In China worden vrouwen door de overheid gedwongen tot abortus

Nie Lina wordt gearresteerd omdat ze zwanger is (beeld: All Girls Allowed).

De positie van vrouwen is niet best in de Chinese maatschappij. Je hebt waarschijnlijk wel gehoord over de eenkindspolitiek, die ervoor gezorgd heeft dat families actief de vrouwelijke sekse aan de kant hebben gezet. De meeste stellen kunnen maar één kind krijgen omdat ze beboet worden voor het hebben van meerderen. De millenniaoude voorkeur voor zonen in de Chinese maatschappij betekent dat er meestal wordt gekozen voor een jongetje. Er wordt voorspeld dat er in 2020 tussen de 30 en 40 miljoen minder vrouwen dan mannen in China zullen zijn. Veel mannelijke inwoners van de Volksrepubliek zullen dan ook een eenzame periode tegemoet gaan.

Deze vreselijke man/vrouw-verhouding in China heeft ervoor gezorgd dat mensen hun toevlucht nemen tot wanhopige maatregelen. Er is in zowel het binnen- als het buitenland een toename geweest in de handel van kinderbruidjes. Er zijn ook ouders die zo vastberaden zijn om hun zoon getrouwd te krijgen dat ze hebben gekozen voor zogenaamde spookhuwelijken. Ze graven dan vrouwelijke lijken op en begraven deze opnieuw naast de overleden vrijgezellen zodat ze een bruid hebben in het hiernamaals. Ik neem aan dat de beleidsontwerpers geen rekening hebben gehouden met dit soort consequenties.

Een paar weken terug werd er gemeld dat de organisatie die de leiding heeft over de eenkindspolitiek—de Nationale Populatie en Nationale Familie Commissie—zal worden gefuseerd met het Ministerie van Gezondheid. Dit zou kunnen leiden tot positieve veranderingen in het systeem, omdat de corrupte gezinsplannende ambtenaren niet langer bezig zullen zijn met de boetes (van tot wel zes keer een jaarinkomen) die sommige gezinnen hebben gekregen. Maar er zijn ook potentiële gevaren. Zo zullen de ambtenaren onder andere worden gevestigd in ziekenhuizen, wat vrouwen zonder bevallingsvergunningen (ja, daar heb je een vergunning voor nodig) zou kunnen weerhouden van het zoeken van zorg en degelijke hulp bij het bevallen.

Deze indringende methode van populatiecontrole is het antwoord op de overbevolking die Mao Zedong het land heeft nagelaten. Het is de oorzaak van een heleboel verschrikkelijke zaken als kinderhandel, infanticide, kindverlating en geforceerde abortus. Gezinnen zijn gedwongen hun toevlucht te nemen tot dit soort praktijken vanwege het kinderquotum. In 2009 werd er gemeld dat 56% van alle vrouwen die wereldwijd zelfmoord pleegden, Chinezen zijn. Het is nooit makkelijk om de oorzaak van zelfmoord te vinden. Maar je zou best kunnen denken dat een regering die haar vrouwen behandelt als tweederangs burgers en hun moederschap inperkt toch een vinger in deze procentuele pap zou kunnen hebben.

Feng Jianmei was in juni 2012 zeven maanden zwanger. Feng en haar man, beiden boeren van het platteland, konden de boete van €4.700 voor het hebben van een tweede kind niet betalen. Dus werd Feng door beleidsambtenaren een bus ingesleurd en naar het ziekenhuis gebracht. Ze dwongen haar om geblinddoekt documenten te ondertekenen. Er stonden vijf man in de kamer en ze werd geïnjecteerd met een stofje waarmee een miskraam werd opgewekt. Het verhaal van Feng is niet uniek. Het enige verschil was dat het breed werd belicht in de internationale media omdat er een foto van haar en haar doodgeboren baby op het internet circuleerde (NSFW foto). De hele wereld reageerde woedend, maar thuis werden Feng en haar man Deng Jiyuan veracht. In hun dorp leidden ambtenaren demonstranten door de straten en hingen er vlaggen aan een brug met teksten als “Sla de verraders, jaag ze het dorp uit.”

Deng Jiyuan zat noodgedwongen ondergedoken nadat hij was bedreigd door ingehuurde gangsters omdat hij dit verhaal wilde verspreiden. En Feng mocht het ziekenhuis niet verlaten. Toen ze met hun zaak naar de rechtbank gingen, kregen ze uiteindelijk €8.400 ter compensatie.

Vorige maand vond er een ander incident plaats. Een dertien maanden oud jongetje dat was geboren zonder geboortevergunning werd overreden door een busje dat werd bestuurd door een ambtenaar. In dit busje zaten elf (11!) ambtenaren die de ouders achtervolgden om ze de boete voor hun derde kind te laten betalen. Maar er volgde een worsteling waardoor het kind op de grond viel en werd gedood door de wagen. De regering wist dit snel als een ongeluk af te doen, maar duizenden inwoners van de stad Wenzhou begonnen te protesteren voor regeringsgebouwen.

Kat Lewis, die werkt voor de hulpgroep voor gedwongen abortussen All Girls Allowed, legde me de situatie iets gedetailleerder uit. “Er hangt zo veel schaamte in China rond het blootleggen van onrecht. Het overgrote deel van de vrouwelijke Chinezen zal meer dan één abortus ondergaan. Anticonceptie komt niet veel voor op het platteland omdat de regering gewoon meer geld binnenhaalt als mensen zwanger raken en boetes moeten betalen voor hun extra kinderen. Of de regering voert een abortus uit en stuurt de vrouw achteraf een rekening voor deze operatie en voor het verwerken van het stoffelijk overschot.”

Kat vertelde me verder over wat er gebeurde met de familie Feng buiten het zicht van de media. “De regering vertelde haar man dat als hij met de media sprak, hij zou worden ontslagen bij z’n werk. Ze vertelde de familie ook dat, van de €8.400 compensatie die ze hadden ontvangen, de helft weer terug zou moeten worden verdiend door de man door voor de regering te werken.”

Een ander deel van het beleid dat volgens Kat onderbelicht is, zijn de regelmatige gynaecologische onderzoeken van vrouwen op het platteland. “Het is indringend en onvrijwillig, en ze worden gestraft als ze niet meewerken aan de controle,” vertelde ze me. “Als ze erachter komen dat ze zwanger zijn, wordt er met boetes en ontslag gedreigd als ze het niet eens zijn met een abortus. Een vrouw genaamd Mei Shunping getuigde (onder het pseudoniem Liu Ping) dat ze werd gedwongen tot het ondergaan van vijf abortussen, van welke er drie routinechecks waren en er twee plaatsvonden omdat ze was gemeld door collega’s. Op haar werk werd er namelijk gedreigd met een collectieve straf als bleek dat er een vrouw zwanger was.”

Ondanks het feit dat Mei tijdens een verhoor in 2011 vertelde dat “de dag van mijn vijfde en laatste abortus de droevigste van mijn leven was”, kondigden ambtenaren vorig jaar aan dat ze deze zwangerschapscontroles gingen uitbreiden. Onlangs bleek dat Apple-fabrieken in China deze tests ook uitvoerden. Maar ook al lijkt het erop dat media-aandacht op dit moment niet echt helpt, is het moeilijk om een andere manier te bedenken om de situatie voor Chinese vrouwen te verbeteren. Feng Jianmei kreeg alleen een antwoord van de regering omdat haar verhaal in de publieke belangstelling stond. De sociale media is een drijvende kracht geweest achter dit soort zeldzame gevallen van rechtvaardigheid. Het is namelijk moeilijker voor de Chinese burger om de staatsversie van de realiteit te accepteren als ze worden geconfronteerd met tegenstrijdige eerstehands informatie.

In het geval van Cao Ruyi verspreidde haar echtgenoot direct de boodschap over de plannen van de ambtenaren voor een geforceerde abortus. Hij veroorzaakte daarmee een massale verontwaardiging waardoor uiteindelijk het kind werd gered. Maar sommige bronnen schatten dat er ieder jaar ongeveer tien miljoen door de staat gedwongen abortussen plaatsvinden, en maken daarmee duidelijk dat Twitter-campagnes niet voldoende zullen zijn op de lange termijn.