Η Σοφία Φιλιππίδου δεν Πιστεύει ότι ο Κόσμος Αλλάζει με Μολότοφ στα Εξάρχεια

VICE: Η συνέντευξή μας ήταν να γίνει είτε εδώ στο θέατρο είτε στο σπίτι σας. Σκεφτόμουν, όπως ερχόμουν, πού νιώθετε περισσότερο σπίτι σας; Στο σανίδι ή εκεί που μένετε;
Σοφία Φιλιππίδου: Στο σπίτι μου. Στο θέατρο, επί σκηνής, δεν έχω τη χαλαρότητα και την άνεση του σπιτιού. Εκεί, δεν με βλέπει κανείς και εκεί είμαστε περισσότερο ο εαυτός μας με κάποιον τρόπο. Στο σπίτι υπάρχει μεγαλύτερη ελευθερία. Εδώ είναι πιο περίπλοκο και δεν ξέρω πώς να το ορίσω, είναι ωραία η ερώτηση. Δηλαδή, σπίτι μου νιώθω πολύ καλά, όταν κλείνω την πόρτα. Είναι ασφάλεια, πολύ μεγάλη. Στο θέατρο, όμως, νιώθω καλύτερα από τη ζωή. Πάλι καλό είναι και αυτό. Επειδή είναι ένας χώρος στον οποίο μπορώ να αναδείξω και να απελευθερώσω κάποιες δυνάμεις μου, πατώντας πάνω στα έργα, τα λόγια και τις πράξεις των χαρακτήρων που ερμηνεύω. Ουσιαστικά απελευθερώνω δυνάμεις που είναι μέσα μου, δικές μου, επομένως δεν είναι ακριβώς το ίδιο, όπως στο σπίτι, επειδή εδώ ό,τι γίνεται, γίνεται χάριν της επικοινωνίας. Εδώ, επικοινωνώ, μέσα από τον ρόλο που παίζω και ερμηνεύω ή μέσα από τη σκηνοθεσία που έχω κάνει, με το κοινό και κατ' επέκταση με τη συντεχνία μου. Αυτή είναι η λειτουργία του θεάτρου. Όμως, είναι πολύ καλύτερα από τη ζωή, επειδή στη ζωή μπορώ να επικοινωνήσω πολύ λιγότερο με τους ανθρώπους. Ως Σοφία Φιλιππίδου επικοινωνώ πολύ δυσκολότερα, ενώ σαν ρόλος νομίζω ότι επικοινωνώ καλύτερα.

Τι σας δυσκολεύει να επικοινωνήσετε;
Είναι αυτό που δυσκολεύει όλους τους ανθρώπους. Πιστεύω ότι οι άνθρωποι δεν επικοινωνούμε εύκολα, επειδή δεν καταλαβαίνουμε καλά, δεν μπορούμε να ανοιχτούμε όπως χρειάζεται, δεν λέμε αλήθεια, δεν μπορούμε να πάμε στη θέση του άλλου, για να τον κατανοήσουμε, δεν συγχωρούμε, θυμώνουμε, δεν μιλιόμαστε. Ενώ στο θέατρο υπάρχει σύμβαση. Όλα αυτά τα ανθρώπινα βγαίνουν από το θεατρικό παιχνίδι, επειδή υπάρχει μία σύμβαση ότι κάποιος θα έρθει, θα πληρώσει το εισιτήριο και θα δει το θέαμα. Αυτό αμέσως βάζει τα όρια του παιχνιδιού της επικοινωνίας, επομένως βάζει μία τάξη που στην ζωή δεν υπάρχει. Δεν είναι αυτονόητο ότι στη ζωή συναντιόμαστε, για να επικοινωνήσουμε.

Έχετε απογοητευτεί από την ανθρώπινη επικοινωνία;
Είναι συμπέρασμα. Δεν είναι πληγή. Όσο πληγωμένη ή τραυματισμένη είμαι εγώ, άλλο τόσο είναι και οι άνθρωποι. Δεν μιλάμε για τραύματα, μιλάμε για ένα συμπέρασμα που δεν το έβγαλα εγώ από τη ζωή μου. Το έβγαλα διαβάζοντας μεγάλους συγγραφείς και φιλοσόφους. Το επικοινωνιακό θέμα δεν μπήκε στις μέρες μας, είναι ένα μεγάλο ζήτημα: Ότι οι άνθρωποι επί της ουσίας δεν επικοινωνούν και ότι μεγάλα θέματα τα παίρνουμε μαζί μας στον θάνατό μας, δεν τα λύνουμε στη ζωή μας με τους δικούς μας, με την οικογένεια, τους γονείς μας, τα αδέλφια μας, τη μητέρα μας. Είναι πολύ δύσκολο το θέμα αυτό, επειδή δεν μπαίνουμε εύκολα σε θέματα που πονάνε. Δεν είναι δικό μου αυτό το πρόβλημα, δεν το ανακάλυψα εγώ. Απλά κατάλαβα ότι συμβαίνει και σε εμένα. Το ξέρω, επειδή διαβάζοντας ιστορία και λογοτεχνία, έμαθα ότι δεν συνεννοούνται ούτε στην πολιτική, ούτε στις οικογένειες, ούτε στο θέατρο, ούτε αυτοί που άρχουν. Θα ήταν όλα μια χαρά αν συνεννοούμασταν. Δεν υπάρχει συνεννόηση. Υπάρχει ασάφεια, υπαινιγμοί, υποψία μιας κάποιας τύπου αλήθειας, αλλά επί της ουσίας δεν μπορούμε να επικοινωνήσουμε, επειδή έχουμε όλοι προβλήματα. Εγώ ακόμη χειρότερα, επειδή επιθυμώ μία ουσιαστική επικοινωνία και έχω επενδύσει στους ανθρώπους και στους νέους και στην οικογένειά μου και στους φίλους μου.

Πώς το καταφέρνετε τελικά;
Πιστεύω ότι, για να επικοινωνήσεις, πρέπει πρώτα να μιλήσεις για τον εαυτό σου, χωρίς να αποκρύπτεις πράγματα. Να συστηθείς. Το έχω κάνει και πολλές φορές πέφτω σε αδιέξοδο, όμως δεν σταματάω να επενδύω, επειδή με αυτόν τον τρόπο μπορεί να συναντήσω στη ζωή μου έναν ενδιαφέροντα άνθρωπο. Δεν είπα, «α, αφού δεν γίνεται, εγώ σταματώ». Επιμένοντας ακόμη και τώρα, ανακάλυψα κάποιους ανθρώπους με τους οποίους αυτό που πίστευα έγινε εν τέλει: Ότι μπορείς να βρεις έναν άνθρωπο με τον οποίο θα πας να πιεις έναν καφέ και θα είναι μια δίωρη όμορφη, απελευθερωτική συζήτηση. Όχι μιλώντας για τον εαυτό σου, αλλά μέσα από τον εαυτό σου μιλώντας για τους άλλους, να νιώσεις ελεύθερα. Να νιώσεις ότι είσαι ελεύθερος. Επειδή πάσχουμε, είμαστε κλεισμένοι σε κελιά, από τη μια του εαυτού μας και από την άλλη της κοινωνίας, από την άλλη των απαγορεύσεων, είμαστε συνέχεια φυλακισμένοι σε πολλά πράγματα και ταμπού. Έτσι, μία κουβέντα με έναν φίλο δύο ωρών μπορεί να είναι εκείνη τη στιγμή απελευθερωτική. Αυτό εννοώ επικοινωνία. Εγώ αυτήν τη στιγμή μαζί σου δεν έχω κάτι που να βάζει φραγμό. Προσπαθώ να είμαι όσο γίνεται πιο σαφής, διαυγής, ώστε να με καταλάβεις. Αν δεν τα λέω καλά, είναι θέμα διατύπωσης, δεν είναι θέμα ότι θέλω να αποκρύψω κάτι. Μπορεί να μην το διατυπώνω καλά ή να το διατυπώνω παράξενα, λόγω χαρακτήρα. Ουσιαστικά, όμως, θέλω να με καταλάβεις. Ποια είμαι και τι πιστεύω.

Ο θάνατος είναι το κυριότερο ζήτημα που πραγματεύεται το έργο. Εσείς τι σχέση έχετε με τον θάνατο;
Νομίζω έχω τη σχέση των περισσότερων ανθρώπων. Είναι κάτι άγνωστο, κάτι που έχει πολλές ερμηνείες ή κάτι για το οποίο οι άνθρωποι, για να απαλύνουν τον φόβο και τον τρόμο, έχουν φτιάξει πολλούς θρύλους και πολλές ιστορίες, ξεκινώντας από τον παράδεισο και φτάνοντας μέχρι την κόλαση, υπάρχουν άπειρες εκδοχές για το τι γίνεται μετά. Κάποιοι λένε τίποτα, κάποιοι λένε τα πάντα, κάποιοι πιστεύουν σε μία υπέροχη μεταθανάτια ζωή, άλλοι ότι διαχέονται μέσα στο σύμπαν.

Εσείς;
Εγώ προσπαθώ να συμφιλιωθώ. Τώρα τελευταία μάλιστα ακόμη περισσότερο, επειδή με τον θάνατο της μητέρας μου κατάλαβα ότι μεγάλωσα, κάτι που δεν το είχα καταλάβει. Το καταλάβαινα μάλλον, αλλά με έναν τρόπο περίεργο δεν είχε εγκατασταθεί μέσα μου η πληροφορία, όπως κάνουμε εγκατάσταση σε ένα κομπιούτερ. Δεν είχε εγκατασταθεί, τώρα εγκαταστάθηκε.

Και τι άλλαξε;
Τώρα δεν μπορώ να γλιτώσω. Δεν μπορώ να ξεφύγω. Πρέπει να επεξεργαστώ αυτήν την πληροφορία. Ξεκίνησα εδώ και κάποιους μήνες να επεξεργάζομαι αυτήν την πληροφορία και είναι μια προετοιμασία μεγάλη, δύσκολη, επώδυνη, που κάνω καθημερινά, χωρίς να το θέλω. Δηλαδή, ξυπνάω και γίνεται.

Σκέφτεστε καθημερινά τον θάνατο;
Ναι, τον σκέφτομαι.

Περισσότερο τον δικό σας ή αγαπημένων σας προσώπων;
Τον δικό μου και των αδελφών μου, των οικείων μου. Επειδή τώρα μπήκε και αυτή η πληροφορία, ότι, επειδή έφυγε η μητέρα μου, είμαστε πλέον τα αδέλφια που παίζουμε με τον θάνατο.

Πώς αντιδράτε μπροστά σε αυτό;
Είναι δύσκολο να απαντήσω. Φοβάμαι, δεν φοβάμαι. Είναι κάτι βαθύτερο, είναι ένα σκαλοπάτι πολύ δύσκολο. Δεν μπορώ να απαντήσω, επειδή δεν ξέρω, είναι όμως ένα σκαλοπάτι που επεξεργάζομαι, προκειμένου να συμφιλιωθώ. Πώς δίνονται μάχες μεταξύ ανθρώπων για συμφιλίωση, έτσι κι εγώ. Πρέπει ή να συμφιλιωθώ ή να συμβιβαστώ ή να ξεφύγω με κάποιον τρόπο κάνοντας Τέχνη, δημιουργώντας πράγματα. Νομίζω ότι το καλύτερο απ' όλα είναι, χωρίς να πέσω σε κάποια μανία, να απελευθερωθώ μέσα από διαβάσματα, μέσα από τη δημιουργία, μέσα από τη Φύση, το γράψιμο.

Η ηρωίδα σας, τι σας έμαθε για τον θάνατο;
Η ηρωίδα μου δείχνει να είναι πολύ γενναία κατά κάποιο τρόπο, επειδή εκτός του ότι ξέρει, έχει συνείδηση του θανάτου της, επιβλέπει και το κιβούρι της. Επειδή το φτιάχνει ο γιος της ο μαραγκός, επιβλέπει μέχρι και τις σανίδες. Δηλαδή, θέλει όλα να είναι εντάξει. Είναι σαν ταξίδι γι' αυτήν. Ακριβώς γι' αυτό απελευθερώνεται μετά θάνατον και στο βιβλίο, στο λογοτεχνικό έργο του Faulkner, μιλάει μόνο μετά θάνατον - και μιλάει για όλα: Για τον εαυτό της, τα παιδιά της, τον έρωτά της, την αμαρτία της, την εξιλέωση, για την αγάπη που δεν μπορούσε να δείξει, αλλά τη δείχνει πλέον. Αυτή είναι μία γυναίκα που ζει μετά θάνατον. Αυτό είναι πολύ ωραίο. Σε αυτό το έργο πάνω απ' όλα νικάει η φύση, επειδή μέσα από έναν θάνατο ξυπνάει η φύση με έναν τρόπο τελείως αναστάσιμο. Στο έργο μας ο θάνατος είναι ένας ύμνος στη ζωή. Δεν είναι μία καταβύθιση στα έγκατα, στα ανεξερεύνητα μαύρα σκοτάδια ενός σκοτεινού κόσμου. Αντιθέτως, είναι μία άγρια φύση που ξυπνάει και οι άνθρωποι μέσα από τον θάνατο της μαμάς συστήνονται εκ νέου. Δεν ξέρουμε γι' αυτούς τίποτα νωρίτερα, τα μαθαίνουμε καθ' οδόν προς τα εκεί που πάμε. Πάμε να θάψουμε τη μαμά εκεί που γεννήθηκε, όπως ζήτησε εκείνη από τον άνδρα της κάποια στιγμή, μάλλον επειδή ήθελε να τον εκδικηθεί που δεν τον αγάπησε. Εδώ έχουμε να κάνουμε με έναν ύμνο στη ζωή και έτσι εύχομαι να είναι και ο θάνατος.

Ένας ύμνος για τη ζωή τελικά.
Ναι. Ενώ πέρασα μέσω του έργου βαθιά διαδικασία και εκτός από αυτό ανακάλυψα και άλλα πράγματα, αυτός είναι εν τέλει ο τρόπος που αντιμετωπίζει αυτή η γυναίκα τον θάνατο και είναι παρηγορητικός.

Η ηρωίδα επιβλέπει το κιβούρι της. Εσείς, με αφορμή το έργο μπήκατε σε σκέψεις έστω και φευγαλέα για το πώς θα θέλατε να είναι η δική σας κηδεία. Θρησκευτική, πολιτική…
Δεν έφτασα σε αυτό το σημείο. Νομίζω έχω χρόνο να σκεφτώ την κηδεία μου αργότερα.

Έχετε αγαπήσει κάποιον άνθρωπο όσο το θέατρο στη ζωή σας;
Ούτε το θέατρο το έχω αγαπήσει. Δεν είμαι ο αυτός άνθρωπος που αγαπάω με αυτόν τον τρόπο. Αφοσιώθηκα στο θέατρο κατ' ανάγκη και έκανα και θυσίες, επειδή αλλιώς δεν μπορείς να κάνεις θέατρο. Δεν ξέρω, όμως, αυτό αν είναι αγάπη. Δεν ξέρω ακριβώς τι είναι η αγάπη.

Πώς την ορίζετε εσείς την αγάπη;
Όταν αγαπάω έναν άνθρωπο το ορίζω σαν καλοσύνη, ότι δεν μπορώ να του κάνω κακό, ότι πρέπει να του λέω αλήθεια, πρέπει να είμαι γενναιόδωρη, να κάνω θυσίες, συμβιβασμούς, ότι είναι ένας καθημερινός αγώνας για την αγάπη, είναι το πιο δύσκολο, το πιο μεγάλο, το πιο λαμπερό, το πιο φωτεινό, είναι το Άγιο Δισκοπότηρο. Είναι μία πηγή μέσα στο δάσος και για να τη φτάσεις περνάς μέσα από άγρια ζώα, άγρια βλάστηση. Είναι το πιο δύσκολο από όλα η αγάπη. Έτσι, λοιπόν, εγώ δεν ξέρω ακόμη αν αγαπήθηκα ή αν αγάπησα. Αν το έφτασα αυτό. Πάντως, αγωνίζομαι για την αγάπη.

Και ο έρωτας;
Ε, εντάξει, ο έρωτας είναι κάτι πιο επώδυνο, πιο καυτερό, καίει περισσότερο. Εξαρτάται για ποιον έρωτα μιλάμε, βέβαια, επειδή και ο έρωτας έχει διαβαθμίσεις. Η αγάπη είναι ο ζωογόνος ήλιος, από εκεί που παίρνεις ζωή, η αλήθεια με όλες τις έννοιες, και με τη χριστιανική και με τη φιλοσοφική. Η αγάπη μπορεί να είναι πιο απαλή και γλυκιά, όταν την καταφέρεις, μπορεί να σε καθησυχάσει, να σε γαληνέψει, να έχεις μόνο αυτήν και τίποτα άλλο, για να είσαι καλά. Ο έρωτας δεν γίνεται χωρίς πάθος, ενώ η αγάπη μπορεί να μην έχει μέσα πάθος. Νομίζω ότι ο έρωτας θέλει πάθος. Ας πούμε, το θέατρο δεν είναι αγάπη, είναι πιο κοντά στην έννοια του έρωτα. Αυτό που συμβαίνει επί σκηνής κάθε βράδυ είναι ερωτικό με την έννοια της σχεδόν ερωτικής συνομιλίας με το κοινό: Πρέπει όχι μόνο να με κατανοήσουν, αλλά να αισθανθούν αυτήν την ερωτική έλξη με αυτό το πράγμα που συμβαίνει επί σκηνής, έτσι ώστε να το πάρουν μαζί τους, να είναι μία συνάντηση ανεπανάληπτη - και αυτό πρέπει να συμβαίνει κάθε μέρα. Οι θεατές γίνονται ένας νέος εραστής και είναι πιο φλογερό, πιο παθιασμένο αυτό το πράγμα. Αλλά και αυτό έχει διαβαθμίσεις. Μπορεί να ξεκινήσεις στη νεότητά σου με μικρά φλερτ του ενθουσιασμού, για να φτάσεις σε αυτό που λέμε ερωτικό πάθος με έναν άνθρωπο που θες να συναντήσεις οπωσδήποτε, για να επικοινωνήσεις μαζί του ψυχικά και «σαρκικά», με την έννοια να επικοινωνήσουν οι ουσίες μας, όχι τα σώματα. Να επικοινωνήσουμε πέρα από τα ανθρώπινα, πνευματικά, αλλά με πάθος.

Περισσότερες στιγμές χαράς ή θλίψης έχετε ζήσει εντός κι εκτός σκηνής;
Δεν έχει θλίψη πάνω στη σκηνή. Πάω τόσο προετοιμασμένη που, αν οι θεατές είναι και αυτοί προετοιμασμένοι, ανοιχτοί, καλοπροαίρετοι, δεν έχω τέτοια προβλήματα. Όμως αυτό δεν απαντιέται στη ζωή. Όλα τα έχω, σε όλες τις δόσεις. Σε κανονικές, ωραίες δόσεις, χωρίς υπερβολές.

Κάποιοι άνθρωποι, κυνηγώντας την ευτυχία και συνειδητοποιώντας ότι είναι μία πολύ δύσκολη υπόθεση, δεν βρίσκουν ισορροπία σε αυτές τις δόσεις και υποκύπτουν τελικά στη θλίψη.
Μήπως όμως είναι λάθος να κυνηγάς την ευτυχία; Τι είναι η ευτυχία να την κυνηγάμε; Πεταλούδα; Μπορεί να είναι μία μικρή στιγμή στη ζωή μας. Τι θα πει κυνηγάω την ευτυχία; Άλλο είναι μία μέρα που θα βγω έξω και θα περάσω καλά, άλλο είναι μια ερωτική επαφή, άλλο είναι ένα φιλί, άλλο είναι ο αέρας που φυσάει και μου χαϊδεύει το μάγουλο. Αλλά η ευτυχία που κυνηγάμε όλοι μας δεν είναι κάτι που το παίρνεις και το βάζεις στο ψυγείο ή στο τραπέζι και το τρως. Ούτε είναι εξωτικό φρούτο. Δεν πιάνεται, δεν υπάρχει. Η λεγόμενη ευτυχία δεν υπάρχει. Είναι αέρας και έτσι πρέπει να την αντιμετωπίζουμε. Άλλοτε είναι ένα αεράκι που σου χαϊδεύει το μάγουλο, άλλοτε είναι ένας αέρας που σηκώνει καταιγίδες και μπόρες και σκοτεινιάζει ο ουρανός και πρέπει και τότε να είναι καλοδεχούμενος. Έτσι είναι ο άνεμος, πρέπει να είμαστε έτοιμοι να αντιμετωπίσουμε και το αεράκι και την καταιγίδα. Τότε μπορούμε να πούμε, «α, τι ευτυχισμένος άνθρωπος είμαι που κατάφερα να τα βγάλω πέρα και με το αεράκι και με τον άνεμο».

Σου αρέσει το θέατρο; Δες και τη συνέντευξη με τον Μάκη Παπαδημητρίου στο VICE:

Στη γενιά μου, πάντως, υπάρχει δυστοπία για όλα αυτά που συμβαίνουν.
Επειδή είμαι μεγαλύτερη, μέσα από τους γονιούς μου και τους παππούδες μου είμαι πιο κοντά στον πόλεμο. Από τους παππούδες μου ξέρω για τη Μικρασιατική Καταστροφή, επειδή ήταν πρόσφυγες, από τον μπαμπά μου για τον πόλεμο, για τον εμφύλιο, μετά η ίδια έζησα την επταετία της χούντας. Είμαι πιο κοντά σε καταστάσεις που εσείς δεν τις ακούσατε ή δεν τις ζήσατε. Έτσι, ξέρω ότι αυτό είναι κάτι που θα περάσει. Επειδή ούτε η ελπίδα είναι προϊόν και τώρα, ας πούμε, δεν υπάρχει, για να την πάρετε σπίτι σας. Όπως προϊόντα δεν είναι ούτε ο έρωτας, ούτε οι φιλίες, ούτε το θέατρο. Όλα αυτά είναι ιδέες, είναι οράματα και κατακτώνται μέσα από αγώνες. Αν οι νέοι έχετε -κακώς- μία πληροφορία ότι αυτό είναι κάτι που πουλιέται ή αγοράζεται, αυτό πρέπει να αλλάξει στο μυαλό σας. Ότι παλιότερα υπήρχε ελπίδα και τώρα δεν υπάρχει. Αν υπήρχε παλιότερα, ήταν ψέματα και αν δεν υπάρχει τώρα, είναι πάλι ψέματα. Η ελπίδα πρέπει να προσδιορίσουμε τι είναι. Γιατί παλιότερα υπήρχε και τώρα δεν υπάρχει; Τι έγινε εν τω μεταξύ; Δηλαδή, κάποιος την πουλούσε καλύτερα και τώρα δεν την πουλάνε στα μαγαζιά; Δεν έχει πια στα σούπερ μάρκετ;

Ε, σίγουρα προσπάθησαν να την πουλήσουν.
Και δυστυχώς αγοράστηκε πάρα πολύ, με αποτέλεσμα πολύ άνθρωποι να κάνουν πολυτελείς γάμους και να είναι όλοι χωρισμένοι, επειδή ελπίζανε σε μία ευτυχισμένη οικογενειακή ζωή, σε λαμπρά σπίτια, σε πολυτελή αμάξια. Η κρίση στη ζωή μας έρχεται και φεύγει. Ευημερία, κρίση, ευημερία, κρίση. Βέβαια, τώρα αυτό είναι κάτι παγκόσμιο, μεγάλο και αγριευτικό, εμπλέκονται πάρα πολλοί λαοί. Είναι άγριο, αλλά ήταν άγριος και ο Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος και ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος. Δηλαδή, εσείς είστε δυστυχώς τώρα σε μία κατάσταση όπως οι πρόγονοί μας. Απλά, εμείς ξέρουμε ότι έχει γίνει ξανά και δεν τρομάζουμε τόσο πολύ, όσο εσείς οι νέοι άνθρωποι.

Ζείτε σε μία περιοχή, τα Εξάρχεια, με πολλούς νέους ανθρώπους, όπου θα λέγαμε ότι ακόμη ίσως βράζει η φλόγα της ελπίδας πως κάτι μπορεί να αλλάξει.
Δεν νομίζω ότι με τις μολότοφ και με το να καίμε τα σκουπίδια έρχεται η ελπίδα. Αυτό είναι σαν τα πυροτεχνήματα στους πολυτελείς γάμους που λέγαμε. Από τη μία έχουμε τους πολυτελείς γάμους και από την άλλη τις κροτίδες στα Εξάρχεια και το ότι εμείς τώρα θα αλλάξουμε τον κόσμο, επειδή καίμε τα σκουπίδια. Δεν γίνονται έτσι ούτε οι επαναστάσεις ούτε οι γάμοι. Και τα δύο είναι πολύ σοβαρά πράγματα. Δεν πιστεύω ότι έτσι αλλάζει ο κόσμος.

Πώς αλλάζει τελικά;
Δεν μπορώ να το απαντήσω στον λίγο χρόνο που έχουμε. Πάντως, είναι επώδυνο πολύ και πρέπει να συνειδητοποιήσουν όλοι ότι θέλει θυσίες. Επειδή δεν είναι κανείς έτοιμος να κάνει θυσίες, δεν θα αλλάξει ο κόσμος, κατά τη γνώμη μου. Ο κόσμος, από τότε που εγώ ξεκίνησα να διαβάζω, έτσι περπατάει. Άλλοτε χαρούμενα, άλλοτε ενθουσιασμένα, άλλοτε πάνω στα τραπέζια, άλλοτε κάτω από τα τραπέζια, άλλοτε καίγοντας χιλιάρικα, άλλοτε ψάχνοντας χιλιάρικα και ρούχα μέσα στα σκουπίδια. Δεν βλέπω μεγάλες αλλαγές. Βλέπω, όμως, μεγάλα επιτεύγματα. Ενώ υπάρχει μεγάλη φτώχεια, παράλληλα με όλη τη μεγάλη δυστυχία, συμβαίνουν θαύματα στον τομέα της επιστήμης, της Ιατρικής, της Τέχνης. Καλά, στην Τέχνη υπάρχει και πολύ ψέμα, μπορεί και στα άλλα. Αν βγάλουμε το ψέμα, λοιπόν, η πορεία της ανθρωπότητας δείχνει ότι γίνονται συνέχεια θαύματα και ότι προοδεύει πατώντας πάνω σε αυτήν τη δυστυχία. Έτσι έγιναν οι πόλεις, οι μεγάλοι ναοί, τα παλάτια. Αν σκάψεις στα θεμέλια της ανθρωπότητας, θα βρεις μόνο πτώματα, κρανία και αίματα. Δεν γίνεται αλλιώς. Αν δεν ανέβει ο εργάτης επάνω να πέσει και να σκοτωθεί, δεν γίνεται ο ουρανοξύστης. Πρέπει να μας γίνει συνείδηση. Ή θέλουμε έτσι αυτήν τη ζωή ή σταματάμε την ανάπτυξη, την αλλάζουμε και γυρνάμε σε ένα κόσμο που ούτε ξέρουμε τι θα είναι. Μπορεί και άγρια ζούγκλα.

*Η Σοφία Φιλιππίδου σκηνοθετεί και πρωταγωνιστεί στην παράσταση Καθώς ψυχορραγώ του William Faulkner στο Θέατρο της Οδού Κυκλάδων «Λευτέρης Βογιατζής», κάθε Δευτέρα και Τρίτη στις 21:00. 

Περισσότερα από το VICE

Παίζω σε Πορνό Μαζί με τη Μαμά μου

Η Τραγωδία στα Τέμπη Πριν από 14 Χρόνια δεν θα Ξεχαστεί Ποτέ

Έτσι Είναι να Ταξιδεύεις με τον Βραδινό Καρβουνιάρη για Θεσσαλονίκη