Το άρθρο δημοσιεύτηκε αρχικά στο VICE SerbiaΑπό τα καλοκαίρια στα συγκροτήματα κατοικιών σοβιετικού τύπου στον δήμο Νέου Βελιγραδίου -με σκοπό να θρηνήσει τα θύματα της σφαγής στη Σρεμπρένιτσα-, μέχρι τις ημέρες που η σερβική rap μπάντα Sunshine ήταν στο απόγειό της, ο Srđan Veljović ήταν εκεί. Το ίδιο και η φωτογραφική του μηχανή.Η νέα του έκθεση, με τίτλο 1990s, εστιάζει σε εικόνες που τράβηξε κατά τη διάρκεια της κυριαρχίας του Slobodan Milošević. Είναι μια ματιά στη ζωή μέσα και έξω από τον Στρατό, μεταξύ του 1987 -της χρονιάς της ανόδου του Milošević στην εξουσία- και του 2000, της χρονιάς του διωγμού του. Μίλησα με τον Srđan πριν από την έκθεσή του στη γκαλερί ARTGET στο Βελιγράδι, για να τον ρωτήσω ποιες φωτογραφίες πιστεύει ότι είναι οι πιο αντιπροσωπευτικές αυτής της δεκαετίας στη Σερβία, μιας δεκαετίας που ξεκίνησε και τελείωσε με πόλεμο.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
VICE: Θέλω να μου μιλήσεις για τις ασπρόμαυρες φωτογραφίες από τα τέλη της δεκαετίας του '80 – πού τις τράβηξες και πώς πιστεύεις ότι αντιπροσωπεύουν τη Σερβία;
SrđanVeljović: Τις τράβηξα κατά τη διάρκεια της υποχρεωτικής μου θητείας στον Γιουγκοσλαβικό Στρατό το 1987 και το 1988. Βρισκόμουν στους στρατώνες Divulje στις ακτές της Αδριατικής, εκεί που είναι τώρα η Κροατία. Με μια πρώτη ματιά, μπορεί να φαίνεται ότι δεν συνδέονται με τις φωτογραφίες που τράβηξα τη δεκαετία του '90, όμως δίνουν μια πολύ καλή εικόνα του τι προηγήθηκε, πριν από τον πόλεμο. Δείχνουν το σημείο από όπου βουτήξαμε κατευθείαν στη δεκαετία του '90, δείχνουν αυτά που χάσαμε. Υπάρχει μια φωτογραφία με δύο στρατιώτες, φίλους μου, στους οποίους είχα ζητήσει να φιληθούν μπροστά στον φακό για πλάκα. Όλα ήταν τόσο αθώα.Όταν κοιτάς αυτές τις σκηνές τώρα, πώς νιώθεις γνωρίζοντας τι ακολούθησε;
Όταν τράβηξα τις φωτογραφίες, δεν ήξερα τι σημασία μπορεί να αποκτούσαν μια μέρα και δεν είχαν κάποιο συγκεκριμένο νόημα τότε. Η έκθεσή μου δείχνει δύο όψεις της ζωής στον Στρατό: την εποχή πριν από τον πόλεμο -το 1987 και το 1988- και την περίοδο των ΝΑΤΟϊκών βομβαρδισμών στη Σερβία το 1999. Υπάρχει και μια τρίτη ενότητα, με φωτογραφίες που δείχνουν την κοινωνική και την πολιτική ζωή ανάμεσα σε αυτά τα δύο χρονικά πλαίσια.
SrđanVeljović: Τις τράβηξα κατά τη διάρκεια της υποχρεωτικής μου θητείας στον Γιουγκοσλαβικό Στρατό το 1987 και το 1988. Βρισκόμουν στους στρατώνες Divulje στις ακτές της Αδριατικής, εκεί που είναι τώρα η Κροατία. Με μια πρώτη ματιά, μπορεί να φαίνεται ότι δεν συνδέονται με τις φωτογραφίες που τράβηξα τη δεκαετία του '90, όμως δίνουν μια πολύ καλή εικόνα του τι προηγήθηκε, πριν από τον πόλεμο. Δείχνουν το σημείο από όπου βουτήξαμε κατευθείαν στη δεκαετία του '90, δείχνουν αυτά που χάσαμε. Υπάρχει μια φωτογραφία με δύο στρατιώτες, φίλους μου, στους οποίους είχα ζητήσει να φιληθούν μπροστά στον φακό για πλάκα. Όλα ήταν τόσο αθώα.Όταν κοιτάς αυτές τις σκηνές τώρα, πώς νιώθεις γνωρίζοντας τι ακολούθησε;
Όταν τράβηξα τις φωτογραφίες, δεν ήξερα τι σημασία μπορεί να αποκτούσαν μια μέρα και δεν είχαν κάποιο συγκεκριμένο νόημα τότε. Η έκθεσή μου δείχνει δύο όψεις της ζωής στον Στρατό: την εποχή πριν από τον πόλεμο -το 1987 και το 1988- και την περίοδο των ΝΑΤΟϊκών βομβαρδισμών στη Σερβία το 1999. Υπάρχει και μια τρίτη ενότητα, με φωτογραφίες που δείχνουν την κοινωνική και την πολιτική ζωή ανάμεσα σε αυτά τα δύο χρονικά πλαίσια.
Πώς ήταν η κοινωνική ζωή στη Σερβία τη δεκαετία του '90;
Οι φωτογραφίες που έχω από εκείνη την εποχή δείχνουν σκηνές από το techno-rave κλαμπ Industrija στο Βελιγράδι, από turbo-folk πάρτι σε ποταμόπλοια και παραδοσιακούς χορούς στο πάρκο Καλεμέγκνταν στο Βελιγράδι. Νομίζω ότι όλες δείχνουν τις προσπάθειες του κόσμου να ζήσουν τη ζωή τους, όμως όλα είναι πολύ συμβολικά, επειδή κανείς δεν μπορούσε να ζήσει πραγματικά, λόγω του πολέμου.
Οι φωτογραφίες που έχω από εκείνη την εποχή δείχνουν σκηνές από το techno-rave κλαμπ Industrija στο Βελιγράδι, από turbo-folk πάρτι σε ποταμόπλοια και παραδοσιακούς χορούς στο πάρκο Καλεμέγκνταν στο Βελιγράδι. Νομίζω ότι όλες δείχνουν τις προσπάθειες του κόσμου να ζήσουν τη ζωή τους, όμως όλα είναι πολύ συμβολικά, επειδή κανείς δεν μπορούσε να ζήσει πραγματικά, λόγω του πολέμου.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Πού γιόρτασες το τέλος των βομβαρδισμών του ΝΑΤΟ;
Είχα επιστρατευτεί και η μονάδα μου είχε κινητοποιηθεί, επομένως συμμετείχα σ' αυτό. Βρισκόμασταν στο Σρεμ, περίπου 21 χιλιόμετρα από το Βελιγράδι. Νομίζω ότι οι πρώτες φωτογραφίες από τον Στρατό, το 1987 και το 1988, είναι πιο αθώες. Βλέπεις ότι δεν υπάρχει κίνδυνος και οι σκηνές είναι σχεδόν ρομαντικές. Αυτές από το 1999 είναι πιο ζοφερές, βλέπεις ότι έχει περάσει ο καιρός και έχει αφήσει τα σημάδια του.Όταν ακούσαμε ότι τελείωσαν οι βομβαρδισμοί, κάναμε ένα πάρτι σε ένα καταγώγι στο Σρεμ. Σε εκείνο το έξαλλο πάρτι, έβγαλα άλλη μια φωτογραφία με στρατιώτες να τρίβονται ο ένας πάνω στον άλλο. Είχα σκηνοθετήσει εκείνη με τους στρατιώτες που φιλιούνται το 1988, όμως εκείνη η στιγμή, 11 χρόνια αργότερα, ήταν εντελώς αυθόρμητη. Είχαν αλλάξει πάρα πολλά.Δείτε περισσότερες φωτογραφίες παρακάτω.Περισσότερα από το VICEΗ Ελλάδα Βρίσκεται Πλέον Κοντά στη Νομιμοποίηση της Φαρμακευτικής ΚάνναβηςΗ Ανατριχιαστική Ιστορία του Καθολικού Μοναχού που Συνελήφθη για Ασέλγεια σε Παιδιά Πρόσφυγες στη ΘεσσαλονίκηΌλα όσα Έμαθα για την Ελληνική Βιομηχανία του Γάμου Προσπαθώντας να Παντρευτώ
Είχα επιστρατευτεί και η μονάδα μου είχε κινητοποιηθεί, επομένως συμμετείχα σ' αυτό. Βρισκόμασταν στο Σρεμ, περίπου 21 χιλιόμετρα από το Βελιγράδι. Νομίζω ότι οι πρώτες φωτογραφίες από τον Στρατό, το 1987 και το 1988, είναι πιο αθώες. Βλέπεις ότι δεν υπάρχει κίνδυνος και οι σκηνές είναι σχεδόν ρομαντικές. Αυτές από το 1999 είναι πιο ζοφερές, βλέπεις ότι έχει περάσει ο καιρός και έχει αφήσει τα σημάδια του.Όταν ακούσαμε ότι τελείωσαν οι βομβαρδισμοί, κάναμε ένα πάρτι σε ένα καταγώγι στο Σρεμ. Σε εκείνο το έξαλλο πάρτι, έβγαλα άλλη μια φωτογραφία με στρατιώτες να τρίβονται ο ένας πάνω στον άλλο. Είχα σκηνοθετήσει εκείνη με τους στρατιώτες που φιλιούνται το 1988, όμως εκείνη η στιγμή, 11 χρόνια αργότερα, ήταν εντελώς αυθόρμητη. Είχαν αλλάξει πάρα πολλά.Δείτε περισσότερες φωτογραφίες παρακάτω.Περισσότερα από το VICEΗ Ελλάδα Βρίσκεται Πλέον Κοντά στη Νομιμοποίηση της Φαρμακευτικής ΚάνναβηςΗ Ανατριχιαστική Ιστορία του Καθολικού Μοναχού που Συνελήφθη για Ασέλγεια σε Παιδιά Πρόσφυγες στη ΘεσσαλονίκηΌλα όσα Έμαθα για την Ελληνική Βιομηχανία του Γάμου Προσπαθώντας να Παντρευτώ
