FYI.

This story is over 5 years old.

Δικαιώματα

Το «Κράξιμο» Ήταν το πιο Ερωτικό Περιοδικό των 80's

Μιλήσαμε με την Πάολα Ρεβενιώτη για το ιστορικό περιοδικό της «επαναστατικής ομοφυλόφιλης έκφρασης».
παόλα
Screenshot από το επεισόδιο της σειράς Metropolitans by VICE, που προβάλλεται στο Netwix.

Το 1981, η Πάολα Ρεβενιώτη έγραφε: «Επί πέντε χρόνια εκδίδομαι κάθε βράδυ στη λεωφόρο Συγγρού, στη λεωφόρο όπου αισθάνομαι τόσο έντονα την αγριότητα, τη μοναξιά και τη φρίκη αυτής της κοινωνίας». Η Πάολα συστήθηκε στον κόσμο με ειλικρίνεια, στο κείμενο «Εγώ η πόρνη», στο πρώτο τεύχος του περιοδικό που η ίδια εξέδιδε. Στο «Κράξιμο».

Το «Κράξιμο» υπήρξε ένα από τα πρώτα και πιο ριζοσπαστικά έντυπα για την «ομοφυλόφιλη έκφραση». Ήταν ροζ, ερωτικό και punk. Φιλοξένησε κείμενα του Κώστα Ταχτσή, του Ηλία Πετρόπουλου και του Φελίξ Γκουαταρί. Δημοσίευσε ποιήματα της Κατερίνας Γώγου και συνεντεύξεις της Μαλβίνας Κάραλη, του Ντίνου Χριστιανόπουλου και του Χρόνη Μίσσιου. Συγκέντρωσε μαρτυρίες ομοφυλόφιλων και τρανς ατόμων. Σόκαρε με τις (ημί)γυμνες φωτογραφίες νέων αγοριών. Μίλησε για την ομοφυλοφιλία, την οροθετικότητα και την επιθυμία.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Για δώδεκα περίπου χρόνια κυκλοφορούσε σε περίπτερα και βιβλιοπωλεία της Αθήνας, προκαλώντας την περιέργεια και τον καθωσπρεπισμό των περαστικών. Το 1983, όπως γράφει η Αλίκη Κοσυφολόγου στο Λεξικό Λογοκρισίας στην Ελλάδα (εκδόσεις Καστανιώτη), η Παόλα μηνύεται από πρώην διοικητή της Ασφάλειας και τελικά καταδικάζεται σε φυλάκιση. Και αυτή δεν ήταν η μοναδική απόπειρα λογοκρισίας του περιοδικού.

Συναντηθήκαμε με την Πάολα στον Σταθμό Λαρίσης και μιλήσαμε για το «Κράξιμο», τα 80's και την πολιτική της επιθυμίας.

1555507898391-Screen-Shot-2019-04-17-at-40825-PM

VICE: Πώς αποφάσισες να εκδώσεις ένα περιοδικό σαν το «Κράξιμο»;
Πάολα Ρεβενιώτη: Ήταν η εποχή της αθωότητας που λέμε. Μικρό παιδάκι εγώ, πολιτικοποιημένο, Εξάρχεια. Πόσο να ήμουν τότε; 19 ετών; Και θυμάμαι το πρώτο τεύχος -ούτε που το έχω- ήταν οκτώ σελίδες. Είχε βγει και το «Αμφί» πιο πριν, αλλά το «Αμφί» ήταν ένα περιοδικό μίας αριστερής ελίτ. Δεν ήταν τόσο προσβάσιμο στον κόσμο. Ήταν για την Αριστερά και για τους αναρχικούς. Σημαντικό βέβαια περιοδικό και σχολείο για μένα.

Το διάβαζες;
Βέβαια το διάβαζα, ήμουν και στο ΑΚΟΕ (Απελευθερωτικό Κίνημα Ομοφυλοφίλων Ελλάδας). Θυμάμαι ότι στο πρώτο τεύχος είχα δημοσιεύσει κείμενο με τον τίτλο «Εγώ η πόρνη», λες και ήμουν ο Στάλιν των τρανς. Έλεγα για τον καπιταλισμό και τέτοια πράγματα. Και είχα τυπώσει 3.000 τεύχη. Το πρώτο μοντάζ μου το είχε φτιάξει ένας αναρχικός που έκανε μοντάζ σε διάφορα έντυπα. Το έβγαλα, το πήγαμε σε μερικά βιβλιοπωλεία και μερικά περίπτερα και εξαφανίστηκε. Τρεις χιλιάδες τεύχη. Κάθε πότε έβγαινε;
Όποτε είχα την δυνατότητα εγώ. Την οικονομική δυνατότητα. Και όποτε ήθελα να πούμε κάτι. Φυσικά μου έκαναν συνέχεια μηνύσεις. Μου είχαν κάνει για τρία-τέσσερα τεύχη. Συνέχεια. Με το παραμικρό. Επειδή δημοσίευσα το τάδε σκίτσο ή επειδή είπα την τάδε λέξη. Και ήταν ταλαιπωρία όλο αυτό γιατί έπρεπε να πληρώνω κάθε φορά δικηγόρους και να τρέχω στα δικαστήρια. Ήταν και ο κόσμος -και οι Εισαγγελείς και οι πρόεδροι- αμόρφωτοι εντελώς. Είχα φάει, ας πούμε, 6 μήνες για ένα σκίτσο του Ζαν Κοκτώ. Και με ρώταγε ο πρόεδρος και ο Εισαγγελέας «ποιος είναι αυτός ο Κοκτώς»; Τι να τους πεις;

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

VICE Video: Βελάκια, το Χόμπι που Έγινε Άθλημα

Παρακολουθήστε όλα τα βίντεo του VICE, μέσω της νέας σελίδας VICE Video Greece στο Facebook.


Έξι μήνες φυλάκιση με αναστολή;
Δεν θυμάμαι, νομίζω πλήρωσα κάποιο πρόστιμο. Ήταν ταλαιπωρία για διάφορους λόγους. Το περιοδικό το πωλούσε ένα περίπτερο στην Ομόνοια, και ξέρω ότι πήγαινε ένας που ήταν στην περιφέρεια, διοικητής του Κολωνού, και απειλούσε τον περιπτερά να τα κατεβάσει. Είχε πλάκα όμως. Θυμάμαι στον ηλεκτρικό μου είχε κάνει εντύπωση που ένας νεαρός είχε κρύψει το «Κράξιμο» μέσα από ένα άλλο περιοδικό και το διάβαζε στα κρυφά. Πήγαιναν στα περίπτερα, έπαιρναν κάτι άλλο και έλεγαν «για να δω και αυτό από περιέργεια τι λέει».

Ποιο ήταν το κοινό του περιοδικού;
Κυρίως εναλλακτικός κόσμος το διάβαζε. Αλλά από κάποιους gay άνδρες δεν αγκαλιάστηκε το περιοδικό. Πολλοί gay δεν μπορούσαν να δεχτούν ότι είμαι τρανς, κάποιοι τις μισούσαν τις τρανς. Μην κοιτάς τώρα που έχουν αλλάξει τα πράγματα. Τότε δεν μπορούσαμε να πάμε ούτε σε gay μαγαζιά. Μας θεωρούσαν υπόκοσμο.

Αλλά άφησε το στίγμα του το περιοδικό. Μου πήρε πάρα πολλά χρόνια για να το καταλάβω. Τριάντα χρόνια μετά το κατάλαβα. Μόνο που έβλεπες ένα ροζ περιοδικό και μία τρανς να το εκδίδει, ήταν πολύ μπροστά για την εποχή του.

Γιατί «Κράξιμο»;
Γιατί κράξιμο. Περνούσε μία «αδερφή» από μία πλατεία, από μία λαϊκή και έκραζαν όλοι. Δεν υπήρχε άλλη λέξη που να μου ταιριάζει.

1555506370763-Screen-Shot-2019-04-17-at-40456-PM

Στο άρθρο «Εγώ, η πόρνη» τι έγραφες; Θυμάσαι;
Ότι δεν έχω καμία διαφορά από κάποιον εργαζόμενο που πουλάει την εργατική του δύναμη, έτσι με μία αναρχική άποψη.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Δύσκολο να ακούγεται αυτό εκείνη την εποχή.
Όχι, μωρέ. Ήταν μία γενιά που, όσο περίεργο και να ακούγεται, ήταν ανοιχτή. Ήταν μία γενιά που ζούσε στη μεταπολίτευση, είχε ζήσει τον Μάη του '68. Ήταν κόσμος που είχε μία παιδεία και μία μόρφωση.

«Μόνο οι πιο underground και οι αναρχικοί μας αποδέχονταν».

Ποια ήταν η ύλη του; Τι είχε μέσα;
Τα πάντα. Αυτά που λένε τώρα “queer”. Μέχρι και άρθρο με τίτλο «Σκοτώστε την οικογένεια». Ό,τι θέλεις.

Τι σου έδωσε εσένα το περιοδικό;
Μάθαινα μέσα από το περιοδικό. Κι εγώ αναγνώστης ήμουν. Και, κοίταξε να δεις, εμένα με προστάτεψε αυτό το περιοδικό. Με προστάτεψε αρχικά από την αστυνομία. Με σεβάστηκε ο κόσμος. Ήταν πολύ επαναστατικό για την εποχή του γιατί τότε τις τρανς τις θεωρούσαν κάτι πολύ περιθωριακό. Ακόμα και οι gay και οι διανοούμενοι. Μόνο οι πιο underground και οι αναρχικοί μας αποδέχονταν. Και τους ανέτρεψα πολλά στερεότυπα.

Τι περίμεναν δηλαδή από σένα;
Που να ξέρω; Και, ξέρεις, εγώ δεν δήλωσα ποτέ ακτιβίστρια. Ούτε δήλωσα ότι παλεύω για τα δικαιώματα των ομοφυλοφίλων. Και στο «Κράξιμο» για την ομοφυλόφιλη επιθυμία μιλούσαμε. Δεν ήθελα να βγάλω έναν υποκριτικό αλτρουισμό, ότι εγώ θυσιάζομαι για τους άλλους. Εγώ την καύλα μου έκανα. Έλεγα «εγώ είμαι τραβέλι και δεν θα γίνω αυτό που θέλετε. Και θα σας κυνηγήσω αν με πειράξετε και με ενοχλήσετε και δεν με αφήσετε να κάνω την καύλα μου». Αυτό ήταν το «Κράξιμο». Δεν ήταν κάτι άλλο για μένα αυτό το περιοδικό.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Από την άλλη, βέβαια, ήμουν και λαμπερή. Ήμουν περιζήτητη από πολλά αγόρια της Αθήνας. Η ζωή μου 17 χρόνια ήταν έξω από τα στρατόπεδα, που ήταν όλοι κούκλοι. Είναι μία πτυχή που την ξέρουν αλλά δεν την διαφήμισα ιδιαίτερα εγώ. Και δεν ήμουν μόνο το τραβέλι που απλά παίρνονται μαζί του, ήμουν η φίλη τους η Πάολα. Είχα μία πολύ πλούσια ερωτική ζωή.

«Πούστηδες μας λέτε; Θα σας πάρουμε όλους. Και αυτό κάναμε».

Κάποιες φορές έβαζα στα περιοδικά τις φωτογραφίες από αυτά τα αγόρια. Ήταν όλα straight αγόρια. Δεν βρέθηκε κανείς να διαμαρτυρηθεί. Και τώρα που τα βάζω στο ίντερνετ, ποτέ κανείς δεν μου παραπονέθηκε. Ίσα ίσα μου στέλνουν μερικοί «αχ ωραίος ήμουν, δεν την είχα δει αυτή τη φωτογραφία».

1555506469566-Screen-Shot-2019-04-17-at-40727-PM

Δεν είχαν πρόβλημα.
Και τι πρόβλημα να έχουν; Αφού δεν κοιτούσαν την κάμερα. Εμένα κοιτούσαν. Με αγαπούσαν, με τον τρόπο τους. Ακούω καμιά φορά που μου λένε «Πάολα πέρασες δύσκολα». Ευχάριστη ήταν η ζωή μου εμένα. Πέρασα πολύ όμορφα. Επέλεξα αυτή τη ζωή χωρίς μιζέρια γιατί το ήξερα ότι αυτή τη ζωή θα κάνω, αν θέλω να είμαι ανοιχτά αυτό που είμαι. Η πορνεία δεν ήταν μόνο για τα λεφτά. Έλεγα «εκεί θα πας γιατί εκεί είναι ο κόσμος, εκεί θα καταξιωθείς, εκεί θα νιώσεις ότι υπάρχεις, ότι σε θέλουν και σε επιθυμούν».

Νομίζω ότι, σε σχέση με εμάς, η σημερινή γενιά είναι μία πολύ αντιερωτική γενιά. Δεν υπάρχει ερωτικός λόγος. Εμείς είχαμε την πολιτική της επιθυμίας. Πούστηδες μας λέτε; Θα σας πάρουμε όλους. Και αυτό κάναμε.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

«Όταν περνάς καλά έχεις και περίσσευμα ψυχής. Και για αυτό το έβγαλα».

Διάβαζα ότι είχες υποστηρίξει πολύ την υπόθεση Ρούσσου, μέσα από τα περιοδικά σου.
Μα εγώ το ξεκίνησα αυτό. Μόνο εγώ ήμουν, δεν υπήρχε τίποτα άλλο. Δέκα χρόνια ήταν αυτή η ιστορία. Δεν υπήρχε κανένας άλλος να το υποστηρίξει αυτό το αίτημα και πόσο μάλλον οι καθώς πρέπει ομοφυλόφιλοι αυτής της εποχής. «Ποιον να υποστηρίξουμε; Τον φονιά;», έλεγαν. Κι έτσι ξεκίνησα να μαζεύω υπογραφές από την Βουγιουκλάκη, την Κανέλλη, τον Κύρκο. Τι νομίζεις; Επί δέκα χρόνια αυτή η ιστορία από τα χέρια μου περνούσε.

Γιατί σταμάτησες να εκδίδεις το «Κράξιμο»;
Τελείωσε ο κύκλος του. Για να μπορέσει να επιβιώσει μετά έπρεπε να γίνει πιο κυριλέ. Κουράστηκα κι εγώ. Και όταν τελειώνει ένα πράγμα, τελειώνει. Δεν έχει νόημα να το συνεχίζεις. Βγήκε το «Κλίκ», βγήκαν όλα αυτά τα περιοδικά μετά. Το «Κράξιμο» ό,τι είχε να πει, το είπε. Θα μπορούσε ενδεχομένως να συνεχιστεί αλλά δεν θα ήταν το «Κράξιμο». Θα έπρεπε να βάλω διαφημίσεις. Και τι να βάλω; Διαφημίσεις στα gay μαγαζιά που δεν με ήθελαν; Γιατί να σου βάλω διαφήμιση, μωρή; Θα έπρεπε να τα έχω καλά με όλους και δεν μπορώ να τα έχω καλά με όλους.

Εγώ περνούσα καλά και το έβγαζα αυτό το περιοδικό. Αν δεν περνούσα καλά δεν θα ασχολούμουν. Όταν περνάς καλά έχεις και περίσσευμα ψυχής. Και για αυτό το έβγαλα. Δεν θα δεις κανένα τεύχος να κλαίω την μοίρα μου και ούτε την έκλαψα ποτέ.

Για τα καλύτερα θέματα του VICE Greece, γραφτείτε στο εβδομαδιαίο Newsletter μας.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Περισσότερα από το VICE

Αυτό το Μάθημα Χορού Ενθαρρύνει τις Γυναίκες να Βρουν την «Πόρνη» Μέσα τους

Η Ζωή μου Εκτός Κορυδαλλού με το Βραχιολάκι

Πέρασα Επτά Ώρες με τη Γαρμπή και Είναι η Καίτη που Αγαπούσες

Ακολουθήστε το VICE στο Twitter, Facebook και Instagram.