Ένας Νέος Μιλά για τη Ζωή του στην Άγονη Γραμμή της Ανάφης

Ένα ακόμη καλοκαίρι με βρήκε σε νησί της άγονης γραμμής. Ένα νησί που, παρά το μικρό του μέγεθος, κάθε χρόνο, γεμίζει ασφυκτικά με κόσμο. Η Ανάφη είναι συνυφασμένη με καλοκαιρινές διακοπές μακριά από τον πολιτισμό, τα ακριβά μαγαζιά, τις οργανωμένες παραλίες και κάθε είδους πολυτέλειες. Ένα μέρος συνυφασμένο με την άγρια φύση και την ανεπιτήδευτη ομορφιά, που σε βοηθά να μαθαίνεις -έστω και για όσες μέρες διαρκούν οι διακοπές- να ζεις λίγο πιο λιτά, μακριά από τις ανέσεις μιας πόλης. Αυτή είναι άλλωστε και η ομορφιά του τόπου. Μέσα στη βαβούρα που επικρατεί στο νησί, ήρθαμε σε επαφή με έναν από τους λίγους νέους μόνιμους κατοίκους του, ο οποίος ζει εκεί ολόκληρο το χρόνο. Με την ολιγόλεπτη συζήτηση μαζί του, μιας και είναι μόλις 31 ετών, αναρωτήθηκα πώς είναι η ζωή για έναν νέο σε ένα τέτοιο μέρος. Ο Αντώνης Λεπτάκης είναι γέννημα-θρέμμα Αναφιώτης και δεν έφυγε ποτέ από αυτό το νησί των μερικών εκατοντάδων κατοίκων. Τον γνωρίσαμε καθώς είναι οδηγός του τοπικού ΚΤΕΛ και μίλησε στο VICE για την καθημερινότητά του στην άγονη γραμμή. 

Τα παιδικά του χρόνια έχουν χαραχτεί στο μυαλό του με την απόλυτη έννοια της ελευθερίας και της ανεμελιάς, αφού έζησε σε ένα μέρος χωρίς αυτοκίνητα και εγκληματικότητα, με πλήρη ανεξαρτησία, ήδη από τις πρώτες τάξεις του σχολείου. «Είμαστε δύο γενιές Αναφιώτες, απλά ο προπάππους μου ήταν από την Κρήτη, εξ' ου και το κρητικό μου επίθετο», εξηγεί. «Θυμάμαι όταν ήμουν στο σχολείο πως στην τάξη μου ήταν μόλις τρία παιδιά, ενώ σε όλες τις τάξεις είμασταν 16 συνολικά. Ανέκαθεν είχαμε πλήρη ανεξαρτησία. Βγαίναμε έξω όποτε θέλαμε, δεν υπήρχε καν η έννοια της εγκληματικότητας –ειδικά τους χειμώνες που δεν κυκλοφορούσαν ξένοι στο νησί– και οι γονείς μας, μας άφηναν να περιφερόμαστε μόνοι. Το καλοκαίρι που κατέφθανε ο περισσότερος κοσμος, είχαμε ένα “αναφιώτικο” σύστημα, δηλαδή όταν ήμασταν 10-12 χρονών, είχαμε συμφωνήσει με τους γονείς μας να γυρνάμε σπίτι όταν άνοιγαν τα φώτα στις κολώνες, δηλαδή όταν έπεφτε το σούρουπο. Όλα τα θυμάμαι με πολύ θετικά συναισθήματα», προσθέτει ο Αντώνης. «Μας έκανε εντύπωση το γεγονός πως όσα παιδιά που είχαν καταγωγή από την Ανάφη αλλά ζούσαν στην Αθήνα και ανταμώναμε μόνο τα καλοκαίρια, τον πρώτο καιρό συμπεριφέρονταν λες και είχαν βγει από μία φυλακή, διότι στην Αθήνα δεν μπορούσαν να βγουν να παίξουν στον δρόμο χωρίς έλεγχο όπως συνέβαινε εδώ και ήταν σαν να βλέπουν τον κόσμο πιο ελεύθερα. Ήταν φανερό πως τους έλειπε αυτή η ξεγνοιασιά». 

Ο ίδιος, όπως λέει, αφού αποφοίτησε από το Λύκειο αποφάσισε συνειδητά να παραμείνει στο νησί και να ασχοληθεί με τις χειρωνακτικές εργασίες και τη μελισσοκομία. «Όσοι νέοι έχουμε παραμείνει στο νησί, ασχολούμαστε με χειρωνακτικές δουλειές, ξέρουμε από οικοδομή και ηλεκτρολογικά μέχρι υδραυλικά, ενώ η συντριπτική πλειοψηφία ασχολείται και με τη μελισσοκομία. Στον ελεύθερό μας χρόνο μπορεί να πάμε βόλτα στη φύση ή για ψάρεμα. Εδώ ο χρόνος κυλάει τελείως διαφορετικά, η μία ημέρα στην Ανάφη είναι σαν τρεις στην Αθήνα όπου οι άνθρωποι σπαταλάνε τόσες ώρες στην κίνηση για να πάνε ή να γυρίσουν από τη δουλειά τους. Εδώ νιώθουμε πιο ήρεμοι».

Οι μόνιμοι κάτοικοι του νησιού, σύμφωνα με την απογραφή του 2021, είναι 479 κάτοικοι - αν και ο Αντώνης κάνει λόγο για περίπου 200 μόνιμους. Όπως λέει, επίσης, μόλις 10 παιδιά είναι μεταξύ 25 και 35 ετών. Η καθημερινότητά τους τον υπόλοιπο χρόνο, είναι εντελώς διαφορετική. Το πρωί ξυπνάνε και πηγαίνουν στη δουλειά, τα απογεύματα συναντιούνται για καφέ σε κάποιο μαγαζί, ενώ τα βράδια τα περνούν κυρίως στα σπίτια όπου μαζεύονται και συζητούν ή βλέπουν ταινίες. Παρασκευές και Σάββατα πηγαίνουν όλοι μαζί σε όποιο μαγαζί είναι ανοιχτό στο νησί και κάπως έτσι προσπαθούν να την παλέψουν. Παράλληλα πηγαίνουν και για ψάρεμα -που για τους περισσότερους είναι χόμπι- και προσπαθούν να κυλήσουν ευχάριστα οι μέρες τους. «Αν η παρέα ταιριάξει, είναι διαχειρίσιμοι οι χειμώνες εδώ. Κάνουμε παρέα και με τους εκπαιδευτικούς που έρχονται, οι οποίοι είναι στην ηλικία μας πλέον και έχουν και αυτοί μεγάλη ανάγκη για παρέα και επικοινωνία, καθώς οι περισσότεροι έχουν συνηθίσει να ζουν σε μεγαλύτερες πόλεις με κόσμο, ενώ εμείς είμαστε αποκομμένοι από αυτή τη ζωή». 

Ωστόσο, οι χειμώνες εξακολουθούν να είναι δυσμενείς, λόγω των αντικειμενικών περιορισμών. Το πλοίο της γραμμής δεν καταφθάνει στο νησί εάν ο καιρός δεν είναι καλός, οπότε, εκ των πραγμάτων, δεν μπορεί εύκολα να φύγει, γιατί αυτό προϋποθέτει να έχει ευνοϊκό καιρό και κατά την επιστροφή. Έτσι, είναι δεσμευμένος στο νησί όταν οι καιρικές συνθήκες δεν το επιτρέπουν. «Πολλές φορές νιώθω ανασφάλεια όταν έχει απαγορευτικά απόπλου, κυρίως επειδή μπορεί να συμβεί κάτι απρόοπτο -όπως για παράδειγμα κάποιο πρόβλημα υγείας- όπου ειδικά αν είναι βράδυ δεν μπορεί να προσεγγίσει ούτε ελικόπτερο, ούτε σκάφος. Στο νησί υπάρχει μόνο ένα ιατρείο, το οποίο είναι στελεχωμένο με έναν αγροτικό γιατρό. Οπότε στο κομμάτι της υγείας και της περίθαλψης, τα πράγματα είναι ιδιαίτερα δύσκολα. Το ίδιο και στο κομμάτι της διασκέδασης. Όταν αραιώνουν τα δρομολόγια, δε μπορούμε να πάμε ένα διήμερο στην Αθήνα ή έστω στη Σαντορίνη που είναι κοντά, θέλει μεγάλο προγραμματισμό γιατί μπορεί να μην γίνεται να γυρίσουμε εύκολα, εξαιτίας του καιρού. Πέρυσι το χειμώνα τα δρομολόγια γίνονταν με το Πρέβελη, φέτος με το Blue star, το οποίο κανονικά πρέπει να έρχεται στο νησί δύο φορές τη βδομάδα για να φέρει προμήθειες», υπογραμμίζει.

Τον ρωτάω εάν έχει τύχει να νιώσει ότι του λείπουν εμπειρίες από τον τρόπο ζωής της πόλης. Μου απαντά πως όταν ήταν σε πιο μικρή ηλικία δεν τον απασχολούσε τόσο έντονα, όμως, όσο μεγαλώνει, αντιλαμβάνεται πως αρχίζουν και του λείπουν πράγματα που προσφέρει η καθημερινότητα σε μια μεγαλύτερη πόλη.  Εξάλλου, η σεζόν στο νησί ξεκινά τον Ιούλιο και τελειώνει μέσα Σεπτέμβρη. «Το καλοκαίρι είναι για εμάς τους ντόπιους η καλύτερη εποχή, διότι έχει κόσμο και βγαίνεις έξω και γνωρίζεις καινούργιους ανθρώπους. Τον χειμώνα βλέπεις ακριβώς τα ίδια πράγματα, τους ίδιους ανθρώπους, τα ίδια μαγαζιά, οπότε κάπως ρουτινιάζεις γιατί θες να συζητήσεις και κάτι διαφορετικό, έξω από τον δικό σου μικρόκοσμο. Ακόμα και τα άτομα της ηλικίας μου δεν έχουν βγει παραέξω, δεν έχουν ταξιδέψει να δουν δυο πράγματα παραπάνω. Όταν μου δόθηκε η ευκαιρία να πάω στη Γερμανία και να δω χιονισμένα βουνά και να νιώσω θερμοκρασίες υπό του μηδενός, ήμουν πολύ ευτυχισμένος, γιατί αυτό είναι κάτι που μου λείπει. Στο νησί ο χειμώνας είναι ήπιος, κάνουμε ακόμα και μπάνιο στη θάλασσα. Ο παγετός το χειμώνα και τα χιονισμένα τοπία με τα γυμνά δέντρα, είναι κάτι που με ενθουσιάζει. 

»Καμιά φορά μου έρχεται στιγμιαία η σκέψη να εγκαταλείψω το νησί. Νιώθω αποκομμένος από τον πολιτισμό και απ' όλα αυτά που θα μου πρόσφερε ένας μεγάλος τόπος. Εδώ δεν υπάρχουν πολλά να μας κρατήσουν και αυτό είναι λάθος της Πολιτείας. Δεν μπορούν να καταλάβουν τί γίνεται σε νησιά της άγονης γραμμής και κακώς κάνουν σύγκριση με τα χωριά της ηπειρωτικής χώρας. Σε όποιο ορεινό χωριό της Ελλάδας και αν μένεις, μπορείς να πάρεις το αυτοκίνητο και, μέσα σε λίγες ώρες, να βρεθείς στην πόλη. Εμείς δεν έχουμε τέτοια πολυτέλεια. Από την άλλη, εμείς εδώ είμαστε περισσότερο κοινωνικοποιημένοι λόγω του τουρισμού τα καλοκαίρια, ερχόμαστε σε επαφή με πολύ και διαφορετικό κόσμο και έχουμε ευκαιρίες να μιλήσουμε, ενώ στα χωριά αυτό δεν ισχύει. Αν είχα την επιλογή να διαλέξω ανάμεσα σε νησί και χωριό, πάλι νησί θα επέλεγα για να μείνω. Επίσης, αυτό που με κρατά εδώ είναι η σκέψη πως δε θα άντεχα να φύγουμε όλοι και στο τέλος να ερημώσει εντελώς το μέρος μας. Προσπαθώ όμως να φεύγω ανά διαστήματα και να κάνω εκδρομές σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, γιατί αυτή η απόδραση με βοηθά ψυχικά», μου λέει.

«Εξίσου ζόρικο είναι και το κομμάτι της προσωπικής ζωής, όντας μόνιμα σε ένα τέτοιο νησί. Η Αθήνα δεν είναι κοντά και δεν γίνεται να πηγαίνω συχνά διότι είναι πολλές οι ώρες, οπότε είμαι απομονωμένος. Εάν κάνεις σχέση είναι πολύ δύσκολο να κρατηθεί, πρέπει να το θέλουν εξίσου και οι δύο πλευρές, οπότε είναι κάτι που στερούμαστε. Ακόμα και οι κοπέλες που μένουν στο νησί και τις οποίες γνωρίζουμε από μικρά παιδιά, τις βλέπουμε σαν αδερφές μας. Εάν μένεις σε ένα τέτοιο μέρος και το ταίρι σου βρίσκεται στην Αθήνα, θα πρέπει να κάνεις μεγάλες θυσίες ή αλλιώς να μετακομίσει ο ένας από τους δύο για να λειτουργήσει. Εδώ καλώς ή κακώς δεν υπάρχουν τόσες επαγγελματικές ευκαιρίες, οπότε εάν μου συνέβαινε κάτι, προσωπικά θα προτιμούσα να φύγω και να πάω να δοκιμάσω τη ζωή στην Αθήνα, παρά να έφερνα εδώ την όποια κοπέλα μπορεί να υπάρξει».

• Ακολουθήστε την Άντυ στο instagram.

Περισσότερα από το VICE

Τουρίστες, Ρακέτες, Ξαπλώστρες, Τιμές: Αυτά μας τη Σπάνε στο Ελληνικό Καλοκαίρι

Οι Aλκοολικοί Γονείς μου Κατέστρεψαν την Οικογένειά μας

Πήγαμε στον Μεγαλύτερο Γάμο Ρομά της Θεσσαλίας που Απασχόλησε Αστυνομία και ΜΜΕ

Ακολουθήστε το VICE σε Facebook, Instagram και Twitter.