Komt er door de éénkindpolitiek een generatie hondenliefhebbers op in China?

Mensen in Shanghai zijn echt kneitergek op honden. Mocht je een keer door de straten van de grootste stad van China wandelen, let dan vooral op de vele Chihuahua’s die met hun baasje onderweg zijn naar de kapper of masseur, en op de advocaten die hun poedel in een spijkerbroek hebben gehesen. Ook honden met een roze hanenkam en trouwe viervoeters die op een terrasje een cupcake gevoerd krijgen horen tot het lokale straatbeeld. Waarom draaien de inwoners van Shanghai zo door in hun obsessie voor huisdieren? Na wat rondvragen kreeg ik de indruk dat veel Chinezen honden gebruiken om een leegte te vullen die is gecreëerd door de éénkindpolitiek in het land. Het is een poging tot psychologisch verklaren vanuit het oogpunt van een amateur, maar het is ook gewoon een conclusie die snel gemaakt is wanneer je een opgedirkte hond voorbij ziet rijden in een kinderwagentje. Ik besloot langs te gaan bij de jaarlijkse International Dog Expo in Shanghai om meer te weten te komen over de Chinese obsessie voor honden.

Al snel ontmoette ik Greg Li, ondervoorzitter van de Shanghai International Trade Promotion organisatie, die het evenement organiseerde. We namen plaats vlak naast een groot bord met de tekst “Mijn hond. Mijn familie. Mijn leven.” Hij legde uit dat er meer dan 50.000 mensen verspreid over vijf dagen op het evenement afkomen. Twee jaar geleden waren dat er nog 20.000. Hij zei te weten dat momenteel zo’n twaalf procent van de Chinese huishoudens een hond bezit. Dat zou betekenen dat Shanghai ruim 1,1 miljoen honden telt die als huisdier worden gehouden, en daar komt dan nog de grote hoeveelheid zwerfhonden bij. De hondeneigenaren moeten jaarlijks betalen voor een vergunning. Greg wijst op de verlaging van de prijs van deze vergunning als factor voor de toename van puphouders. Vijf jaar geleden kostte de vergunning nog tussen de 150,- en 250,- euro per jaar, tegenwoordig kost deze nog maar 20,- tot 40,- euro. “Het is niet langer zo dat alleen gezinnen uit de middenklasse een hond als huisdier houden,” zegt hij. “Mensen beginnen hun viervoeter te behandelen als hun eigen vlees en bloed.”

Net buiten de beurshal leerde ik Mrs Bao kennen, die daar rondliep met haar twee poedels. Ze was het met Greg eens: “Ja, veel Chinezen zien hun honden als familie. Ik verzorg deze twee hier absoluut alsof het mijn kinderen zijn,” zei ze waarop ze de beesten allebei op de lippen kuste. In de week voor het evenement ging ik langs bij het Bark Shanghai Grooming Centre, een enorme dierenwinkel in Puxi, om daar met eigenaresse Holly Zhou te spreken. Ze vertelde me dat deze “babyficatie” van honden typisch is voor de Chinese cultuur. “Mijn ouders zijn een goed voorbeeld – ik heb het erg druk, dus ik heb weinig tijd voor ze. Daarom hebben ze graag een hond om aandacht te geven,” vertelde ze. “Dat heeft te maken met de éénkindpolitiek hier in China. Als een kind gaat trouwen en een eigen leven opbouwt, voelen de ouderen zich eenzaam, dus nemen ze een hond als gezelschap. Dit gebeurt heel vaak.”

Het verschijnsel dat ouderen als gezelschap een hond nemen is inderdaad niet uniek voor China. Het is ook niet zo dat iedereen die in Shanghai een hond heeft eenzaam is of het beest gebruikt als een soort harige vervanging van een kind.

Aan de andere kant bestaan er daar wel hondentampons en hondenservetten. “Die zijn voor vrouwtjes die loops zijn,” legde de manager, Mr. Chen, me uit. Dus het zijn geen zwempakjes? Ik dacht dat het zwempakjes waren. “Nee. Deze broekjes zijn bedoeld om ze schoon te houden. Het is een soort maandverband. We hebben ook modieuze luiers voor mannelijke honden, zodat ze niet de hele vloer bevlekken. Ze zijn heel populair hier en in Japan.” :(

Holly legde uit dat de Japanse invloed een belangrijke reden is dat mensen hun hond zo optutten hier. “Chinese mensen worden deels opgevoed door televisie, en ze zien in programma’s dat het heel populair is in Japan,” zei ze. “Het is een groot modeding geworden. Bovendien schat ik dat er rond de 5.000 dierensalons zijn in Shanghai. Sommigen daarvan, zoals Pet Inc, noemen hun werknemers zelfs ‘stylisten’.”

Maar wie ben ik om moeilijk te doen als het resultaat er zo prachtig uitziet als Niu Niu, de chihuahua die je ziet op de foto? “Ze heeft meer dan tien jurkjes,” vertelde eigenaresse Hu trots.

Natuurlijk was er ook een “Fashion Week” waar de mooiste pups werden overdonderd door met smartphone-zwaaiende tieners. Deze belachelijk grote Newfoundlander, genaamd Alex, was het middelpunt van de aandacht, en daar hoefde hij niet eens rare hondenkleding voor te dragen. Zelfs de andere deelnemende huisdieren staarden hem na.

Er was meer te doen dan alleen dingen op modegebied. Neem bijvoorbeeld dit circuit. De organisatoren hadden de installatie afgekeken van het televisieprogramma Top Dog. Honden in een bewegende ballenbak laten spartelen klinkt wat mij betreft als vragen om gebroken pootjes. Het leek ze niet veel te kunnen schelen.

Ze hadden ook deze olympische baan voor honden. Iets minder spannend.

Deze snuiter had duidelijk het verkeerde paar laarzen meegenomen.

Er was ook een datingmuur voor honden, waarop baasjes advertenties konden plaatsen om hun huisdier te koppelen. “Ik wil een mannelijke hond, en niet zo’n hele grote,” zei de eigenaresse van deze terriër. “Of het uitmaakt hoe knap hij is? Ach, zolang Summer maar van hem houdt is het allemaal prima. Dit soort matching doen we niet vaak, meestal gebruiken we ping of het internet.”

Ook was er een kraampje met een 3D-printer, waar je modellen van honden kon kopen. De reclame hierbij was behoorlijk angstaanjagend.

Overal liepen fokkers te pronken met hun honden. Deze retrieverpup uit Alaska kon je mee naar huis nemen om te knuffelen en selfies mee te nemen voor een prijsje van 300,- euro (plus nog de maandelijkse kosten voor voer, ongeveer 200,- euro, en nog eens 75,- euro voor hondentampons).

Je kon lid worden van de Golden Retriever Club, waar ze schijnbaar niet zo streng zijn in hun rookbeleid.

Bedrijven voor hondenvoer stalden heerlijke bakjes met gratis maaltijden uit om te proeven.

Mevrouw Zhang, de eigenaresse van deze poedel Yoyo met geweldige ballen, zei dat honden zoals hij belangrijk zijn om de sleur van het werkende leven in Shanghai te doorbreken.

“Ik behandel hem als familie,” zei ze, terwijl Yolo zijn neus in de reet van een andere hond duwde. “Na een lange dag werk maakt hij me erg gelukkig. Misschien zijn de mensen hier zo dol op honden vanwege de grote werkdruk in deze stad.” De hoeveelheid hondenliefde was bijna ontroerend. Holly vertelde echter ook dat, buiten de glitterige pakjes om, veel honden nog steeds worden verwaarloosd in Shanghai. “Veel Chinezen maken geen weloverwogen keuze als ze een huisdier nemen,” zei ze. “Het is tegenwoordig een stuk gemakkelijker om een hond te nemen dan vroeger… Veel zwangere vrouwen laten hun katten en honden voor wat ze zijn omdat ze denken dat ze geen tijd meer zullen hebben voor een huisdier. Er is een heel verwende generatie van Chinezen. Zij houden nergens rekening mee. Ze willen iets, en zorgen dat ze het krijgen. Vaak kijken ze er vervolgens niet meer naar om.”

Zijn deze honden, met hun jurkjes en ‘ouders’ die ze verwennen, gewoon geluksvogels die meeliften op een populaire obsessie? “Haha, nee, Shanghai is niet de stad met de meeste hondenliefhebbers,” lachte Holly eerder die dag. “Je zou eens naar Japan moeten gaan…”