Οι Experimental Belgrade Μετεωρίζονται στους Abstract Ήχους

Το φεστιβάλ «Transitions 1.Balkans» που πραγματοποιείται το πρώτο δεκαπενθήμερο του Μαρτίου στην στέγη Γραμμάτων Και Τεχνών του Ιδρύματος Ωνάση παρουσιάζει ένα ερεθιστικό, σε μερικές περιπτώσεις ακόμα και συναρπαστικό, πανόραμα της εφ’ όλης της ύλης εναλλακτικής κουλτούρας κατά μήκος της χερσονήσου του Αίμου. Οι εκδηλώσεις βαλκανικής προέλευσης σύγχρονης μουσικής που περιλαμβάνει είναι μόνο δύο αλλά πολύ ενδιαφέρουσες. Η πρώτη από αυτές ήταν η χθεσινή εμφάνιση των Experimental Belgrade, της πιο πειραματικής «φράξιας» της κολεκτίβας Belgrade Noise Society η οποία παρέμεινε ενωμένη και μετά την διάλυση της τελευταίας, δηλαδή ενός τρίο που αποτελείται από τον εικαστικό Incredible Bob, την μουσικό και ειδική στις οπτικοακουστικές εγκαταστάσεις Svetlana Maras και έναν ακόμα λίγο… αινιγματικό μουσικό που είναι η ηγετική φυσιογνωμία τους και ο οποίος είναι γνωστός απλά ως WoO.

Η εμφάνιση των τριών Σέρβων άρχισε με ένα happening 45 περίπου λεπτών με ελεύθερη είσοδο, μπορούσε δηλαδή κάποιος να το παρακολουθήσει ακόμα και αν δεν είχε εισιτήριο. Στη διάρκεια του ομάδες από τρεις άντρες και τρεις γυναίκες κλήθηκαν να καθίσουν σε ένα τραπέζι όχι όμως ως συνδαιτημόνες αλλά (φορώντας ακουστικά και έχοντας δεμένα τα μάτια!) για να παράγουν θορύβους με αντικείμενα σχετικά και μη με το φαγητό που βρίσκονταν μπροστά τους. Τους θορύβους αυτούς ηχογραφούσε και επεξεργαζόταν ταυτόχρονα στο MacBook Air της η Svetlana που καθόταν λίγο πιο πέρα και, όπως αποδείχθηκε, θα αποτελούσαν σε μεγάλο βαθμό την εκκίνηση της συναυλίας που ξεκίνησε λίγο μετά το τέλος του happening.

Αν και σχεδόν κρυμμένοι πίσω από τους υπολογιστές τους, οι δύο μάλιστα καθιστοί και μόνον ο Incredible Bob όρθιος, οι Experimental Belgrade κατάφεραν να ζεστάνουν την Μικρή Σκηνή της Στέγης, σε ένα από τα πιο κρύα βράδια του εφετινού χειμώνα. Επαιξαν λίγες αλλά αρκετά μεγάλες σε διάρκεια συνθέσεις που χωρίζονταν σε δύο κατηγορίες, υπήρχαν τα κομμάτια στα οποία κυριαρχούσαν οι ηχητικές μάζες από τους υπολογιστές της Svetlana και του WoO που μετατρέπονταν ακαριαία σε ρυθμικές ριπές με παρεμβολές σκληρών, συχνά και ακραίων, θορύβων και εκείνα -όταν ο WoO έπιανε την κιθάρα του- όπου μελωδικές νύξεις σε ταξίδευαν βαθύτερα στο μυαλό σου. Και στις δύο περιπτώσεις όμως δεν ακολουθούσαν κανένα μουσικό κανόνα αλλά μάλλον τις αρχές των κβάντα με το ένα λίγο-πολύ τυχαίο ηχητικό event να προκαλεί ή απλά να οδηγεί σε ένα άλλο και με τα ψήγματα από fractals του Incredible Bob να εντείνουν την αίσθηση ενός σύμπαντος που δεν υπακούει παρά στο νόμο των πιθανοτήτων και στο οποίο τα πάντα είναι κάθε στιγμή ανοιχτά.

Λίγες ημέρες πριν και μιλώντας εκ μέρους και των άλλων δύο, ο WoO είχε αναλάβει να μου εξηγήσει το γιατί και το πώς το «δικό τους» Βελιγράδι είναι τόσο πειραματικό! Γιατί το βαλκανικό underground είναι εδώ, πιο DIY, μα και ανήσυχο και γεμάτο από κάθε είδους αγωνίες από ποτέ και δεν θα μπορούσε να είναι διαφορετικά. Βλέπετε οι χώρες του νοτιότερου άκρου της Ευρώπης βιώνουν διάφορες κρίσεις εδώ και είκοσι περίπου χρόνια, πολύ πριν δηλαδή καταφθάσει η γενικότερη και διεθνής οικονομική.

VICE: Γειά σου WoO. Θεωρείς τους Experimental Belgrade περισσότερο ένα μουσικό, multimedia ή απλά καλλιτεχνικό project;

WoO:Ο τρόπος που το βλέπουμε είναι ότι και τους τρεις μας -όταν δουλεύουμε καθένας μόνος του ή σε διάφορες συνεργασίες- μας συσχετίζουν κυρίως με τις λέξεις πειραματικό (experimental) και Βελιγράδι αφού σε αυτή την πόλη ζούμε και δουλεύουμε. Αυτά είναι τα tags που κυρίως χρησιμοποιούν για εμάς, τόσο στα media όσο και στα κοινωνικά δίκτυα. Από την άλλη το όνομα ταιριάζει με αυτό που κάνουμε μουσικά αλλά και συνολικά δημιουργικά, το να δίνουμε μια νέα προοπτική του ήχου, της σύνθεσης και του οπτικού στοιχείου. Η δουλειά μας είναι ένα οπτικοακουστικό project, όπως και να το κάνουμε.

Αυτό είναι το μόνο project σας ή καθένας σας κάνει παράλληλα και πράγματα μόνος του;

Και οι τρεις μας εργαζόμαστε παράλληλα επάνω σε πολλά διαφορετικά πράγματα. Ο Incredible Bob ως εικαστικός φτιάχνει όμορφες ταινίες μικρού μήκους, είναι επίσης VJ, δημιουργεί video και σχεδιάζει τους φωτισμούς για τις παραστάσεις μας ως οπτικοακουστικού ντουέτου και κάποιες φορές και για το συγκρότημα μου, τους Belgrade Noise αλλά συνεργάζεται και με πολλούς άλλους καλλιτέχνες από όλο τον κόσμο. Η τελευταία του ταινία «Peoplemeter» είναι μεγάλου μήκους και προβάλλεται κανονικά στις κινηματογραφικές αίθουσες. Η Svetlana είναι επίσης πολύ δραστήρια live και στις παραστάσεις της χρησιμοποιεί στοιχεία ηχητικά, αυτοσχεδιασμού και electronica ενώ πολύ τακτικά κάνει και installations. Τέλος εγώ αυτό τον καιρό δουλεύω ταυτόχρονα με τρία διαφορετικά γκρουπ ενώ έχω και το προσωπικό μου project, προφανώς σαν WoO.

Θα έλεγες ότι ανήκετε μόνο στην electronica ή υπάρχουν στοιχεία και από άλλα είδη στην μουσική σας;

Νομίζω ότι σήμερα υπάρχει πάρα πολλή μουσική που απλά υπερβαίνει τους διαχωρισμούς και τα είδη και αυτό ακριβώς την κάνει τόσο ενδιαφέρουσα. Η Svetlana, ας πούμε, διαμορφώνει ήχους μέσω υπολογιστή δημιουργώντας αυτά τα υπέροχα ψήγματα ρυθμού. Εγώ χρησιμοποιώ πολλά εφέ στην κιθάρα μου, κατά κάποιον τρόπο είμαι το αναλογικό μέρος του σχήματος. Ναι λοιπόν, είναι μια επιμειξία πολλών πραγμάτων που όμως όλα τους είναι τμήματα του ίδιου ηχητικού κόσμου.

Υπάρχουν συγκεκριμένα στιλ και κατηγορίες της ηλεκτρονικής μουσικής ή ίσως και μεμονωμένοι μουσικοί που είχαν μια ιδιαίτερη επίδραση στην φύση της δουλειάς σας;

Για εμένα αυτό συνέβη στα πολύ πρώιμα στάδια της εξέλιξης μου ως μουσικού, την πρώτη φορά που άκουσα το «Discreet Music» του Brian Eno όταν πήγαινα ακόμα στο δημοτικό, αλλά άλλαξε τον τρόπο που άκουγα μουσική. Την ίδια περίπου εποχή ανακάλυψα τους Sonic Youth και ερωτεύθηκα τους άγριους, ανεξέλεγκτους κιθαριστικούς ήχους. Αυτό πάντως που περισσότερο έχει επίδραση στην δουλειά μου δεν είναι εκείνη άλλων μουσικών αλλά τα απλά, καθημερινά πράγματα.

Ποιες είναι οι διαφορές ανάμεσα στην ηχογραφημένη και την live πλευρά της μουσικής σας;

Η σύνθεση και η ηχογράφηση είναι πολύ διασκεδαστικές καθώς μπορούμε να δώσουμε προσοχή σε κάθε λεπτομέρεια και να βρούμε τρόπους για να υλοποιήσουμε ιδέες που σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να είχαμε για πολύ καιρό. Από την άλλη το παν στις συναυλίες είναι εκείνη η δεδομένη στιγμή και το πως να την κάνουμε μαγική, τόσο για εμάς όσο και για το κοινό.

Πόσο επηρεάζεται αυτό που κάνετε από ό,τι συμβαίνει στην κοινωνία όπου ζείτε;

Όχι ιδιαίτερα, πολύ περισσότερο επηρεάζεται από πράγματα όπως η διαστημική ακτινοβολία, οι ήχοι και οι συχνότητες που ταξιδεύουν στην ατμόσφαιρα, ραδιοφωνικές εκπομπές, ήχους της πόλης μα και των ποταμών και των βουνών. Επίσης από πολλά τυχαία και απρόβλεπτα πράγματα και γεγονότα.

Αντίστοιχα πόσο επηρεάζεστε από την πολιτική κατάσταση, τόσο στην χώρα σας όσο και διεθνώς;

Καθημερινά και κάθε ώρα και στιγμή! Πώς θα μπορούσε να είναι αλλιώς με όλα αυτά που συμβαίνουν παντού και σχεδόν ταυτόχρονα; Άλλωστε είμαστε από την -όπως την λέτε ακόμα εσείς- πρώην Γιουγκοσλαβία και συγκεκριμένα από το Βελιγράδι, μην το ξεχνάς.

Ποια είναι τα σημαντικότερα στοιχεία της δουλειάς σας, αυτά που προσπαθείτε να εκφράζετε περισσότερο; Επιθετικότητα, μια αίσθηση ελευθερίας, ή κάτι άλλο;

Κάποτε όλα αυτά μαζί και ακόμα περισσότερα και άλλες φορές τίποτα στην πραγματικότητα, μόνον ένας κενός χώρος και η αίσθηση του μετεωρισμού.

Αυτό που κάνει καθένας σας στην σκηνή επικοινωνεί και εξαρτάται από αυτό που κάνουν οι άλλοι δύο;

Πάρα πολύ, αλληλεπιδρούμε σε μεγάλο βαθμό, τόσο μουσικά όσο και οπτικά γιατί, εκτός από μουσικοί, ταυτόχρονα είμαστε ακροατές και θεατές. Οι παραστάσεις μας δεν είναι τόσο αυτοσχεδιαστικές, το μεγαλύτερο μέρος τους είναι συγκεκριμένες συνθέσεις, ως προς το πως γράφτηκαν μα και αναφορικά με το πως ακούμε ο ένας τον άλλο και αντιδρώντας σε αυτό που εκείνος κάνει. Φυσικά πολλά πράγματα προκύπτουν αυθόρμητα, εκείνη την στιγμή και ανταποκρινόμαστε και προσαρμοζόμαστε σε αυτά καθώς η δουλειά μας είναι από την φύση της πολύ εξερευνητική.

Πόσο σημαντικό θεωρείτε το φεστιβάλ «Transitions 1.Balkans» και τι σημαίνει για εσάς το να συμμετέχετε σε αυτό και να παίζετε ζωντανά στην Ελλάδα; Πιστεύετε ότι υπάρχει πια μια «βαλκανική κουλτούρα», την οποία μπορούν να εκφράσουν διοργανώσεις όπως αυτή;

Το βλέπουμε -και με δεδομένο ότι ερχόμαστε από την Σερβία- σαν μια σπουδαία ευκαιρία να παρουσιάσουμε κάτι που δεν σχετίζεται με αυτό που συνήθως θεωρείται βαλκανική μουσική και τέχνη. Προσωπικά είμαι ενθουσιασμένος για το ότι θα επισκεφθώ την Αθήνα για πρώτη φορά.

Τι διαφορετικό έχει η συγκεκριμένη εμφάνιση για εσάς; Τι πρέπει να περιμένει το αθηναϊκό κοινό από αυτήν;

Οι προσδοκίες μπορεί να αποβούν παράξενες, ειδικά όταν το ακροατήριο δεν είναι εξοικειωμένο με αυτό που κάνουμε, ενώ επίσης είναι η πρώτη φορά που και οι τρεις μαζί θα παρουσιάσουμε την συγκεκριμένη οπτικοακουστική παράσταση. Οπως και αν έχει, το μόνο που μπορούμε να πούμε είναι ότι ερχόμαστε από το Βελιγράδι για να παρουσιάσουμε τον ηχητικό κόσμο που δημιουργούμε.

Ευχαριστώ WoO.