Mensen nemen 'biogene tattoos' met inkt van mensenhaar

Damien Thorne wil graag zijn oma voor altijd onder zijn huid dragen.

Hij kijkt toe hoe zijn tatoeëerder een snufje van het as van zijn oma in twee inktbuisjes sprenkelt, een zwarte en een gele. De inkt zal gebruikt worden om een tattoo van een smiley op zijn onderarm te zetten.

"Haar appartement was altijd bezaaid met smileys," zei Damien. "Deze is voor haar."

Biogene tattoos zoals die van Damien worden al jaren uitgevoerd, maar deze "morbide inkt" zal zich binnenkort waarschijnlijk van een heimelijke praktijk ontwikkelen tot een hightech business.

Biotechstartups zijn creatieve methoden aan het ontwikkelen om tattoo-inkt te mengen met biogene toevoegingen zoals as van een crematie, gecarboniseerd haar en zelfs DNA van zowel doden als levenden.

Momenteel bestaan er geen duidelijke richtlijnen voor deze praktijken. Het Amerikaanse FDA denkt dat er waarschijnlijk weinig risico's aan verbonden zijn. Wel moet dan bijvoorbeeld de as naar behoren zijn gecremeerd en afgeschermd zijn van besmettingen, zegt microbioloog Jason Tetro.

"Door biologisch materiaal te reduceren naar een inactieve staat [door middel van crematie] wordt het veilig voor injectie," vertelt hij. "Wanneer het materiaal geen biologische functies meer kan uitvoeren, zal er geen immuunreactie op gang komen. Dan is het geen probleem en is het materiaal net zo inactief als de inkt zelf."

"Zolang je de as steriel bewaart en dus geen microben introduceert, kan het geen kwaad."

Nieuwere formules voor morbide inkt hebben het wat minder op as en geven de voorkeur aan unieke persoonlijk toevoegingen zoals DNA.

Elk stukje losstaand DNA zal herkend worden door het immuunsysteem, maar als je het samen met een inactief transportmechanisme introduceert, dan moet het veilig zijn, zegt Tetro.

In een proces dat voor het eerst is uitgevoerd door het Canadese bedrijf CG Labs, kunnen klanten een DNA-monster uit de wang naar het bedrijf opsturen. Zij verwijderen vervolgens de enzymen, extraheren het DNA en binden dat aan een inactief substraat voordat ze het weer terugsturen naar de klant. Dan kan het vervolgens met tattoo-inkt worden gemengd.

Een andere methode gebruikt een microcapsule dat de "persoonlijke substantie" veilig omsluit. Deze methode wordt momenteel gepatenteerd door een indrukwekkende verzameling van wetenschappers, waaronder Edith Mathiowitz, pionier in de nano-medicijnen, en Ellen Jorgensen, expert in biohacken.

De microcapsule zal waarschijnlijk gemaakt zijn van het niet-afbreekbare polymeer PMMA, dat voorkomt dat het DNA in de inkt contact maakt met het lichaam.

PMMA, ook wel bekend als plexiglas, is het meest bekende polymeer dat wordt gebruikt in het menselijk lichaam – maar het is niet geheel risicovrij. Sommige mensen ontwikkelen granulomen als reactie op de stof, ontstekingen die Tetro beschrijft als "immuuncellen die zich ophopen en hunkeren naar oorlog." Dat klinkt niet fijn, en al helemaal niet als zo'n ophoping je tattoo gaat vervormen.

Het risico verlaagd worden, maar daarvoor is een complexe aanpassing van verschillende fysieke en chemische eigenschappen van PMMA nodig, waaronder de lading van het oppervlak, de morfologie en de kleverigheid.

Aan deze kant van de oceaan wil de Zwitserse uitvinder Andreas Wampl met zijn startup Skin46 "verbindende" tattoos aanbieden, gemaakt van koolstof afkomstig uit iemands haar.

Dit proces vereist bescherming tegen carcinogenen, die kunnen ontstaan wanneer organisch materiaal wordt verbrand. Om dit te voorkomen wil Skin46 temperaturen gebruiken van boven de 1500 graden Celsius, om al het haar te verkolen. Zo wil hij koolstof van farmaceutische kwaliteit ontwikkelen, dat niet reactief is en vrij van kankerverwekkende bestanddelen. Zodra de technologie klaar is, dan wil Wampl de demo op zichzelf toepassen en haarmonsters van zijn kinderen in zijn tattoo verwerken. Hij wil vervolgens met Kickstarter geld inzamelen voor commerciële productie.

"Iedereen heeft wel een ouder, een kind, een geliefde of een vriend waar hij zich graag mee wil verbinden, zowel emotioneel als fysiek," zegt hij. "Ik heb met veel mensen gepraat die nu nog niet eens een gewone tattoo hebben, maar die het idee van een verbindende tattoo geweldig vinden. Ik denk dat er een enorme markt is."