Ο Καλλιτέχνης Robert Montgomery Ανυπομονεί για ένα Μέλλον Χωρίς Χώρες

Αυτή τη περίοδο και μέχρι τις 14 Φλεβάρη, η γκαλερί "the Office" στη Λευκωσία παρουσιάζει την εικαστική πρόταση του Σκοτσέζου καλλιτέχνη και ποιητή Robert Montgomery που φέρει τίτλο: ALL KINGDOMS SMASHED AND BURIED IN THE SKY. Η έκθεση περιστρέφεται γύρω από την παρουσίαση έξι έργων από την πιο πρόσφατη δουλεία του Montgomery ενώ ένα μέρος τους έγινε με αφορμή τη συγκεκριμένη έκθεση στην Κύπρο, λαμβάνοντας υπόψη το γεγονός πως η οδός Κλεάνθη Χριστόφιδη στην οποία βρίσκεται το "the Office" γειτνιάζει με τη νεκρή ζώνη και διακόπτεται από αυτή. Έτσι, ένα κείμενο μπορεί να παρουσιαστεί υπό τη μορφή διαφημιστικής αφίσας ή πινακίδας.

Ο Robert Montgomery, εκτός από βασικός συνεργάτης του Dazed and Confused, είναι γνωστός για τις μεγάλες υπαίθριες εγκαταστάσεις με φωτισμένες πινακίδες στην περιοχή της παλιάς αμερικανικής βάσης Πολεμικής Αεροπορίας του Tempelhof του Βερολίνου και στην παλιά αυτοκρατορική πόλη λιμάνι του Kochi-Muziris στην Ινδία, καθώς ο καλλιτέχνης είχε επιλεχθεί για την Μπιενάλε του 2012 στο Kochi-Muziris.

Με μια πρώτη ματιά θα κατέτασσε κανείς το έργο του εικαστικού Robert Montgomery στην κατηγορία "street art", στην πραγματικότητα κινείται ανάμεσα στην ποίηση και την τέχνη. Τα ποιήματά του δε, περικλείουν δυο φάσεις δημιουργίας. Αρχικά ο Montgomery σκέφτεται πολύ τα φωνήεντα, τον ρυθμό την ομοιοκαταληξία και μετά προσπαθεί το ποιήμα του να ακούγεται σαν φωνή ενός ανθρώπου. Συχνά γράφει τα κείμενα του αργά τη νύχτα, όταν νιώθει ότι θέλει να ουρλιάξει ή να κλάψει και στη συνέχεια τα εξετάζει για να τα βελτιώσει λίγο, αλλά όχι πάρα πολύ. Σκοπός του είναι στα ποιήματα του να συνυπάρχουν δύο διαστάσεις οι οποίες είναι μια προσωπική και μια συλλογική φωνή και αμφότερες προέρχονται απο εσωτερικό μονόλογο.

Τα έργα του απευθύνονται σε όλους συλλογικά, επιδέχονται διαφορετικές αναγνώσεις και μοιάζουν να απευθύνονται στον καθένα προσωπικά. Είναι σχόλια που θέτουν ερωτήματα γύρω από τον σύγχρονο αστικό τρόπο ζωής, τον καταναλωτισμό, τις ανθρώπινες σχέσεις, καθώς και τον τρόπο που επηρεάζουμε το περιβάλλον. Θέλουν να μας κάνουν να σκεφτούμε, να δούμε τον κόσμο από άλλη οπτική. 'Όλα είναι ανυπόγραφα λόγια που μπορεί να έρχονται από το μυαλό ενός ποιητή ή ενός τρελού.

Στην προσπάθειά του να καλύψει τον οπτικό θόρυβο των διαφημίσεων και να τραβήξει το βλέμμα των περαστικών, χρησιμοποιεί συνήθως μεγάλα λευκά κεφαλαία γράμματα σε μαύρο φόντο. Κάποιες άλλες φορές, επιλέγει φωτεινές επιγραφές LED για να γράψει που λόγω της χαμηλής ενεργειακής κατανάλωσής τους τις ονομάζει "recycled sunlight". Σήμερα, τα πιο γνωστά του έργα αυτού του είδους, είναι εκείνο που έγραψε όταν έχασε τον καλύτερο του φίλο και εκείνο που αναφέρεται στην ιστορία του Βερολίνου αλλά και στον Joseph Beuys που είπε πως: «δένοντας την πληγή γιατρεύεις μόνο το τραύμα, δένοντας το μαχαίρι το εμποδίζεις να πληγώσει ξανά».

Το έργο που φέρει και τον τίτλο της έκθεσης όχι μόνο παρουσιάζεται στο δρόμο αλλά και στηρίζει τις δύο του άκρες στα υπάρχοντα κτήρια συνομιλώντας με την αρχιτεκτονική τους. Το περιεχόμενό του αποτελεί ένα είδος αναδρομικού σχόλιου για το μέλλον που έρχεται σε απευθείας διάλογο με την τοποθεσία όσο και με την κοινωνικοπολιτική κατάσταση στην Κύπρο σήμερα. Το Νησί είναι κατεξοχήν ένα μέρος από το οποίο έχουν περάσει πολλοί κατακτητές και όπου μεσουράνησαν αλλά και διαλύθηκαν ουκ ολίγα βασίλεια. Έμμεσα και ως ένα σημείο μπορεί να λειτουργεί και σαν αυτοκριτική για τον εικαστικό λαμβάνοντας υπόψη τη βρετανική του υπηκοότητα μας εξηγεί ο Τάσος. Α. Γκέκας, ιδιοκτήτης της γκαλερί "the Office". Τα υπόλοιπα έργα παρουσιάζονται στους τρεις χώρους εντός της γκαλερί και σ' αυτά το κείμενο διατηρεί ένα πιο εσωτερικό χαρακτήρα, όπως για παράδειγμα η σειρά έργων σε υδατοχρώματα μικρών διαστάσεων.

Όπως αναφέρει ο ίδιος ο καλλιτέχνης στο VICE, «Είναι αδύνατον να εκθέσω στην Κύπρο χωρίς να νιώσω μια σκιά ενοχής για τα εγκλήματα που έχει διαπράξει η βρετανική αυτοκρατορία. Επίσης στη σύγχρονη δημόσια συζήτηση "υπέρ ή κατά της Ευρωπαϊκής ένωσης", που αυτή τη στιγμή χαρακτηρίζει την βρετανική πολιτική είμαι αυστηρά υπέρ της Ευρώπης. Ανυπομονώ για ένα μέλλον χωρίς χώρες, πέρα από αυτοκρατορίες, πέρα από την καταπίεση, ως εκ τούτου κρατώ ζωντανή την πίστη μου στο Ευρωπαϊκό σχέδιο και πιστεύω ότι μπορεί να δουλέψει. Πιστεύω στην ελεύθερη διακίνηση όλων των Ευρωπαίων σε όλη την Ευρώπη και στη μετάδοση των πολιτισμών μας, της εκπαίδευσης και της καλοσύνης μας και στην εξέλιξη της Ευρώπης σε μία ισχυρή δύναμη για ειρήνη στον κόσμο. Πιστεύω σταθερά στην ελεύθερη μετανάστευση όλων των Ευρωπαίων στη Βρετανία, διότι ξέρω από δική μου εμπειρία ότι η μετανάστευση κάνει τη Βρετανία ένα ομορφότερο μέρος για να ζει κανείς. Αλλά ακόμα ζωγραφίζω με ακουαρέλα επειδή αγαπώ τον Turner, θέλω να απελευθερώσω την ακουαρέλα σαν υλικό το οποίο είναι συνδεδεμένο με ένα εθνικιστικό και αυτοκρατορικό όραμα "Βρετανικότητας". Η υδατογραφία κοιτάζει πλέον προς μία ελεύθερη πολυπολιτισμική Ευρώπη».

Ευχαριστούμε την Λίλιαν Αλεξάκου για την βοήθεια στην επικοινωνία, τον Τάσο Α. Γκέκα της gallery "the Office" για την παραχώρηση σχολίου και τον Αντώνη Μήνα για την ευγενική παραχώρηση των φωτογραφιών από την ημέρα των εγκαινίων.

Ακολουθήστε το VICE στο Twitter, Facebook και Instagram.