Το Αιγυπτιακό Δικαστήριο Καταδίκασε Τρεις Δημοσιογράφους σε Φυλάκιση Επειδή Έκαναν το Καθήκον τους

Οι Baher Mohamed, Mohamed Fahmy και Peter Greste ενώπιον του δικαστηρίου την 1η Ιουνίου.

Τη στιγμή που το δικαστήριο ανακοίνωσε ότι οι τρεις δημοσιογράφοι του Al Jazeera θα περάσουν τα επόμενα επτά χρόνια, τουλάχιστον, στη φυλακή, επικράτησε μια εκκωφαντική σιγή.

Η μητέρα και η αρραβωνιαστικιά του Mohamed Fahmy, του Καναδοαιγύπτιου παραγωγού, άρχισαν να κλαίνε. Καθώς αυτοί και άλλοι συγγενείς του κατηγορουμένου προσπαθούσαν να διασχίσουν την αίθουσα του δικαστηρίου προς την αποβάθρα-κλουβί όπου κρατούνταν οι κατηγορούμενοι, η αστυνομία τους κράτησε πίσω.

Εμφανώς συντετριμμένος, o αδερφός του Mohamed ονόματι Adel, βγήκε από την αίθουσα του δικαστηρίου. «Υπάρχει παντού διαφθορά», είπε. «Ελπίζαμε στο δικαστικό σύστημα, τώρα ξέρουμε ότι δεν υπάρχει καμία ελπίδα.»

Όλοι ήξεραν ότι τον τελευταίο καιρό, ότι οι Αιγύπτιοι δικαστές ήταν επιρρεπείς σε ακρότητες και ανεξήγητες αποφάσεις, συμπεριλαμβανομένων των μαζικών θανατικών ποινών που ‘πέφτουν’ βροχή, αλλά όταν βλέπεις μια φάρσα να εκτυλίσσεται μπροστά σου - και αυτό είναι που συνέβη στη δίκη με την ετυμηγορία  – αποτελεί έκπληξη.

Οι τρεις δημοσιογράφοι καταδικάστηκαν, με την κατηγορία ότι συνωμότησαν με τα μέλη της Μουσουλμανικής Αδελφότητας «για να συγκεντρώσουν υλικό για τα ΜΜΕ, να το παραποιήσουν, και να σκηνοθετήσουν τα γεγονότα στην Αίγυπτο και να τα μεταδώσουν… προκειμένου να βοηθήσουν την τρομοκρατική ομάδα της Αδελφότητας στην επίτευξη τους στόχους της» σύμφωνα με δήλωση του Εισαγγελέα.

Οι βραβευμένοι δημοσιογράφοι Peter Greste και Mohamed Fahmy, οι οποίοι έχουν εργαστεί στο παρελθόν για το BBC και το CNN, αντίστοιχα, καταδικάστηκαν σε επτά χρόνια φυλάκισης. Ο συνάδελφός τους, ο παραγωγός Baher Mohamed, σε δέκα χρόνια: τα επιπλέον τρία ήταν για την κατοχή «πυρομαχικών» - ένας κάλυκας που συνελέγη από το έδαφος ύστερα από διαδήλωση, είπε το Al Jazeera.

Στο κλουβί, μαζί τους, ήταν άλλοι έξι κατηγορούμενοι οι οποίοι κατηγορούνται ότι ανήκουν στην Μουσουλμανική Αδελφότητα και συνωμοτούσαν με το Al Jazeera. Δύο από αυτούς - παραδόξως, συμπεριλαμβανομένου του Anas Beltagy, το γιο του ανώτερου ηγέτη της Αδελφότητας, Mohammed Beltagy - αθωώθηκαν. Οι υπόλοιποι, μαζί με έντεκα κατηγορούμενους που δικάστηκαν ερήμην, καταδικάστηκαν σε δέκα χρόνια φυλάκιση.

Πριν τους σύρουν από την αποβάθρα-κλουβί, οι έξι μη-δημοσιογράφοι άρχισαν να τραγουδούν ένα παραδοσιακό τραγούδι της Αδελφότητας, «Αδελφέ μου, είσαι ελεύθερος πίσω από τα κάγκελα» ένα απομεινάρι από το μακρύ ταξίδι δεκαετιών της ομάδας, μέσα από τις φυλακές και τα αστυνομικά τμήματα της Αιγύπτου .

Φαίνεται ότι το καλοκαίρι του 2012 που θα μπορούσε να έρθει το τέλος του ταξιδιού, ως υποψήφιος της ομάδας, ο Mohamed Morsi ανέβηκε στην προεδρία της Αιγύπτου. Όμως, ένα χρόνο αργότερα, το στρατιωτικό πραξικόπημα με επικεφαλή τον Abdel Fattah al-Sisi, ο οποίος είναι πλέον εκλεγμένος πρόεδρος της χώρας, τον έριξε από την εξουσία στα νύχια των αστυνομικών και των δικαστών της Αιγύπτου για μια ακόμη φορά.

Δεν υπάρχει καμία απόδειξη ότι οι δημοσιογράφοι υποστηρίζουν την Αδελφότητα. Πράγματι, ο Fahmy ήταν σε πορεία ενάντια στον Morsi στις 30 Ιουνίου του περασμένου έτους - την ημέρα των μαζικών διαδηλώσεων που σφράγισε τη μοίρα του. Πήρε μέρος και στις διαδηλώσεις στις 26 Ιουλίου για την «έγκριση» του Sisi και την ενασχόλησή του με την «τρομοκρατία» - δηλαδή, κατά κύριο λόγο, την Αδελφότητα. Τώρα ο ίδιος παρασύρθηκε από το ίδιο κύμα της αντι-Αδελφότητας και την κατάσταση ασφαλείας που αναδύθηκε εκείνες τις ημέρες.

Οι δημοσιογράφοι έχουν γίνει πιόνια σε μια περιφερειακή σύγκρουση που στρέφει τη Μουσουλμανική Αδελφότητα και τον πολιτικό σύμμαχο του Κατάρ εναντίων των άλλων μοναρχιών του Κόλπου, και ειδικά της Σαουδικής Αραβίας και των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, αλλά και άλλων δυνάμεων αντι-Αδελφότητας, συμπεριλαμβανομένου του αιγυπτιακού κατεστημένου.

«Η ετυμηγορία παρέχει μια περαιτέρω απόδειξη ότι δεν θα σταματήσει τίποτα τις αιγυπτιακές αρχές από την ανελέητη εκστρατεία τους για να συντρίψουν όποιον αμφισβητεί την επίσημη εκδοχή, ανεξάρτητα από το πόσο αμφίβολα είναι τα στοιχεία εναντίον τους» δήλωσε ο Philip Luther της Διεθνούς Αμνηστίας.

Τα αποδεικτικά στοιχεία, ως είχαν, ήταν αμφίβολα.

Σε ένα βρετανικό δικαστήριο, οι ενάγοντες δικηγόροι πρέπει να παρουσιάσουν ένα «σκελετό» επιχειρημάτων που να εξηγεί πώς τα αποδεικτικά στοιχεία και οι μαρτυρίες που εισήχθησαν υποστηρίζουν την καταδικαστική απόφαση. Στην Αίγυπτο, δεν υπάρχει τέτοια απαίτηση, και τα «αποδεικτικά στοιχεία» - κυρίως οι φωτογραφίες και τα βίντεο που κατασχέθηκαν από το στούντιο των δημοσιογράφων, όταν δέχτηκαν επίθεση - εισήχθησαν στις περισσότερες περιπτώσεις χωρίς καμία σαφή ιδέα για το αν σχετίζονταν με τους ισχυρισμούς της τρομοκρατικής συνωμοσίας.

Το δικαστήριο είδε βίντεο με άλογα να καλπάζουν και πρόβατα, και την παλιά φωτογραφία ενός άνδρα να κρατάει όπλο. Παρακολούθησε το βίντεο μιας συνέντευξης Τύπου που πραγματοποιήθηκε στο Ναϊρόμπι, όπου ήταν η παλαιά βάση του Greste. Η συνέντευξη Τύπου ήταν ενός Άγγλου, αλλά ο δικαστής δεν μιλούσε αγγλικά και δεν είχε μεταφραστή.

Σε μια συνεδρία, στις 22 Μαΐου, έπαιξε και ένα μουσικό βίντεο του Αυστραλού τραγουδιστή Gotye. Σχεδόν καθ’ όλη τη διάρκεια της δίκης, ο δικαστής φόραγε γυαλιά ηλίου.

Η βασική υπόθεσης κατηγορίας είναι ότι κατασκευάστηκε υλικό από τους κατηγορούμενους. Την 1η Ιουνίου ο δικηγόρος υπεράσπισης Khaled Abu Bakr ρώτησε τον επικεφαλής της τεχνικής επιτροπής, τον οποίο το δικαστήριο κάλεσε για να εξετάσει το περιεχόμενο των σκληρών δίσκων της ομάδας, αν γνώριζε αν το συγκεκριμένο βίντεο είχε παραποιηθεί, προκειμένου να δώσει μια ψευδή ή παραπλανητική εντύπωση. Είπε ότι δεν γνώριζε.

Η κακή ποιότητα της υπόθεσης της κατηγορούσας αρχής, και η απελευθέρωση του συνάδελφου δημοσιογράφου του Al Jazeera, Abdullah al-Shamy, για λόγους υγείας την περασμένη Τετάρτη, αύξησε τις ελπίδες των δημοσιογράφων και των οικογενειών τους. Ο Al-Shamy είχε φυλακιστεί χωρίς κατηγορία για περισσότερο από δέκα μήνες και έκανε απεργία πείνας για περισσότερο από τέσσερις μήνες.

Προκειμένου να ενισχύσει την κοινή γνώμη εναντίον των δημοσιογράφων, το βίντεο της σύλληψης των δύο από αυτών κατά τη διάρκεια επιδρομής στο στούντιό τους, σε κεντρικό ξενοδοχείο του Καΐρου στις 29 Δεκέμβρη, παιζόταν στην κρατική τηλεόραση, με τη μουσική της ταινίας του Χόλυγουντ Thor: the Dark World.

Η ετυμηγορία ήταν ένα πλήγμα για τις ελπίδες των δημοσιογράφων και των οικογενειών τους, καθώς και για την ελευθερία του Τύπου και την ελεύθερη έκφραση στην Αίγυπτο. Αλλά επειδή αυτή η δίκη έχει καλυφθεί επαρκώς, έδωσε και μια γεύση από τον παράξενο και ιδιότροπο κόσμο των αιγυπτιακών δικαστηρίων, ένα σύστημα το οποίο για πολλούς δεν καθορίζει μόνο το αν είναι ελεύθεροι ή θα περάσουν χρόνια της ζωής τους σε μικρά κελιά με μόνο μία ώρα άσκησης την ημέρα, αλλά το αν θα ζήσουν ή θα πεθάνουν.

Ακολουθήστε το VICE στο Twitter,  Facebook και Instagram.