Kan mdma een posttraumatische stressstoornis genezen?

Er zijn studies die aantonen dat een sporadische dosis 3,4-methyleendioxymethamfetamine (ook wel bekend als mdma) in combinatie met psychotherapie de mentale toestand van patiënten met een posttraumatische stressstoornis kan verbeteren. Vorig jaar hebben Michael en Ann Mithoefer (een psychiater en verpleegkundige die met elkaar zijn getrouwd) een paper gepubliceerd in het Journal of Psychopharmacology met daarin verhelderende resultaten.

Je moet wel weten dat dit onderzoek niet suggereert dat er lukraak pillen moeten worden voorgeschreven. Het idee is om tijdens het therapeutische traject de patiënten twee dosissen mdma toe te dienen, tijdens twee sessies van acht uur met drie tot vijf weken ertussen. Dit is een eenmalige therapie, en het zal voor sommige patiënten de eerste en laatste keer zijn dat ze ooit mdma zullen gebruiken, maar die paar enkele pillen die ze over een periode van acht weken zullen nemen kunnen hun leven positief veranderen.

De studie maakt duidelijk dat mdma werkt als een therapeutische katalysator. De symptomen van PTSS-patiënten als angst, paranoia, nachtmerries en depressie daalden consistent met meer dan 75%. Dat is meer dan een dubbele daling in vergelijking met patiënten die dezelfde therapie ondergingen zonder de drug, of die alleen een placebo toegediend hadden gekregen.

Misschien nog wel belangrijker is het feit dat toen de patiënten twee maanden na de behandeling werden gecontroleerd, 83% van hen niet eens meer de diagnose PTSS had. En drie tot vijf jaar later was deze verbetering nog steeds aanwezig zonder tekenen van langere termijn gezondheidsproblemen die worden geassocieerd met mdma.

Als je kijkt naar de standaard drugs die zijn goedgekeurd door de overheid, zoals antidepressiva (Sertraline) en angstremmers (Seroxat), die maar bij zo’n 20% van de PTSS-patiënten effectief zijn, komt de mdma-therapie er steeds meer als een doorbraak uit te zien. Zelfs Oprah is het hiermee eens.

Mede dankzij het succes van het onderzoek van de Mithoefers, zijn er gelijksoortige sessies gepland in Zwitserland, Engeland, Australië, Israël en sinds vorige week, na 2,5 jaar van inspecties en politiek geneuzel, arriveerde er negen gram pure M in Canada.

Dr. Andrew Feldmar, een psycholoog uit Vancouver, zal sessies beginnen met een relatief kleine  groep (12 mensen in totaal) van soldaten, politieagenten, en slachtoffers van seksueel geweld. Allen lijden ze aan de effecten van PTSS en hebben geen opluchting gevonden tijdens verschillende voorafgaande behandelingen.

Het is bijna komisch hoe moeilijk het voor Dr. Feldmar was om aan negen gram mdma te kunnen komen. Hij zegt dat het makkelijker te vinden was bij de straatdealers van Vancouver. Tweeënhalf jaar nadat het onderzoek was goedgekeurd, vlogen ambtenaren heen en weer naar Ottawa om de apotheek te inspecteren waar de mdma zou worden opgeslagen; achter onbreekbaar glas, in een kluis die vastgenageld zat aan de vloer. Of zoals Feldmar het beschreef; “Het leek alsof heel Vancouver heeft zitten wachten tot deze drugs aan zou komen, zodat ze de apotheek konden beroven… Fort Knox is er niks bij.”

Toen hij werkte met PTSS-patiënten, definieerde hij drie cruciale verbanden die moesten worden gelegd: allereerst moet de patiënt zich op dat moment veilig voelen. Ten tweede moeten de patiënten zich genoeg op hun gemak voelen om de pijnlijke herinneringen te erkennen en vrijuit te kunnen rouwen. En tot slot moeten de patiënten zich via deze twee stappen opnieuw verbinden met de wereld, waarbij ze een empathische vertrouwensband met de therapeut weten te maken.

Hij zegt dat mdma alle drie de verschillende fases van de therapie parallel aan de drugs adresseert: “mdma heeft drie belangrijke effecten als het in de juiste setting gebruikt wordt. Eentje is dat je je hart opent. Het ander is dat je jezelf aanwezig maakt in het hier en nu, zodat de toekomst en het verleden niets uitmaken. En het derde is het dat je, soms voor het eerst, geen schaamte meer voelt. Je bent schaamteloos.”

De sessies zullen de methode van Mithoefer volgen, en Feldmar beschrijft hoe dit eruitziet en hoe dit voelt in de context van een therapeutische sessie: “Xtc is ontwikkeld als een empathogeen; het verhoogt het empathisch vermogen van de persoon. Als jij mijn therapeut bent, zou ik kunnen denken dat er achter jouw gezicht een persoon schuilt die mij pijn heeft gedaan. Eigenlijk vertrouw ik geen enkel persoon vanwege dingen uit het verleden. Als ik nu mdma gebruik, vergeet ik wat er gebeurd is, maak ik me geen zorgen over de toekomst en opent mijn hart zich. En als je inderdaad een persoon bent met goede bedoelingen zal ik dat aanvoelen en misschien zal ik voor de eerste keer sinds mijn trauma een verbondenheid met je kunnen voelen waarbij ik me veilig voel.”

PTSS wordt vaak in een adem genoemd met shellshock, toegeschreven aan oorlogsveteranen die gruwelijk geweld hebben meegemaakt. Maar wat steeds meer bekend wordt, en wat deze studie nog verder duidelijker kan maken, is dat PTSS niet alleen wordt geleden door slachtoffers van oorlog, terrorisme of zinloos geweld. Het heeft ook invloed op hen die in stilte lijden, zoals slachtoffers van familiegeweld, seksueel geweld en andere stressvolle gebeurtenissen die voorkomen als je leeft in deze willekeurige en vaak onvergeeflijke wereld.

Als deze onderzoeken positieve resultaten blijven boeken, kan men hopen dat de drug steeds makkelijker beschikbaar zou moeten worden en dat de onderzoeken meer subsidie zouden moeten krijgen van het leger, het ministerie van gezondheid en donateurs uit de privésector. Ongeacht de taboe die er momenteel op rust, kan mdma verantwoordelijk worden gebruikt om een posttraumatische stressstoornis mee te behandelen. Omdat het op die manier deze harde wereld een stukje zachter weet te maken voor diegenen die eronder lijden, zou men Molly dus ook binnen therapeutische muren moeten introduceren.