Dit artikel verscheen oorspronkelijk op VICE FranceSinds de Britse auteur Samuel Rowbotham aan het einde van de negentiende eeuw het idee van een platte aarde nieuw leven inblies, is de kleine maar levendige gemeenschap Flat Earthers erop gebrand om te bewijzen dat onze planeet eigenlijk gewoon hartstikke plat is.De meeste Flat Earthers vinden het prima om kleine visuele experimenten uit te voeren om hun overtuigingen te bewijzen, maar anderen zijn er klaar voor om een extra stap te zetten. In 2017 schoot Mike Hughes zichzelf de lucht in met een zelfgemaakte raket. Hij overleefde het, maar zag niets speciaals – en voor Flat Earthers is er niets belangrijkers dan zien.
Advertentie
Voor fotograaf Philippe Braquenier is de visuele zoektocht van de Flat Earthers gekoppeld aan de “culturele en politieke macht” die beelden hebben in onze samenleving. In zijn fotoserie Earth Not a Globe heeft hij beelden nagemaakt die voor de Flat Earth-gemeenschap iconisch zijn, om “vraagtekens te zetten bij de handeling ‘zien’ in het post-waarheid-tijdperk.” Het project is een elegante manier om ons eraan te herinneren dat “feiten subjectief zijn, waarheid een verdacht begrip is geworden, realiteit een sociaal construct is en mensen intrinsiek bevooroordeeld zijn,” schrijft hij de introductie van zijn boek.
Star trails 20° North.
VICE: Wanneer en waarom besloot je meer te weten te komen over de Flat Earthers?
Philippe Braquenier: Nadat Donald Trump werd verkozen en de term ‘alternatieve feiten’ populair werd. Ik las artikelen over Flat Earthers en realiseerde me dat het allemaal om het gebruik van beelden draait. Tijdens de inauguratie van Trump nam een fotograaf van Reuters een foto waarop te zien was dat er maar weinig mensen bij de ceremonie waren. Trump betwistte dat door te zeggen dat de foto op een ander tijdstip was genomen. Flat Earthers hebben een soortgelijk denkpatroon. Ze verzamelen foto’s en video’s om hun theorieën te bewijzen en wijzen alles af dat door instanties is gemaakt. Voor hen zijn de foto’s van NASA slechts 3D-simulaties.Wat zijn de belangrijkste overtuigingen van de Flat Earthers?
De meesten delen de visie van Rowbotham. Zijn theorie was dat de aarde plat is en omgeven wordt door een muur van ijs, die het water van de oceanen tegenhoudt. Anderen denken dat we op een oneindig vlak leven, als een soort videogamewereld die zich uitstrekt naarmate je verder komt. En er is zelfs iemand die de theorie heeft bedacht dat we in een Pac-Man-wereld leven: we komen aan bij het ene einde en worden dan – zodat het te beseffen – naar de andere kant van de wereld geteleporteerd.
Philippe Braquenier: Nadat Donald Trump werd verkozen en de term ‘alternatieve feiten’ populair werd. Ik las artikelen over Flat Earthers en realiseerde me dat het allemaal om het gebruik van beelden draait. Tijdens de inauguratie van Trump nam een fotograaf van Reuters een foto waarop te zien was dat er maar weinig mensen bij de ceremonie waren. Trump betwistte dat door te zeggen dat de foto op een ander tijdstip was genomen. Flat Earthers hebben een soortgelijk denkpatroon. Ze verzamelen foto’s en video’s om hun theorieën te bewijzen en wijzen alles af dat door instanties is gemaakt. Voor hen zijn de foto’s van NASA slechts 3D-simulaties.Wat zijn de belangrijkste overtuigingen van de Flat Earthers?
De meesten delen de visie van Rowbotham. Zijn theorie was dat de aarde plat is en omgeven wordt door een muur van ijs, die het water van de oceanen tegenhoudt. Anderen denken dat we op een oneindig vlak leven, als een soort videogamewereld die zich uitstrekt naarmate je verder komt. En er is zelfs iemand die de theorie heeft bedacht dat we in een Pac-Man-wereld leven: we komen aan bij het ene einde en worden dan – zodat het te beseffen – naar de andere kant van de wereld geteleporteerd.
Advertentie
Poëtisch.
Ze interpreteren de wereld op hun eigen manier, inderdaad met een bepaalde poëzie. Ik heb geprobeerd om dat te reproduceren in de foto’s, door er geen uitleg bij te geven, maar die juist weg te laten.Laten we voor de gein even aannemen dat de aarde plat is. Waarom zouden we dat verbergen?
Er zijn veel redenen, maar de voornaamste is religie. Het doel zou zijn om ons van God weg te duwen. Als we geloven dat we slechts een zandkorrel in het universum zijn en de kosmos niet om ons draait, dan keren we ons af van het idee dat we door een goddelijke entiteit zouden zijn gecreëerd.
Ze interpreteren de wereld op hun eigen manier, inderdaad met een bepaalde poëzie. Ik heb geprobeerd om dat te reproduceren in de foto’s, door er geen uitleg bij te geven, maar die juist weg te laten.Laten we voor de gein even aannemen dat de aarde plat is. Waarom zouden we dat verbergen?
Er zijn veel redenen, maar de voornaamste is religie. Het doel zou zijn om ons van God weg te duwen. Als we geloven dat we slechts een zandkorrel in het universum zijn en de kosmos niet om ons draait, dan keren we ons af van het idee dat we door een goddelijke entiteit zouden zijn gecreëerd.
Eye level construction.
Geen enkele raket is ooit de ruimte ingegaan.
Ging je veel om met Flat Earthers voor je project?
Integendeel. Ik ben lid geworden van forums en ging instagrampagina’s en Flat Earth-pagina’s volgen om alles te zien waar ze mee bezig waren. Ik heb meer dan een jaar onderzoek gedaan voordat ik mijn eerste foto maakte. Ik wilde een afstand creëren en grondig doen alsof ik aan de verkeerde kant van de wetenschap stond.
Integendeel. Ik ben lid geworden van forums en ging instagrampagina’s en Flat Earth-pagina’s volgen om alles te zien waar ze mee bezig waren. Ik heb meer dan een jaar onderzoek gedaan voordat ik mijn eerste foto maakte. Ik wilde een afstand creëren en grondig doen alsof ik aan de verkeerde kant van de wetenschap stond.
De zon is dichtbij
Maar staat de prominente Flat Earther Mark Sargent niet op een van de foto’s?
Nee. Ik heb het T-shirt nagemaakt dat hij altijd draagt en toen heb ik aan iemand die op hem lijkt gevraagd om ‘m aan te trekken. We balanceren op de grens tussen fictie en documentaire. Voor deze serie heb ik identieke reproducties gemaakt van de beelden waarop experimenten van de Flat Earthers staan. Ze zijn op feiten gebaseerd, maar alles is geënsceneerd. De opstijgfoto waarop “Mad” Mike Hughes, de Flat Earther die zichzelf de ruimte in schoot, is bijvoorbeeld nagemaakt. Ik heb ‘m in Zuid-Amerika genomen, in een woestijn die er precies hetzelfde uitziet als de plek in Arizona waar hij opsteeg. Het zijn bijna dezelfde planten, bergen en lichtomstandigheden. En de rook komt van militaire foto’s die ik op het internet heb gevonden.
Nee. Ik heb het T-shirt nagemaakt dat hij altijd draagt en toen heb ik aan iemand die op hem lijkt gevraagd om ‘m aan te trekken. We balanceren op de grens tussen fictie en documentaire. Voor deze serie heb ik identieke reproducties gemaakt van de beelden waarop experimenten van de Flat Earthers staan. Ze zijn op feiten gebaseerd, maar alles is geënsceneerd. De opstijgfoto waarop “Mad” Mike Hughes, de Flat Earther die zichzelf de ruimte in schoot, is bijvoorbeeld nagemaakt. Ik heb ‘m in Zuid-Amerika genomen, in een woestijn die er precies hetzelfde uitziet als de plek in Arizona waar hij opsteeg. Het zijn bijna dezelfde planten, bergen en lichtomstandigheden. En de rook komt van militaire foto’s die ik op het internet heb gevonden.
Advertentie
Mark [Artistieke recreatie]
Wat voor reactie verwacht je van de Flat Earthers?
Geen idee. Ik denk dat ze een beetje van streek zullen zijn.Over het algemeen zijn ze best mediavriendelijk.
Precies. Alles wat ze doen is gericht op mensen waarvan zij denken dat ze onwetend zijn. Het zijn complotdenkers.Hoe ging het infiltreren van hun pagina’s op het internet eigenlijk in z’n werk?
Het was een beetje gek, maar heel interessant. Over het algemeen zijn het vrij intelligente mensen die wetenschappelijke theorieën gebruiken. Dat kan leerzaam zijn, maar ze laten veel details weg die hun theorieën weerleggen. Ze ‘vergeten’ elementen en gebruiken wetenschappelijke redeneringen voor sommige dingen, maar niet voor andere – zelfs als dat ertoe leidt dat ze zichzelf tegenspreken. Meestal vertrouwen ze op wat ze zelf geloven, zien en voelen.
Geen idee. Ik denk dat ze een beetje van streek zullen zijn.Over het algemeen zijn ze best mediavriendelijk.
Precies. Alles wat ze doen is gericht op mensen waarvan zij denken dat ze onwetend zijn. Het zijn complotdenkers.Hoe ging het infiltreren van hun pagina’s op het internet eigenlijk in z’n werk?
Het was een beetje gek, maar heel interessant. Over het algemeen zijn het vrij intelligente mensen die wetenschappelijke theorieën gebruiken. Dat kan leerzaam zijn, maar ze laten veel details weg die hun theorieën weerleggen. Ze ‘vergeten’ elementen en gebruiken wetenschappelijke redeneringen voor sommige dingen, maar niet voor andere – zelfs als dat ertoe leidt dat ze zichzelf tegenspreken. Meestal vertrouwen ze op wat ze zelf geloven, zien en voelen.
De raketlancering van Mad Mike Hughes [Artistieke recreatie]
Heb je argumenten gehoord waardoor je aan jezelf ging twijfelen?
Ja, dat is gebeurd. Soms hebben Flat Earthers het over heel ingewikkelde, goed onderzochte theorieën over vloeistofmechanica of thermodynamica. Toen ik probeerde te begrijpen waar ze naartoe wilden met hun verhaal, vroeg ik me af of ze gewoon onzin aan het spuien waren of niet. Maar ze laten altijd iets kleins weg, waardoor hun voorstelling van de zaken in hun voordeel werkt.Kun je me iets meer vertellen over de foto die Fragment of the Firmament heet?
Het is een stukje van de Mont-Dieu-meteoriet, die in het Museum voor Natuurwetenschappen in Brussel ligt. Flat Earthers geloven dat meteorieten eigenlijk stukken van het firmament zijn, die op aarde zijn gevallen. Volgens hen krijgt de lucht zijn uiterlijk door de reflectie van het firmament.
Ja, dat is gebeurd. Soms hebben Flat Earthers het over heel ingewikkelde, goed onderzochte theorieën over vloeistofmechanica of thermodynamica. Toen ik probeerde te begrijpen waar ze naartoe wilden met hun verhaal, vroeg ik me af of ze gewoon onzin aan het spuien waren of niet. Maar ze laten altijd iets kleins weg, waardoor hun voorstelling van de zaken in hun voordeel werkt.Kun je me iets meer vertellen over de foto die Fragment of the Firmament heet?
Het is een stukje van de Mont-Dieu-meteoriet, die in het Museum voor Natuurwetenschappen in Brussel ligt. Flat Earthers geloven dat meteorieten eigenlijk stukken van het firmament zijn, die op aarde zijn gevallen. Volgens hen krijgt de lucht zijn uiterlijk door de reflectie van het firmament.
Fragment of the Firmament.
Ik vind persoonlijk Eye level construction het intrigerendst.
Ik was in Indonesië om inspiratie op te doen voor het project, omdat daar een grote gemeenschap Flat Eathers is. Ik kwam dit sculptuurachtige bouwwerk tegen en vroeg me af: waar is dit in hemelsnaam voor gebouwd? Het deed me denken aan de Flat Earthers die bij wijze van experiment op verschillende hoogtes naar de horizon kijken. Voor hen is alles op ooghoogte gebaseerd. Dit bouwwerk vertegenwoordigt die gemoedstoestand, die best moeilijk is om te zetten in een beeld.
Ik was in Indonesië om inspiratie op te doen voor het project, omdat daar een grote gemeenschap Flat Eathers is. Ik kwam dit sculptuurachtige bouwwerk tegen en vroeg me af: waar is dit in hemelsnaam voor gebouwd? Het deed me denken aan de Flat Earthers die bij wijze van experiment op verschillende hoogtes naar de horizon kijken. Voor hen is alles op ooghoogte gebaseerd. Dit bouwwerk vertegenwoordigt die gemoedstoestand, die best moeilijk is om te zetten in een beeld.
Dit is Mars volgens NASA. Rood filter over een zwart-witfoto