Είναι Φυσιολογικό να σου Λείπει ο Πρώην Ψυχοθεραπευτής σου;

Η Ashely Coats έβλεπε την ψυχοθεραπεύτρια της επί τεσεράμιση χρόνια, όταν η επαγγελματική σχέση τους έληξε το καλοκαίρι. Και οι δύο θα έφευγαν, αλλά η Coats τους τελευταίους μήνες «ένιωθε ότι μπορούσε επιτέλους να λειτουργήσει χωρίς να χρειάζεται να κλαίει στην ψυχολόγο της κάθε βδομάδα», επομένως ήταν ένα φυσικό τέλος.

Τους τελευταίους μήνες, όμως, πολλά συνέβησαν στην Coats. Μια μετακόμιση στην άλλη άκρη της χώρας, το ότι οδηγούσε σε μια μεγάλη πόλη μόνη της και το ότι πήρε αεροπλάνο, ήταν πολύ αγχωτικά για εκείνη. Ωστόσο, τα έκανε καταφέρνοντας περισσότερα απ’ όσα περίμενε ότι θα έκανε στα 19 της και ήθελε να μοιραστεί αυτές τις επιτυχίες της με την πρώην ψυχοθεραπεύτριά της.

«Ήμουν πολύ χαρούμενη και περήφανη, κι ενώ η οικογένεια και οι φίλοι μου χαίρονταν για μένα, είχα μια ακτανίκητη ανάγκη να τα πω και σε εκείνη, να της δείξω πως όσα έμαθα λειτούργησαν», είπε η Coats.

Παραδέχεται ότι ένιωσε λίγο χαζή που ήθελε να επικοινωνήσει. Άλλωστε, δεν την πλήρωνε πια. Ίσως δεν διστάζεις να επικοινωνήσεις ξανά μετά από καιρό με έναν παλιό φίλο που μιλούσες τακτικά ή να ενημερώσεις ένα καθηγητή ή μέντορα που σε βοήθησε για τα επιτεύγματά σου. Όταν όμως μιλάμε για τον ψυχοθεραπευτή που πλήρωνες για να σε ακούει, μπορεί να είναι πιο περίπλοκο. Αλλά οι ειδικοί λένε πως είναι απολύτως φυσιολογικό να σου λείπει.

«Γενικά θα έλεγα πως είναι λογικό» είπε η Laura Reagan, κλινική κοινωνική λειτουργός και ψυχοθεραπεύτρια τραύματος στο Μέριλαντ που κάνει το podcast Therapy Chat. «Μπορεί να δυσκολεύεσαι όταν δεν έχεις συνεχή επαφή και διάδραση με τον ψυχοθεραπευτή σου, αλλά πρόκειται για φυσιολογικό συναίσθημα».

Ο τρόπος που συνδέεται ο καθένας με τον ψυχοθεραπευτή του διαφέρει, ανάλογα με το είδος της ψυχοθεραπείας (για παράδειγμα, γνωστική συμπεριφορική ψυχοθεραπεία ή ψυχανάλυση). Αλλά όποια κι αν είναι η τεχνική, ο πιο σημαντικός παράγοντας για τη βελτίωση της ψυχικής υγείας κάποιου, σύμφωνα με μελέτες, είναι η σχέση ασθενή-ψυχοθεραπευτή.

VICE Video: Η Ειρήνη Σκυλακάκη Τραγουδά τις Ιστορίες της

Παρακολουθήστε όλα τα βίντεo του VICE, μέσω της νέας σελίδας VICE Video Greece στο Facebook.

«Θεωρείται καλό σημάδι στην ψυχοθεραπεία αν αρχίζεις να σκέφτεσαι τον ψυχοθεραπευτή σου εκός συνεδρίας», λέει η Reagan. «Τον κουβαλάς μαζί σου, δεν είναι κάποιος που κάθεται σε ένα δωμάτιο και είναι εκεί όταν εμφανίζεσαι και του μιλάς και φεύγεις και τον ξεχνάς, μέχρι την άλλη φορά. Αν αφήσεις τον εαυτό σου να εμπιστευτεί πραγματικά αυτό το άτομο, μπορεί να είναι από τις πιο βαθιές σχέσεις που μπορεί να έχεις».

Αυτή η σχέση είναι εκ των πραγμάτων μονόπλευρη (ακόμη κι αν ο ψυχοθεραπευτής σου μοιράζεται μικρές λεπτομέρειες για τη ζωή του) αλλά και τα δύο άτομα νιώθουν τη σύνδεση. Όπως είπε ο Daniel Walinsky, αναπληρωτής καθηγητής στο πρόγραμμα συμβουλευτικής ψυχολογίας στο Τεμπλ, «Αφήνουμε ένα αποτύπωμα ο ένας στον άλλον».

Σίγουρα αυτό συνέβη στη Brooke Buonauro που στα 19 έβλεπε μια ψυχοθεραπεύτρια στο πλαίσιο μιας ομάδας στήριξης στο κολέγιο, η οποία βοηθούσε σε περιπτώσεις απώλειας γονιών. Στα 24 της τώρα η Buonauro λέει ότι δεν μπορεί φανταστεί πώς θα ήταν η ζωή της αν δεν είχε γνωρίσει εκείνη την ψυχοθεραπεύτρια - «διαφύλαττε τις ιστορίες και τις αναμνήσεις των γονιών μας», είπε η Buonauro «και μάλιστα είχε μοιραστεί κι εκείνη μαζί μας ότι είχε χάσει τους γονείς της σε σχετικά μικρή ηλικία».

Έτσι, όταν η Buonauro αποφοίτησε, της έλειπε η ψυχοθεραπεύτριά της και ο δεσμός που είχαν αναπτύξει μέσα σε τέσσερα εξάμηνα. Η ψυχοθεραπεύτρια κάποια στιγμή οργάνωσε ένα πρωινό επανένωσης για τους φοιτητές που είχαν αποφοιτήσει –ανάμεσα στην Ημέρα της Μητέρας και την Ημέρα του Πατέρα– και η Buonauro απόλαυσε την ευκαιρία να βρεθούν και να πουν τα νέα τους.

Αυτό, όμως, συμβαίνει σπάνια. Ο Walinsky λέει ότι παραβιάζει τους κώδικες δεοντολογίας των περισσότερων ψυχοθεραπευτών το να έχουν επικοινωνία με πρώην πελάτες (το ότι η Buonauro ήταν σε ομάδα στο κολέγιο, ίσως να είναι διαφοροποιητικός παράγοντας). Όταν τελειώνει η επαγγελματική σχέση, η επικοινωνία εναποτίθεται στον πελάτη.

Αλλά συμπληρώνει, «εγώ πάντα ενθαρρύνω πρώην πελάτες να μου στείλουν ένα μέιλ να μου πουν τι κάνουν», κάτι που νιώθουν κι άλλοι ψυχοθεραπευτές που μίλησα. Ο ίδιος ο Walinsky πρόσφατα έστειλε μέιλ στον ψυχοθεραπευτή του όταν μετακόμισε από τη Βοστόνη στη Φιλαδέλφια (ναι, πολλοί ψυχοθεραπευτές κάνουν ψυχοθεραπεία) για να τον ενημερώσει για πράγματα που είχαν συζητήσει.

Είπε ότι προσωπικά θα ανταποκρινόταν σε μια ενημέρωση, αλλά αν έφτανε σε σημείο διαρκούς ανταλλαγής μειλ, δε θα μπορούσε να συνεχιστεί για πολύ. «Πες ένα "γεια", ενημέρωσε για την πορεία σου, αλλά μην περιμένεις να ξανανοίξεις σχέση ή τα πράγματα να γίνουν όπως όταν δουλεύατε μαζί».

Συμπληρώνει ότι αν νιώθεις πως χρειάζεσαι κάτι τέτοιο, ίσως πρέπει να ξεκινήσεις ξανά ψυχοθεραπεία με τον ίδιο ή με άλλον ψυχοθεραπευτή.

Γι’ αυτό είναι σημαντικό να ξέρεις τι θέλεις να πετύχεις με την επικοινωνία, είπε η Rachel Kazez, ψυχοθεραπεύτρια και ιδρύτρια του All Along, μια υπηρεσία που βοηθάει να βρεις ψυχοθεραπευτές και να καταλάβεις καλύτερα πράγματα γύρω από την ψυχική υγεία. Είναι πολύ λογικό να θέλεις να πεις στον ψυχοθεραπευτή σου πώς είσαι ή να τον ευχαριστήσεις για τη βοήθειά του, αλλά δεν πρέπει να το κάνεις αν ψάχνεις για επιπλέον στήριξη (εκτός κι αν θέλεις να ξαναγίνεις πελάτης) ή θέλεις να αλλάξεις τις παραμέτρους της σχέσης, πχ να γίνετε φίλοι.

«Κάνε πράγματα που δεν είναι πιεστικά και δώσε έλεγχο στον ψυχοθεραπευτή για το πόση επαφή θα υπάρχει, πχ στείλε ένα μέιλ ή μήνυμα, άφησε ένα φωνητικό μήνυμα ή πάρε ένα τηλέφωνο και πες "σε παίρνω για να σου πω κάτι στα γρήγορα"».

Η Coats πρόσφατα έστειλε μέιλ στην ψυχοθεραπεύτριά της και εκείνη της απάντησε πως η επιθυμία της για επικοινωνία δεν ήταν καθόλου χαζή και ότι μπορούσε να της πει τι είχε συμβεί τους τελευταίους μήνες. Αντάλλαξαν μερικά μέιλ και έπειτα σταμάτησαν και η Coats είπε ότι χάρηκε που επικοινώνησε.

Μια τέτοια ενημέρωση είναι ικανοποιητική και για τους ψυχοθεραπευτές. Αν και δεν μπορούν να δουν πώς τα πας μέσω μέιλ, μπορεί να έχουν περιέργεια, είπε η Raegan.

«Παρόλο που η επαγγελματική σχέση τελείωσε, δεν παύουμε να είμαστε άνθρωποι. Έχουμε στην καρδιά μας τους πελάτες με τους οποίους δουλέψαμε και αναρωτιόμαστε πώς τα πάνε ή τι τους συνέβη».

Ιδανικά θα μιλήσετε για όρια πριν το τέλος της ψυχοθεραπείας και οι περισσότεροι επαγγελματίες θα εξηγήσουν στην τελευταία συνεδρία πώς θα είναι η επαφή μετά – αν θα υπάρχει. Αν είναι κάτι που για κάποιο λόγο δεν συζητήσατε και δεν ξέρεις αν η ενημέρωσή σου θα είναι ευπρόσδεκτη, η συμβουλή της Reagan είναι απλή. «Σκέφτηκες να επικοινωνήσεις και να ρωτήσεις»;

Ακολουθήστε την Kristin Toussaint στο Twitter.

Το άρθρο δημοσιεύθηκε αρχικά στο VICE US.

Περισσότερα από το VICE

Μπήκαμε στο Πρώτο Αποτεφρωτήριο της Ελλάδας

Η «Βαριά Βιομηχανία» των Πλαστών Διαβατηρίων στην Ελλάδα

Το Αληθινό Πρόσωπο του Ηλία Κασιδιάρη