In Roemenië is Chuck Norris een vrouw

De 55-jarige Irina Margareta Nistor heeft de meest herkenbare stem van Roemenië. Tussen 1986 en de val van het communistische regime heeft ze meer dan 5.000 films nagesynchroniseerd, voornamelijk Hollywoodfilms die toen verboden waren en alleen via smokkelroutes het land in konden komen. Ze heeft iedereen nagesynchroniseerd: van Jezus via Chuck Norris tot Baloe uit Jungle Boek. 

In de jaren ‘90 kreeg ze bekendheid als filmcriticus en ze werkt nu samen met regisseur Ilinca Călugăreanu aan een documentaire over de illegale films die ze van haar stem heeft voorzien.

VICE: Hoe werd je vertaalster van gesmokkelde Hollywoodfilms?

Irina Margareta Nistor: Ik vertaalde eerst films voor de Roemeense staatstelevisie. Zij hadden een ideologisch comité dat bepaalde welke films werden uitgezonden en wat eruitgeknipt zou worden—liefdesscènes mochten niet, priesters trouwens ook niet, net als beelden met te veel voedsel of zwembaden bijvoorbeeld.

Hoe kwam het dat je toen aan de slag ging met illegale films?

In 1985 vroeg iemand die bij het tv-station werkte of ik interesse had om wat films te zien op band. Hij nam me mee naar het huis van iemand die Zamfir heette. Die testte me toen op mijn vaardigheden door me de film Doctor Zhivago te laten nasynchroniseren. Gelukkig had ik die film al een keer gezien, in tegenstelling tot de andere films die ik vertaalde.

Hoe zag je gemiddelde werkdag eruit?

Ik werd gebeld als er een nieuwe vracht was binnengekomen. De banden moesten heel snel vertaald en teruggestuurd worden. Ik vertaalde zo’n zes of zeven films per dag, allemaal achter elkaar in een geïmproviseerde studio in de kelder van Zamfir, die uitgerust was met twee videorecorders, een microfoon en een tv. Als ik aan de tekenfilms begon, kwamen zijn twee kleine kinderen altijd bij me op schoot zitten.

Wie keken er naar de films die jij nasynchroniseerde?

Mensen die het geld hadden voor een videorecorder. Wij hadden dat niet dus mijn ouders hoorden mijn stem pas na de revolutie voor het eerst op band. Er waren zelfs mensen die hun auto of appartement verkochten om een videorecorder te kunnen kopen. Partijleden hadden dat soort apparaten vaak wel en ze hadden de nasynchronisatie nodig omdat ze geen andere talen beheersten. Ze knepen dus vaak stilzwijgend een oogje dicht voor onze bezigheden. Als iemand een videorecorder had, werd zijn appartement al snel een bioscoop voor de buren—ze verkochten zelfs kaartjes en geroosterde zonnebloempitten. Popcorn hadden we niet.