Το Ισραήλ Δίνει Υπηκοότητα στους Μη Εβραίους Γκέι Συζύγους για να «Ξεχαστούν» οι Επιθέσεις στη Γάζα;

Το Ισραήλ ανακοίνωσε την περασμένη εβδομάδα ότι θα επιτρέψει σε γκέι και λεσβίες Εβραίους να μετακομίσουν στη χώρα με τους μη Εβραίους και ιδίου φύλου συζύγους τους και στη συνέχεια να αποκτήσουν υπηκοότητα. Με μία φαινομενικά ρηξικέλευθη απόφαση, ο υπουργός Εσωτερικών Γκιντεόν Σά'αρ (του συντηρητικού κόμματος Λικούντ) κάλεσε τις μεταναστευτικές αρχές να μην κάνουν διακρίσεις ανάμεσα σε ομοφυλόφιλα και ετεροφυλόφιλα παντρεμένα ζευγάρια, και να τους χορηγούν τα ίδια δικαιώματα που απορρέουν από το Νόμο της Επιστροφής.

«Οι πύλες του Ισραήλ θα ανοίξουν για κάθε Εβραίο και την οικογένεια του, χωρίς διάκριση με βάση τον τρόπο ζωής του» δήλωσε ο Σά'αρ και ενώ δεν είμαι σίγουρος ότι οι περισσότεροι ομοφυλόφιλοι θα ενθουσιαστούν όταν δυο το σεξουαλικό προσανατολισμό τους να χαρακτηρίζεται ως «τρόπος ζωής», πρόκειται για πολύ ενδιαφέρουσα απόφαση για αρκετούς λόγους.

Πρώτα τα βασικά: Σύμφωνα με τον ισραηλινό Νόμο της Επιστροφής, οι Εβραίοι από οπουδήποτε στον κόσμο έχουν δικαίωμα στην ισραηλινή υπηκοότητα και μια τροποποίηση του 1970 επέκτεινε το δικαίωμα και στους μη Εβραίους συζύγους,  παιδιά και εγγόνια.

Μέχρι προσφάτως αυτό το δικαίωμα ίσχυε μόνο για τα ετεροφυλόφιλα ζευγάρια, αλλά η νέα οδηγία προβλέπει ότι ο/η σύζυγος ενός γκέι ή μιας λεσβίας Εβραίας τώρα αυτομάτως θα δικαιούνται την ισραηλινή υπηκοότητα.

"Δεν βλέπω διαφορά μεταξύ Εβραίων σε ετεροφυλοφιλικό γάμο και εκείνων που παντρεύονται σε γάμους του ιδίου φύλου στο εξωτερικό, με βάση τη νομοθεσία"

Σε επιστολή προς τις μεταναστευτικές αρχές, ο Σά'αρ έγραψε: «Δεν βλέπω διαφορά μεταξύ Εβραίων σε ετεροφυλοφιλικό γάμο και εκείνων που παντρεύονται σε γάμους του ιδίου φύλου στο εξωτερικό, με βάση τη νομοθεσία. Και οι δυο πλευρές εκπληρώνουν το σκοπό του Νόμου της Επιστροφής σύμφωνα με την αρχή που λέει 'τα παιδιά θα επιστρέψουν στη γη τους'».

Υπάρχουν ήδη μερικές περιπτώσεις ατόμων που παντρεύτηκαν άτομα του ίδιου φύλου νόμιμα στο εξωτερικό και τα οποία μετανάστευσαν στο Ισραήλ κάνοντας χρήση του Νόμου της Επιστροφής. Το 2011, δυο Αμερικανοί πολίτες οι οποίοι παντρεύτηκαν στον Καναδά- ο Bayardo Alvarez που δεν είναι Εβραίος και ο Joshua Goldberg που είναι- έκαναν αίτηση για τη χορήγηση ιθαγένειας. Αφού απείλησαν να μηνύσουν το υπουργείο, η ιθαγένεια χορηγήθηκε στον Alvarez περίπου οκτώ μήνες μετά την υποβολή του αιτήματός του.

Ωστόσο, η ισραηλινή κυβέρνηση τόνισε ότι αυτή ήταν μια μεμονωμένη υπόθεση και πως δεν σήμαινε ότι θα άλλαζε την πολιτική της. Τώρα όμως άλλαξε. Ακούγεται σα να είναι μια σπουδαία εξέλιξη στην κατάκτηση της ισονομίας και την καταπολέμηση των διακρίσεων. Είναι όμως στην πραγματικότητα;

Το Ισραήλ μπορεί να θεωρηθεί (και του αρέσει να θεωρεί τον εαυτό του) ως καταφύγιο για τα μέλη της LGBTQ κοινότητας στη Μέση Ανατολή. Συγκριτικά με γειτονικές χώρες, παρέχει στους ομοφυλόφιλους πολίτες της σε αξιοσημείωτο βαθμό ελευθερία και ανθρώπινα δικαιώματα. Οι ομοφυλόφιλοι Ισραηλινοί υπηρετούν στο στρατό, είναι μέλη του κοινοβουλίου και τα ομοφυλόφιλα ζευγάρια έχουν την ίδια νομική αναγνώριση με τα ετεροφυλόφιλα ζευγάρια σε οικονομικά και άλλα επιχειρηματικά θέματα.

Το Ισραήλ δεν χορηγεί στους πολίτες του το δικαίωμα του γάμου ατόμων του ίδιου φύλου-νομοσχέδιο που θα επέτρεπε την κοινωνική ένωση μεταξύ ομοφυλόφιλων ατόμων απορρίφθηκε το 2013 - αλλά αναγνωρίζει τους γάμους που έχουν τελεστεί νόμιμα σε άλλες χώρες. Και ενώ η ισραηλινή κοινωνία ως σύνολο δεν δέχεται και ιδιαίτερα την ομοφυλοφιλία (μελέτη του 2013 από το Ερευνητικό Κέντρο Pew έδειξε ότι το 47% των Ισραηλινών πιστεύουν ότι δεν θα έπρεπε να είναι αποδεκτή), το Τελ Αβίβ θεωρείται ότι είναι μια από τις πιο φιλελεύθερες πόλεις και η γκέι πρωτεύουσα της Μέσης Ανατολής-με μια τεράστια LGBT κοινότητα να διαμορφώνει το σκηνικό. Η πόλη είναι ένας από τους βασικούς προορισμούς για ομοφυλόφιλους επισκέπτες από όλο τον κόσμο και το Ισραήλ χρησιμοποιεί ενεργά αυτή την εικόνα για να προσελκύσει γκέι τουρισμό.

Ωστόσο οι επικριτές ισχυρίζονται ότι όλο αυτό είναι μέρος μιας ευρύτερης καμπάνιας δημοσίων σχέσεων, με το Ισραήλ να προσπαθεί να χρησιμοποιήσει τα δικαιώματα των LGBT ως «pinkwashing», όρος που προσέλκυσε την προσοχή μετά από τη δημοσίευση άρθρου στον Guardian το 2010, του ομοφυλόφιλου θεωρητικού Jasbir Puar που στηλίτευε «την γκέι πολεμική προπαγάνδα του Ισραήλ». Σε άρθρο της η ομοφυλόφιλη ακτιβίστρια Sarah Schulman στους New York Times, το 2011, χρησιμοποίησε τα ίδια επιχειρήματα και το Πανεπιστήμιο Σίτι της Νέας Υόρκης διοργάνωσε ολόκληρο συνέδριο για το θέμα τον περασμένο χρόνο.

"Ακολουθώντας αυτή τη λογική κάθε θετική δήλωση σχετική με το κράτος του Ισραήλ θα μπορούσε να καταδικάζεται ως συγκάλυψη για να αποσιωπηθεί η σύγκρουση με τους Παλαιστινίους"

Ενώ μπορεί να είναι χρήσιμο να επικρίνεται η συμπεριφορά του Ισραήλ στη σύγκρουση με την Παλαιστίνη, παραμένει το ερώτημα ένα είναι καλή ιδέα να συνδέεται η συμπεριφορά προς τους Παλαιστίνιους με τα δικαιώματα των LGBTQ που ζουν στο Ισραήλ- ή να συγκρίνεται το ένα με το άλλο.  Όπως σημείωσε η αυστριακή εφημερίδα Der Standard: «Ακολουθώντας αυτή τη λογική κάθε θετική δήλωση σχετική με το κράτος του Ισραήλ θα μπορούσε να καταδικάζεται ως συγκάλυψη για να αποσιωπηθεί η σύγκρουση με τους Παλαιστινίους».

Αυτό το είδος σκέψης άσπρου-μαύρου για την κατάσταση δεν είναι μόνο απλουστευτικό. Υπάρχει ο κίνδυνος να είναι επίσης αντισημιτική, όπως παρατήρησε ο Alan Dershowitz στη New York Post. Ο υπαινιγμός ότι κάθε απόφαση του ισραηλινού κράτους είναι μέρος ενός επιμελημένου και ενορχηστρωμένου σχεδίου για να κάνει τη χώρα να φαίνεται καλύτερη στη διεθνή σκηνή -ότι πρέπει να υπάρχει ένα κακόβουλο κίνητρο ή μια κρυφή ατζέντα πίσω από αυτό- ακουμπάει επικίνδυνα την ιδέα μιας «Παγκόσμιας Εβραϊκής Συνομωσίας» κλασσικό στοιχείο του αντι-Σημιτισμού.

Η Yotam Gonen, μια ομοφυλόφιλη ακτιβίστρια και μια από τις ιδρύτριες του Black Laundry, μίας ισραηλινής ομάδας LGBTQ που ιδρύθηκε μετά την Δεύτερη Ιντιφάντα και τώρα έχει διαλυθεί, επισημαίνει ένα άλλο προβληματικό σημείο με αυτή την εξέλιξη. Η Gonen πιστεύει ότι το πρόβλημα με την απόφαση δεν είναι τόσο το «pinkwashing», είναι ότι πρόκειται για συνέχιση του εγγενούς ρατσισμού και του εθνικισμού που ήδη υπαινίσσεται ο Νόμος της Επιστροφής.

«Κατά τη γνώμη μου, δεν είναι πολύ εντυπωσιακή χειρονομία» είπε στο VICE News. «Ο υπουργός τώρα προσπαθεί να προσελκύσει τους γκέι και τις λεσβίες προκειμένου να ενθαρρύνει την μετανάστευση Εβραίων στο Ισραήλ στο πλαίσιο νόμου που ο μόνος σκοπός του είναι να δημιουργήσει δυο χωριστά συστήματα μετανάστευσης και υπηκοότητας, με βάση τη θρησκεία ή την εθνικότητα, και σύμφωνα με τον οποίο οι Παλαιστίνιοι πολίτες ή οι Αφρικανοί πρόσφυγες είναι μια κατώτερη ομάδα και σίγουρα δεν δικαιούνται να φέρουν τους συζύγους τους στο Ισραήλ, ετεροφυλόφιλους ή ομοφυλόφιλους».

Ως εκ τούτου, η Gonen είπε ότι αυτή η «φιλελεύθερη» χειρονομία χρησιμοποιείται για να συνεχιστεί μια λανθασμένη μεταναστευτική πολιτική που έχει τεθεί σε ισχύ στο Ισραήλ εδώ και πολλά χρόνια. Επίσης επισημαίνει ότι ενώ αυτή η οδηγία είναι «σπουδαία νέα για τους λίγους στους οποίους απευθύνεται», προορίζεται κυρίως για γκέι και λεσβίες Εβραίους από τη Δυτική Ευρώπη ή τη Βόρεια Αμερική.

Η Liad Hussein Kantorowicz, μια ακτιβίστρια για τα δικαιώματα των LGBTQ, η οποία έχει περάσει πολλά χρόνια στο Τελ Αβίβ διοργανώνοντας δράσεις, βλέπει την απόφαση ως βαθιά ασυνεπή για ακόμα έναν λόγο. «Υπάρχει κάτι πολύ αντιφατικό στην απόφαση του Ισραήλ να δώσει υπηκοότητα σε ανθρώπους οι οποίοι προέρχονται από δυτικές χώρες και έχουν κάνει αναγνωρισμένο γάμο, όταν το ίδιο ως χώρα δεν επιτρέπει τον γάμο μεταξύ ομοφυλοφίλων» είπε στο VICE News.

«Στο παρελθόν υπήρχαν περιπτώσεις όπου μεικτά ζευγάρια Εβραίων και μη Εβραίων στο Ισραήλ είχαν τεράστιο πρόβλημα λόγω αυτού ακριβώς του θέματος. Οπότε είναι ξεκάθαρο πως το ισραηλινό κράτος το χρησιμοποιεί για να χειραγωγήσει τη συζήτηση σε διεθνές επίπεδο-ιδιαιτέρως το σημείο που συνδέεται με οποιοδήποτε είδος τάσεων υπέρ των γκέι με οποιοδήποτε είδος δυτικής πεφωτισμένης ιδεολογίας».

"Είναι εντελώς γελοίο το ότι μη Εβραίοι από το εξωτερικό μπορούν σήμερα να ζήσουν στο Ισραήλ λόγω των γκέι σχέσεων τους, ενώ οι ετεροφυλόφιλοι στο Ισραήλ δεν έχουν τέτοια δικαιώματα-ακόμα κι αν έχουν γεννηθεί σε αυτή τη χώρα"

Ο Hussein Kantorowicz υποστηρίζει επίσης την άποψη ότι αυτή η απόφαση έχει να κάνει περισσότερο με τη διατήρηση ενός άδικου συστήματος που υπάρχει αντί να δημιουργηθεί ένα νέο πιο ισότιμο: «Εάν είσαι Παλαιστίνιος που ζει στο Ισραήλ και έχει ισραηλινή ταυτότητα, δεν μπορείς σε καμία περίπτωση να παντρευτείς οποιονδήποτε Παλαιστίνιο ζει στη Δυτική Όχθη ή τη Γάζα χωρίς ταυτότητα, η συντροφική σας σχέση δεν θα αναγνωριστεί και δεν θα σας επιτρέπεται να ζήσετε μαζί-επειδή δεν είστε Εβραίοι. Για αυτό είναι εντελώς γελοίο ότι οι μη Εβραίοι από το εξωτερικό μπορούν σήμερα να ζήσουν στο Ισραήλ λόγω των γκέι σχέσεων τους, ενώ οι ετεροφυλόφιλοι στο Ισραήλ δεν έχουν τέτοια δικαιώματα-ακόμα κι αν έχουν γεννηθεί σε αυτή τη χώρα».

Ακολουθήστε το VICE στο Twitter,  Facebook και Instagram.