Bij een vier minuten durende horrorfilm voor de Oculus Rift is wegkijken geen optie

​Ik ging een keer naar een nogal modern toneelstuk met publieksparticipatie. Ik werd vastgezet in een rolstoel en iemand blies gin in mijn gezicht en stak een lucifer onder mijn neus aan. Tegelijkertijd werd er ook een video afgespeeld van clowns die lachten en in een of andere onverstaanbare taal murmerden. Wow, dacht ik. Wat zinloos.

Maar dat kwam vooral door het feit dat ik geen Oculus Rift op m'n kop had. Henrik Leichsenring en Sofie Gillstrom, twee in Amsterdam werkende Zweedse creatievelingen, willen daar verandering in brengen. Ze maakten 11:57, een vier minuten durende horrorfilm die speciaal is ontwikkeld voor de Oculus Rift. En dat is echt een horrorfilm geworden waarvan je je onderbroek op allerhande manieren kunt bevuilen.

Een film voor Oculus Rift maken gaat niet vanzelf: je moet met GoPro-camera's het equivalent van een mensenhoofd nabouwen. Henrik en Sofia bevestigden zes van die camera's aan een paal, en plaatsten die camerapaal in een catacombe-achtige kamer. Ze kwamen er al snel achter dat zij als regisseurs altijd in beeld te zien zouden zijn, waar ze ook stonden in de kamer.

"We konden geen gebruik maken van gewone verlichting," vertelt Henrik. In plaats daarvan kozen ze voor een heel naar soort fluoriserend licht. "En we moesten ons dus verstoppen achter een muur. Op het moment dat we begonnen met draaien, konden we alleen maar raden wat de acteurs aan het doen waren, waardoor we op gevoel via oortjes moesten regisseren. Vergeleken met het regisseren van traditionele films is dat denk ik wel het grootste struikelblok bij het maken van een 360-graden-film."

Dit is niet het eerste videoproject dat voor de Oculus gemaakt is: productiemaatschappij Condition One bracht afgelopen maand Zero Point uit. Maar dat kun je eigenlijk geen film noemen, want het is eerder een verzameling van aan elkaar geplakte panoramische techdemo's met interviews over hoe de Oculus Rift werkt. 11:57 is daarmee de eerste filmtocht waar de kijker echt aan deelneemt. "Ik vind wel dat de persoon met de Oculus Rift op een werkelijke rol moet hebben in de film," zegt Sofia. "Wat dat ook mag zijn."

Het gekrijs van een viool, geesten in witte gewaden, en een man in pak met ingevallen wallen: 11:57 is qua inhoud niet erg baanbrekend. Maar eigenlijk kun je het nog geen film noemen, eerder een stunt die laat zien wat Oculus allemaal mogelijk maakt. Ondanks dat Facebook het apparaat een tijdje terug voor twee miljard dollar kocht, is de Oculus eigenlijk nog steeds het domein van technologische hobbyisten en enthousiastelingen – het voelt aan als iets dat iemand met een tijdmachine in zijn reis door het verleden per ongeluk in 2014 heeft laten liggen. Zoveel technologie kunnen wij met onze primitieve bekken nog lang niet aan.

Maar sinds Facebook Oculus VR in maart opkocht, vragen mensen zich af hoe zo'n nerdenbril twee miljard dollar waard kan zijn. Terwijl het voor de gameswereld erg voor de hand ligt, is het moeilijk te bedenken wat zo'n VR-bril kan betekenen voor spelletjes als Farmville, Candy Crush of een ander simpel facebookspelletje waar je ooms en tantes je nog steeds voor uitnodigen. Misschien ligt de toekomst van de Oculus dus juist in het zien en ervaren van films of internet. Ik vroeg Henrik en Sofia of ze hun project als de toekomst van films zien. Denken ze dat er ooit een blockbuster voor het apparaat wordt ontwikkeld?

Henrik denkt van niet, maar is wel van mening dat grote productiemaatschappijen het apparaat in hun voordeel kunnen gebruiken. "Ik denk dat de Oculus eerder kleinere features zal vervangen dan films van negentig minuten. Er komt gewoon te veel bij kijken om zo'n groot project met deze technologie op te nemen, dus het lijkt me echt te lastig om te verwezenlijken." Ze hebben genoeg ideeën: "We kunnen een wereld boven op een wolkenkrabber creëren. We kunnen een stopmotionfilm maken. Je kunt de kijker in hele rare situaties zetten. Dat is de kracht ervan." Eén ding staat vast: er gaat iemand een heel raar nieuw pornogenre uitvinden.

11:57 geeft alvast een voorproefje van hoe het in de toekomst kan worden, aangezien 3D-brillen als een redelijke mislukking worden gezien en 4D zich beperkt tot attracties in pretparken. Met Oculus-films kan de filmindustrie een nieuwe weg inslaan. En dan hebben ze weer een reden om nog een extra tientje te vragen voor een bioscoopkaartje. Hoera voor de toekomst!