Το φθινόπωρο του 2014, ένα από τα τελευταία νομοσχέδια που συζητήθηκαν και ψηφίστηκαν στην Βουλή πριν τις εκλογές του 2015 και την αλλαγή κυβέρνησης, αφορούσε τον νόμο αναφορικά με τα οικονομικά των κομμάτων. Το συγκεριμένο νομοσχέδιο διαφοροποίησε ένα πολύ συγκεκριμένο σημείο του προϋπάρχοντος νόμου, το οποίο απαγόρευε την χρηματοδότηση των κομμάτων από πρόσωπα Νομικού Δικαίου (δηλαδή από εταιρείες ιδιωτικών συμφερόντων). Μετά την ψήφιση του νομοσχεδίου, ο νόμος άλλαξε στο συγκεκριμένο σημείο και πλέον ιδιωτικές εταιρείες θα μπορούν να χρηματοδοτούν τα κόμματα. Πρόκειται για μια αλλαγή-τομή στη διαδικασία χρηματοδότησης των πολιτικών κομμάτων, μια αλλαγή που άνοιξε μια τεράστια συζήτηση για το κατά πόσο εξασφαλίζεται πως τα πολιτικά κόμματα θα είναι ανεξάρτητοι πολιτικοί μηχανισμοί ή για το αν αυτό που επί της ουσίας πετυχαίνει ο νόμος είναι η νομιμοποίηση της διαπλοκής τους με ιδιωτικά συμφέροντα.Διάβασε ακόμα
1. Ο Οδηγός του VICE για να «Καταλάβεις» τα Οικονομικά των Κομμάτων
2. Πως θα Βρεις τα Οικονομικά των Κομμάτων
3. Πως θα Διαβάσεις έναν Ισολογισμό
4. Τι σου Κρύβουν
Από την παραπάνω παράθεση, γίνεται κατανοητό πως το νομοσχέδιο προωθεί πολλές αλλαγές, η συζήτηση που άνοιξε στο εσωτερικό του πολιτικού κόσμου αναφορικά με αυτό έχει επικεντρωθεί μόνο στο σημείο όπου αίρεται η απαγόρευση χρηματοδότησης των κομμάτων από πρόσωπα νομικού δικαίου. Κάτι τέτοιο εξηγείται: όλα τα υπόλοιπα σημεία έχουν να κάνουν με αλλαγές αναφορικά με την διαδικασία χρηματοδότησης και όχι με την ουσία της ίδιας της διαδικασίας. Πρόκειται δηλαδή για διαδικαστικού τύπου αλλαγές, με «σημαία» την περεταίρω διαφάνεια. Αυτές οι αλλαγές ωστόσο που συνεχίζουν να αφορούν μια εσωτερική κρατική λειτουργία και όχι την «συνάντηση» αυτής της διαδικασίας με τους πολίτες. Αντίθετα, το να επιτρέπεται η χρηματοδότηση από πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου είναι μια ουσιώδης διαφοροποίηση σε σχέση με το προηγούμενο καθεστώς χρηματοδότησης και όχι απλά μια διαδικαστικού τύπου διαφοροποίηση. Το ποια από τις δύο πλευρές σε αυτή τη διαφωνία έχει δίκιο είναι ζήτημα πολιτικής εκτίμησης και προσέγγισης των πραγμάτων και όχι κάτι αντικειμενικό. Το ότι το συγκεκριμένο σημείο ωστόσο είναι μια τεράστια ουσιαστική αλλαγή στο θέμα της χρηματοδότησης των πολιτικών κομμάτων είναι μάλλον αντικειμενική πραγματικότητα.Ακολουθήστε το VICE στο Twitter, Facebook και Instagram.Σύµφωνα µε τις συστάσεις κλήθηκε η Ελλάδα
i. να παρατείνει την περίοδο οικονοµικής αναφοράς που εφαρµόζεται στις προεκλογικές εκστρατείες, έτσι ώστε η οικονοµική δραστηριότητα, κατά την περίοδο αυτή να καταγράφεται, µε ακρίβεια και πληρότητα.
ii. (i) να καταργήσει τη δυνατότητα χρήσης ανώνυµων κουπονιών για δωρεές προς πολιτικά κόµµατα, συνασπισµούς κοµµάτων και υποψήφιους και (ii) να θεσπίσει µια υποχρέωση να διενεργούνται µέσω τραπεζικού εµβάσµατος όλες οι δωρεές προς πολιτικά κόµµατα και συνασπισµούς κοµµάτων και, ενδεχοµένως, προς υποψήφιους για εκλογή, οι οποίες υπερβαίνουν ένα συγκεκριµένο όριο,
iii. να λάβει τα κατάλληλα µέτρα προκειµένου να διασφαλιστεί ότι τα δάνεια που χορηγούνται σε πολιτικά κόµµατα, συνασπισµούς κοµµάτων και υποψήφιους δεν χρησιµοποιούνται για την παράκαµψη των κανονισµών πολιτικής χρηµατοδότησης, εξακριβώνοντας, ιδίως, κατά πόσον τα δάνεια αποπληρώνονται σύµφωνα µε τους όρους υπό τους οποίους χορηγήθηκαν,
iv. να διασφαλίσει ότι όλα τα αγαθά και οι υπηρεσίες που παρέχονται σε είδος προς πολιτικά κόµµατα, συνασπισµούς κοµµάτων, µέλη του Ελληνικού και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και υποψηφίους για εκλογή (εκτός από την εθελοντική εργασία από µη επαγγελµατίες) προσδιορίζονται ορθά και καταγράφονται πλήρως, στην αγοραία αξία τους, τόσο ως όσον αφορά στις λειτουργικές δραστηριότητες των κοµµάτων και των συνασπισµών κοµµάτων όσο και όσο αφορά στις προεκλογικές εκστρατείες,
v. να αντανακλά ορθά στους λογαριασµούς των κοµµάτων την αξία των υπηρεσιών που παρέχονται από δηµοσίους υπαλλήλους που αποσπώνται προκειµένου να συνδράµουν µέλη του Ελληνικού ή του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και να βεβαιώνεται ότι οι πληροφορίες αυτές είναι άµεσα διαθέσιµες στο κοινό,
vi. να αυξήσει τη διαφάνεια των λογαριασµών και των δραστηριοτήτων των φορέων που σχετίζονται, άµεσα ή έµµεσα, µε πολιτικά κόµµατα ή είναι, µε άλλο τρόπο, υπό τον έλεγχό τους,
vii. να θεσπίσει απαιτήσεις για την έγκαιρη δηµοσίευση των ιδιωτικών δωρεών προς πολιτικά κόµµατα, συνασπισµούς κοµµάτων και υποψήφιους, οι οποίες υπερβαίνουν ένα συγκεκριµένο όριο,
viii. να αυξήσει σηµαντικά τη διαφάνεια της χρηµατοδότησης των προεκλογικών εκστρατειών, ιδίως: (i) καθιστώντας εµφανή την οικονοµική υποστήριξη από πολιτικά κόµµατα και συνασπισµούς κοµµάτων προς υποψήφιους στις δηµοτικές και τις περιφερειακές εκλογές και (ii) θεσπίζοντας απαιτήσεις υποβολής εκθέσεων και δηµοσιότητας για όλους τους υποψήφιους για εκλογή ή καταλόγους υποψηφίων σε όλα τα επίπεδα,
ix. να διευκολύνει την εύκολη πρόσβαση του κοινού σε δηµοσιευµένες πληροφορίες σχετικές µε τη χρηµατοδότηση των πολιτικών κοµµάτων και των προεκλογικών εκστρατειών,
x. να διασφαλίζει ανεξάρτητο έλεγχο σε σχέση µε τα πολιτικά κόµµατα που υποχρεούνται να τηρούν βιβλία και λογαριασµούς,
xi. να ενισχύσει σηµαντικά την ανεξαρτησία της Επιτροπής Ελέγχου από τα πολιτικά κόµµατα και τους συνασπισµούς Κοµµάτων,
xii. να διασφαλίζει έναν ουσιαστικότερο και συνεχή έλεγχο των οικονοµικών εγγράφων των πολιτικών κοµµάτων, των συνασπισµών κοµµάτων και των υποψηφίων,
xiii. (i) να διασφαλίζει τη δηµοσιότητα και την εύκολη πρόσβαση εκ µέρους του κοινού στις εκθέσεις της Επιτροπής Ελέγχου, συµπεριλαµβανόµενων και των προσαρτηµάτων που περιέχουν τις εκθέσεις των ορκωτών ελεγκτών και (ii) να θεσπίσει τη δυνατότητα των µελών της Επιτροπής Ελέγχου να εκφράζουν και να δηµοσιεύουν διιστάµενες ή µειοψηφικές απόψεις σχετικά µε την έκθεση της Επιτροπής,
xiv. να διασφαλίζει ότι τα αρχεία θα µπορούν να ανοίγουν εκ νέου, όταν έρχονται στο φως νέες πληροφορίες και να τροποποιήσει, αναλόγως, τους κανόνες σχετικά µε την τήρηση της χρηµατοοικονοµικής τεκµηρίωσης από τα πολιτικά κόµµατα, τους συνασπισµούς κοµµάτων, τους υποψήφιους, καθώς και από την ίδια την Επιτροπή Ελέγχου,
xv. να διασφαλίσει ότι η πολιτική χρηµατοδότηση, σε επίπεδο κατώτερο του εθνικού, υπόκειται στον έλεγχο ενός ανεξάρτητου και αποτελεσµατικού ελεγκτικού µηχανισµού, ιδανικά υπό την εποπτεία της Επιτροπής Ελέγχου,
xvi. (i) να θεσπίσει µια υποχρέωση για την Επιτροπή Ελέγχου και τους ελεγκτές να αναφέρουν πιθανολογούµενες παραβάσεις των κανόνων σχετικά µε την πολιτική χρηµατοδότηση στις αρχές επιβολής του νόµου και (ii) να διασφαλίσει ότι ο µηχανισµός, µε τον οποίο επιβάλλονται κυρώσεις για παραβάσεις των κανόνων σχετικά µε την πολιτική χρηµατοδότηση, λειτουργεί αποτελεσματικά στην πράξη.