Ο Τυραννόσαυρος Ρεξ Δεν Ήταν το Τέρας που Παρουσιάζεται στο «Τζουράσικ Παρκ»

Φανατικοί του Τζουράσικ Παρκ, απομακρυνθείτε από την οθόνη: ο Τυραννόσαυρος Ρεξ -ο πιο τρομακτικός και εντυπωσιακός δεινόσαυρος όλων των εποχών- μάλλον δεν ήταν τελικά τόσο τρομακτικός και εντυπωσιακός.

Ερευνητές στο ολλανδικό ινστιτούτο και μουσείο Naturalis ανακάλυψαν πρόσφατα ότι ο T-Rex, που έζησε στην Κρητιδική περίοδο (περίπου 68 εκατομμύρια χρόνια πριν), βάδιζε με λιγότερο από πέντε χιλιόμετρα την ώρα. Τόσο πηγαίνει ένας άνθρωπος που περπατάει αργά. 

«Τα 4,6 χιλιόμετρα την ώρα δεν είναι αργά – είναι φυσιολογικά για ένα ζώο», λέει ο Pasha van Bijlert, ο ειδικός που έκανε την ανακάλυψη. Τα δίποδα όπως οι στρουθοκάμηλοι και οι άνθρωποι προτιμούν να περπατούν με τέσσερα-πέντε χιλιόμετρα την ώρα και το ίδιο ισχύει και για τετράποδα ζώα, όπως τα άλογα και οι γαζέλες.

«Αλλά αν μια γαζέλα την κυνηγάει ένα τσιτάχ, μπορεί να φτάσει τα 90 χιλιόμετρα την ώρα εύκολα», είπε ο van Bijlert. «Έχει να κάνει με τη γενική τεμπελιά του ζώου. Γιατί να τρέχεις αν δεν χρειάζεται»; Δεν έχει αποπειραθεί να υπολογίσει ακόμα την ανώτατη ταχύτητα του T-Rex, αλλά σύμφωνα με μια άλλη μελέτη θα μπορούσε να είναι μεταξύ 20-29 χλμ/ώρα. Πάλι, αρκετά αργά. 

Ο 27χρονος van Bijlert ξεκίνησε ως φοιτητής ιατρικής. Μια μέρα, ενώ βαριόταν στο μάθημα, διάβασε ένα άρθρο για την εκσκαφή ενός σκελετού T-Rex που λεγόταν Trix και εκτίθεται τώρα στο μουσείο Naturalis στο Λάιντεν. Εμπνευσμένος από τους παλαιοντολόγους που συμμετείχαν στο πρότζεκτ συνειδητοποίησε ότι έπρεπε να ακολουθήσει το πάθος του, έτσι παράτησε την ιατρική και άρχισε να σπουδάζει την επιστήμη της ανθρώπινης κίνησης. 

Αλλά ο van Bijlert δεν ξέχασε ποτέ την Trix – ακόμη και οι καθηγητές του ήξεραν την εμμονή του. Όταν πλησίαζε στο πτυχίο τον παρακίνησαν να ψάξει πώς μπορούσε να εφαρμόσει όσα έμαθε για την ανθρώπινη κίνηση για να κατανοήσει καλύτερα το αγαπημένο του προϊστορικό ζώο. Έτσι έμαθε να φτιάχνει 3D μοντέλα που θα τον βοηθούσαν να προσομοιώσει τον τρόπο που περπατούσε η Trix όσο ήταν ζωντανή. Το 2018 άρχισε να συνεργάζεται με το Naturalis για τη διπλωματική του και από τότε εργάζεται εκεί ως ειδικός 3D και ανατόμος. 

«Η φυσική μας μαθαίνει ότι τα πράγματα έχουν μια συχνότητα συντονισμού – όταν βρεις τον σωστό ρυθμό, έχεις περισσότερη κίνηση με πολύ λιγότερη προσπάθεια», είπε κρατώντας ένα μικρό βάρος προσαρτημένο στην άκρη ενός ελαστικού ιμάντα. «Όταν αφήσω αυτό το βάρος, αναπηδά. Αυτή είναι η φυσική του συχνότητα. Αν επιλέξω άλλον ρυθμό, πολύ γρήγορο ή πολύ αργό, πρέπει να προσπαθήσω πιο πολύ».

Παρομοίως, όταν ο T-Rex περπατούσε, η ουρά του κουνιόταν πάνω-κάτω, προσαρτημένη στους συνδέσμους της ουράς. «Αν υποθέσουμε ότι ο ρυθμός των βημάτων του αντιστοιχεί στη φυσική του συχνότητα, μπορούμε να φτιάξουμε ένα μοντέλο και να ανακατασκευάσουμε την ταχύτητα βαδίσματος με βάση την κίνηση της ουράς», λέει ο van Bijlert.

Κατά μία έννοια, τα ευρήματα του ερευνητή δείχνουν ότι ο Τ-Rex ήταν ένα ζώο όπως όλα τα άλλα. «Σε ταινίες όπως το Τζουράσικ Παρκ –του οποίου είμαι τεράστιος φαν– ο δεινόσαυρος παρουσιαζόταν ως τέρας. Καμία σχέση», λέει ο van Bijlert. «Αν αρχίσεις να καταρρίπτεις τον μύθο, τότε μπορείς να δεις αυτό το απίστευτο πλάσμα ως ένα ζώο που υπήρχε στο δικό του οικοσύστημα. Αυτό είναι που απολαμβάνω και αυτό προσπαθούμε να κάνουμε.

Για παράδειγμα, η ομάδα ετοιμάζει μια επιστημονικά ακριβή απεικόνιση ενός Τ-Rex που περπατάει προς τον θεατή. «Εκεί ο δεινόσαυρος δεν μοιάζει με το τέρας που ξέρουμε από το Τζουράσικ Παρκ», λέει ο van Bijlert. «Το έδειξα σε κάποιους βιολόγους και είπαν ότι είναι μέχρι και γλυκούλης. Τότε σκέφτηκα “αποστολή εξετελέσθη”».

Σύμφωνα με τον van Bijlert, η κοινότητα των παλαιοντολόγων είναι χωρισμένη στα δύο. Στη μια πλευρά βρίσκονται οι κλασικοί παλαιοντολόγοι που τους αρέσει να βρίσκουν κόκαλα και να τα μετράνε ώστε να τοποθετούν τα ευρήματά τους στο εξελικτικό δέντρο. Στην άλλη βρίσκονται οι ερευνητές που ενδιαφέρονται περισσότερο για το πώς κινούνταν οι δεινόσαυροι, πώς συμπεριφέρονταν και για τη σχέση τους με το οικοσύστημά τους.

Όποτε τον ρωτάνε τι νόημα έχει να μελετάς δεινοσαύρους τον 21ο αιώνα, ο van Bijlert απαντάει ότι αυτά τα πλάσματα αποτελούν σημαντικό βήμα για την ενθάρρυνση των παιδιών να ενδιαφερθούν για τον φυσικό κόσμο εν γένει. «Νομίζω ότι υποτιμούμε τον χώρο που δημιουργεί η μελέτη των δεινοσαύρων για τη συζήτηση γύρω από την επιστήμη. Στο κάτω-κάτω, ένα παιδί μπορεί να μην γίνει παλαιοντολόγος, εκτός κι αν είναι παλαβό σαν εμένα, αλλά μπορεί να γίνει επιστήμονας άλλου τύπου. Κι όλα αυτά χάρη σε έναν δεινόσαυρο».

Άλλωστε, η κατανόηση του πώς κινούνταν ένα από τα μεγαλύτερα δίποδα που έζησαν ποτέ μπορεί να μας βοηθήσει να καταλάβουμε άλλα θέματα στη σύγχρονη ρομποτική, για παράδειγμα. «Όταν ένας άνθρωπος περπατάει, δεν πέφτει πολύ συχνά και δεν καταναλώνει πολλή ενέργεια», είπε ο van Bijlert. «Τα ρομπότ από την άλλη χρειάζονται περισσότερη ενέργεια για να παραμείνουν σταθερά, επειδή δεν έχουν ελαστικούς συνδέσμους που αποθηκεύουν ενέργεια». Το πρόβλημα αυτό παρατηρείται στα μικρά ρομπότ και στα μεγαλύτερα είναι πιο έντονο.

«Αυτή είναι μια από τις πιο παράξενες ιδέες που έχω», λέει ο van Bijlert. «Νομίζω ότι σύντομα θα μπορώ να αποδείξω ότι τα σώματα των δεινοσαύρων διευκολύνουν την κίνηση με ακόμα πιο έξυπνους τρόπους από τα ανθρώπινα σώματα».

To άρθρο δημοσιεύτηκε αρχικά στο VICE Netherlands.

Περισσότερα από το VICE

Το Διεθνές Παράνομο Εμπόριο Χελιών και η Αποθήκη στο Κορωπί

H Seniora Rose «Οργώνει» τους Δρόμους της Θεσσαλονίκης της με τη Μηχανή της

Τρεις Μαθητές Μιλούν για το πώς Είναι να Δίνεις Πανελλήνιες Όταν Τίποτα Δεν Είναι Κανονικό

Ακολουθήστε το VICE σε Facebook, Instagram και Twitter.