De zon ziet er misschien wel stoïcijns en onveranderlijk uit vanaf de aarde, maar dat is 'ie niet. Verre van, zelfs. De hete bol gas waar we omheen draaien spuwt constant plasmawolken en staat van binnen ook niet stil. Het plasma waar onze ster uit bestaat is elektrisch geladen, waardoor een magnetisch veld ontstaat. En over drie tot vier maanden gaat dat magnetische veld omdraaien.Die verandering komt niet onverwachts: de polariteit van de zon verandert om de 11 jaar als gevolg van de zonnecyclus. Bij de piek van elke cyclus reorganiseert de massa in de zon zichzelf, waardoor de polariteit omdraait.Hoewel de ommekeer verwacht wordt, is het nog steeds een big deal. De effecten van de kering beïnvloeden letterlijk het hele zonnestelsel.Er bestaat iets wat zonwetenschappers de Parkerspiraal noemen. Het is een oppervlak dat vanuit de evenaar van de zon uitsteekt, geankerd aan waar het roterende magnetische veld elektrische stroom veroorzaakt. Het is maar weinig stroom en toch strekt die zich als een vlak uit tot ver voorbij Pluto.
De heliosfeer, waarmee wetenschappers de magnetische invloed van de zon aanduiden, is rond die Parkerspiraal georganiseerd. Terwijl de aarde rond de zon draait, komt ons planeetje soms terecht in het stroomvlak van de Parkerspiraal, en dat kan zorgen voor heftig ruimteweer.Wanneer de polen van de zon omdraaien, gaat het vlak van de Parkerspiraal golven. En dat is mogelijk erg goed nieuws. De Parkerspiraal beschermt de aarde en ons zonnestelsel normaal gesproken tegen kosmische straling - superenergetische deeltjes die door supernova's en andere heftige ruimtegebeurtenissen worden uitgezonden en een gevaar zijn voor satellieten en astronauten - door de deeltjes af te buigen. Maar door het omdraaien van de magnetische polen wordt het vlak dus golvend en gerimpeld waardoor die nog beter als schild gaat werken tegen de deeltjes waarmee we constant gebombardeerd worden.Astrofysici weten dat het keerpunt nabij is omdat de polen nu al tekenen van verandering tonen. Magnetogrammen die gemaakt worden door de WIlcox Solar Observatory houden al sinds 1976 het zonnemagnetisme dagelijks in de gaten en meten nu dat de polen ongebalanceerd zijn. De noordpool is al veranderd en de zuidpool zal snel volgen.Terwijl dit aan de hand is, wordt het magnetisch veld steeds zwakker, tot die uiteindelijk helemaal verdwijnt. Als de zon zich vervolgens herpakt en de polen omgekeerd terugkomen, komt het magnetische veld ook omgekeerd terug. Dan weten we ook zeker dat de eerste helft van de zonnecyclus is afgelopen en het tweede deel begint.Verder heeft het omkeren van het magnetisch veld, behalve in kosmologisch-wetenschappelijk opzicht, geen enkele invloed op ons en het leven op aarde. Maar toch is het leuk om te weten.
Advertentie
