Met tinnitus ben je nooit alleen

Een jaar of zeven geleden was ik op Timewarp in Rotterdam. Als ik het me goed kan herinneren stond ik vooraan bij James Holden. Hoewel ik goede herinneringen had aan deze nacht, werd ik de ochtend erna wakker met een piep waar ik niet meer vanaf gekomen ben. Hoe vervelend het ook kan zijn, je leert ermee leven. Ik was benieuwd hoe anderen in de muziekwereld met tinnitus omgaan. Ik vroeg het een aantal van hen. 

CONFORCE
DJ/producer

THUMP: Wanneer kreeg je voor het eerst te kampen met gehoorproblemen?
Conforce: Tinnitus is al lang een onderdeel van mijn leven. Op mijn veertiende gooide iemand vuurwerk in mijn richting. De dokter zei vervolgens dat de gehoorproblemen als gevolg ervan na twee weken wel weg zouden gaan. Hij had ongelijk.

Later ben ik gaan draaien. Het was de vraag of dit wel zo verstandig was, maar toch deed ik het. Op Terschelling draaide ik een paar jaar voor de fun, maar als gevolg hiervan werd ik hypergevoelig voor veel geluiden; busgeluiden en bijvoorbeeld harde knallen veroorzaakt door staal. Vervolgens ben ik gestopt met draaien. Toen er op een bepaald moment oordoppen in beeld kwamen heb ik het draaien weer opgepakt. En ook kwam het besef hoe middeleeuws het is zoals veel dj's draaien; headphones, een crappy soundsysteem en kutmonitoren om de zaal te overstemmen. Het ambacht ligt in de muziek die je draait.

Hoe is tinnitus verder van invloed op je dagelijks leven?
De algehele kwaliteit van leven gaat achteruit. Ik word sneller ziek sinds ik tinnitus heb, maar daarentegen geeft het je leven meer kwaliteit wanneer je er minder last van hebt. Je gaat meer genieten en je gehoor meer waarderen. Je kunt je gehoor gewoon niet onuitputtelijk verneuken en dat snappen veel jonge mensen en dj's niet in mijn optiek. Zij bevinden zich veel al in hard geluid zonder bescherming. Bij mij is het door de jaren heen veranderd, door stress is het erger geworden en door de angst dat het erger wordt. Ik kijk met een dubbel gevoel naar beatmatchen met vinyl op crappy monitorsystemen, ondanks dat ik een groot liefhebber ben van vinyl. Je gehoor is niet gemaakt voor zulke shit. Zelfs zonder oordoppen ga ik de kroeg niet meer in, ik kan dat niet meer aan. Oordoppen zijn bijna standaard geworden voor me, op plekken waarvan ik weet dat er lawaai is draag ik ze.

Hoe zou je jezelf hebben gezien zonder Tinnitus?
Ik ben niet een eendimensionaal persoon. Als muziek niet op mijn pad was gekomen en dat zo succesvol zou zijn gelopen, was er vast wat anders gekomen. Muziek is niet mijn leven, ik was anders chef-kok geworden. uiteindelijk ben ik gaan produceren om dit in mijn eigen wereld te kunnen doen. Muziek wil je gewoon kunnen voelen. Tinnitus is daar in zekere zin misschien wel een extra stimulans voor geweest. Wat belangrijk is, is om leuke dingen te doen om het handelbaar te maken, het is een handicap die je moet accepteren.

Als je tinnitus hebt, zorg dat het je vriend wordt. Je zult hem je hele leven meedragen. Het voordeel is dat je nooit alleen bent als je je bed in stapt.

BRENT ROOZENDAAL
DJ/organisator Drift Festival

THUMP: Kun je je nog herinneren wanneer het fout ging met je gehoor?
Brent: Twaalf jaar geleden, toen ik 21 jaar oud was, draaide ik op een feestje. Ik draaide nog niet erg goed en er stonden hele slechte boxen. Heel veel uren heb ik achter elkaar staan draaien en het volume stond die keer zo hard dat het vervolgens niet meer goed gekomen is. Vervolgens is het beetje bij beetje erger geworden, maar daar speelt stress en vermoeidheid ook wel een rol in. Hierna ben ik gelijk gehoorbescherming gaan dragen, ook omdat de dokter al zei dat het nooit meer goed zou komen.

Je kunt soms helemaal paranoïde worden van tinnitus, je moet het ook zien als iets mentaals. Het staat allemaal in verbinding met je gemoedstoestand. Momenten waarop ik er vooral veel last van heb: op bed, in de wc of andere afgesloten ruimtes. Het besef dat je nooit meer doodse stiltes hebt is niet leuk. Het heeft met ups en downs zo'n drie jaar geduurd voordat ik het echt kon accepteren. Overgevoeligheid is gewoon echt niet oké. Als ik vermoeid ben zijn geluiden die binnenkomen als een scheut door je lichaam. Maar de kunst is om het te accepteren.

Hoe veranderde je leven als muzikant zijnde door Tinnitus?
Ik kan nu minder van muziek genieten. Bij muziek die niet hard genoeg staat hoor ik de piep er nog steeds doorheen. De beleving van muziek is gewoon veranderd. Als ik naar een verjaardag ga met veel rumoer is het soms helemaal niet te doen. Maar bij gitaarmuziek of een concert komt het allemaal wat minder door en is het niet zo storend.

Heb je spijt?
Nee, ik liep op de basisschool al met een walkman die op hoog volume speelde. Ik hou van muziek en ik heb het er wel voor over. Het leven dat je leidt is nooit zonder consequenties.

TOMAS LOOS (TMMZ)
DJ/Producer/Student HKU - Sound Design

THUMP: De eerste keer dat je gehoorproblemen kreeg, kun je me daarover vertellen?
Tomas: Vijf jaar geleden was ik op een feestje tijdens de kermis. Daar stond het geluid zo verschrikkelijk hard dat ik was weggelopen. Met mijn dronken hoofd ben ik teruggegaan, met de gedachte dat ik toch geen gehoorbeschadiging zou krijgen. Iemand schreeuwde daar vervolgens door de microfoon en ik voelde iets scheuren. De volgende dag had ik een piep en ruis in mijn oor. In je hoofd vertel je jezelf dat het wel overgaat, maar nu was het gewoon echt niet goed.

Tegenwoordig kan ik niet meer zo makkelijk naar andere artiesten luisteren, omdat de muziek te hard staat. Daarnaast vind ik het als muzikant ook lastig om met andere mensen muziek te maken, omdat mijn grens van wat ik kan hebben veel lager ligt dan anderen. En als ik bijvoorbeeld een avondje ga draaien kan ik vervolgens een week niets met muziek doen.

Op welke momenten heb je er bijzonder veel last van?
De laatste tijd heb ik niet echt meer last. Ik heb tegen mezelf gezegd dat het niet meer minder wordt. Erover in zitten en treuren, daar schiet je niets mee op. Ik heb het geaccepteerd. Tevens heb ik vanaf het begin tegen mezelf gezegd dat ik niet moest zeuren, en ik heb mezelf aangeleerd dat wanneer ik de piep hoor, het gelijk staat aan stilte. De pieptoon is stilte.

Je studeert aan de HKU, hoe combineer je je tinnitus hiermee? Belemmert het je?
Ik merk bij een aantal dingen dat ik moeilijker kan horen, waar andere mensen geen moeite mee hebben. Bijvoorbeeld bij plaatsing van speakers, we moeten dan luisteren en ze verschuiven totdat ze goed staan. Bij mij wijkt dat af. Een leraar heeft me apart genomen om die opdracht opnieuw te doen en me verteld dat ik niet steeds moest bezig zijn met mijn gehoorbeschadiging en het gewoon moest doen. Hierdoor ging het stukken beter.

Ik wil zorgen dat ik zodanig iets bereikt heb met mijn muziek, dat ik er later geen spijt van krijg dat ik die gehoorbeschadiging heb opgelopen. Tinnitus is nu juist mijn drijfveer.