Το άρθρο δημοσιεύθηκε αρχικά στο VICE UK.Η πόλη της Ράκα στη Συρία έχει μετατραπεί σε ένα από τα πιο απομονωμένα μέρη του πλανήτη. Ο πληθυσμός ζει υπό την ηγεμονία του επονομαζόμενου Ισλαμικού Κράτους, που μετέτρεψε την πόλη στην de facto πρωτεύουσά του στις αρχές του 2014. Έκτοτε, η καταπιεστική εξουσία έχει μετατρέψει σε κόλαση τη ζωή των κατοίκων: απαγορεύεται να βλέπει κανείς τηλεόραση, ενώ εφαρμόζονται αυστηρότατοι κανόνες ένδυσης, η παραβίαση των οποίων τιμωρείται με μαστίγωμα, ακόμη και με θάνατο.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Η ομάδα «Raqqa Is Being Slaughtered Silently» (Η Ράκα Σφαγιάζεται Σιωπηλά) καταγράφει τις θηριωδίες, αλλά πολλοί εκ των ακτιβιστών της έχουν φύγει από την πόλη, εξαιτίας του φόβου για τη ζωή τους. Το Ισλαμικό Κράτος καταγράφει συστηματικά τις πληροφορίες που μπαίνουν και βγαίνουν στην πόλη και η επικοινωνία με δημοσιογράφους της Δύσης ισοδυναμεί με θανατική ποινή. Όλα τα παραπάνω κάνουν το γεγονός ότι ο ανταποκριτής του BBC Mike Thomson επικοινώνησε με κάποιον εντός της πόλης ακόμη πιο εντυπωσιακό.Ο Samer (δεν είναι το πραγματικό του όνομα) είναι ένας 24χρονος φοιτητής που ζει στη Ράκα και ο οποίος ήθελε να πει στον κόσμο την ιστορία του, έστω και αν αυτό θα έβαζε τη ζωή του σε κίνδυνο. Κατά τη διάρκεια του περασμένου χρόνου, ο Mike λάμβανε τα ημερολόγια του Samer μέσω κρυπτογραφημένων μηνυμάτων που έφταναν σε αυτόν μέσω μιας τρίτης χώρας. Μεταφρασμένα από τον Nader Ibrahim, τα ημερολόγια περιγράφουν μια απελπισμένη και βίαιη κατάσταση.
Εικονογράφηση μιας κατεστραμμένης περιοχής της Ράκα.
Ο Samer είναι μέλος της Al-Sharqiya 24, μια μικρής ακτιβιστικής ομάδας. Συμμετείχε στην αρχική εξέγερση εναντίον του Προέδρου Assad, προτού η πόλη από την οποία κατάγεται κατακτηθεί από τον Ελεύθερο Στρατό της Συρίας και μια ομάδα εξτρεμιστών ισλαμιστών, τον Μάρτιο του 2013. Λίγο αργότερα, άτομα που ο ίδιος χαρακτηρίζει ως «άγνωστα», ξεκίνησαν να εμφανίζονται στην πόλη εκπροσωπώντας το Ισλαμικό Κράτος και παίρνοντας τον έλεγχο της Ράκα στα χέρια τους. Ο Samer έμεινε στην πόλη για πολύ περισσότερο καιρό από άλλους ακτιβιστές, αλλά πλέον έχει δραπετεύσει. Η δημοσίευση των ημερολογίων του σε ένα βιβλίο που επιμελήθηκε ο Thomson και εκδόθηκε από την Penguin -με τον τίτλο The Raqqa Diaries: Escape from Islamic State- μετατρέπει τον Samer σε στόχο υψηλής σημασίας, καθώς τα γραπτά του είναι ιδιαίτερα δημοφιλή στους ακτιβιστές που έχουν παραμείνει στη Ράκα.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Μίλησα με τον Mike Thomson για τον Samer και το πώς ήταν να ζει υπό τον έλεγχο του Ισλαμικού Κράτους.
Mike Thomson: Πέρασα μερικές ημέρες στα social media, προσπαθώντας να βρω κάποιο άτομο μέσα στη Ράκα που θα δεχόταν να μου μιλήσει. Ήρθα σε επαφή με μια μεγάλη ομάδα ακτιβιστών, τη «Raqqa Is Being Slaughtered Silently». Τους εξήγησα πως ήθελα να μιλήσω με ένα άτομο που ήταν μέσα στην πόλη, άλλα όλα τα άτομα που ήξεραν είχαν διαφύγει. Εν τέλει, μου έδωσαν ένα νούμερο WhatsApp. Μετά από μερικές ημέρες έλαβα ένα μήνυμα που με ρωτούσε: «Τι θέλεις να κάνεις;». Ήταν η πρώτη μου επαφή με τον Samer.Αρχικά, ηχογραφήσαμε κάποιες συνεντεύξεις για το ραδιόφωνο, αλλά ο Samer και οι φίλοι του θεώρησαν πως ήταν πολύ μεγάλο το ρίσκο. Κάθε φορά που μιλούσαμε, έπρεπε να βρίσκουν ηχητικό εξοπλισμό που θα μπορούσε να τους ενοχοποιήσει, αλλά και να παίρνουν απαραίτητες προφυλάξεις, για να μην μπορούν να τους παρακολουθούν μέσω διαδικτύου. Επιπλέον, φοβούνταν πως το Ισλαμικό Κράτος, που υποστήριζε πως είχε στα χέρια του τεχνολογία φωνητικής αναγνώρισης, θα τους εντόπιζε. Δεν ήξεραν αν ήταν αλήθεια, αλλά προφανώς ανησυχούσαν. Ο Samer από εκείνο το σημείο και μετά άρχισε να μου στέλνει τα ημερολόγιά του.Τι αποκαλύπτουν τα ημερολόγιά του για τη ζωή υπό το καθεστώς του Ισλαμικού Κράτους;
Τη βία την περίμενα, αλλά όταν την περιγράφει κάποιος με φοβερή λεπτομέρεια, είναι σοκαριστική. Αν γυρίσεις το κεφάλι σου από την άλλη κατά τη διάρκεια μιας δημόσιας εκτέλεσης ή αν φοράς ρούχα που δεν προβλέπονται από τους κανόνες, τότε μπορεί να αντιμετωπίσεις τιμωρία. Ο κόσμος μένει στα σπίτια του και ελάχιστα μαγαζιά είναι ανοιχτά, εξαιτίας των υποχρεωτικών μαθημάτων της Σαρία. Ωστόσο, υπάρχει και χιούμορ: Σε μια καταχώρησή του, ο Samer λέει αστειευόμενος πως κινδυνεύει να μαστιγωθεί, επειδή αργεί στα μαθήματα της Σαρία, διότι πρέπει να πλύνει τα πιάτα για τη μητέρα του. Τα ημερολόγιά του σου επιτρέπουν να δεις το μέρος. Με συγκλονίζει το πόσο ανθεκτικοί είναι άνθρωποι σαν τον Samer.
VICE: Πώς ήρθες για πρώτη φορά σε επαφή με τον Samer;Ο κόσμος μένει στα σπίτια του και ελάχιστα μαγαζιά είναι ανοιχτά, εξαιτίας των υποχρεωτικών μαθημάτων της Σαρία.
Mike Thomson: Πέρασα μερικές ημέρες στα social media, προσπαθώντας να βρω κάποιο άτομο μέσα στη Ράκα που θα δεχόταν να μου μιλήσει. Ήρθα σε επαφή με μια μεγάλη ομάδα ακτιβιστών, τη «Raqqa Is Being Slaughtered Silently». Τους εξήγησα πως ήθελα να μιλήσω με ένα άτομο που ήταν μέσα στην πόλη, άλλα όλα τα άτομα που ήξεραν είχαν διαφύγει. Εν τέλει, μου έδωσαν ένα νούμερο WhatsApp. Μετά από μερικές ημέρες έλαβα ένα μήνυμα που με ρωτούσε: «Τι θέλεις να κάνεις;». Ήταν η πρώτη μου επαφή με τον Samer.Αρχικά, ηχογραφήσαμε κάποιες συνεντεύξεις για το ραδιόφωνο, αλλά ο Samer και οι φίλοι του θεώρησαν πως ήταν πολύ μεγάλο το ρίσκο. Κάθε φορά που μιλούσαμε, έπρεπε να βρίσκουν ηχητικό εξοπλισμό που θα μπορούσε να τους ενοχοποιήσει, αλλά και να παίρνουν απαραίτητες προφυλάξεις, για να μην μπορούν να τους παρακολουθούν μέσω διαδικτύου. Επιπλέον, φοβούνταν πως το Ισλαμικό Κράτος, που υποστήριζε πως είχε στα χέρια του τεχνολογία φωνητικής αναγνώρισης, θα τους εντόπιζε. Δεν ήξεραν αν ήταν αλήθεια, αλλά προφανώς ανησυχούσαν. Ο Samer από εκείνο το σημείο και μετά άρχισε να μου στέλνει τα ημερολόγιά του.Τι αποκαλύπτουν τα ημερολόγιά του για τη ζωή υπό το καθεστώς του Ισλαμικού Κράτους;
Τη βία την περίμενα, αλλά όταν την περιγράφει κάποιος με φοβερή λεπτομέρεια, είναι σοκαριστική. Αν γυρίσεις το κεφάλι σου από την άλλη κατά τη διάρκεια μιας δημόσιας εκτέλεσης ή αν φοράς ρούχα που δεν προβλέπονται από τους κανόνες, τότε μπορεί να αντιμετωπίσεις τιμωρία. Ο κόσμος μένει στα σπίτια του και ελάχιστα μαγαζιά είναι ανοιχτά, εξαιτίας των υποχρεωτικών μαθημάτων της Σαρία. Ωστόσο, υπάρχει και χιούμορ: Σε μια καταχώρησή του, ο Samer λέει αστειευόμενος πως κινδυνεύει να μαστιγωθεί, επειδή αργεί στα μαθήματα της Σαρία, διότι πρέπει να πλύνει τα πιάτα για τη μητέρα του. Τα ημερολόγιά του σου επιτρέπουν να δεις το μέρος. Με συγκλονίζει το πόσο ανθεκτικοί είναι άνθρωποι σαν τον Samer.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Ο Samer έβαλε τη ζωή του σε κίνδυνο γράφοντας αυτά τα ημερολόγια. Σου εξήγησε γιατί ένιωσε την ανάγκη να τα γράψει;
Θυμάμαι τον Samer να μου λέει για μια σφαγή που συνέβη το 1982. Στην πόλη Χαμέρ, 200 χιλιόμετρα βόρεια της πρωτεύουσας Δαμασκού, οι δυνάμεις του Hafez al-Assad σκότωσαν από 2.000 έως 40.000 άτομα - δεν υπήρχαν δημοσιογράφοι, οπότε ο ακριβής αριθμός δεν είναι γνωστός. Οι ιστορίες εκείνων που υπέφεραν δεν έγιναν γνωστές και ο ίδιος δεν θέλει να συμβεί το ίδιο και στη Ράκα. Νιώθει ότι γράφοντας τα ημερολόγιά του και καταγράφοντας τις θηριωδίες, αυτά που συμβαίνουν εκεί δεν θα ξεχαστούν. Επιπλέον, μου λέει πως η όλη διαδικασία λειτουργεί και ως μια κάθαρση για εκείνον: «Όταν έχεις μια μεγάλη ανησυχία, δεν είναι καλύτερο, όταν μπορείς να τη μοιραστείς με τον κόσμο;».
Θυμάμαι τον Samer να μου λέει για μια σφαγή που συνέβη το 1982. Στην πόλη Χαμέρ, 200 χιλιόμετρα βόρεια της πρωτεύουσας Δαμασκού, οι δυνάμεις του Hafez al-Assad σκότωσαν από 2.000 έως 40.000 άτομα - δεν υπήρχαν δημοσιογράφοι, οπότε ο ακριβής αριθμός δεν είναι γνωστός. Οι ιστορίες εκείνων που υπέφεραν δεν έγιναν γνωστές και ο ίδιος δεν θέλει να συμβεί το ίδιο και στη Ράκα. Νιώθει ότι γράφοντας τα ημερολόγιά του και καταγράφοντας τις θηριωδίες, αυτά που συμβαίνουν εκεί δεν θα ξεχαστούν. Επιπλέον, μου λέει πως η όλη διαδικασία λειτουργεί και ως μια κάθαρση για εκείνον: «Όταν έχεις μια μεγάλη ανησυχία, δεν είναι καλύτερο, όταν μπορείς να τη μοιραστείς με τον κόσμο;».
Πώς βλέπεις τη δική σου ευθύνη απέναντί του;
Όταν δέχτηκε αρχικά να μου στείλει τα ημερολόγιά του, μου είπε πως, «η ζωή μου είναι στα χέρια σου». Έπρεπε να προσέξω να μην αποκαλύψω τίποτα που θα μπορούσα να οδηγήσει στον εντοπισμό του. Τον περασμένο χρόνο, είχαν υπάρξει φορές που έκανα να τον ακούσω ολόκληρες εβδομάδες. Σε κάποια φάση, άκουσα για δύο ακτιβιστές που είχαν φύγει από τη Ράκα και είχαν σκοτωθεί στην Τουρκία. Ο Samer είχε δύο εβδομάδες να μου στείλει κάτι και δεν είχαν τα ονόματα των ατόμων που είχαν πεθάνει. Είχα ανησυχήσει πολύ.Ο κόσμος στη Ράκα ξέρει για το Raqqa Diaries;
Μίλησα στον Samer πριν από μερικές εβδομάδες και μου είπε πως τα κομμάτια των ημερολογίων του που είναι online είναι ιδιαίτερα δημοφιλή στους ακτιβιστές της Ράκα. Έχουν μεταφραστεί στα Αραβικά και έχουν δημιουργήσει μεγάλη εντύπωση. Έχουν ωθήσει το Ισλαμικό Κράτος να ξεκινήσει μια δική του εκδοχή, που λέγεται A Young Man from Raqqa, η οποία εξηγεί πόσο θαυμάσια είναι όλα εκεί.
Όταν δέχτηκε αρχικά να μου στείλει τα ημερολόγιά του, μου είπε πως, «η ζωή μου είναι στα χέρια σου». Έπρεπε να προσέξω να μην αποκαλύψω τίποτα που θα μπορούσα να οδηγήσει στον εντοπισμό του. Τον περασμένο χρόνο, είχαν υπάρξει φορές που έκανα να τον ακούσω ολόκληρες εβδομάδες. Σε κάποια φάση, άκουσα για δύο ακτιβιστές που είχαν φύγει από τη Ράκα και είχαν σκοτωθεί στην Τουρκία. Ο Samer είχε δύο εβδομάδες να μου στείλει κάτι και δεν είχαν τα ονόματα των ατόμων που είχαν πεθάνει. Είχα ανησυχήσει πολύ.Ο κόσμος στη Ράκα ξέρει για το Raqqa Diaries;
Μίλησα στον Samer πριν από μερικές εβδομάδες και μου είπε πως τα κομμάτια των ημερολογίων του που είναι online είναι ιδιαίτερα δημοφιλή στους ακτιβιστές της Ράκα. Έχουν μεταφραστεί στα Αραβικά και έχουν δημιουργήσει μεγάλη εντύπωση. Έχουν ωθήσει το Ισλαμικό Κράτος να ξεκινήσει μια δική του εκδοχή, που λέγεται A Young Man from Raqqa, η οποία εξηγεί πόσο θαυμάσια είναι όλα εκεί.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Ο Samer έφυγε από τη Ράκα. Πού θέλει να πάει στο μέλλον;
Στα ημερολόγιά του λέει για το πόσο αγαπάει την πόλη του. Θέλει να γυρίσει και να την ανοικοδομήσει. Πιστεύει πως τα παιδιά σαν και αυτόν, που έχουν πάει πανεπιστήμιο, πρέπει να χτίσουν και πάλι τη χώρα. Τον ρώτησα επίσης αν θα ήθελε να ταξιδέψει στην Ευρώπη. Μου απάντησε αρνητικά. Έχει ακούσει ιστορίες για μετανάστες που αντιμετωπίζουν άσχημες συμπεριφορές και δεν θέλει να εγκαταλείψει την οικογένειά του. Ο Samer είναι πολύ προσεκτικός σχετικά με τις όποιες σκέψεις κάνει για το μέλλον του. Μισεί το καθεστώς του Assad όσο μισεί και το Ισλαμικό Κράτος. Ανησυχεί πως η Ράκα θα ελέγχεται από τις κυβερνητικές δυνάμεις, όταν νικηθούν οι δυνάμεις του Ισλαμικού Κράτους. Ώρες-ώρες, ο Samer αναρωτιέται, αν όλη αυτή η ιστορία άξιζε τον κόπο. Γράφει στο ημερολόγιό του ότι επισκέφτηκε έναν μεγαλύτερο σε ηλικία φίλο του, για να πάρει συμβουλές σχετικά με το πώς μπορεί να αντιμετωπίσει την τρομακτική του ζωή. Εκείνος του είπε: «Φαντάσου ότι περπατάς πάνω σε ένα σκοινί, ανάμεσα σε δύο βουνά. Το παρόν είναι το έδαφος από κάτω σου. Περπάτα ευθεία και συγκεντρώσου μόνο στο να φτάσεις στο απέναντι βουνό. Ποτέ μην κοιτάξεις κάτω».
Στα ημερολόγιά του λέει για το πόσο αγαπάει την πόλη του. Θέλει να γυρίσει και να την ανοικοδομήσει. Πιστεύει πως τα παιδιά σαν και αυτόν, που έχουν πάει πανεπιστήμιο, πρέπει να χτίσουν και πάλι τη χώρα. Τον ρώτησα επίσης αν θα ήθελε να ταξιδέψει στην Ευρώπη. Μου απάντησε αρνητικά. Έχει ακούσει ιστορίες για μετανάστες που αντιμετωπίζουν άσχημες συμπεριφορές και δεν θέλει να εγκαταλείψει την οικογένειά του. Ο Samer είναι πολύ προσεκτικός σχετικά με τις όποιες σκέψεις κάνει για το μέλλον του. Μισεί το καθεστώς του Assad όσο μισεί και το Ισλαμικό Κράτος. Ανησυχεί πως η Ράκα θα ελέγχεται από τις κυβερνητικές δυνάμεις, όταν νικηθούν οι δυνάμεις του Ισλαμικού Κράτους. Ώρες-ώρες, ο Samer αναρωτιέται, αν όλη αυτή η ιστορία άξιζε τον κόπο. Γράφει στο ημερολόγιό του ότι επισκέφτηκε έναν μεγαλύτερο σε ηλικία φίλο του, για να πάρει συμβουλές σχετικά με το πώς μπορεί να αντιμετωπίσει την τρομακτική του ζωή. Εκείνος του είπε: «Φαντάσου ότι περπατάς πάνω σε ένα σκοινί, ανάμεσα σε δύο βουνά. Το παρόν είναι το έδαφος από κάτω σου. Περπάτα ευθεία και συγκεντρώσου μόνο στο να φτάσεις στο απέναντι βουνό. Ποτέ μην κοιτάξεις κάτω».
Περισσότερα από το VICEΟι Γυναίκες που τα Έβαλαν με τη Χρυσή ΑυγήΠοιος δεν Θέλει τη Συμμετοχή των Αστυνομικών στο Athens Pride;Οι Γυναίκες που Βγήκαν στους Βροχερούς Δρόμους της Αθήνας για να Ζητήσουν τα ΑυτονόηταTo The Raqqa Diaries: Escape From «Islamic State» διατίθεται τώρα προς πώληση.