε ακόμα εδώ.

Ο αδερφός σου ο Frans είπε στην ολλανδική τηλεόραση πριν από λίγες μέρες ότι θα ήταν πιο ανθρώπινο εάν σου επέβαλαν τη θανατική ποινή.
Εάν δεν είχα σύζυγο και παιδιά, θα το είχα φροντίσει μόνος μου αυτό το θέμα. Αλλά δεν μπορώ να τους κάνω κάτι τέτοιο. Και ακόμα περιμένω και ελπίζω ότι κάτι ή κάποιος στην Ολλανδία θα μας σώσει από αυτή την περιπέτεια. Εκεί πήγαν όλα στραβά, αφού έδωσαν στο ταϊλανδικό δικαστήριο ελλιπείς πληροφορίες. Ελπίζω κάποιοι Ολλανδοί πολιτικοί να έχουν τα κότσια να βάλουν τέλος σ'όλο αυτό.

Περισσότερα από το VICE

Σπάνιες Εικόνες από το «Σκοτεινό» Νησί της Λίμνης των Ιωαννίνων

Η Γιαγιά μου η Ιερόδουλη

Συγκλονιστικές Φωτογραφίες με Πρωταγωνιστές τους Περιθωριοποιημένους Πότες του Ανατολικού Λονδίνου