Over vernieuwing en vermaak met Apparat

Zijn laatste release Krieg und Frieden (Music For Theatre) is alweer van twee jaar geleden. Die maakte hij voor een Duitse theaterbewerking van Tolstoy's Oorlog en Vrede. De man was recentelijk nog op tour door Europa. Niet met een ondersteunend album, maar met een collectie film- en theatermuziek, met visuals van Transforma. THUMP had de gelegenheid om tussen het opnemen en touren bij te kletsen met Sascha Ring.

THUMP: Wat vond je zo interessant aan het maken van muziek voor film en theater?
Apparat: Steeds vaker hoor ik van mensen dat ze mijn muziek heel filmisch vinden. Daar zit wel iets in. Opeens werd mijn muziek heel veel gebruikt in films en op televisie en dat werkte best goed. Het leek mij goed om dit te doen voor het contrast. Meestal zit ik in m'n eentje in de studio of werk ik samen met iemand anders. Muziek voor films maken is compleet anders. Het is iemands anders idee en je probeert daar een onderdeel van te worden. Dat was een hele uitdaging voor mij. Maar ik ben altijd op zoek naar uitdagingen. Dat is wat muzikant zijn opwindend maakt.

Zit de uitdaging in het proberen te vertellen van een verhaal door middel van je muziek?
Nou ja, eigenlijk vertel je niet echt een verhaal want iemand anders is dat verhaal al aan het vertellen. Het gaat er meer om dat je aanvoelt wat past bij het verhaal of wat dat verhaal misschien wel sterker maakt.

Een nieuwe Apparat-release laat nog even op zich wachten. Waar ben je de afgelopen tijd allemaal mee bezig geweest?
We zijn bijna klaar met een nieuw Moderat-album. Ik ben er lang in de studio mee bezig geweest. Die zal in het voorjaar uitkomen. We zijn met de laatste niet naar Australië geweest, dus daar gaan we ook nog wat shows doen. Momenteel vind ik de variatie erg lekker. Als ik alleen maar een dj zou zijn, zou ik depressief worden. De mogelijkheid om een filmsoundtrack te maken, de week erop een dj-set te doen en daarna weer de studio in te gaan om popmuziek met Moderat te maken, is wat het interessant houdt voor mij.

Wat voor set heb je in gedachten voor je Australische shows?
Een dj-set is voor mij alsof ik naar een feestje ga. Ik ga nauwelijks meer naar clubs tegenwoordig, dus als ik een beetje lol wil hebben, ga ik dj-en. Het is een soort hobby. Ik draai veel oude muziek, maar ook een paar remixes van mijn eigen werk. Wat ik zelf graag zou horen in een club, eigenlijk. Dat is wel een beetje oppassen, want soms verwachten mensen meer Apparat. Al is dat minder belangrijk in landen waar ik ook liveshows doe.

Ga je ook nieuw werk van Apparat of Moderat draaien?
Dat is vaak moeilijk, omdat tracks van Apparat en Moderat nogal eens rare tempo's hebben. Dat werkt niet echt lekker in een dance-set tussen de 116 en 126 bpm. Maar er zijn zeker wel een paar nieuwe nummers die er tussen passen. Ik wil ook vooral zelf een leuke tijd hebben.

Welke kant gaat de nieuwe Moderat-plaat op?
We probeerden een soort van modern popalbum te maken, denk ik. Het heeft best wel wat tracks met vocalen. Dat overkomt ons min of meer in de studio. Dan zijn we bezig met een track en dan krijg ik plotseling een idee voor een zanglijn. Ik kan er niks aan doen. We doen ons best om de balans te behouden met een paar clubtracks hier en daar, maar het wordt steeds meer muziek met een songstructuur. Dat is nu eenmaal het proces en we volgen dat. Het is tegenwoordig ook steeds meer alsof we met een 'band' in de studio zitten, in plaats van met drie producers. Iedereen heeft zijn eigen taak in de band.

Betekent dit dat we veel instrumenten kunnen verwachten op de nieuwe plaat?
Het is een behoorlijk elektronisch album. Er zijn wat gitaren op de achtergrond te horen en wat blazers, omdat we alledrie van die sound houden. Maar omdat ik met Apparat eigenlijk alle muziek kan maken die ik zou willen – met allerlei verschillende instrumenten – vind ik het toffer om met Moderat meer elektronische muziek te maken. Het wordt steeds moeilijker om interessante elektronische sounds te vinden tegenwoordig. Het is relatief 'makkelijk' om elektronische muziek te maken, dus de meeste sounds zijn al veel te veel gebruikt. Daarbij is elektronische muziek nu mainstream en hoor je het voortdurend op de radio. Elk popnummer bevat nu elektronische elementen en vaak zijn dat ook nog interessante producties.

Hoe zorgen jullie ervoor dat jullie niet klinken zoals alle anderen?
Dat zit in de details, denk ik. Natuurlijk houdt iedereen nog van 808 bassdrums en dat is prima. Je kunt een 808 drumpatroon ook vetter maken met andere interessante dingen. We haalden er stemgeluiden, melodieën, themaatjes en atmosferische geluiden doorheen. Als je dingen contrasteert, is er nog steeds ruimte voor coole nieuwe ideeën. Maar als je een 808 met een zaagtand baslijn en een voor de hand liggende synth arpeggio combineert, klinkt het als een standaard demomapje. Ik word vaak gevraagd naar wat jonge producers zouden moeten doen om gehoord te worden. Ik zeg dan altijd dat ze moeten beginnen met het ontwikkelen van een eigen sound. Daar draait het om bij elektronische muziek. Het gaat niet zozeer om songwriting en zelden om arrangementen. Het zijn de sounds die het interessant maken.

Zeg je hiermee dat elektronische muziek sneller hetzelfde klinkt dan bijvoorbeeld rock?
Rock vraagt om een andere aanpak. Het lied, de songtekst, de nadruk ligt ergens anders op. Daarom is het niet zo'n probleem als de muziek min of meer hetzelfde klinkt als vijftig jaar geleden. Maar elektronische muziek heeft inderdaad de neiging om allemaal hetzelfde te klinken. Tenminste als het gaat om dancemuziek, want producers kiezen daarin vaak voor de veilige weg. Sommige dingen werken altijd dus leveren velen dat gewoon braaf af. Maar zelfs dan zijn sommigen nog steeds herkenbaar. Daarom springen zij er uit.

Welke hedendaagse producers zijn volgens jou vernieuwend en hebben een eigen, authentieke sound?
Ik heb het grootste gedeelte van het afgelopen jaar in de studio doorgebracht, dus ik ben niet zo op de hoogte. Je luistert niet veel naar muziek als je muziek aan het maken bent. Ik draai graag Kink, Pional, of hardere en raardere dingen van Answer Code Request. Als ik anoniem zou kunnen draaien en niemand zou melodische muziek van me verwachten, zou ik denk ik behoorlijk harde sets draaien. Maar als je niet naar nieuwe muziek luistert, hoe ontdek je dan nieuwe nummers voor je dj-set?
Ik heb pas Hard Wax in Berlijn herontdekt door hun online winkel. Voor een lesje in techno moet je daar zijn. Hun sound is de afgelopen twintig jaar nauwelijks veranderd. Ik ben dol op die winkel. Lakker maakt ook coole hardere muziek. Of Headless Horsemen. Ik ben verzot op harde, rare muziek. Als tiener was ik een harde techno-dj. Dat zit er nog steeds in.

Dat is een interessant contrast, want Apparat is niet echt hard. Ga je ook wat meer harde tracks in je dj-set stoppen in Australië?
Ik probeer er stiekem altijd een paar van dat soort tracks in te stoppen. Ik heb geleerd dat te veel daarvan teleurstellend kan zijn voor fans die Apparat verwachten. Het gaat om de juiste balans tussen genres. Ik ben nu zo goed als klaar in de studio, dus de aankomende tijd ga ik veel nieuwe muziek checken. Daar heb ik veel zin in, ookal moet je door rotzooi heen. Maar goed, dat hoort erbij wanneer je dj bent.