Η Πρώτη Δολοφονία της «17 Νοέμβρη»

Ο Ρίτσαρντ Γουέλς ήταν το 1975 ο επικεφαλής του κλιμακίου της CIA στην Αθήνα. Δολοφονήθηκε το βράδυ της 23ης Δεκεμβρίου, στην είσοδο του σπιτιού στο Ψυχικό. Αυτό ήταν το πρώτο χτύπημα της 17 Νοέμβρη. Ο Γουέλς είχε στρατολογηθεί στην Αμερικάνικη Υπηρεσία Πληφοριών το 1951, μετά την αποφοίτησή του από το Χάρβαρντ. Η πρώτη του τοποθέτηση ήταν στην Αθήνα, όπου επέστρεψε για δεύτερη φορά λίγους μήνες πριν δολοφονηθεί, σε ηλικία 46 ετών, έχοντας υπηρετήσει νωρίτερα σε Κύπρο, Γουατεμάλα και Περού.

Το βράδυ του χτυπήματος επέστρεφε σπίτι με τη σύζυγο και τον Έλληνα οδηγό του, μετά από χριστουγεννιάτικη δεξίωση που είχε παραθέσει ο τότε Αμερικανός πρέσβης στην Αθήνα, κ. Κιούμπιτς. Το αυτοκίνητο του Γουέλς σταμάτησε στην αυλόπορτα, επί της οδού Φρειδερίκης στο Ψυχικό. Στο ίδιο σημείο τον περίμεναν τρία άτομα, μέσα σε ένα πράσινο κλεμμένο Simca. Απομάκρυναν τη σύζυγο και τον σοφέρ κι ένας από αυτούς πυροβόλησε τον Γουέλς εξ επαφής, με ένα 45άρι πιστόλι.

Το όνομά του ως πράκτορα της CIA είχε δημοσιευθεί λίγους μήνες νωρίτερα, στην αγγλόφωνη εφημερίδα Athens News, μαζί με τα ονόματα άλλων οκτώ υπαλλήλων της Αμερικανικής Πρεσβείας στην Αθήνα. Η λίστα αναπαράχθηκε στα ελληνικά Μέσα.

Οι δράστες της δολοφονίας Γουέλς έστειλαν στον Τύπο προκήρυξη, με την οποία δήλωναν μέλη της «Επαναστατικής Οργάνωσης 17 Νοέμβρη» και εξηγούσαν γιατί δολοφόνησαν τον αξιωματούχο των αμερικάνικων Αρχών ασφαλείας. Η προκήρυξη αποσιωπήθηκε. Οι αστυνομικοί επίσης δεν έλαβαν σοβαρά υπόψη το κείμενο, αντίθετα άφηναν να εννοωθεί ότι η δολοφονία του Αμερικανού αξιωματούχου ήταν αποτέλεσμα εσωτερικής κόντρας μεταξύ στελεχών της CIA. Μια εξήγηση ήταν ότι το χτύπημα πραγματοποιήθηκε με εξαιρετική ακρίβεια και επαγγελματισμό. «Οι πρώτες εκτιμήσεις της Αστυνομίας εντοπίζονται στην διαπίστωση ότι προφανώς πρόκειται για οργανωμένο κατά γκαγκστερικό τρόπο, ασυνήθη για την ελληνική πραγματικότητα, έγκλημα», έγραψε χαρακτηριστικά η Καθημερινή την επόμενη μέρα.

Η 17Ν στέλνει εκ νέου την προκήρυξη στις εφημερίδες, που επίσης δεν τη δημοσιεύουν, αυτήν τη φορά εξαιτίας της σχετικής απαγόρευσης που είχε επιβάλει η Εισαγγελία της Αθήνας 48 ώρες μετά το χτύπημα, «με στόχο την ομαλή και απρόσκοπτη εξέλιξη των ερευνών». Συνέβη το αντίθετο. Ο Γ. Κασιμέρης στο βιβλίο «Η Επαναστατική Οργάνωση 17 Νοέμβρη» (εκδ. Καστανιώτη), σημειώνει: «Ως την επιβολή της απαγόρευσης είχαν δημοσιευθεί στον ελληνικό Τύπο απίθανα σενάρια, που μιλούσαν για ανοιχτό πόλεμο και εκαθάρριση λογαριασμών μεταξύ CIA και FBI, ακόμη και για επιχείρηση Παλαιστίνιων τρομοκρατών υπό τον Κάρλος σε ελληνικό έδαφος». Παρά τον εντυπωσιακό χαρακτήρα του χτυπήματος, πάντως, οι έρευνες της Αστυνομίας δεν προχώρησαν.

VICE Video: Μια Κουβανική Οικογένεια στην Αθήνα Μιλάει για την Επανάσταση, 60 Χρόνια Μετά

Παρακολουθήστε όλα τα βίντεo του VICE, μέσω της νέας σελίδας VICE Video Greece στο Facebook.

Ακριβώς έναν χρόνο αργότερα, παραμονές Χριστουγέννων του 1976, η γαλλική εφημερίδα Liberation δημοσίευσε για πρώτη φορά προκήρυξη της 17 Νοέμβρη. Αναλάμβανε την ευθύνη για τη δολοφονία του απότακτου αστυνομικού Ευάγγελου Μάλλιου, δέκα μέρες νωρίτερα στην Αθήνα, με το ίδιο όπλο που είχε σκοτωθεί ο Γουέλς. Όπως αποκαλύφθηκε, τον Μάρτιο της ίδιας χρονιάς, είχε φθάσει στη Liberation μια πρωτότυπη προκήρυξη για τη δολοφονία Γουέλς, με λεπτομέρειες για την παρακολούθηση του στόχου και την εκτέλεση της επιχείρησης. Η εφημερίδα εξήγησε ότι δεν την είχε δημοσιεύσει νωρίτερα, καθώς είχε σταθεί αδύνατο σε Γαλλία και Ελλάδα να επιβεβαιώσει τις πληροφορίες που περιείχε, «παρά την αξιοπιστία της πηγής». Ο διευθυντής της Liberation Σερζ Ζιλί δεν το είπε ποτέ καθαρά, όμως πιστεύεται ότι η προκήρυξη είχε φθάσει στην εφημερίδα μέσω του Ζαν Πωλ Σαρτρ.

«Η κυβέρνηση κοροϊδεύει. Η Βουλή φλυαρεί, χωρίς κανένα συγκεκριμένο αποτέλεσμα. Τα περισσότερα κόμματα συναγωνίζονται σε πλατωνικές δηλώσεις χωρίς πραγματικό αντίκρισμα. Και η Δικαιοσύνη κάνει τον άθλο στη δίκη της 21ης Απρίλη [σσ: δίκη των χουντικών], να μην αναφέρει το όνομα του δεύτερου ενόχου, της CIA και του αμερικανικού ιμπεριαλισμού», ανέφερε το κείμενο. Σε άλλο σημείο πιο κάτω: «Ο Ρίτσαρντ Γουέλς ήταν αρχηγός της CIA. Σαν τέτοιος ήταν υπεύθυνος, μαζί με άλλους επαγγελματίες πράκτορες που δρουν στο έδαφός μας, για όλα τα εγκλήματα που έκανε η CIA και ο αμερικανικός ιμπεριαλισμός στη χώρα μας Απόφασή μας ήταν να εκτελεστεί ο αρχηγός και μόνο αυτός».

Η 17Ν εξαρθρώθηκε το καλοκαίρι του 2002. Ένας από τους συλληφθέντες κατέθεσε ότι τον Γουέλς είχε πυροβολήσει ο Αλέξανδρος Γιωτόπουλος και ότι το βράδυ του χτυπήματος στο Ψυχικό ήταν παρόντες ένα άντρας με το ψευδώνυμο «Σαρδανάπαλος» και μια γυναίκα με το όνομα «Άννα». Η παραπάνω κατάθεση ανακλήθηκε ως προϊόν ψυχολογικής βίας από την Αστυνομία. Η δίκη της 17Ν έγινε το 2003. Η δολοφονία Γουέλς είχε παραγραφεί.

Περισσότερα από το VICE

O Μιχαήλ-Άγγελος Είναι ο Πρώτος Άφυλος Χαρακτήρας Pro Wrestling στην Ελλάδα

O Xρόνιος Πόνος Βελτίωσε τη Σεξουαλική μου Ζωή

«Το Μισό μου Πρόσωπο Ήταν Διαλυμένο» - Πώς Επιβίωσα Από τα Βασανιστήρια σε μια Φυλακή του Εκουαδόρ