Η ιστορία της Ελένης Μαμή όπως τη διηγήθηκε στη Μελπομένη Μαραγκίδου.

Γεννήθηκα στην Αθήνα. Είμαι 31. Έχω μεγαλώσει στο Ίλιον, τα τελευταία χρόνια ζούσα στα Εξάρχεια κι εδώ και πέντε μήνες μετακόμισα στη Βαμβακού Λακωνίας. Έχω τελειώσει το Τμήμα Μάρκετινγκ και Επικοινωνίας στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, έχω κάνει μεταπτυχιακό στη Διοίκηση Υπηρεσιών και τα τελευταία χρόνια έκανα το διδακτορικό μου στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, με θέμα τη Συμπεριφορά Καταναλωτή και τις Στρατηγικές Προώθησης Πωλήσεων. Έχω δουλέψει παρέχοντας συμβουλευτικές υπηρεσίες, είτε για θέματα δημοσίων σχέσεων είτε κλαδικών μελετών.

Τώρα ήρθα στη Βαμβακού για να αναβιώσουμε το χωριό, αν και δεν είμαι από εδώ. Πρώτη φορά ήρθα τον Δεκέμβρη του 2008, λίγο πριν τα Χριστούγεννα. Ήταν ένα άδειο χωριό. Ήρθαμε μαζί με τον σύντροφό μου, τον Ανάργυρο, για να μου δείξει τον τόπο απ' όπου κατάγεται. Μπορώ να πω ότι από την πρώτη μέρα που έφτασα, ένιωσα μία οικειότητα, μία γαλήνη. Από εκεί και πέρα, κάθε χρόνο, κάθε καλοκαίρι ερχόμουν στη Βαμβακού, τουλάχιστον για 15 μέρες.

Από το 2013, μία ομάδα νέων από το χωριό, ξεκίνησαν να ασχολούνται με τον πολιτιστικό σύλλογο. Στην αρχή, η λογική ήταν να κάνουμε τα καλοκαίρια μας λίγο καλύτερα. Εγώ μαζί με τον Ανάργυρο βοηθούσαμε συμβουλευτικά κυρίως. Με το να φτιάχνουμε επικοινωνιακά υλικά, αφίσες, φυλλάδια κτλ. Στην πορεία αυτό το πράγμα άρχισε να μην είναι αρκετό και γίνονταν κάποιες συζητήσεις για το τι θα μπορούσαμε να κάνουμε στο χωριό. Για το αν θα μπορούσαμε να φτιάξουμε κάτι για να περνάμε περισσότερο καιρό, να είναι καλύτερος ο χειμώνας, η άνοιξη και το φθινόπωρο κι όχι μόνο το καλοκαίρι. Θέλουμε να έχουμε όλη τη χρονιά πράγματα να κάνουμε εδώ.

Κάπως έτσι λοιπόν, μέσα από χαζοκουβέντες κάτω από τον πλάτανο, προέκυψε η ιδέα να πάμε στο Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ) και να δούμε τι μπορούμε να κάνουμε για να γίνει το χωριό λίγο πιο ζωντανό. Απευθυνθήκαμε εκεί, γιατί ο Σταύρος Νιάρχος είχε καταγωγή από τη Βαμβακού. Μάλιστα, ο πατέρας του, ο Σπύρος Νιάρχος, γεννήθηκε, μεγάλωσε και πέθανε στη Βαμβακού. Το Ίδρυμα και η οικογένεια στο παρελθόν δεν ξέχασαν ποτέ το χωριό. Πάντα υπήρχαν πράγματα που γίνονταν εδώ. Τα τελευταία χρόνια βέβαια είχαν σταματήσει, ίσως επειδή δεν υπήρχαν άνθρωποι για να τα υλοποιήσουν. Εμείς πήγαμε με τη λογική ότι θέλουμε να ξεκινήσουμε μία σχέση με το ΙΣΝ, να δούμε τι μπορούμε να κάνουμε στην περιοχή, τι θα μπορούσαμε να κάνουμε στο χωριό, πώς θα μπορούσαμε να βελτιώσουμε τις υποδομές και συνθήκες. Αυτό έγινε πριν από 2,5 χρόνια περίπου. Στην αρχική συζήτηση ήταν ο Χάρης Βασιλάκος, μαζί με τον Ανάργυρο και με ένα ακόμη παιδί από το χωριό. Εκείνοι πήγαν στο ραντεβού. Εγώ δεν ήμουν στον χάρτη τότε. Εγώ ήμουν στην ομάδα συμβουλευτικά. Έκανα το διδακτορικό μου και δεν θεωρούσα ότι θα μπορούσα να μείνω στη Βαμβακού. Οπότε, τους βοηθούσα μόνο να φτιάξουν κάποιες από τις προτάσεις.

Στην πορεία μπήκα κι εγώ στον χάρτη. Είπα ότι θα έρθω κι εγώ να μείνω στη Βαμβακού και έγινα ένα από τα μέλη της βασικής ομάδας που υλοποιεί το συγκεκριμένο εγχείρημα. Βέβαια, για να είμαι ειλικρινής, την πρώτη φορά που άκουσα ότι θα πάμε να ζήσουμε στο χωριό μόνιμα, η απάντησή μου ήταν πως αποκλείεται να κάνω εγώ κάτι τέτοιο. Κουβέντα στην κουβέντα όμως άλλαξα γνώμη. Μετά από ένα σημείο άρχισε αυτό το πράγμα να μου αρέσει και να με γοητεύει πολύ. Η ιδέα ότι πας να δημιουργήσεις κάτι καινούριο, ότι πας να κάνεις κάτι από το μηδέν, ότι πας να αναζωογονήσεις ένα χωριό το οποίο είναι νεκρό, που για όλους μας σημαίνει πολλά. Νομίζω ότι ήταν μία πρόκληση και γι' αυτό αποφάσισα να φύγω από τα Εξάρχεια και να έρθω στη Βαμβακού, χωρίς αυτό να είναι εύκολο. Ήρθα πρώτη φορά στις 8 Φλεβάρη που μας πέρασε, για να μείνω μόνιμα. Ήταν δύσκολο στην αρχή γιατί ήταν χειμώνας και ο χειμώνας είναι μοναχικός. Στην αρχή είναι ήσυχα και ήρεμα και λες θα ηρεμήσει λίγο το κεφάλι μου. Όταν όμως αρχίζεις να καταλαβαίνεις αυτή τη μοναξιά και την ηρεμία, αγριεύεσαι.

Mε μια Ανάσα

Παρακολουθήστε όλα τα βίντεo του VICE, μέσω της νέας σελίδας VICE Video Greece στο Facebook.

Τον πρώτο καιρό πήγαινα στην Αθήνα όλα τα Σαββατοκύριακα σχεδόν. Δεν μου έλειψε τόσο πολύ η βοή της πόλης. Το βασικό πρόβλημα του χειμώνα ήταν η μοναξιά. Δεν είχες κόσμο γύρω σου για να πεις ότι θα βγεις, θα μιλήσεις. Και βέβαια πρέπει να κάνεις καλό προγραμματισμό με τις προμήθειες. Αυτό ήταν που με άγχωνε περισσότερο. Ότι αν ξεχάσω κάτι, δεν έχω δίπλα μου σούπερ μάρκετ. Το σπίτι στα Εξάρχεια ήταν ιδιόκτητο και το νοικιάσαμε. Άρα, έγινε οριστικά η μετακόμιση.

Στη Βαμβακού, αυτό που κάνουμε είναι ότι υλοποιούμε το πρόγραμμα για την αναβίωση του τόπου, έτσι ώστε σταδιακά να έρθει κόσμος στο χωριό και να αυξηθούν οι μόνιμοι κάτοικοι. Σε πρώτη φάση ασχοληθήκαμε με τον αγροτουρισμό. Η φάση αυτή περιελάμβανε την ανακαίνιση του σχολείου και τη δημιουργία ενός εστιατορίου-καφέ. Επίσης, δημιουργήσαμε ένα δίκτυο πεζοπορικών και ποδηλατικών διαδρομών για να μπορεί κάποιος να έρθει εδώ και να περάσει μια-δυο μέρες ηρεμίας και χαλάρωσης στο βουνό. Αναβιώσαμε τον θερινό κινηματογράφο στη Βαμβακού, διοργανώσαμε τον πρώτο αγώνα ορεινού τρεξίματος στον Πάρνωνα και υλοποιούμε μια σειρά από εκπαιδευτικά προγράμματα για παιδιά. Με αυτό τον τρόπο προσπαθούμε να προσελκύσουμε επισκέπτες με σκοπό να έρθουν στη Βαμβακού να μας γνωρίσουν, να μάθουν ποιοι είμαστε και τι κάνουμε. Σκοπός είναι κάποιοι από αυτούς να γοητευτούν και να μείνουν εδώ. Να βρουν τον τόπο τους, τις ρίζες που ενδεχομένως ψάχνανε. Άλλωστε, δεν χρειάζεται να κατάγεσαι από κάπου για να βρεις τις ρίζες σου. Οι ρίζες είναι εκεί που θες να δημιουργήσεις, εκεί που αγαπάς, εκεί που κάτι σε συνδέει συναισθηματικά και ουσιαστικά.

Ήταν εννιά μόνιμοι κάτοικοι στο χωριό. Με εμάς γίναμε 12, διότι εκτός από εμένα και τον Ανάργυρο, ήρθε και ο Χάρης από την ομάδα. Στην αρχή όταν λέγαμε ότι θα έρθουμε να μείνουμε στο χωριό, όλοι έλεγαν ότι σιγά μην αφήσουμε την Αθήνα. Στην αρχή ήταν περίεργο, δεν μπορούσαν να το καταλάβουν. Υπάρχει όμως ένα στοιχείο θαυμασμού πλέον με την έννοια ότι κάναμε το βήμα της μετακόμισης και παλεύουμε να κάνουμε κάποια πράγματα εδώ. Νομίζω πως ό,τι αμφιβολίες μπορεί να υπήρχαν στην αρχή από κάποιους, τώρα αρχίζουν να διαλύονται. Δεν ήμασταν άλλωστε ξένο σώμα όταν ήρθαμε, γιατί ο κόσμος μας ήξερε στο χωριό ούτως ή άλλως. Από τη στιγμή που κάθε καλοκαίρι ήμασταν εδώ, δεν ήμασταν άγνωστοι.

Σε όλο αυτό έχουμε μία σημαντική στήριξη από το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος. Και δεν μιλάω μόνο για την οικονομική στήριξη. Κυρίως η βοήθεια από το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος έχει να κάνει με το δίκτυο των γνωριμιών και τη δυνατότητα που μας έδωσαν να επικοινωνήσουμε με ανθρώπους που υπό άλλες συνθήκες δύσκολα θα καταφέρναμε. Όλο αυτό το δίκτυο συνεργατών και γνωριμιών που ήταν ανοιχτό σε εμάς, μας έφερε σε επαφή με ανθρώπους που μας πήγαν ένα βήμα παρακάτω, μας έκαναν να δούμε τα σχέδιά μας να γίνονται πράξη αλλά και να αποκτήσουμε καινούριες ιδέες. Προφανώς δημιουργεί μία ασφάλεια το γεγονός ότι υπάρχει από πίσω και οικονομική ενίσχυση, όμως τα χρήματα είναι ένα εργαλείο σε αυτή τη φάση. Ο οργανισμός που δημιουργήσαμε Vamvakou Revival είναι μια Κοινωνική Συναιτεριστική Επιχείρηση Κοινωνικής και Συλογικής Ωφέλειας, που λειτουργεί ως ΜΚΟ και όλα τα έσοδα επανεπενδύονται στις δράσεις μας. Οπότε το επόμενο χρονικό διάστημα στοχεύουμε να δημιουργήσουμε επαγγελματικές δραστηριότητες προκειμένου να έχει ο κόσμος κίνητρο να έρθει να δοκιμάσει πώς είναι η ζωή εδώ. Στόχος είναι να ανοίξουν θέσεις εργασίας, να έρθουν νέοι άνθρωποι, να εργαστούν, να κάνουν εδώ τις οικογένειές τους, και να ανοίξουμε κάποια στιγμή το σχολείο του χωριού που είναι κλειστό από το 2008. Είναι ούτως ή άλλως έτοιμο ανακαινισμένο, και το ζητούμενο είναι να δημιουργηθεί εκείνη η κρίσιμη μάζα των παιδιών που να μας κάνει να πάμε στο Υπουργείο Παιδείας και να πούμε «έχουμε δέκα παιδιά, ανοίξτε το σχολείο».

Σε νέους ανθρώπους που σκέφτονται να γυρίσουν στα χωριά τους, θα έλεγα ότι όντως είναι μεγάλη αλλαγή στη ζωή τους. Αλλά αξίζει τον κόπο. Αν έχουν ιδέες και αν έχουν την διάθεση να δημιουργήσουν νέα πράγματα, θα έλεγα ότι αξίζει να το δοκιμάσουν. Οι συνθήκες εργασίας είναι πολύ καλύτερες, ο ύπνος μας το βράδυ είναι πολύ καλύτερος, τα παιδιά μας σίγουρα θα μεγαλώσουν σε ένα πολύ όμορφο περιβάλλον. Μπορούν να βρουν στήριξη μέσα από τα αρκετά προγράμματα χρηματοδοτήσεων που υπάρχουν, αν βρουν εκείνη την καινοτόμα ιδέα, εκείνο το διαφορετικό που θα τους κάνει να παλέψουν και να πετύχουν. Στους συνομηλίκους μου θα έλεγα να μην φοβούνται να κάνουν αλλαγές στη ζωή τους. Δεν είναι εποχές για να φοβόμαστε. Πρέπει να ονειρευόμαστε και να ζούμε.

Περισσότερα από το VICE

Βασικές Συμβουλές για το πώς να Επιβιώσει Κάποιος Μέσα στη Φυλακή

Κίνημα Κατά των Εκτρώσεων Έπεισε την Εκκλησία να Ορίσει «Μέρα του Αγέννητου Παιδιού»

Αντικαπνιστικός Νόμος στην Ελλάδα: Μια Παρωδία 163 Ετών