Μπερντ, στα αρμένικα, σημαίνει φρούριο. Είναι, επίσης, ο πιο εντυπωσιακός σκηνικός χορός των Αρμενίων. Οι χορευτές σχηματίζουν ένα φρούριο με τα κορμιά τους, ανεβαίνοντας στους ώμους των άλλων. «Συμβολίζει την ενότητά μας σε όλο τον κόσμο», εξηγεί ο Ραφαήλ Βαρνταζαριάν. Είναι ο χοροδιδάσκαλος του τμήματος που λειτουργεί στις τάξεις του πολιτιστικού συλλόγου των Αρμενίων της Θεσσαλονίκης. Το χορευτικό τμήμα ονομάζεται Masis (από την ονομασία της υψηλότερης κορυφής του Αραράτ).
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Τα μέλη του Masis πριν λίγες ημέρες ήταν πρώτα στη συγκέντρωση διαμαρτυρίας που έγινε στον Λευκό Πύργο, για όσα συμβαίνουν στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ. Αγόρια και κορίτσια διαμαρτυρήθηκαν υποστηρίζοντας ότι όλοι έχουν στραφεί εναντίον μίας μικρής χώρας, που δεν εξαρτάται από κανέναν, όμως δέχεται το σφυροκόπημα των Αζέρων με την ισχυρή σύμπραξη των Τούρκων. Χωρίς ακρότητες και αποφασίζοντας να διαχωρίσουν τη θέση τους από ομάδες Ελλήνων εθνικιστών που ήταν έτοιμοι να κρατήσουν σκληρή στάση στη διαδήλωση, με ό,τι μπορεί να σήμαινε αυτό.
Οι Αρμένιοι νέοι ζουν χρόνια στη Θεσσαλονίκη, διατηρούν τις παραδόσεις τους, έχουν τη δική τους εκκλησία και το δικό τους σχολείο. Οι περισσότεροι χορευτές έχουν γεννηθεί στην Αρμενία. Και έχουν μία ουσιαστική διαφορά με τους Έλληνες συνομηλίκους τους, τους φίλους και τις παρέες τους: Γνωρίζουν από πόλεμο.
Στην αίθουσα 57 της ΧΑΝΘ μαζεύονται κάθε Παρασκευή οι χορευτές. Ο Ραφαήλ Βαρνταζαριάν τούς εκπαιδεύει σε παραδοσιακούς χορούς, μυεί τα νέα μέλη του συγκροτήματος στον ρυθμό των έξι όγδοων. Οι ήχοι του ζουρνά, του νταουλιού και του ακορντεόν μεταδίδονται από μία εφαρμογή στο κινητό που είναι συνδεδεμένη με το ηχείο. Γρήγορα οι άνδρες χορευτές «δένονται» τεντώνοντας τα χέρια στους ώμους. Παίρνουν βαθύ κάθισμα και με το παράγγελμα του δασκάλου η δεύτερη ομάδα ανεβαίνει με τα πόδια στους ώμους τους. Ο κύκλος ορθώνεται, το φρούριο «χτίζεται» από χορευτές. Ο μικρότερος, ο Ρομπέρτο προσγειώνεται πρώτος για να διευκολύνει τον σχηματισμό της πυραμίδας. Οι χορευτές λύνουν τα χέρια τους και το φρούριο ανοίγει.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Η επόμενη κίνηση είναι γρήγορα οι χορευτές να διασκορπιστούν. «Νιώθω ότι είμαστε σκόρπιοι και όταν χρειαστεί πάλι μαζευόμαστε», σχολιάζει ο Λεβόν Μπιτσαχτσιάν, από τους παλιούς χορευτές του τμήματος, που δεν συνεχίζει. Κατάγεται από τις περιοχές «που έχουν καταληφθεί από Αζέρους», έξω και από το Αρτσάχ. «Το χωριό το ισοπέδωσαν. Είμαι μισός Αρμένιος, μισός Πόντιος», συστήνεται στο VICE.Σε μία αίθουσα διδασκαλίας αρμενικών του πολιτιστικού κέντρου των Αρμενίων, οργανώνεται η συνάντηση με μέλη του Masis. Είναι εντυπωσιακή η ενότητα αυτών των νέων, όπως και η συγκρότηση της σκέψης τους. Οι περισσότεροι μπορεί να γεννήθηκαν μετά τη λήξη των εχθροπραξιών του 1994, όμως όλοι έχουν ακούσματα από τους γονείς τους. Κι όλοι έχουν μεγαλώσει με τα προβλήματα του Αρτσάχ, της αυτονομημένης επαρχίας, του γνωστού Ναγκόρνο-Καραμπάχ. Τα βιώνουν πάλι, καθώς ενημερώνονται για όσα συμβαίνουν τώρα από τους φίλους τους στην Αρμενία. Χορεύουν, όπως λένε, για να κάνουν κάτι που τους ενώνει με την πατρίδα τους. Δεν είναι μόνον ο χορός, είτε αυτός απλώς παραπέμπει στα κλασσικά ήθη και έθιμα είτε στον πόλεμο. Είναι ότι βρίσκονται με άλλους Αρμένιους, αφού έχουν ολοκληρώσει τις σπουδές τους στο αρμενικό σχολείο. «Βρήκα κάτι που θα με συνδέει με την πατρίδα μου», απαντάει η Άννα Οβανισιάν. Η 20χρονη φοιτήτρια είχε τελειώσει το αρμενικό σχολείο και αποφάσισε να μπει στους κόλπους του Masis. «Εδώ είμαστε μία μικρή Αρμενία», απλώνει το χαμόγελό του ο Ραφαήλ.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Η συζήτηση περιστρέφεται γύρω από την παράδοση και τους χορούς. Και τους πολεμικούς, όπως τον Γιαχουστά, που χορεύεται πριν οι πολεμιστές ξεκινήσουν την πορεία στη μάχη. «Όταν τον χορεύω νιώθω τέρμα περήφανος που είμαι Αρμένιος», εξομολογείται ο Αρτούρ Μουραντιάντς. Είναι ένας από τους χορευτές που σχηματίζουν τον Μπερντ. Και νωρίτερα, έσερνε τον χορό υψώνοντας το πόδι του μέχρι το στήθος, όπως επιτάσσει η λεβεντιά των χορευτών. Δίπλα του ο Αβετίς Αβετισιάν. Φορώντας μία μπλούζα που έγραφε With our Soldiers #ArtsakhStrong. Η ατμόσφαιρα παρ’ ότι με την πρώτη κουβέντα δεν φαίνεται, είναι φορτισμένη. «Την περασμένη Παρασκευή δεν μπορέσαμε να χορέψουμε. Μπορεί να γελάμε, να μαλώνουμε, όλοι όμως στο τέλος σκεφτόμαστε τι γίνεται εκεί», παρατηρεί ο Ραφαήλ. «Δήλωσα να πάω εθελόντρια νοσοκόμα», μας αποκαλύπτει η 20χρονη Σόνια Ναλμπαντιάν. Περιγράφει και αρχίζει να βουρκώνει. Μιλάει για έναν ξάδερφό της, για έναν παιδικό της φίλο. «Ο ξάδερφός μου έλεγε ότι οι νεκροί μας είναι πιο πολλοί απ’ ότι λένε τα μέσα ενημέρωσης, τον φίλο μου τον αναγνώρισαν νεκρό από το τατουάζ, πρέπει να πάω», συνεχίζει κλαίγοντας. «Ο δικός μου ο ξάδερφος έκανε τα γενέθλιά του στην πρώτη γραμμή», συμπληρώνει ο Αρτούρ. Όλοι έχουν κάποιον να πολεμάει αυτές τις ημέρες στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ. Και αρκετοί, δυστυχώς, έχουν ήδη νεκρούς. «Η κατάσταση είναι τραγική, έχω ξαδέρφια στην πρώτη γραμμή, ευτυχώς δεν έχουμε θύματα», κλείνει η Σιμόνα Αμπαριάν.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Η κουβέντα φουντώνει, το κλίμα φορτίζεται ακόμη περισσότερο. «Είμαστε η μόνη τόσο μικρή χώρα απέναντι σε 90 εκατομμύρια. Όμως ο Θεός είναι πολύ δυνατός. Και είναι μαζί μας», ξεσπάει η 19χρονη Αγάπη Ανεσιάν. «Μείναμε τελείως μόνοι μας», συμπληρώνει η μεγαλύτερη αδερφή της, Ρεβέκκα, 23 ετών. Εννοεί ότι ακόμη και οι Ρώσοι, που ήταν στο πλευρό της Αρμενίας, έχουν πάρει αποστάσεις από τον πόλεμο. Και ασφαλώς η Ελλάδα. Παρ’ ότι ξέρουν ότι οι Έλληνες είναι μαζί τους, έχουν παράπονα από τους πολιτικούς. «Δεν μας υποστήριξαν όσο περιμέναμε, εμείς όμως είμαστε πάντα δίπλα στην Ελλάδα», διατυπώνουν το παράπονό τους. Στρέφονται κατά των Αζέρων. Η Άννα Εβογιάν έκλεισε τον λογαριασμό της στο Instagram λόγω των διαρκών επιθέσεων από Αζέρους στο ιστορικό που «ανέβασε» για το Ναγκόρνο Καραμπάχ. «Έγραφαν πολύ άσχημα πράγματα». Αλλά «και οι Αζέροι έχουν πέσει θύματα της κυβέρνησής τους», παρατηρεί η Ρεβέκκα.
Στην αίθουσα όπου γίνονται οι πρόβες των αρχαρίων και νωρίτερα είχε συνεδρίαση μία επιτροπή Αρμενίων, είναι κρεμασμένη μία εικόνα με το Αραράτ. Την υψηλότερη κορυφή το Masis, χιονισμένη. Και στον διπλανό τοίχο μία εικόνα με Αρμένισσες χορεύτριες. «Οι γυναίκες είναι πιο λεπτεπίλεπτες, οι κινήσεις τους θυμίζουν αυτές του κύκνου», εξηγεί η Ρεβέκκα. Ο Ραφαήλ δείχνει στους αρχάριους χορευτές τα πρώτα βήματα σε ρυθμό έξι όγδοα. Η συζήτηση γρήγορα επιστρέφει στην κινητοποίηση που είχε προηγηθεί στον Λευκό Πύργο. Ήταν όλοι εκεί. «Είμαστε ειρηνικοί σαν άνθρωποι, φαίνεται και από τις διαμαρτυρίες μας», λέει η Αγάπη. «Κι ας λένε ό,τι θέλουν οι Αζέροι και οι Τούρκοι», συμπληρώνει.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
«Τα παιδιά που έχασαν τη ζωή τους εκεί, ήταν στην ηλικία μας», γυρνάει στα δεινά του πολέμου ο Αρτούρ. Λεβέντης όταν χορεύει, βαθιά προβληματισμένος όταν βλέπει τι συμβαίνει στο Αρτσάχ. «Προς το παρόν δεν χρειάζεται βοήθεια να πάμε. Βοηθάμε οικονομικά από εδώ», διαβεβαιώνει. Ο πόλεμος είναι δύσκολος, το ξέρουν όλοι. «Ο πόλεμος δεν είναι καλός για κανέναν. Έχει και από τις δύο πλευρές μανάδες που κλαίνε», κλείνει τη συζήτηση ο Ραφαήλ.
Για τα καλύτερα θέματα του VICE Greece, γραφτείτε στο εβδομαδιαίοNewsletterμας.
Με την εγγραφή σας στο newsletter του VICE συμφωνείτε να λαμβάνετε ηλεκτρονικά ενημερώσεις που αφορούν το VICE, οι οποίες ορισμένες φορές ενδέχεται να περιλαμβάνουν διαφημιστικό ή/και χορηγούμενο περιεχόμενο.
