Ο Casual Σεξισμός του Macho Έλληνα

Δεν θέλει πολύ για να καταλάβεις ότι ο casual σεξισμός ελλοχεύει ανενόχλητος στην Ελληνική κοινωνία. Είμαστε τόσο συνηθισμένοι σε αυτόν, που απλώς τον αγνοούμε ή τον ανεχόμαστε ή στη χειρότερη δεν τον παρατηρούμε καν, αφού ο πιο κοινός σεξισμός, ο σεξισμός του 50άρη που θα σου σφυρίξει στο δρόμο ή του τύπου που θα σου πει «πρέπει να σε πηδήξουν για να στρώσεις», δεν προκαλεί καμμιά εντύπωση, όπως δεν προκαλεί εντύπωση ο τύπος που πετάει σκουπίδια έξω από το παράθυρο στην εθνική οδό ή εκείνος που σε σπρώχνει το πρωί στο μετρό για να προλάβει να μπει μέσα πρώτος.

Ο casual σεξισμός καθορίζει τον επικοινωνιακό κώδικα μεταξύ των δύο φύλων και ορίζει το πώς γίνονται αντιληπτές οι γυναίκες και ως εκ τούτου το πως αντιμετωπίζονται. Προς αποφυγήν παρεξηγήσεων να ξεκαθαρίσω ότι ο καθημερινός σεξισμός για τον οποίο μιλώ δεν είναι το ίδιο ξεκάθαρος με το μισογυνισμό, ο οποίος, ως ακραία μορφή σεξισμού, χαρακτηρίζει τους άντρες που απροκάλυπτα μισούν τις γυναίκες απλά και μόνο επειδή είναι γυναίκες. Σεξιστής, γενικά, είναι οποιοσδήποτε συμπεριφέρεται και αντιλαμβάνεται την γυναίκα υποδεέστερη καθαρά και μόνο λόγω του φύλου της, οποιοσδήποτε την υποτιμά και την προσβάλει καθοδηγούμενος από παραδοσιακά στερεότυπα τα οποία ορίζουν διακριτούς ρόλους για κάθε φύλο, δημιουργώντας μία ιεραρχία θέσεων. Η εκδήλωση των σεξιστικών συμπεριφορών όμως ποικίλει. Και ενώ, κανείς νορμάλ άντρας δεν νομίζω να ήθελε να χαρακτηριστεί σεξιστής σήμερα, πόσο μάλλον μισογύνης, δεν σημαίνει ότι η συμπεριφορά του δεν μπορεί να είναι σεξιστική ακόμα κι αν ο σεξισμός του είναι casual, τόσο casual που δεν τον αντιλαμβάνεται καν.

Αρκεί μόνο να δεις μια πανελίστρια σε πρωϊνάδικο ή μία διαφήμιση pretty pants ή και απλώς να ανοίξεις μια εφημερίδα. Είναι ξεκάθαρο πως τα ΜΜΕ έχουν βάλει το χεράκι τους στην αναπαραγωγή των ανισοτήτων μεταξύ αντρών και γυναικών και το πως αντί να αποδομούν, συντηρούν τα σεξουαλικά στερεότυπα και τις έκφυλες στερεοτυπικές ταυτότητες, τροφοδοτώντας την έλλειψη σεβασμού και συνάμα προβάλλοντας τον casual σεξισμό σαν κάτι εντελώς φυσιολογικό και δίνοντας έτσι το ΟΚ για μια αντιμετώπιση του «δεν έγινε και τίποτα».

Ίδια η εικόνα και στη Βουλή. Παρά το γεγονός ότι το ποσοστό των εκλεγμένων γυναικών αυξάνεται συνεχώς -αν και σε καμμιά περίπτωση δεν μιλάμε για ισοτιμία, αφού σύμφωνα με report της ΚΜΟΠ εξακολουθεί να είναι χαμηλότερο από τον Ευρωπαϊκό μέσο όρο των γυναικών βουλευτών (35%) και δεν πληρεί το επιθυμητό ποσοστό της τήρησης του ελαχίστου ορίου των 1/3 εκλεγμένων γυναικών- η αντιμετώπιση που δέχονται οι γυναίκες πολιτικοί ελάχιστα έχει αλλάξει τα τελευταία χρόνια και η νομική κατοχύρωση της ισότητας έχει αποτύχει παταγωδώς στο να εξαλείψει το σεξισμό. Τα σεξιστικά σχόλια και οι συμπεριφορές, η υποτίμηση και η διάκριση τις οποίες βιώνουν οι γυναίκες πολιτικοί καθαρά και μόνο επειδή είναι γυναίκες, αποτελούν σχεδόν καθημερινό φαινόμενο στην Ελλάδα και είναι ένα θέμα που δεν πιστεύω ότι έχει καθόλου πλάκα.  Τα περιστατικά τύπου «Πάψε μωρή καλτσοδέτα» του Σωκράτη Ξυνίδη προς την Εύα Καϊλή, τα «Αφήστε, μην παρεμβαίνετε, για να ολοκληρώσει. Ολοκληρώστε παρακαλώ. Αργείτε πολύ στην ολοκλήρωσή σας. Είστε άτακτη μαθήτρια.» του Αναστάσιου Νεράντζη προς την Ζωή Κωνσταντοπούλου, τα «Σας εύχομαι να κυοφορήσετε κι εσείς συντόμως» του Βαγγέλη Βενιζέλου και τα «Εδώ γυναίκα παίρνεις και μπορεί να σου βγει σκάρτη» του Ιορδάνη Τζαμτζή, είναι μόνο λίγα από αυτά που φτάνουν στα αυτιά μας, αλλά που μαρτυρούν ακριβώς το μέγεθος του προβλήματος.

Ο casual σεξισμός λοιπόν, είναι φανερό πως παράγεται και αναπαράγεται από το ίδιο το σύστημα. Πώς είναι δυνατόν άρα να μην τον συναντάς παντού, αφού όπως μου είπε κι ένας φίλος που συνάντησα στο μπαλκόνι ενός πάρτυ με μπακγκράουντ το λόφο του Λυκαβηττού, «Πόσο να αντισταθείς; Με κάποια πράγματα έχουμε μεγαλώσει, έχουν ριζώσει μέσα μας, μάθαμε ότι είναι έτσι και άμα ο άνθρωπος μάθει σε κάτι, δύσκολα αλλάζει». Όμως πώς μπορούμε να μιλάμε σοβαρά για την ισότητα, για την βία κατά των γυναικών, για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τον ρατσισμό, όταν όλοι μας δεχόμαστε τον casual σεξισμό; Διότι όλοι εκείνοι που μιλούν με πάθος για ρατσισμό, όλοι όσοι τάχα τάσσονται υπέρ των δικαιωμάτων των γκέι και των ΛΟΑΤ, όλοι όσοι διαμαρτύρονται για τους ακροδεξιούς και τους χρυσαυγίτες, όλοι όσοι μιλούν για την καλλιέργεια συνειδήσεων οι οποίες να σέβονται τη διαφορετικότητα, είναι οι ίδιοι που θα συναντήσεις μεθαύριο σ' ένα καφενείο και θα γυρίσουν να σου πουν με μια φυσικότητα ότι «αυτή η δουλειά δεν κάνει για γυναίκες, ότι ο άντρας είναι το πορτοφόλι και πρέπει να βγάζει περισσότερα γιατί έτσι είναι το σωστό και κοριτσάκι μου μη μιλάς πολύ, τι δεν καταλαβαίνεις, χάρη σας κάνουμε και άντε από κει ρε αν δεν ήσουν γυναίκα θα σου έριχνα ένα μπάτσο μπας και καταλάβεις και συμμορφωθείς».

Ίσως να φταίει ότι η ισότητα, η κατανόηση και η αποδοχή της διαφορετικότητας και η πολυπολυτισμικότητα, είναι έννοιες που έφτασαν έτοιμες από το έξωτερικό χωρίς να έχουν προλάβει να ζυμωθούν στην ελληνική κοινωνία και τις οποίες προσπαθήσαν να τις εμφυτεύσουν στην ελληνική πραγματικότητα γρήγορα και τσαπατσούλικα, χωρίς όμως να έχει σβήσει η κυρίαρχη ιδεολογία που θέλει τις γυναίκες νοικοκυρές και τους άνδρες μάτσο και alpha males.

Αν δεν θέσουμε όμως το ζήτημα, πώς μπορούμε να περιμένουμε να αλλάξει από μόνο του;