Met deze hervormingsregels zou voetbal echt veel leuker zijn

Niemand zal van zijn stoel vallen als ik zeg dat er een hoop mis is in het voetbal. Er zijn maar weinig sporten in de wereld die op zo'n louche manier draaiende worden gehouden, en zowel binnen als buiten het veld zou een frisse wind niet misselijk zijn. Een goede stap in die richting was de teloorgang van het FIFA-bestuur, maar waarom zouden we daar stoppen?

Ik zeg: laat duizend bloemen bloeien in deze voetballente, en hou het niet bij het vertrek van een groepje oude corrupte mannen. We zijn in Nederland zo dol op voetbal dat het zorgstelsel kapotbezuinigd mag worden, het hoger onderwijs de prullenbak in kan en de banken de hele wereld mogen opkopen – zolang er minstens een keer per week een goeie pot voetbal wordt uitgezonden zal dit trotse land lachend haar ondergang tegemoet zien. Dat is prima, maar laten we er dan in elk geval voor zorgen dat het spel nog wat meer waard wordt, en de domste elementen uit het voetbal verdwijnen.

Toegegeven, ik heb verder geen relevante staat van dienst wat betreft het managen van topsport, ik kan niet eens echt voetballen, maar wat ik wel heb is een platform om er iets over te schrijven. Daarnaast: als een groep van tientallen oude mannen zonder enige vorm van bekwaamheid, expertise of denkvermogen al decennialang de regels van het spel kunnen dicteren, dan zie ik niet waarom ik niet hetzelfde zou kunnen. Hier zijn wat hervormingen die het voetbal een stuk rechtvaardiger en vooral veel leuker zouden maken.

Hele volksstammen ergeren zich al eeuwenlang aan treuzelende keepers die minutenlang de tijd nemen voor hun uittrappen, om nog maar te zwijgen over alle geveinsde blessures en zinloze wissels waarbij spelers langzamer dan dikke stront door een trechter naar de zijlijn sjokken. Bovendien is het negen van de tien keer totaal arbitrair hoeveel blessuretijd er wordt bijgeteld: de uiteindelijke speeltijd lijkt maar al te vaak afhankelijk van zaken als het belang van een wedstrijd, de stand van het thuisspelende team en vooral van het fingerspitzengefühl van de scheids.

In het basketbal of American Football heeft men daarvoor allang een doodeenvoudige oplossing: raakt een speler geblesseerd of vindt een keeper het nodig om eerst het volledige oeuvre van J.R.R. Tolkien uit te lezen voordat hij een bal uittrapt, dan gaat de klok even op stil. Wordt er weer daadwerkelijk gevoetbald, dan tikt de tijd rustig verder totdat de laatste minuut om is.

Sportjournalist Toby Moses van The Guardian is een groot voorstander van dit idee, en hij komt met nog een andere belangrijke reden waarom je met deze regel zoveel winst kan boeken: "Tijdens de laatste drie Premier League-seizoenen was de bal gemiddeld 55, 56 en 56 minuten in open spel. Dat betekent dat meer dan een derde (!) van de wedstrijd aan dode spelsituaties verloren gaat." In een tijd waarin je voor de prijs van een kaartje voor een voetbalwedstrijd ongeveer een middelgroot Afrikaans land kunt kopen, is dat een schokkend hoog percentage. Met een systeem waarbij de klok op stil kan, worden snelle spelhervattingen aangemoedigd en wordt tijdrekken en onnodig wisselen effectief uitgebannen.

Stel je even voor: hoe was je leven geweest als we in de WK-finale van 2010 in Johannesburg gewoon die corner hadden gekregen (voor het gemak kan je de moordaanslag van Nigel op Xabi Alonso even laten voor wat het is)? Hoe had de orde van het universum eruitgezien als het recht had gezegevierd en onze jongens bij de slag van Nürnberg op het WK van 2006 niet steeds waren genaaid door die Portugezen? Wat als die loepzuivere goals tegen Real Madrid gewoon hadden geteld, en Ajax in 2011 in de Champions League had kunnen overwinteren?

De belangen zijn in het voetbal te groot om zulke flaters maar oogluikend te blijven toelaten. Een scheids moet dus bijgestaan worden door camerabeelden. Ook hier is het systeem doodeenvoudig: is een coach het oneens met een bepaalde beslissing, dan heeft hij het recht deze aan te vechten op basis van videobeelden. Heeft de scheids gelijk, dan krijgt de coach een berisping, waarbij een tweede berisping resulteert in het verlies van recht om verder nog iets aan te vechten. Heeft de coach gelijk, dan wordt de beslissing teruggedraaid. Zo voorkom je trouwens ook een hoop agressie naar de arbitrage, omdat deze nu structureel geloofwaardiger wordt. Het is daarom ook geen verrassing dat diverse scheidsrechtersorganisaties al voor zo'n systeem gepleit hebben.

Marco van Basten had laatst ook nog een goed idee. De verlosser uit '88 schreef in zijn column voor Voetbal International namelijk dat het raar is dat er bij verlenging niet meer mag worden gewisseld: "Je speelt een derde van de tijd langer. In negentig minuten mag je drie spelers vervangen, zou het dan niet logisch zijn om daar twee extra wisselmogelijkheden aan toe te voegen?" Marco spreekt woorden van wijsheid: niemand wordt beter van extra tijd als de bijbehorende uitputtingsslag een fatsoenlijk wedstrijdverloop in de weg staat.

Sowieso zou er eens een serieuze discussie moeten plaatsvinden over wat voor zin het überhaupt heeft om het aantal wissels te limiteren. Dit punt werd laatst nog geopperd door de Amerikaanse nieuwssite Politico. Natuurlijk is alles wat Amerikanen over voetbal zeggen per definitie onwaar, maar het kan desalniettemin geen kwaad om toch te luisteren naar wat ze te zeggen hebben. De Amerikaanse logica is als volgt: in het huidige systeem met drie wissels worden er hoge eisen gesteld aan het uithoudingsvermogen van spelers. Dat is uiteraard een belangrijke eigenschap, maar het is simpelweg onmogelijk dat spelers over de gehele negentig minuten alles kunnen geven. Als Usain Bolt over honderd meter zijn topsnelheid niet eens kan vasthouden, dan kan je nooit van topvoetballers verwachten dat ze negentig minuten op het top van hun kunnen spelen. Geef je teams dus de mogelijkheid om spelers er voor kortere tijd in te brengen, of om ze tijdens de wedstrijd extra rust te gunnen, dan zal het algehele tempo van een wedstrijd aanzienlijk toenemen. Het spelletje wordt dan bovendien tactischer en dynamischer, omdat beide trainers nu meer mogelijkheden om het spel naar hun hand te zetten.

Eerlijk spel is belangrijk, maar de manier waarop we dat momenteel proberen af te dwingen laat nogal wat te wensen over. Want zeg nou zelf: gaan teams in de Eredivisie nou echt sportiever spelen, nu ze hebben gezien dat Go Ahead Eagles dankzij het fairplay-klassement de achtendertigduizendste voorronde van de Europa League in mag? Schieten die zoete reclamecampagnes over respect en fairplay nou echt door de hoofden van verdedigers, als ze overwegen een 'professionele' kaart te pakken door een veelbelovende aanval te onderbreken?

Een zware overtreding kan je pas echt doeltreffend afstraffen als de speler in kwestie het ook direct voelt. Dat kan met een tijdstraf: afhankelijk van de ernst van de overtreding kan een speler dan voor vijf of tien minuten naar de kant worden gestuurd. Spelers zullen wel twee keer nadenken voordat ze domme overtreding begaan, en daardoor wordt het spel in z'n geheel eerlijker. Richard Epstein, onderzoeker aan Stanford University, benadrukt in Politico bovendien dat ook deze regel het spel dynamischer zou maken: "Korte tijdstraffen openen nieuwe strategische mogelijkheden die er niet waren als de teams elkaar bevechten op gelijke sterkte. Dit is al helemaal zo als spelers van beide teams zo'n straf krijgen, want dan wordt het speelveld nóg opener." Met deze hervorming promoot je dus enerzijds fair play en worden er minder lelijke overtredingen gemaakt, en anderzijds wordt het spel aantrekkelijker omdat er meer ruimte op het veld ontstaat.

In 2010 opperde voetbalgoeroe en tourbusfabrikant Louis van Gaal in Voetbal International een nieuwe methode om na negentig minuten een eventuele patstelling te beslechten:

"Ik zie liever een gladiatorengevecht ontstaan. Penalty's zijn een loterij. Tijdens de verlenging zou elke ploeg om de vijf minuten een speler naar de kant moeten halen. Vanaf de 115e minuut ontstaat zo een zes-tegen-zes-situatie. En we voetballen door tot één ploeg een golden goal maakt ."

Dit is een fantastisch idee. Gezien het hoge spanningsniveau mogen de strafschoppenseries wellicht voor goede televisie zorgen, ze blijven toch ook iets treurigs hebben. Het voelt verkeerd dat een uitslag na twee uur hartstochtelijk voetbal niet wordt bepaald op een manier die iets zegt over het volledige spectrum aan voetballende kwaliteiten waarover de twee deelnemende teams beschikken, maar door een veredeld kansspel waar het alleen gaat om schotvaardigheid en stressbestendigheid. Een gladiatorengevecht hoeft er qua vermakelijkheid niet voor onder te doen, want hoe spectaculair zou het zijn om 's werelds grootste balkunstenaars te zien vechten met twee keer zoveel ruimte op het veld? Tegelijkertijd beloont het juist alle factoren die in het voetbal belangrijk zijn. Daarmee voorkom je bovendien tenenkrommende situaties zoals de Champions League-finale van 2012, waarin Chelsea met tien man op de doellijn en met nattedrollenvoetbal alsnog de beker won door penalty's.

Let op: we zijn overgestapt op een andere facebookpagina. Like VICE Nederland voor je dagelijkse partij prachtverhalen, want anders mis je dingen: