Η Αυτοκτονία της 29χρονης Brittany Maynard Ήταν Ηρωική

​

Ανάμεσα στις πολλές ιδιορρυθμίες που είχε το βρετανικό νομικό σύστημα του 19ου αιώνα, ήταν και ο τρόπος που αντιμετωπίζονταν οι απόπειρες αυτοκτονίας. Η απόπειρα αυτοκτονίας τιμωρούνταν με απαγχονισμό, όπως ακριβώς και οι απόπειρες δολοφονίας. Έτσι, όσο περίεργο κι αν ακούργεται, ο νόμος διασφάλιζε ότι ο κατηγορούμενος, με τον έναν ή τον άλλον τρόπο, θα κατέληγε νεκρός.

Αν επιλέξουμε να κοιτάξουμε το θέμα από άλλη σκοπιά όμως, θα δούμε ότι ο απαγχονισμός είναι μια βάναυση τιμωρία, ακόμα και για κάποιον που έχει ήδη πάρει την απόφαση να πεθάνει. Επειδή η αυτοκτονία, στην βάση της, είναι κι ένας τρόπος επιβεβαίωσης της κυριαρχίας του ίδιου του ατόμου επάνω στην ζωή του, ο νόμος αυτός αφαιρούσε το εν λόγω δικαίωμα από το ίδιο το άτομο.

Όσο ομιχλώδες κι αν ήταν το νομικό σύστημα του 19ου αιώνα όμως, στον πυρήνα του έκρυβε ένα διαστροφικό ορθολογισμό -και όχι μόνο για τους θρησκόληπτους που θεωρούν την αυτοκτονία αμαρτία ipso facto. Η αυτοκτονία, σε κάποιες περιπτώσεις, μπορεί πράγματι να έχει πολλά κοινά με μία δολοφονία, όπως π.χ. στη περίπτωση ενός εγκλήματος πάθους. Η πραγματικότητα όμως, είναι ότι η αυτοκτονία είναι ένα πολυμορφικό φαινόμενο. Και, η αυτοκτονία της Βρετανής Maynard, π.χ., δείχνει ακριβώς αυτό.

Η 29χρονη, ​πέθανε το Σάββατο, όπως είχε προγραμματίσει. Πριν λίγους μήνες, διαγνώστηκε με την πλέον επιθετική μορφή καρκίνου στον εγκέφαλο. Οι γιατροί της έδωσαν έξι μήνες ζωής. Όπως ​είχε εξηγήσει στο CNN, οι θεραπείες που της είχαν συστήσει απλώς θα «κατέστρεφαν τον χρόνο που της είχε απομείνει». Η Maynard μετακόμισε από την Καλιφόρνια στο Πόρτλαντ, Όρεγκον, όπου σύμφωνα με την Death With Dignity Act του 1997, επιτρέπεται η υποβοηθούμενη αυτοκτονία. Το γεγονός αυτό της έδωσε την δυνατότητα να προμηθευτεί ιατρική συνταγή για θανατηφόρο δόση βαρβιτουρικών.

Η Maynard πέρασε τους τελευταίους μήνες της ζωής της, υπερασπίζοντας τα δικαιώματά των ασθενών με θανατηφόρες ασθένειες στην ιατρικά υποβοηθούμενη αυτοκτονία, η οποία, είναι νόμιμη στις πολιτείες του Όρεγκον, του Βερμόντ, της Ουάσινγκτον, του Νέου Μεξικού, και της Μοντάνας. Σε ένα βίντεο όπου εξηγούσε τους λόγους για τους οποίους πήρε την απόφασή αυτή, είχε αναφερθεί στην επιθυμία της να πεθάνει πριν ο καρκίνος της «στερήσει» την αυτονομία της. Η 29χρονη καρκινοπαθής, περιέγραψε την αγωνία που ένιωσε έπειτα από μία κρίση σπασμού, που είχε σαν αποτέλεσμα να ξεχάσει το όνομα του συζύγου της.

Η περίπτωση της Maynard δεν είναι περίπλοκη. Το γεγονός ότι πέθανε σε μία τόσο νεαρή ηλικία είναι μεν τραγικό, αλλά ο θάνατός της δεν θα ήταν λιγότερο τραγικός, αν αυτό είχε συμβεί σταδιακά, σε λίγους μήνες από τώρα, αφού υπέκυπτε στον καρκίνο. Η απόφασή της, αφορούσε στον τρόπο που αποφάσισε να πεθάνει -ειρηνικά, με τους αγαπημένους της, στο σπίτι της- και, όχι το αν θα πέθαινε. Από ηθικής σκοπιάς, προσωπικά δεν καταδικάζω την αυτοκτονία, ακόμη και όταν αφορά σε ανθρώπους που δεν πάσχουν από κάποια θανατηφόρα ασθένεια. Αλλά οι νόμοι για την υποβοηθούμενη αυτοκτονία δεν αφορούν μόνο σε αυτό. Ο σκοπός τους είναι να προστατεύουν τους ευάλωτους από τη δολοφονία -από τους γιατρούς ή τους συγγενείς που ίσως τους εξαναγκάσουν να επιλέξουν την αυτοκτονία- και να προστατεύσουν τους γιατρούς από το να μετατραπούν εν αγνοία τους σε δολοφόνους. Ωστόσο, δεν είναι όλες οι περιπτώσεις όσο ξεκαθάρη ηταν η υπόθεση της Maynard.

Παρόλαυτά, τα γνωστά επιχειρήματα εναντίον της υποβοηθούμενης αυτοκτονίας, θεωρώ ότι θα έπρεπε να έχουν εξαλειφθεί εδώ και καιρό. Πρώτον, σύμφωνα με δημοσίευμα της Εφημερίδας της Ιατρικής Δεοντολογίας το ​2007, στην πολιτεία του Όρεγκον, στα 10 χρόνια που ισχύει το Death With Dignity, δεν έχει σημειωθεί περιστατικό κατάχρησης της νομοθεσίας, από ευάλωτους ψυχικά ασθενείς.

Αν θεωρήσουμε, τρόπον τινά, ότι η υπόθεσή της Maynard άνοιξε τον ασκό του Αιώλου, ίσως αυτό να μην είναι απαραίτητα κακό -στην πραγματικότητα, η Maynard έζησε μια όμορφη ζωή και πρέπει να γίνει ένα παράδειγμα για όλους μας. Η 29χρονη, νοιαζόταν για την αυτονομία της και εν τέλει αρνήθηκε να την χάσει. Η ανησυχία ότι κάποιοι ασθενείς, λόγω ψυχικής οδύνης, μπορεί να επιλέξουν το θάνατο, ενώ θα μπορούσαν στην πραγματικότητα να θεραπευτούν ή να μειώσουν τις πιθανότητες θανάτου τους, δεν σημαίνει ότι το δικαίωμα στην υποβοηθούμενη αυτοκτονία οδηγεί απαραίτητα σε αυτό. Μερικές αυτοκτονίες, είναι πράγματι αποτελέσμα παρορμητικών αποφάσεων. Εάν όλες οι περιπτώσεις ήταν σαν της Maynard, τότε η πρόταση του φιλοσόφου David Hume - ότι το άτομο πρέπει να αποφασίζει μόνο του για όλα τα θέματα που αφορούν στην δική του ζωή- θα ίσχυε πάντοτε.

Ωστόσο, αξίζει να σταθούμε στον φόβο της Maynard για την αυξανόμενη αποξένωση που ένιωθε από τον εαυτό της ή τον εαυτό της όπως τον ήξερε, όσο ο καρκίνος της εξαπλωνόταν. Η γυναίκα αυτή δεν ήθελε να πεθάνει, αλλά φοβόταν να μετατραπεί σε ένα εν ζωή πτώμα. Τα λόγια της έφεραν στο μυαλό μου αυτά που είχε γράψει η Simone Weil. Η Weil, η οποία ήταν αυτόχειρας, πέθανε από ανακοπή καρδιάς το 1943, καθώς η 34χρονη έτρωγε μόνο ό,τι πίστευε ό,τι έτρωγαν όσοι ζούσαν στην γερμανικά-κατεχόμενη Γαλλία.

Η Weil μίλησε για ​τις εξωτερικές δυνάμεις που μπορεί να μετατρέψουν έναν άνθρωπο σε ένα «ζωντανό πτώμα». Αν δούμε το θάνατο της Maynard σαν έναν αγώνας ενάντια σε μια τέτοια είδους δύναμη τότε είναι ηρωικός. Η δύναμη που σκοτώνει, μας μετατρέπει όλους σε «ζωντανά πτώματα», και απαιτείται πολύ κουράγιο και δύναμη για να αρνηθείς όπως η Maynard, να μεταμορφωθείς στο μεταξύ διάστημα, σε ένα «άδειο κέλυφος». Ακόμη και αν αυτό σε σκοτώσει.

Ακολουθήστε το VICE στο Twitter, Facebook και Instagram.