Onze favoriete hypothetische buitenaardse megastructuren

In 2009 werd het Kepler Space Observatory gelanceerd, om op zoek te gaan naar bewoonbare planeten. Het leverde resultaat op, maar helaas voor de alienjagers onder ons waren het in de meeste gevallen hooguit de wat sporadisch fonkelende sterren die de aanwezigheid van verliggende, onbekende werelden suggereren.

Vorige week trof de Kepler-missie echter iets bijzonders aan: rondom de ster KIC 8462852 cirkelen een aantal onbekende, onverklaarbare objecten. De meest gangbare verklaringen voor deze objecten zijn al verworpen. Misschien komt dat doordat er de daadwerkelijke verklaring simpelweg niet zo gangbaar is, en dat het gaat om een nog onontdekte alienbeschaving.

Maar wat voor objecten zouden dit kunnen zijn? We doorzochten verschillende bronnen – van natuurkunde tot sci-fi – en noteerden de mogelijkheden. En hoewel we toegeven dat het daadwerkelijke uiterlijk van een mogelijke alienbeschaving veel verder zou kunnen rijken dan wat onze bescheiden menselijke geest überhaupt kan begrijpen, zijn hier onze beste suggesties.

Een Dyson-sfeer

De meest logische kandidaat voor onze lijst van redelijk vergezochte en volledig hypothetische opties is dat de zwevende voorwerpen deel uitmaken van een Dyson-sfeer. In 1960 presenteerde de Amerikaanse natuurkundige Freeman Dyson zijn concept in de journal Science: een bolvormige structuur, die een ster volledig omvat.

De inwoners van de Dyson-sfeer zouden aan de binnenkant van deze structuur leven, en genieten van een permanent, ononderbroken zonlicht. De horizon zou niet langzaam naar beneden trekken zoals op aarde, maar zo ver naar boven stijgen als het menselijke oog kan zien, om vervolgens achter de zon te verdwijnen.

Een Dyson-zwerm

De Dyson-zwerm is een lichte variant op de Dyson-sfeer. Het verschil zit in het feit dat de zwerm niet uit een enkel object bestaat, maar uit een ingewikkelde reeks van onderling verbonden structuren die als een soort spinnenweb rond een ster hangen – ook hier kan optimaal gebruik worden gemaakt van de zonne-energie. Van de KIC 8462852 weten we dat het deels bedekt is, maar niet altijd op dezelfde plekken; dit maakt de kans dat er sprake is van een zwerm vrij aannemelijk.

Om een dergelijk bouwwerk in ons eigen zonnestelsel tot stand te laten komen, zouden we volgens een artikel dat vorig jaar gepubliceerd werd in Popular Mechanics de vier innerlijke werelden van het zonnestelsel (idem) – Venus, Mercurius, Mars en de aarde – ontmanteld moeten worden. Het resultaat zou dit meer dan waard zijn, want de hoeveelheid energie die hiermee zou worden opgewekt, zou genoeg zijn om nieuwe leefomgevingen te creëeren rondom de zon, en de inwoners een oneindige hoeveelheid energie te bieden.

Een stellaire motor

De enige manier waarop een beschaving de energie kan opwekken die nodig is om een intergalactische – of zelfs transgalactische – reis te kunnen maken, is door de ster te gebruiken als een soort motor. Volgens de schaal van Kardasjev – wat het evolutionaire niveau van een beschaving meet op basis van haar vermogen om energie op te wekken – zou dit betekenen dat je een beschaving bent van het type 2-niveau. (De aarde zou vooralsnog blijven steken op type 1, aangezien we alleen nog maar energie kunnen opwekken van onze eigen planeet).

Het nadeel van een stellaire motor is haar traagheid. Volgens Leonid Mikhailovitsj Shkadov, een van de eerste denkers die dit idee voorstelden, zou onze eigen ster er als motor een miljoen jaar over doen om 0,3 lichtjaren te reizen.

Daar komt nog eens bij dat KIC 8462852 nog niet heeft bewogen, voor zover zichtbaar. En dan moet je je bedenken dat alles wat we van deze ster zien, pas na 1.480 jaar de aarde bereikt. De ster kan dus allang weg zijn, wie weet waarheen.

Een Alderson-schijf

De Alderson-schijf, vernoemd naar de sci-fi-fanaticus Dan Alderson, is een variant van de Dyson-sfeer die wat minder haalbaar lijkt te zijn. Het werkt met soortgelijke lijnen, maar heeft meer de vorm van een duizend kilometer-dikke schijf. De ster bevindt zich in het midden van deze schijf, maar wel achter hoge muren; anders zouden de inwoners levend verbranden.

Een klein deel van deze schijf heeft een bewoonbare temperatuur. Dit, maar ook het feit dat de constructie meer grondstoffen zou nodig hebben dan we uberhaupt hebben in ons zonnestelsel, maakt de Alderson-schijf tot een onwaarschijnlijke kandidaat voor een alienhuisvester. Bovendien zou het er altijd schemerig zijn, wat het leven van de bewoners toch wat eentonig zou maken.

Een dystopische megastad

Het manga-verhaal Blame! fantaseert over hoe een stad eruit zou kunnen zien als deze zich uitstrekt op de schaal van een ster. Het ziet eruit als een mechanische wildernis, zo groot dat er een volledig zonnestelsel in past. Hoewel de wereld er heel geavanceerd uitziet, lijkt deze beschaving bol te staan van de doelloze technologieën – of in ieder geval technologieën die niet waarneembaar zijn voor de menselijke verbeelding.

Voorlopig zit er niets anders op dan te wachten, en te zien wat Kepler aan voorwerpen heeft gevonden die zich bijna 1.500 lichtjaren van ons af bevinden. Bijvoorbeeld door de

geluidssignalen van de ster af te luisteren

– mocht er daadwerkelijk een alienbeschaving zijn, laten we dan hopen dat ze een beetje aardig zijn