Ο Spent1 «Μαρκάρει» με τα Σχέδιά του Όλη την Ελλάδα

Μέχρι και πριν από λίγα χρόνια, το graffiti ήταν συνδεδεμένο με την αλητεία - και τις μουτζούρες. Ναι, δυστυχώς στα μάτια πολλών ήταν κάτι κακό, ενώ στα μάτια των νέων κάτι επαναστατικό. Βέβαια, το τελευταίο διάστημα, τα δεδομένα έχουν αλλάξει - περισσότερο στο εξωτερικό και λιγότερο στην Ελλάδα.

Αρκετοί graffiti artists βρήκαν τον δρόμο προς τις gallery, το graffiti μπήκε στην κατηγορία «τέχνη», ενώ ουκ ολίγα φεστιβάλ κάθε χρόνο μας βάζουν σε αυτόν τον πολύχρωμο κόσμο. Το μόνο που έχει μείνει ίδιο είναι ο επαναστατικός του χαρακτήρας.

Κάτι που μου τόνισε άλλωστε και ο Έλληνας καλλιτέχνης Spent1, στη συζήτηση που είχαμε. Μια συζήτηση για σχέδια, κυνηγητά από την αστυνομία, project, όνειρα και, φυσικά, το θρυλικό φεστιβάλ Meeting of Styles, το οποίο τον Νοέμβριο θα διεξαχθεί στη Βραζιλία και ο Spent1 είναι καλεσμένος.

VICE: Πως αποφάσισες να ασχοληθείς με το graffiti;
Spent1: Από μικρή ηλικία, μου τραβούσε το ενδιαφέρον και με βοηθούσε να δραπετεύσω από τα στερεότυπα της καθημερινότητας. Το θεωρούσα κάτι απίθανο να μπορεί κανείς να ζωγραφίζει σε έναν χώρο που θα δουν χιλιάδες άλλοι. Με τον καιρό, έμαθα περισσότερα για το graffiti και έζησα σε αυτό από την πρώτη στιγμή που πάτησα τη βαλβίδα ενός ξεχασμένου σπρέι στο προαύλιο του σχολείου μου. Έτσι, ξεκινήσαμε με φίλους να γράφουμε τα ψευδώνυμά μας σε τοίχους, δηλώνοντας πως «είμαστε εδώ - δες μας». Ξεκίνησε κάπως σαν αστείο και κατέληξε σε μια μεγάλη αγάπη που συνεχίζεταιι μέχρι σήμερα με πολύ πιο σύνθετα στυλ, νέες τεχνοτροπίες, funky χρωματισμούς και περίεργους χαρακτήρες που διακοσμούν την πόλη. Τα τελευταία χρόνια, κατάλαβα ότι οι χαρακτήρες, τα σχήματα ή οι ζωγραφιές επάνω στους τοίχους κρύβουν και μία διαδραστικότητα ενός ελεύθερου κώδικα επικοινωνίας μεταξύ του δημιουργού και των παρατηρητών.

Ποιο είναι ένα από τα έργα που δεν θα ξεχάσεις ποτέ και γιατί;
Σίγουρα ένα κομμάτι που ζωγραφίσαμε με έναν καλό φίλο καθώς πηγαίναμε για μπάνιο, ένα καλοκαίρι. Δεν είναι τόσο το κομμάτι όσο η παρέα που το ζωγραφίσαμε μαζί. Μια μεγάλη παρέα από μικρούς τσιγγάνους που πήραν πινέλα και «έπιασαν» κατευθείαν δουλειά, δημιουργώντας με τη φαντασία τους σχέδια, γελώντας, τραβώντας φωτογραφίες ο ένας τον άλλον. Ήταν σίγουρα μια πολύ ωραία στιγμή όταν φεύγοντας μας ξανακάλεσαν να ζωγραφίσουμε με κάποια χρώματα που τους χαρίσαμε. Και αν κάποιος αναρωτηθεί αν το κομμάτι αυτό το χάλασαν αργότερα, να του πούμε πως έχει μείνει όπως το αφήσαμε.

Αν κοιτάξεις σε όλα τα έργα σου μέχρι τώρα, ποιο είναι αυτό που ξεχωρίζεις;
Δεν ξέρω αν μπορώ να ξεχωρίσω κάποιο, διότι κάθε έργο κρύβει και μια ιστορία, ίσως μια περιπέτεια, κάθε φορά και λίγο πιο διαφορετική. Δεν μπορώ να ξεχωρίσω κάποιο όσο και αν διαφέρουν μεταξύ τους σε στυλ, χρωματισμούς, λεπτομέρεια.

Τι σημαίνει για εσένα τέχνη;
Η τέχνη είναι μια μορφή κοινωνικής συνείδησης, μια ιδιαίτερη μορφή υποκειμενικής αντανάκλασης της πραγματικότητας από τον καλλιτέχνη και τον άνθρωπο γενικότερα. Ένας ξεχωριστός, δηλαδή, τρόπος με τον οποίον ο άνθρωπος προσπαθεί να αφομοιώσει την πραγματικότητα, φυσική και κοινωνική, για να μπορέσει να την ελέγξει, να κυριαρχήσει σ' αυτήν, δίπλα στους άλλους δύο τρόπους εργασίας, την πρακτική - τεχνική και την επιστημονική. Για μένα τέχνη είναι η προσπάθεια του ανθρώπου να κατακτήσει τον κόσμο με έναν άλλο τρόπο, τον αισθητικό, με το συνδυασμό δηλαδή αισθήσεων, γνώσεων, συναισθημάτων και πρακτικής εργασίας.

Πολλοί πιστεύουν ότι το graffiti τα τελευταία χρόνια έχει χάσει τον «επαναστατικό» του χαρακτήρα. Ισχύει κατά τη γνώμη σου αυτό;
Αν δεν ήταν επαναστατική τέχνη δεν θα ήταν παράνομη (σ' έναν μεγάλο βαθμό). Φυσικά, η πραγματική λειτουργία της τέχνης γενικότερα, δεν είναι να τρέχει πίσω από το κοινό της αλλά να το καθοδηγεί. Η τέχνη του graffiti λοιπόν έρχεται σήμερα να πλαισιώσει την άποψη ότι η τέχνη ανήκει στον λαό, ότι δεν είναι κλεισμένη σε 4 τοίχους, επομένως όλοι έχουν πρόσβαση και μπορούν να εμπνευστούν απ' αυτήν, κόντρα σε ένα περιβάλλον μετατροπής και αξιοποίησης της τέχνης και του χαρακτήρα της σε μηχανισμό εκμετάλλευσης και χειραγώγησης του λαού.

Η τέχνη δεν μπορεί να αλλάξει τον κόσμο. Δεν μπορεί να αντικαταστήσει τη δράση. Επαναστατική λοιπόν θεωρώ οποιαδήποτε έκφανση της τέχνης που εκπληρώνει την πραγματική κοινωνική της λειτουργία ως πνευματικό όπλο των μαζών, που διεκδικεί και αναδεικνύει την ταξική φύση των πραγμάτων.

Έχεις αντιμετωπίσει ποτέ προβλήματα με αστυνομία για τα graffiti;
Ναι δυστυχώς. Μια έντονη ανάμνηση που θα μπορούσα να αναφέρω είναι τη στιγμή που με συνέλαβε η αστυνομία στα 15 μου χρόνια μαζί με μια παρέα 11 ατόμων ενώ κάναμε μια τεράστια παραγωγή στην Εθνική οδό. Ήταν η πρώτη φορά που είδαμε κάνη όπλου στραμμένη στο μέρος μας. Αφήνω τη συνέχεια στη φαντασία σας. Πάντως, το μόνο σίγουρο είναι πως αυτό που κάναμε δεν ήταν έγκλημα και πως ποτέ δεν χάσαμε το χαμόγελό μας, ούτε εκείνη τη στιγμή.

Μίλησέ μου για το project που «τρέχεις» αυτήν την περίοδο;
Το πειραματικό εγχείρημα που δοκίμασα στο 1ο graffiti project, το προηγούμενο διάστημα, έληξε με μεγάλη επιτυχία. Φιλοξενήθηκε από μια σειρά χώρους και μέρη, πλαισιώθηκε από μια σειρά καλλιτέχνες (όπως o dj Alx, Mikros Kleftis κ.ά.), πρόσφερε ένα διαδραστικό αποτέλεσμα που συνδύαζε, κατά κύριο λόγο, την τέχνη του graffiti με διαφορετικές άλλες μορφές τέχνης.

Το δεύτερο μέρος έρχεται να συμπληρώσει το πρώτο, παίρνοντας τη μορφή tour ξεκινώντας με ένα ταξίδι βαψίματος απ' την Κρήτη μέχρι τη Βόρεια Ελλάδα και καταλήγοντας στο Porto Alegre της Βραζιλίας, στο θρυλικό φεστιβάλ Meeting of Styles.

Ακολουθήστε το VICE στο Twitter, Facebook και Instagram.