Tiffany liep een ontstoken duimpees op door het instagrammen

Afgelopen november begon Tiffany (19) opeens last van haar rechterduim te krijgen. “Echt zo’n zeurende pijn, waarvan je denkt: het gaat vanzelf wel weer voorbij,” vertelt ze. “Het was wel raar, want ik sport helemaal niet en snapte dus totaal niet waar het vandaan kwam. Nadat ik een paar dagen met die pijn had rondgelopen, moest ik voor mijn stage wat zware dingen sjouwen, op een set van een filmproductie. Aan het eind van de dag deed m’n duim zoveel pijn – ik kon niks meer met die hand. Een paar dagen later moest ik afwassen en toen dat nauwelijks meer ging besloot ik om toch maar eens naar de dokter te gaan.”

Die dokter concludeerde dat haar pees ontstoken was, en dat dat door het scrollen moest zijn gekomen, al had hij zoiets nog nooit eerder gezien. Lisa Ruigrok (25), fysio- en handtherapeute bij GO! fysiotherapie, kent het probleem wel al wat langer. Volgens haar is het een vrij nieuwe trend, maar zijn er steeds meer mensen die last hebben van ontstoken pezen en overbelaste handen.

Tiffany beschrijft volgens haar de gebruikelijke gang van zaken. “Het begint altijd bij een zeurende pijn. Als je daarna geen maatregelen treft, kan het leiden tot een ontsteking van de pees. Het lastige aan dit soort kwalen is dat mensen zich er vaak niet bewust van zijn dat de pijn komt door overmatig, verkeerd telefoongebruik. Bovendien worden telefoons steeds groter, en omdat mensen hun telefoon vaak met één hand gebruiken, moet die hand steeds grotere bewegingen maken. Dat kan het probleem sneller groter maken. Zo ontstaat de irritatie bij de duimen.”

Het idee dat dit alleen bij mensen gebeurt die enorm verslaafd zijn aan hun telefoon, klopt niet. Als je aanhoudend in een verkeerde houding je telefoon gebruikt, kun je al last krijgen van pijntjes. “Het gekke is dat ik helemaal niet zoveel op mijn telefoon zit,” legt Tiffany uit. “Ik dacht altijd dat dit gebeurde bij mensen die echt verslaafd zijn aan Instagram, Snapchat, Facebook, enzovoorts. Dat ben ik helemaal niet. Ik zit vrij lang in de trein naar mijn stage, dus dan gebruik ik mijn telefoon wel veel, maar verder valt het reuze mee. Het voelt echt als domme pech.”

Behalve domme pech klinkt een ontstoken duim door te fanatiek scrollen ook als een tragikomisch millennialkwaaltje. Wat het er niet per se prettiger op maakt. “Kijk, je voelt je normaal al superkut als je ziek thuis zit – stel je even voor hoe ik me voelde toen ik thuis moest blijven omdat mijn pees ontstoken was doordat ik te veel op mijn telefoon had gescrolld,” vertelt Tiffany. “Mijn vrienden vonden het hilarisch. Ze namen mijn pijn wel serieus, maar vonden de oorzaak natuurlijk belachelijk. Ik ben van nature wel een beetje een dramaqueen, maar dit was echt geen aanstellerij. Ik ging vaak eerder naar huis omdat ik bijna jankend zat te werken. Er zat dus niets anders op dan een bezoek aan het ziekenhuis.”

In het ziekenhuis hoorde Tiffany dat ze misschien wel geopereerd moest worden. Ze kreeg een prik en moest langs de fysiotherapeut. “Mijn duim was helemaal opgezwollen na die prik,” aldus Tiffany. “Toen ik hoorde dat ik misschien geopereerd moest worden, begon ik wel echt te stressen. Tot aan dat moment was het allemaal alleen een beetje vervelend en ergens ook wel grappig — nu begon het echt serieus te worden.”

Klein beetje oppassen dus, want je kunt je dus letterlijk het ziekenhuis in scrollen aan alle foto’s van ontbijtyoghurts, slapende katten en bloody mary’s op Instagram. Hoe voorkom je zo’n duimpees-scrollontsteking? Volgens Lisa is het belangrijk je handen genoeg rust te geven. “Wissel regelmatig van hand, of gebruik ze allebei, terwijl je door je timeline scrollt. Mensen die veel whatsappen, adviseer ik om dat via hun laptop te doen. Typen op een computer is een stuk minder intensief voor je handen dan typen op een telefoon.” Daarnaast zijn er natuurlijk genoeg hulpmiddelen die de hand (deels) ontlasten, zoals een smartphone-pen. “Maar ook die hulpmiddelen kunnen de problemen niet voorkomen, wanneer je die ook te vaak gebruikt. De beste manier is uiteindelijk toch om gewoon wat minder op je telefoon te zitten, en als je ergens last van hebt je bewust te zijn van het probleem.”

Uiteindelijk hoefde Tiffany’s duim niet geopereerd te worden. Ze kreeg een brace van haar huisarts en moest haar duim verplicht rust geven. Als het kwaad eenmaal is geschied, zit er niets anders op dan rust houden volgens Lisa. Een spalk of een brace kan daarbij helpen om de duim op zijn plek te houden, zodat de pees kan herstellen.

“Ik kon haast niks doen, zegt Tiffany — niet afwassen, niet helpen met koken, niet schoonmaken. Ik heb alleen maar op de bank gelegen en praktisch alle series op Netflix gekeken. Ik werd er redelijk gek van. Je kan natuurlijk in het weekend wel wat gaan drinken met vrienden of iets dergelijks, maar doordeweeks gaat iedereen naar school of stage en zat ik thuis te niksen. Ik vind het ook vervelend als mensen continu dingen voor me moeten doen. Als ik bijvoorbeeld een flesje water had, dan kostte het me zoveel moeite om het open te krijgen, dat mijn vrienden dat op een gegeven moment maar voor me zijn gaan doen.”

Na drie maanden lijkt er nu een einde te komen aan de ellende. Tiffany kreeg veel oefeningen mee van haar fysio om haar duim te trainen en ze voelt inmiddels bijna geen pijn meer. “Voortaan zal ik wat meer mijn linkerhand voor mijn telefoon gebruiken, denk ik, of zo’n stom pennetje. Aan de andere kant is het scrollen met rechts zo’n automatisme dat ik bang ben erin terug te vallen. In elk geval doet m’n duim nu bijna geen pijn meer, dus er is licht aan het eind van deze tunnel.”