Μαύρη η Ώρα που σε Γνώρισα: Τρομακτικές Ιστορίες με Πρώην Συντρόφους

Πάντα πίστευα πως τα Ανεμοδαρμένα Ύψη είναι ένα εξαιρετικά υποτιμημένο έργο σε σχέση με άλλα λογοτεχνικά δημιουργήματα της Βικτοριανής λογοτεχνίας.

Αυτό που πραγματικά βρίσκεται στην καρδιά του βιβλίου είναι πως δεν έχουμε μόνο ένα άτομο που οριοθετείται ως πρώην, αλλά ΔΥΟ. Μετά από χρόνια αγάπης και στοργής με τον παιδικό της φίλο, τον Heathcliff, η Catherine Earnshaw γίνεται μια ανυπόφορη σνομπαρία και απορρίπτει την πραγματική της αγάπη λόγω του χαμηλότερου κοινωνικού του επιπέδου και λόγω του ότι είναι λίγο επιμελώς ατημέλητος. Ο Heathcliff με την σειρά του, τα παίρνει κρανίο και την κάνει. Η Catherine μετανιώνει για την χυλόπιτα σε τέτοιο βαθμό που αρρωσταίνει, με μια από αυτές τις περίεργες αρρώστιες που δεν ξέρεις ακριβώς τι είναι, αλλά έπαιζαν πολύ τον 19ο αιώνα. Εντωμεταξύ, ο Heathcliff επιστρέφει και για να της μπει στο μάτι, δέχεται το πέσιμο της αδερφής της. Η Catherine αρρωσταίνει πάλι και αυτήν την φορά πεθαίνει. Ο Heathcliff το φέρνει βαρέως και το παίρνει μαζί του στον τάφο. Το βιβλίο είναι ένα λαμπρό παράδειγμα του πόσο άσχημα και καταστροφικά μπορεί να καταλήξει κάτι τόσο όμορφο όσο η αγάπη. Άλλωστε, για αυτό και κοτζάμ Kate Bush έγραψε τραγούδι για αυτούς του δύο, για αυτές τις αποφάσεις ζωής, για τις πρώην σχέσεις που καταλήγουν στον γκρεμό. Είναι και ο λόγος που όταν έψαξα κόσμο να μου μιλήσει για αισχρούς και αισχρές πρώην βρήκα ΠΟΛΥ ΛΑΟ.

«Αν με το «απαίσιος πρώην» εννοείς τον τύπο που με απατούσε σε όλη την διάρκεια της σχέσης μας (πριν και κατά την διάρκεια του γάμου μας), που ήταν εθισμένος στα παυσίπονα, που απολύθηκε από πολλαπλές δουλειές για κλοπές και επειδή είπε ότι είχε έναν συγγενή (που δεν είχε) που πέθανε και πρέπει να πάει στην κηδεία του για να γλυτώσει δουλειά και που εν τέλει με παράτησε για μια άλλη παντρεμένη, τότε ναι, είχα έναν απαίσιο πρώην», μου έγραψε μια γυναίκα.

«Απαίσιος πρώην! Ένας πρώην μου (αφού βγαίναμε για έξι μήνες) μου είπε πως το αιδοίο μου δεν ήταν καλό για σεξ γιατί ήταν πάντα σφιχτό και στεγνό», μου είπε η Emma*, μια άλλη γυναίκα. «Του είπα πως μάλλον δεν έκανε αρκετά στα προκαταρτικά. Μου απάντησε πως πίστευε πως το αιδοίο μου τον «πονούσε», γιατί δεν είχα αναρρώσει πλήρως απο τον βιασμό που είχα υποστεί πριν από μερικά χρόνια. Κάποια άλλη στιγμή μου είπε ότι τον ερέθιζε που ήμουν υπέρβαρη, γνωρίζοντας ότι αντιμετώπιζα διάφορες διατροφικές διαταραχές. Το καλύτερο; Σπούδαζε gender studies στο πανεπιστήμιο».

Ξεκίνησα να γράφω αυτό το άρθρο θέλοντας να δημιουργήσω ένα σχεδιάγραμμα με όλους τους διαφορετικούς τρόπους που διάφοροι άνθρωποι διαλύουν τα συναισθήματα αγάπης σε μια σχέση. Έμαθα γρήγορα πως με τις περιπτώσεις πρώην συντρόφων, υπάρχουν τόσα άσχημα, τόσα διαφορετικά άσχημα, που δεν θα χωρούσαν όλα σε ένα μεσαίου μεγέθους κείμενο.

Εντούτοις, άρχισα να αναρωτιέμαι γιατί υπάρχει τόσος κόσμος που έχει συνάψει σχέσεις με φρικτούς ανθρώπους που θέλει να κράξει δημοσίως. Απευθύνθηκα στην Lisa Bateman, μια ψυχολόγο και ειδική σε θέματα σχέσεων με έδρα την Νέα Υόρκη, για να την ρωτήσω πως ένας φαινομενικά μια-χαρά-γκόμενος μπορεί να αποδειχτεί πανούκλα. Σημείωσε πως «καμιά φορά οι άνθρωποι τα χάνουν, τρελαίνονται και δεν φταίμε εμείς. Το πρόβλημα είναι πως πολύς κόσμος δεν ξέρει πώς να διαχειριστεί έναν χωρισμό. Δεν είναι ότι αυτό το άτομο αλλάζει. Όταν κάτι έχει πάρει τον κατήφορο, το ξέρεις στο περίπου. Οι άνθρωποι αρχίζουν και αλλάζουν συμπεριφορές, αρχίζουν να μην απαντούν τόσο γρήγορα σε τηλέφωνα, να μην επιστρέφουν χρήματα. Δεν βάζουν τον άλλον στην ζωή τους με την ίδια ευκολία και το άτομο που λαμβάνει αυτόν τον αποκλεισμό το νιώθει. Αντί λοιπόν σε αυτό το σημείο να ειπωθεί το «αυτό εδώ δεν λειτουργεί», επιμένουν, περιμένοντας ότι το άλλο άτομο θα καταλάβει. Το μόνο όμως που επιτυγχάνεται έτσι, είναι να εξοργίσεις τον άλλον».

Κάποιες φορές βέβαια, ο άνθρωπος που μετατρέπεται σε έναν απαίσιο πρώην, σου δείχνει κάποια σημάδια. Η Annelise, μια γυναίκα της οποίας ο πρώην σύντροφός της την έμπλεξε σε μια υπόθεση χρεών σχετικά με το ενοικιαστήριό τους – μεταξύ πολλών άλλων - λέει πως οι φίλοι της εντόπισαν το σημείο όταν και άρχισε να αλλάζει η συμπεριφορά του. «Παλιά ήθελα να πιστεύω πως όλοι οι άνθρωποι ήταν κατά βάθος καλοί και ότι τουλάχιστον μπορείς να μιλήσεις μαζί τους με λογική», μου είπε. «Λάθος. Μέσα στα χρόνια, μιλώντας με φίλους που τον ήξεραν και το έβλεπαν απ' έξω, νιώθω ότι η αλλαγή που έγινε, συνέβη κατά την διάρκεια της σχέσης. Άρχισε να περνάει κάποια όρια που κανείς δεν περίμενε, όχι μόνο εγώ, αλλά και άλλοι».

Άλλες φορές, δεν είναι τόσο ξεκάθαρο ότι το άτομο με το οποίο βγαίνεις θα αντιδράσει άσχημα στον χωρισμό. Ο Jamil διατηρούσε σχέση με την Carly για τέσσερις μήνες όταν κατάλαβε πως ήταν κολλημένος με την πρώην του, οπότε και την χώρισε. Η Carly νευρίασε. «Μου έστειλε ένα γράμμα το οποίο ήταν ευγενικό αλλά ταυτόχρονα διαστρέβλωνε εντελώς τα λόγια μου, λέγοντας πως ήταν πολύ πληγωμένη επειδή δεν ήθελα να την ξαναδώ», μου είπε ο Jamil. «Δεν της είπα ποτέ κάτι τέτοιο. Της έστειλα ένα μήνυμα ευχαριστώντας την για το γράμμα, ξεκαθαρίζοντας ότι κάποια από τα πράγματα που είχε γράψει ήταν λάθος – θέλοντας να βελτιώσω την κατάσταση – και εκείνη εξερράγη. Με «έντυσε» με ένα σωρό χαρακτηρισμούς και συνέχισε να με παρενοχλεί με μηνύματα για αρκετό καιρό, υποστηρίζοντας πως θα μπορούσε να με αγαπήσει αν την είχα αφήσει».

Η Carly βρήκε καινούργιο γκόμενο δύο εβδομάδες αργότερα, αλλά αυτό δεν είναι απαραίτητα αρκετό για να κρατήσει ένα τέτοιο άτομο μακριά από την ζωή σου. Μερικοί και μερικές πρώην έχουν το θράσος να προσπαθήσουν να επικοινωνήσουν και πάλι, ακόμα και μετά την ολοκλήρωση μιας τραυματικής σχέσης. «Μετά από μήνες παρενόχλησης από την ιερόδουλη/διπολική πρώην του (κατά την διάρκεια της σχέσης), ο σύντροφός μου με παράτησε για εκείνην, γιατί του πλήρωνε τους λογαριασμούς», μου είπε άλλη μια γυναίκα, η Leigh. «Χρησιμοποίησε τον θάνατο του David Bowie ως δικαιολογία για να επικοινωνήσει μαζί έναν χρόνο μετά». Μετά από δύο και μισό μήνες με «τηλεφωνήματα χωρισμού», ο πρώην της Emma – αυτός που της είπε ότι το αιδοίο της ήταν αφιλόξενο – την χώρισε, αλλά λίγο αργότερα άρχισε να την παρακαλάει να τα ξαναβρούν.

«Είναι ο μόνος πρώην σύντροφός μου που χαρακτηρίζω ως «πρώην» βασικά», μου λέει. «Τους άλλους του λέω "ο γκόμενος που είχα στο πανεπιστήμιο" ή "εκείνος ο τύπος με τον οποίο έβγαινα"».

Κάποια και κάποιες πρώην αντιμετωπίζουν το κενό και τις ενοχές ενός χωρισμού με μια κτητικότητα που είναι λίγο πιο «μυαλωμένη» από τα παρακάλια. Κάτι τέτοιο μπορεί να πάρει πολλές μορφές. Μια από αυτές μπορεί να είναι η προσπάθεια για έλεγχο της κατάστασης. Όταν η Petra χώρισε από την μεγαλύτερη σε ηλικία σύντροφό της, αποφάσισαν να συνεχίσουν να μένουν μαζί για τους λίγους μήνες που είχαν μείνει στο ενοικιαστήριό τους. Λάθος.

«Δεν είχα δικαίωμα να κάνω παρέα με φίλους ή άλλα άτομα χωρίς αυτήν, παρά το ότι είχαμε χωρίσει», μου λέει η Petra. «Έψαχνε το τηλέφωνό μου, το Facebook μου, την κάμερά μου. Τελικά με χτύπησε πολύ δυνατά στο πρόσωπο επειδή δεν την φιλούσα».

Μετά από αυτό, η Petra μετακόμισε σε άλλη πόλη. Η πρώην την ακολούθησε. «Εμφανίστηκε έξω από το κτίριό μου, βρήκε των πρώην εργοδότη μου – που ήταν φωτογράφος – και τον έβαλε να υπογράψει το βιβλίο του, αφιερωμένο σε εμένα και σε εκείνην. Μου τηλεφωνούσε και μου έστελνε email με απαίσια πράγματα για καιρό». Η όλη ιστορία αποτυπώθηκε σε «ένα απαίσιο μυθιστόρημα (που έγραψε η πρώην της Petra) όπου λέει πόσο φριχτή ήμουν, για την σχέση μας, ξέρεις. Ένα φοβερά μονόπλευρο ημερολόγιο». Η Petra δεν το διάβασε ποτέ, αλλά είδε μερικές σελίδες του και διάβασε μερικές συνεντεύξεις με θέμα το βιβλίο.

Η Petra μετανιώνει για τη σχέση της. Σύμφωνα με εκείνη, η πρώην της «δεν ήταν καν καμία φοβερή γκόμενα». Αλλά ακόμα και αν όλο αυτό ακούγεται απαίσιο, ούτε και η πιο ήπια λύση είναι απαραίτητα καλή. Η φιλία με κάποια πρώην σχέση με την οποία χωρίσατε φιλικά μπορεί να ακούγεται θαυμάσια, αλλά καμιά φορά είναι κάτι που το άλλο άτομο μπορεί να εκμεταλλευτεί. Ο Malcolm λέει πως για αυτόν ακριβώς τον λόγο είναι ένας φρικτός πρώην, μιας και διατηρεί εξαιρετικά στενές σχέσεις με άτομα με τα οποία δεν βγαίνει πλέον.

«Επιμένω ιδιαίτερα να παραμείνουμε φίλοι – μηνύματα, τηλέφωνα μέσα στην νύχτα, παρέα κάθε εβδομάδα – αμέσως αφού χωρίσουμε», μου εξηγεί. «Δεν το θεωρώ κάτι τόσο κακό, αλλά πολύς κόσμος μου έχει πει πως είναι».

Κατά την διάρκεια της κουβέντας μας, ο Malcolm φαίνεται απόλυτα εντάξει με αυτό. Την μόνη φορά που η συμπεριφορά του έχει δημιουργήσει κάποιο πρόβλημα, είναι όπως μας λέει ο ίδιος σχετικά πρόσφατα, όταν η πρώην γυναίκα του αρνήθηκε να πιεί καφέ μαζί του. «Αν κάποιος άνθρωπος ήταν σημαντικός για μένα, θα είναι για πάντα», λέει εκείνος. «Αν δεν θέλει να με δει, δεν μπορώ να την αναγκάσω. Αλλά θα με τσακίσει». Όταν τον ρώτησα για το αν οι νέες του σχέσεις αισθάνονται άβολα με όλο αυτό, απαντάει απλά: «Κοίτα, κανείς δεν είναι ποτέ ΠΟΛΥ άβολα».

Με άλλα λόγια, όπως ακριβώς το εξηγεί θαυμάσια και η Kate Bush (εμπνευσμένη από την σχέση του Heathcliff και της Catherine), καμιά φορά ο απαίσιος ή η απαίσια πρώην είσαι εσύ:

You had a temper like my jealousy
Too hot, too greedy
How could you leave me
When I needed to possess you?
I hated you. I loved you, too.

Σε απλή μετάφραση:

Ο θυμός σου ήταν σαν την ζήλεια μου
Τόσο θερμός, τόσο άπληστος
Πως μπόρεσες να με αφήσεις
Όταν είχα τόση ανάγκη να σε έχω;

Σε μισούσα. Αλλά σε αγαπούσα.

Ο Malcolm προσέθεσε πως το να πηγαίνεις για φαγητό, για μια ταινία ή το να μαγειρεύεις μαζί με έναν ή μια πρώην είναι οκ, αλλά εκείνος ποτέ δεν πίνει με τις πρώην του. Γιατί αυτό θα σημαίνει πως «πρέπει να ξαναχωρίσουν».

*Όλα τα ονόματα έχουν αλλαχθεί.

Το άρθρο δημοσιεύτηκε αρχικά στο Broadly.

Περισσότερα από το VICE

Η πιο Μαζική Ρίψη Χρωμάτων στην Ελλάδα

Ο Ρακέτας, ο Κλαρινογαμπρός και όλοι οι Υπόλοιποι Τύποι Ανθρώπων που Μισούμε στην Παραλία

Μάχες «Επιβίωσης» Mέσα σε Κλουβιά στη Γλυφάδα