Όταν Είσαι Γυναίκα που Έχει Βιαστεί από Γυναίκα

Το άρθρο δημοσιεύτηκε στο Broadly.

Η Cassandra Perry ξύπνησε και βρήκε τους πάντες γύρω της λιπόθυμους. Φοβούμενη μήπως και κάνει θόρυβο, περπάτησε στις μύτες των ποδιών γύρω από τους κοιμισμένους για να βρει τα πράγματά της, και έκλεψε ένα ζευγάρι σαγιονάρες αντί των παπουτσιών της που έλειπαν. Το τελευταίο πράγμα που θυμάται από την προηγούμενη νύχτα ήταν ένας άνδρας να της λέει ότι δεν θα ασχολιόταν και πολύ με τα προφυλακτικά και τα χέρια μιας γυναίκας να ανοίγουν τα πόδια της. Εκείνη τη νύχτα, δύο άνθρωποι έκαναν μη συναινετικό σεξ με την Perry. Ο κίνδυνος να βιαστεί από έναν άνδρα ήταν κάτι που η Perry είχε ακούσει αλλά ο βιασμός από μια γυναίκα ήταν κάτι καινούριο και τρομακτικό για εκείνη.

Το ίδιο ήταν και για την Maria*, που στην ηλικία των 4 ετών κακοποιήθηκε από ένα μεγαλύτερο κορίτσι, για την Sophie*, που εξαναγκάστηκε να κάνει σεξ κατά τη διάρκεια μια κακοποιητικής σχέσης και για την Emma*, που δέχθηκε επίθεση από δυο γυναίκες πριν να γίνει 23 ετών. Οι ιστορίες τους αποτελούν μαρτυρίες περιστατικών που αφορούν εμπειρίες οι οποίες συχνά δεν λέγονται, δεν αναφέρονται και απαξιώνονται από τον περίγυρο. Είναι γυναίκες θύματα γυναικών δραστών –οι επιζήσασες σεξουαλικών επιθέσεων που πολλοί πιστεύουν ότι είναι αδύνατο να συμβούν.

Ενώ τα στατιστικά στοιχεία ποικίλλουν, σύμφωνα με τα Κέντρα Ελέγχου Πρόληψης Νοσημάτων (CDC), περίπου μία στις πέντε γυναίκες στις Ηνωμένες Πολιτείες θα βιώσει τον βιασμό ή την απόπειρα βιασμού στη διάρκεια της ζωής της. Ειδική έκθεση του αμερικανικού υπουργείου Δικαιοσύνης, το 2013, δείχνει ότι οι λευκοι άνδρες είναι οι πλέον κοινοί παραβάτες. Αλλά τι γίνεται στην περίπτωση που η επίθεση δεν ταιριάζει στο αφήγημα της σεξουαλικής κακοποίησης που έχουμε συνηθίσει να περιμένουμε;

Η Jennifer Marsh, αντιπρόεδρος υπηρεσίας φροντίδας θυμάτων στο δίκτυο Rape Abuse and Incest National Network (RAINN), λέει ότι ενώ δεν είναι τόσο συνηθισμένο όσο τα περιστατικά που αφορούν άνδρες δράστες, οι ιστορίες γυναικών που δέχθηκαν επίθεση από γυναίκες είναι κάτι που αντιμετωπίζουν σε τακτική βάση στην εθνική τηλεφωνική γραμμή για σεξουαλική κακοποίηση. «Είναι ένα έγκλημα με έντονη τη διάσταση του φύλου» μου λέει η Marsh τηλεφωνικά. «Κατηγοριοποιούμε τόσο συχνά τους δράστες ως άνδρες».

Συνέπεια αυτού είναι ότι το προσωπικό του RAINN έχει εκπαιδευτεί ώστε να μην κάνει υποθέσεις για το φύλο του δράστη όταν απαντά στις τηλεφωνικές κλήσεις. «Στην τηλεφωνική γραμμή μας, για αυτό το λόγο, χρησιμοποιούμε αντωνυμίες ουδέτερου φύλου» λέει η Marsh προσθέτοντας ότι δεν πιστεύει ότι αυτός είναι ο κανόνας όταν μιλάμε για σεξουαλική κακοποίηση. «Ο κόσμος [συνήθως] χρησιμοποιεί θηλυκές αντωνυμίες όταν μιλά για το θύμα ή το πρόσωπο που επέζησε και αρσενικές όταν μιλά για τον δράστη. Αυτό είναι σίγουρα κάτι που προσπαθούμε συντονισμένα να μην το κάνουμε».

Η απόφαση της RAINN να χρησιμοποιεί αντωνυμίες ουδέτερου γένους γεννήθηκε από την επιθυμία να βοηθήσουν όλα τα θύματα να αισθάνονται άνετα. «Δεν υπάρχει τίποτα πιο αποξενωτικό [από τη χρήση των λάθος αντωνυμιών] για κάποιον που έχει επιζήσει από μια επίθεση και δεν χωράει σ'αυτό το πλαίσιο» λέει η Marsh. «Ήδη αισθάνονται σαν "κανένας δεν με καταλαβαίνει, αυτό δεν έχει συμβεί σε κανέναν άλλον, νιώθω πολύ μονή". Και στη συνέχεια, το να έχεις τους ανθρώπους που υποτίθεται ότι θα σε βοηθήσουν, να κάνουν υποθέσεις με τη διάσταση του φύλου μπορεί απλά να επικυρώσει αυτά τα αρνητικά συναισθήματα».

Για πολλές επιζήσασες από επιθέσεις από γυναίκες, η έλλειψη ανάλογων ιστοριών τις αφήνει ανήμπορες να προσδιορίσουν την εμπειρία τους. Η Liza*, 48 ετών σήμερα, ήταν 11 ετών όταν κακοποιήθηκε από ξαδέρφη της. «Ούτε που γνώριζα ότι ήταν δυνατό» είπε η Liza σε τηλεφωνική συνέντευξη από το σπίτι της στο Ουισκόνσιν. «Δεν υπήρχε τίποτα με το οποίο μπορούσα να εκφράσω αυτό που μου συνέβη. Δεν είχε σχέση με τίποτα από όσα γνώριζα».

Όλα όσα γνώριζε η Liza για τη σεξουαλική κακοποίηση μιλούσαν για δυνατούς σωματικά, άγνωστους και άνδρες και όχι για νέες, γνωστές και γυναίκες. Η κακοποίηση που βίωσε δεν είχε καμία σχέση με όλα όσα είχε διδαχθεί ως «φυσιολογικό» ή «πιστευτό» και η έλλειψη εκπαίδευσης, παραδειγμάτων και εξειδικευμένης υποστήριξης για αυτόν τον τύπο του τραύματος την άφησε χωρίς να ξέρει πώς να μιλήσει για αυτό, πόσο μάλλον να επεξεργαστεί μια εμπειρία που τελικά έχει μόνιμη επίδραση στη ζωή της.

Όσον αφορά τον αντίκτυπο, το να είσαι γυναίκα που υπέστη σεξουαλική κακοποίηση από γυναίκα εμπεριέχει μια σειρά από «μοναδικά εμπόδια» λέει η Laura Palumbo, διευθύντρια επικοινωνιών του Εθνικού Κέντρου Πληροφόρησης για τη Σεξουαλική Βία. «Όταν μιλάμε για την επούλωση των τραυμάτων σε επιζώντες [επιθέσεων από ετεροφυλόφιλους], υπάρχει το στοιχείο της γνώσης ότι οι άλλοι άνθρωποι επέζησαν από αυτή την εμπειρία και τα τραύματά τους επουλώθηκαν». Αλλά, λέει η Palumbo, οι γυναίκες που έχουν βιώσει σεξουαλική βία από γυναίκα δεν έχουν αυτού του τύπου τη γνώση ή την εξοικείωση. Σύμφωνα με εκείνη «[οι επιζήσασες από μη ετεροφυλόφιλη επίθεση] δεν έχουν πρόσβαση σε αφηγήσεις για το πώς είναι να επουλώνονται τα τραύματά σου, ούτε απολαμβάνουν δημόσιας αποδοχής αυτού που τους συνέβη, ούτε και υπάρχουν χώροι όπου οι εμπειρίες τους γίνονται σεβαστές».

Η Angela Esquivel, σύμβουλος για περιστατικά βιασμών και ιδρύτρια του As One Project, μιας οργάνωσης που παρέχει υποστήριξη σε επιζώντες, συμφωνεί. «Οι άνθρωποι υποθέτουν ότι εάν πρόκειται για δύο γυναίκες, φυσικά, είναι αγαπησιάρες, ενδιαφέρονται για τους άλλους, είναι ευαίσθητες και τα συναφή» λέει, αναφερόμενη σε παρατηρήσεις που έκανε στο πλαίσιο της δουλειάς της «αλλά δεν είναι ακριβώς έτσι τα πράγματα».

Όπως εξηγεί, η δύναμη και η εξουσία υπερβαίνουν το φύλο. «Υπάρχουν γυναίκες που έχουν εξίσου θέμα με τη δύναμη και τον έλεγχο και τις σχέσεις, όπως υπάρχουν και άνδρες» λέει, προσθέτοντας ότι «τα ζευγάρια ίδιου φύλου δεν έχουν ανοσία σ'αυτού του είδους τις ανισορροπίες εξουσίας ή καταχρήσεις της εξουσίας που συμβαίνουν μέσα σε σχέσεις».

Τα στοιχεία που συγκεντρώθηκαν από τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων φαίνονται να επιβεβαιώνουν αυτές τις παρατηρήσεις και σύμφωνα με την υπηρεσία, λεσβίες και αμφισεξουαλικές γυναίκες διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να βιώσουν συντροφική βία. Το 44% των λεσβιών και το 61% των αμφισεξουαλικών γυναικών –έναντι του 35% των ετεροφυλόφιλων γυναικών– θα βιώσουν βιασμό, σωματική βία και/ή παρενόχληση από ερωτική σύντροφο στη διάρκεια της ζωής τους.

Ωστόσο, οι γυναίκες θύματα επίθεσης από άτομο του ίδιου φύλου μπορεί να έχουν οποιοδήποτε σεξουαλικό προσανατολισμό και αυτοί οι αριθμοί δεν αφορούν τις ετεροφυλόφιλες γυναίκες που δέχονται επίθεση από γυναίκες, τις επιζήσασες από αδίκημα που διαπράχθηκε μία φορά ή άλλους τύπους επιθέσεων που δεν εμπίπτουν στο πλαίσιο των πιο «παραδοσιακών» αφηγημάτων.

«Στη δουλειά μου ως σύμβουλος, έχω ακούσει αμέτρητες ιστορίες γυναικών και κοριτσιών που δέχθηκαν επίθεση από γυναίκες δράστες· από γυναίκα με την οποία είχαν βγει ραντεβού και γυναίκα που τις κακοποίησε όταν ήταν μικρά παιδιά μέχρι γυναίκες σωματέμπορους και αφεντικά που εκμεταλλεύονται νεαρές γυναίκες για να βγάλουν κέρδος» λέει η Brooke Axtell, διευθύντρια Επικοινωνιών και Υποστήριξης Επιζώντων της οργάνωσης Allies Against Slavery και ιδρύτρια της οργάνωσης Survivor Healing and Empowerment.

Η Axtell λέει ότι οι γυναίκες δράστες έχουν πολύ λιγότερες πιθανότητες να αναγνωριστούν ως αποδεκτή απειλή, και προσθέτει ότι αυτό είναι αποτέλεσμα του πώς νομικά και πολιτισμικά ορίζουμε τον βιασμό. Συνέπεια αυτού είναι ότι η συχνότητα και η επίδραση της μη ετεροφυλόφιλης επίθεσης έχει «τεχνητά μειωθεί» όπως λέει χαρακτηριστικά η Axtell, επισημαίνοντας ότι «η σεξουαλική βία από γυναίκα προς γυναίκα δεν είναι λιγότερο βίαιη». Στην πραγματικότητα, λέει, «μπορεί να είναι ακόμα μεγαλύτερη η σύγχυση και ο αποπροσανατολισμός γιατί αυτό το γεγονός δεν ταιριάζει στο παραδοσιακό κοινωνικό σενάριο αυτού που θεωρείται σεξουαλική επίθεση».

Τα στατιστικά στοιχεία που έχουμε στη διάθεσή μας επίσης δεν αφορούν τις γυναίκες που έχουν επιλέξεις να μην αναφέρουν τις ιστορίες τους. Σύμφωνα με μελέτη Γραφείου Στατιστικών Δικαιοσύνης [Bureau of Justice Statistics (BJS)], οι γυναίκες κατήγγειλαν μόνο το 34% των αποπειρών βιασμών, το 36% των ολοκληρωμένων βιασμών και το 26% των σεξουαλικών επιθέσεων κατά την 8ετία 1992-2000. Οι αιτίες που επιλέγουν να μην αναφέρουν τα περιστατικά είναι πολλές, αλλά για την Sophie, που κακοποιήθηκε από άτομο του ιδίου φύλου, η απόφαση να μην μιλήσει για αυτό ανοιχτά βασίστηκε στο φόβο ότι οι εμπειρίες της θα αντανακλούσαν άσχημα στις κοινότητες των queer και των διαφυλικών –ίσως ακόμα ένα «μοναδικό εμπόδιο» του να είσαι γυναίκα που έχει κακοποιηθεί από μια άλλη γυναίκα.

Η Sophie που κακοποιήθηκε από διαφυλική γυναίκα, ανησυχούσε ότι εάν μοιραζόταν την ιστορία της όλοι θα επικεντρώνονταν στην ταυτότητα φύλου του δράστη και όχι στο καθαυτό γεγονός της κακοποίησης. «Οι άνθρωποι αντιδρούν με πραγματικά τρανσοφοβικούς τρόπους, και αυτό δεν θα με έκανε να αισθάνομαι ότι είχα υποστήριξη» λέει η Sophie. Έτσι αντί να μιλήσει σε άλλους για την επίθεση που δέχθηκε, η Sophie επέλεξε να παραμείνει σιωπηλή. Το να μιλήσεις για μια επίθεση είναι ήδη μια πρόκληση. Το να ανησυχείς όμως ότι αυτό θα θέσει σε κίνδυνο τη φήμη μιας περιθωριοποιημένης κοινότητας, δημιουργεί επιπλέον εμπόδια που κάνουν ακόμα πιο δύσκολο το να ζητήσει κανείς την απαραίτητη βοήθεια στον απόηχο ενός τραυματικού γεγονότος.

Όμως υπάρχει κάτι που μπορεί να κάνει τη διαδικασία της δουλειάς με τον εαυτό σου μέσα από μια σεξουαλική επίθεση λιγότερο βασανιστική; Όταν ρωτήθηκε για το τι θα μπορούσε να την βοηθήσει, η Cassandra Perry είπε ότι αγώνας να μιλήσει για την επίθεση που δέχθηκε και στη συνέχεια να επεξεργαστεί αυτό που συνέβη, προκύπτει από ένα πολύ μεγαλύτερο θέμα με επίκεντρο το ότι «μέχρι να έχουμε πλουσιότερο λεξιλόγιο για να κάνουμε αυτές τις συζητήσεις, και να μπορούμε να περιγράψουμε καλύτερα τι μας συμβαίνει, τι συμβαίνει στους άλλους, δεν θα είμαστε σε θέση να καταλάβουμε πραγματικά τι γίνεται εκεί έξω».

*Τα ονόματα έχουν αλλάξει.

Περισσότερα από το VICE

In Photos: Η Αθήνα την Άνοιξη Είναι Μαγεία

Ρωτήσαμε Γκέι Άντρες εάν θα Προτιμούσαν να Είναι Ετεροφυλόφιλοι

Iστορίες Τρόμου από τα Άδυτα Ενός Escape Room στην Αθήνα