FYI.

This story is over 5 years old.

Tech

​Waarom je pijn voelt als iemand anders een hamer op zijn vingers krijgt

Maar wanneer je de persoon in kwestie niet kent, is andermans pijn vaak vooral een bron van vermaak.

Er bestaan twee soorten pijn: 'echte' pijn en empathische pijn. 'Echte' pijn heb je als je je vingers verbrandt aan een hete pan en er een signaal wordt gegeven aan je pijnreceptoren, genaamd nociceptoren. (Daarom wordt dit ook wel nociceptieve pijn genoemd.) Maar ook wanneer je ziet dat een vriend een trap in zijn ballen krijgt of - bijvoorbeeld - wanneer iemand een watermeloen in haar gezicht krijgt geslingerd, kun je ineenkrimpen van de pijn. Deze tweede soort wordt empathische pijn genoemd.

Advertentie

Bij beide soorten pijn blijken dezelfde hersengebieden te worden gestimuleerd, wat ervoor zorgt dat je pijn ervaart. Onderzoekers kwamen hier achter toen zij proefpersonen pijnprikkels gaven en de hersenactiviteiten van hen en van hun toekijkende dierbaren bestudeerden. Bij beide groepen werd activiteit gemeten in de zogenaamde anterior insula en de cingulate cortex, de gebieden die gestimuleerd worden tijdens pijn, walging en vernedering. Recent onderzoek heeft bevestigd dat 'toeschouwers' ook daadwerkelijk pijn voelen, en dat het gebied niet werd gestimuleerd omdat zij bijvoorbeeld walging voelden toen zij zagen dat de ander pijn had.

Het kan per persoon verschillen hoeveel empatische pijn je voelt wanneer je ziet dat een dierbare pijn heeft. Ten eerste lijkt het belangrijk dat je het moment ziet waarop iemand pijn krijgt. Wanneer een vriend een driedubbele botbreuk opliep tijdens zijn skivakantie zal je waarschijnlijk geen pijn voelen als je hem daarna weer ziet - tenzij hij foto's van het specifieke moment kan laten zien.

Daarnaast is het afhankelijk van in hoeverre je je in iemand kan verplaatsen en is de context van belang. De empathische pijn zou namelijk minder heftig zijn wanneer je vindt dat iemand het 'verdient'. Dit betekent dat wanneer iemand als grap een val zet en er daarna zelf per ongeluk in trapt, je waarschijnlijk minder empathische pijn voelt dan wanneer een vriend van je in die val trapt.

Advertentie

Een fenomeen dat op empathische pijn lijkt is 'mirror-touch synesthesie'. Mensen die deze aandoening hebben 'spiegelen' als het ware de sensatie die ze bij iemand anders zien: als de hand van iemand anders wordt aangeraakt, voelen zij dat ook bij hun eigen hand. Het verschil tussen dit fenomeen en empathische pijn is dat mirror-touch synesthesie bij alle soorten sensaties voor kan komen, en niet alleen bij pijn.

Er is nog veel onduidelijk over waarom mensen empathische pijn voelen, maar waarschijnlijk vervult het een puur sociale functie.

"Het feit dat onze hersenen pijn […] verwerken, ongeacht of deze door onszelf of door anderen wordt ervaren, is erg belangrijk voor sociale interacties," zegt Anita Tusche, neurowetenschapper bij het Max Planck Instituut. "Het helpt ons namelijk te begrijpen wat anderen ervaren."

Ondanks dat lijkt pijn van anderen ook vaak vooral een bron van vermaak te zijn (er zijn zelfs tv-programma's op gebaseerd) en ook ik moet toegeven dat ik eigenlijk vooral een beetje moet lachen als ik onbekende mensen onderuit zie gaan:

+37° 59' 81.9716, +7° 13' 78.7961 pic.twitter.com/XtLcwHYfAp
— GoogleStreets (@GoogleStreeets) 9 januari 2014