Αυτός ο Σκηνοθέτης Θέλει να Αλλάξει τον Κινηματογράφο

Feast of Burden (2012)

O Eugene Kotlyarenko γεννήθηκε το 1986 στην Οδησσό, μεγάλωσε στο Μπρούκλιν και σήμερα ζει ανάμεσα σε Νέα Υόρκη και Λος Άντζελες. Οι New York Times έγραψαν για το 0s & 1s, την πρώτη του ταινία μεγάλου μήκους, πως είναι μια ταινία που πρέπει να δει κανείς πάνω από μια φορά. Το Feast of Burden, η ξέφρενη και ταυτόχρονα σκοτεινή σειρά που γύρισε στο Λος Άντζελες, προβλήθηκε το 2012 από το MOCAtv. Ο ίδιος πρόσφατα γύρισε βίντεο κλιπ για την Slava, τους CSS, τους Vampire Weekend και την Julia Holter. Τον πήρα ένα τηλέφωνο για να μάθω περισσότερα για τον ίδιο και τη δουλειά του.

Eugene Kotlyarenko

VICE: H ταινία σου 0s&1s παρουσιάζεται αποκλειστικά μέσα από ένα interface υπολογιστή. Πώς προέκυψε η ιδέα για έναν τόσο καινοτόμο και πρωτοποριακό τρόπο αφήγησης;

Eugene Kotlyarenko: Το interface σχεδιάστηκε ως μια παρωδία των κανονικών interfaces, browsers και applications. Πάντα με ενδιέφερε να πω την ιστορία μέσα από αυτό το μέσο εφόσον σε κάθε περίπτωση πρόκειται για κάτι που βλέπουν οι άνθρωποι από τις οθόνες τους στην πραγματική ζωή.

Αρχικά σκοπός μου ήταν να βομβαρδίσω τους θεατές με πληροφορία, ακόμη και αν οι άνθρωποι το 2011 ήταν πολύ πιο εξοικειωμένοι με την απορρόφηση πληροφορίας, από ότι το 2008 που ξεκίνησαν τα γυρίσματα.

Becky_Gif - Morgan Krantz and Alexi Wasser. Courtesy YGK Productions.

Στο 0s&1s αμφισβητείς την διαρκώς αυξανόμενη εξάρτηση μας από τo ψηφιακό περιβάλλον, ή την παρουσιάζεις ως πραγματικότητα;

Την παρουσιάζω σαν να είναι η πραγματικότητα και στη συνέχεια την αμφισβητώ. Νομίζω πως η δουλειά μου βασίζεται σε μία σατιρική παράδοση και αυτή ακριβώς είναι η φύση αυτής της διαδικασίας, η διάθλαση και η αντανάκλαση.

Με ποιόν τρόπο πιστεύεις ότι το ίντερνετ θα επηρεάσει την εξέλιξη του κινηματογράφου στα επόμενα χρόνια;

Οι ταινίες πάντα ανταποκρίνονταν στις συνήθειες ή τις απαιτήσεις του κοινού, και θεωρώ πως ήδη το ίντερνετ έχει αλλάξει σε δραματικό βαθμό τον τρόπο με τον οποίο μπορούμε να παρακολουθήσουμε σήμερα σινεμά. Έχει μετατρέψει την εμπειρία της αίθουσας σε κάτι πολύ λιγότερο σημαντικό από ότι ήταν στην post-TV εποχή. Σήμερα οι άνθρωποι τείνουν να αποστασιοποιούνται από την μαγεία της μεγάλης οθόνης και την δυνατότητα να μπορούν να βυθίζονται μέσα της, αντίθετα προσκολλώνται στα φρενήρη και πολλές φορές απερίσκεπτα τρικ που συμβαίνουν στις μικρές οθόνες που κρατούν στα χέρια.

Προφανώς δε με αφήνουν αδιάφορο αυτές οι αλλαγές. Προσπαθώ να βρίσκω μια ισορροπία ανάμεσα στην κλασική πρακτική της μεγάλης οθόνης και του προβλήματος της περιορισμένης συγκέντρωσης του θεατή, και επιδιώκω να του κλέβω την προσοχή κατά τη διάρκεια της ταινίας.

Caitlin_FRNDZLR - Morgan Krantz and Ahna O'Reilly. Courtesy YGK Productions.

To skydiver είναι μια ταινία εξολοκλήρου γυρισμένη σε μία webcam. Πόσο εύκολο ήταν να δημιουργήσεις μια πλοκή αποκλειστικά μέσα από webchats, ειδικά όταν οι φίλοι και οι οικογένεια σου δεν είχαν ιδέα ότι υποδυόσουν κάποιον χαρακτήρα;

Έστηνα το επόμενο κομμάτι της ιστορίας κάθε πρωί και το μόνταρα κάθε βράδυ. Αν κάποιος νομίζει ότι σου μιλάει χαλαρά ενώ εσύ έχεις στο μυαλό σου συγκεκριμένα σημεία στα οποία θες να κατευθύνεις τη συζήτηση, είναι πολύ εύκολο να τη στρέψεις προς τα οπουδήποτε. Ήταν μια πολύ αστεία εμπειρία και ίσως η πιο φυσική μορφή συγγραφής σεναρίου που έχω βιώσει ποτέ.

Skydiver (2010)

Παρακολουθώντας τις ταινίες σου, θα σε χαρακτήριζα ως «avant garde» σκηνοθέτη. Αποδέχεσαι αυτόν τον χαρακτηρισμό, ή αντιλαμβάνεσαι τη δουλειά σου σε ένα πιο κλασικό πλαίσιο;

Αυτός ο διαχωρισμός δεν μου φαίνεται τόσο σημαντικός, γιατί το «avant garde» σαν όρος είναι αρκετά αυθαίρετος, ειδικά σήμερα. Μερικές από της αγαπημένες μου ταινίες θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν σαν πειραματικές διηγήσεις και κάποιοι από τους σημαντικότερους σκηνοθέτες ίσως στην εποχή τους να θεωρήθηκαν avant garde. Βέβαια φαντάζομαι ότι αυτό υπαινίσσεται και η ίδια η έννοια, καθώς ο καιρός και η τέχνη εξελίσσεται, κάτι που πριν φαινόταν πειραματικό, τώρα το αντιλαμβανόμαστε ως mainstream.

Για παράδειγμα, η ιδέα πίσω από τις ταινίες τρόμου Paranormal Activity, δεν απέχει από το Structural Filmmaking του ’60. Για την ακρίβεια, το αποτέλεσμα φαίνεται αρκετά όμοιο.

Κατά κάποιο τρόπο, και σύγχρονες ταινίες όπως το The Wolf of Wall Street και το Gravity θα μπορούσαν να θεωρηθούν avant-garde.

Ο στόχος μου είναι να δημιουργήσω ταινίες που να είναι εξολοκλήρου σχεδιασμένες ώστε να απευθύνονται στο ευρύτερο δυνατόν κοινό, αλλά ό,τι αφορά στη δημιουργική διαδικασία απλώς προσπαθώ να ασχολούμαι με κάτι που το θεωρώ ενδιαφέρον καινούργιο και διασκεδαστικό.

Στο site σου αναφέρεις ότι μία από τις αγαπημένες σου ταινίες αυτή την περίοδο είναι το The Wolf of Wall Street. Αν και ο Leo δεν πήρε το Oscar, θα ήθελες να μου πεις δυο λόγια για τον χαρακτήρα του Jordan Belfort;

Το μόνο που ξέρω για τον πραγματικό Jordan Belfort είναι ότι τώρα ζει στην παραλία, στο South LA. Στα πλαίσια του χαρακτήρα, κινείται στην καθαρή σατιρική παράδοση των πρωταγωνιστών του A Clockwork Orange και του Candide. Ένα δραστήριο εγώ, απελευθερωμένο από την συνειδητότητα του, βασισμένο μόνο στην προσωπική του ηθική, κινούμενο αντίθετα στον συμβατικό κόσμο μέσα στον οποίο έχει γεννηθεί. Δεν είμαι σίγουρος για το κατά πόσο ο φανταστικός χαρακτήρας μοιάζει με τον πραγματικό, αλλά είμαι σίγουρος πως ο Scorsese με τον DiCaprio δημιούργησαν τον χαρακτήρα ενός διαχρονικού απατεώνα.

Feast of Burden (2012)

Πως ήταν η εμπειρία σου ως μεταπτυχιακός φοιτητής του Columbia;

Μια χαρά. Αποφοίτησα στα τρία χρόνια. Ήταν πολύ σημαντικό για μένα να φύγω από εκεί το συντομότερο δυνατό.

Ποιο είναι το πρώτο πρότζεκτ που θα πραγματοποιούσες αν είχες απεριόριστο budget;

Θα πραγματοποιούσα τις ταινίες που έχω γράψει για τα Internet Trolls ή τα Pocketdials, με τα καλύτερα και διασημότερα ονόματα στο καστ, είτε θα έκανα την ταινία που ετοιμάζω αυτόν τον καιρό, μια ταινία επιστημονικής φαντασίας σε στιλ Philip K. Dick.

Skydiver (2010)

Διάβασα κάπου πως στην συνέντευξη σου το Harvard συζητούσες το Ζ, την ταινία του Κώστα Γαβρά. Επίσης θυμάμαι μια κουβέντα μας στο LA για τον Νίκο Νικολαΐδη, που σου είχα προτείνει να δεις την Πρωινή Περίπολο. Είναι προφανές πως έχεις ένα ενδιαφέρον για το ελληνικό σινεμά. Πως προέκυψε αυτό και ποια είναι η γνώμη σου για την ελληνική φιλμογραφία;

Είδα το Ζ μέσω καλωδιακής, στα 15 μου. Είχα ήδη δει τις ταινίες του Γαλλικού Νέου Κύματος, με το ριζοσπαστικό τους μοντάζ. Στο Ζ ήταν η πρώτη φορά που έβλεπα αυτές τις ιδέες να μετουσιώνονται σε κάτι όχι τόσο εξεζητημένο, παρά σε ένα πολιτικό θρίλερ. Επρόκειτο για κάτι σχεδόν αποκαλυπτικό. Επίσης βρήκα την ταινία πολύ ρομαντική, μιας και οι καλοί χάνουν στο τέλος, και πόσο μάλλον που δεν ήταν φανταστικοί ήρωες, αλλά η πραγματικότητα..

Από τον Νίκο Νικολαΐδη, έχω δει τη Γλυκιά Συμμορία, θα την χαρακτήριζα όμορφη, νωχελική, κωμική και δροσερή. Την είδα στο Spectacle Theater, ένα μικρό και με πολύ καλή επιμέλεια ταινιών κινηματογράφο στο Μπρούκλιν. Έχω δει επίσης το Singapore Sling, καθώς και τις ταινίες του Αγγελόπουλου -που μου άρεσαν πολύ- τον Κυνόδοντα - μέτριο- και μετά κάτι αμερικανιές τύπου το Ποτέ την Κυριακή του Jules Dassin -καλό- και το America America του Elia Kazan -πολύ καλό-

Δεν ξέρω και τόσο πολλά για το ελληνικό σινεμά και θα ήθελα να μάθω περισσότερα. Τι έχεις να μου προτείνεις;

Κατάγεσαι από την Ουκρανία, και πιο συγκεκριμένα την Οδησσό. Πώς βλέπεις την πολιτική κατάσταση στην Ουκρανία σήμερα, και πως είναι να παρακολουθείς όλες τις εξελίξεις από τόσο μακριά;

Η οικογένεια μου έφυγε από την Οδησσό όταν ήμουν τεσσάρων χρονών και από τότε δεν έχω επιστρέψει. Νιώθω τυχερός που είμαι Αμερικάνος, με ό,τι σκατά και αν αυτό συνεπάγεται. Πιστεύω ότι όλοι οι πολίτες του κόσμου, όπου και αν βρίσκονται, αξίζουν δικαιώματα ανάλογα με αυτά που απολαμβάνουν οι Αμερικάνοι.

Η ιστορία της Κριμαίας έχει αποτελέσει αντικείμενο διαμάχης και στο παρελθόν, αν και η Νοτιοανατολική Ουκρανία είναι πολύ διαφορετική σε σχέση με την Βορειοδυτική. Η Οδησσός είναι σταυροδρόμι πολιτισμών, μία πόλη με μακρά και πλούσια πολιτισμική ιστορία. Δεν ξέρω ποια είναι η απάντηση. Η ιδέα μιας εισβολής δεν ακούγεται ποτέ σωστή. Η ρωσική άρχουσα τάξη είναι αρκετά αυταρχική, και από την άλλη οι Ουκρανοί που μόλις πήραν την εξουσία είναι ξεκάθαρα σοβινιστές. Ίσως θα έπρεπε κανείς να μπει στη θέση τους για να τους καταλάβει, δεν ξέρω.. Όπως και νά’ χει, η οικογένεια μου ως Ρωσόφωνοι Ουκρανοί Εβραίοι, έπρεπε να φύγουν από εκεί το συντομότερο δυνατό.

Πώς περνάς τη μέρα σου; Πόσες ταινίες βλέπεις την εβδομάδα;

Ξυπνάω το πρωί, απαντάω στα email μου και προσπαθώ να κάνω κάτι δημιουργικό-συνήθως γράφω ή μοντάρω. Μετά τρώω το πρώτο γεύμα της ημέρας. Στη συνέχεια ασχολούμαι με τις δουλειές που έχω αναλάβει, είτε ετοιμάζω προτάσεις για δουλειές/βίντεο/διαφημίσεις. Ύστερα επιστρέφω στα δικά μου και μετά βλέπω καμία ταινία είτε βγαίνω έξω. Προφανώς αυτό το πρόγραμμά είναι πολύ διαφορετικό σε περιόδους που βρίσκομαι στη μέση κάποιας παραγωγής, που τότε απλά όλη μου η μέρα είναι αφιερωμένη στο εκάστοτε project.

Ποια ταινία είδες τελευταία;

Τελευταία παρακολούθησα ένα εξαιρετικό φιλμ του Satyajit Ray, το Days and Nights in the Forest. Επίσης έκανα πρόσφατα μια πρόταση για ένα video-clip, ωδή στο They Live του John Carpenter, οπότε ξαναείδα την ταινία και οφείλω να παραδεχτώ ότι είναι ίσως ένα από τα καλύτερα B-movies που έγιναν ποτέ. Μία τέλεια σάτιρα στην Αμερικανική καταναλωτική κοινωνία και τον ταξικό πόλεμο μέσα σε ένα πακέτο δράσης-κομωδίας- και επιστημονικής φαντασίας.