Disco Dolly geeft dj’s ruimte en vrijheid

Achter de gevel van wijlen Dansen Bij Jansen huisvest sinds een jaar Disco Dolly. Tegenwoordig sla je de pijpjes pils niet meer achterover onder het genot van Siske de Rat en Paradise by the Dashboard Light, maar wordt er zeven dagen per week de ruimte gegeven aan dj's met een platenkoffer die vaak net wat dieper gaat dan de Beatportcatalogus. THUMP sprak met programmeurs Marlon Arfman en Juri Miralles over deze bijzonder aangename dancing.

Als ik aankom doet Marlon Arfman de deur open. Hij geeft al jaren feesten met het collectief Plak, waaronder het Koninginnedagfeest bij Hannekes Boom in 2011, toen die zaak net open was. Hij blijft er werken in die eerste gigantisch drukke zomer en leert de eigenaren goed kennen. In 2012 zetten ze samen de Bloemenbar op en in 2014 opent Disco Dolly. Terwijl aandeelhouders Arfman en Steven Vermaas de zaak dagelijks runnen, fungeren de ondernemers van Hannekes Boom als de backbone van de organisatie. Arfman en Vermaas komen allebei uit een compleet andere hoek van het Amsterdamse nachtleven: Arfman zit in de alternatieve nachtcultuur en werkt als clubmanager bij Club Up, Vermaas werkt bij Jimmy Woo en besteedt zijn vrije uurtjes in cocktailbars en feestcafés als Bubbels. Arfman denkt dat hun samenwerking niet zozeer een clash van die twee smaken is, maar dat ze elkaar juist versterken. "Een groot deel van de charme van Disco Dolly is dat je hier bij binnenkomst wordt begroet door het barpersoneel en de shotjes over de bar ziet vliegen." Ook fratsen zoals het Dolly bedankt Eberhard-feest (de burgervader reageert met deze video) of een 1 april grap over de 24-uursvergunning staan volgens Arfman symbool voor de humor van Vermaas.

Een jaar geleden openen de eigenaren van Hannekes Boom het restaurant Cannibale Royale in dezelfde straat als de Bloemenbar en Dolly. Volgens Arfman is dat geen proces wat van te voren is uitgestippeld, maar ontstaat het toevalligerwijs. "Bij de Bloemenbar horen we op een dag dat het aangrenzende Dansen Bij Jansen gaat sluiten en dat een studentenvereniging plannen heeft om het pand over te nemen. Wij zitten niet te wachten op brallende corpsleden voor de deur en zo ontstaat het idee om zelf een plan te ontwikkelen. In het begin krijg ik nog vaak de vraag of het wel verstandig is: als op jouw locatie de afgelopen veertig jaar een van de foutste tenten van Amsterdam zit, kom je dan wel van dat stempel af? Gelukkig heeft anderhalf jaar later niemand het nog over Dansen Bij Jansen."

Bij de ontwikkeling van de club wordt duidelijk dat het een toegankelijk karakter moet krijgen, met een maximale entreeprijs van vijf euro. "We wilden een programmering met muziek waar je makkelijk op kan dansen. Muziek die werkt op de dansvloer maar die ook geschikt is om gezellig een pilsje aan de bar te drinken."

Arfman doet de programmering samen met Juri Miralles, die naast programmeur van Disco Dolly ook deel uitmaakt van dj-duo Kerk! en labelmanager is bij Tom Trago's Voyage Direct. In grote lijnen ziet het programma er zo uit: De maandagen zijn voor vinylpuristen Cinema Royaal en Diggy Doug. Dolly Dagger, op dinsdagen, is de vaste avond van dj Guy Gravier. Op woensdag is er Dolly Surround met onder meer resident Elias Mazian die bevriende dj's uitnodigt. Van donderdag tot zaterdag zijn er wisselende concepten die vaak wat toegankelijker zijn. Dat gaat volgens Miralles van een donderdag met Aardvarck, Steven de Peven en Cinnaman tot vrijdagen met hitjes en CO2-kanonnen tijdens Gas op die Dolly, om de week erop een labelavond van bijvoorbeeld NON Records te programmeren. De week sluit zondag af met de vaste avond Sloppy Sundaes van de crew Hippe Types B, geënt op de meer toegankelijke r&b, hiphop en guilty pleasures.

Vorig jaar vertelde Jeroen Hofer (DJ Melon) mij in een interview voor DJBroadcast dat hij soms het gevoel kreeg de aansluiting met de scene te verliezen. In de huidige club- en festivalindustrie moet een dj zich volgens hem steeds meer profileren als merk, waarbij vooraf duidelijk moet zijn wat het publiek kan verwachten. Zelfs in Trouw ervaarde hij niet de vrijheid zoals in Club 11 om midden op de avond een muzikale zijsprong te maken. Toen hij een avond lang in Disco Dolly draaide, was het voor Hofer een verademing om een dansvloer vol met jong volk te zien die het juist te gek vonden als hij nieuwe paden opzocht.

De club lijkt populair bij meer oude rotten: KC the Funkaholic is erg te spreken over de sfeer, Eddy de Clercq draait soms op vrijdag Afrikaanse muziek, en Boris Werner vindt er een plek om onder de naam Rens Worbier hiphop, disco en Ethiopische jazz te draaien. Miralles denkt dat de dj's zich thuis voelen omdat de club zich vooral richt op lange dj-sets, vaak in de vorm van een back-2-back-sessie. "Het is een klein zaaltje waardoor alles veel directer is dan in een grote club. Als er een groepje met elkaar proost, dan merken ze dat aan de andere kant van de zaal. Zo werkt het ook als je een kutplaat opzet. Het publiek reageert meteen. Maar daarna kan je er weer superhard overheen knallen en krijg je iedereen weer mee. Daarom kan je hier makkelijker experimenteren. Dat probeer ik ook altijd mee te geven aan dj's die hier voor het eerst komen draaien: natuurlijk, neem vooral gezellige muziek mee, maar schroom je niet om ook wat diepere platen te draaien. Al voelen de meeste dj's dat natuurlijk zelf ook wel aan."

De dj moet wel sterk in zijn schoenen staan om een zekere autoriteit af te dwingen. Er zijn volgens Arfman nauwelijks obstakels die de bezoeker ervan weerhouden de dj te benaderen. Meer dan elders krijgt de artiest daardoor te maken met verzoekjes om R. Kelly te draaien, of met mensen die de microfoon grijpen om felicitaties over te brengen. De programmeurs willen dat de dj's niet teveel toegeven aan de grillen van het publiek en gewoon hun eigen ding doen. Arfman: "Wij vragen ze om te doen waar ze goed in zijn. Dan willen we ook dat ze die ruimte pakken. Als er vijf gasten zijn die op iets anders hadden gehoopt, dan zoeken ze hun heil snel ergens anders. We hebben nu steeds vaker op doordeweekse dagen de bovenzaal open. Daar worden altijd simpele hitjes gedraaid. We bieden een keuze: ga boven lekker op r&b dansen, dan doen wij beneden lekker ons eigen ding."

De tijd lijkt ook rijp te zijn voor de muzikale insteek van Dolly. Young Marco, die een ratjetoe aan proto-house en obscure disco draait, gaat momenteel als een tierelier. Of de populariteit van Britse cultheld dj Harvey, die er op een festival tijdens peak time met gemak een Marvin Gaye-glijer doorheen gooit. Miralles ziet ook dat deze sound heel erg aansluit bij de tijd. "Er zijn veel gasten die al lang bezig zijn en die inderdaad nu pas door een breder publiek gewaardeerd worden. Het lijkt erop dat veel mensen de eentonigheid een beetje zat zijn en op zoek gaan naar wat er vroeger speelde." Ook de Plak-feesten van Arfman zijn daar een goed voorbeeld van. Waar Plak in het begin minimalfeestjes organiseerde, is de focus de laatste jaren steeds verder verlegd. Zo draaien Hunee en Antal binnenkort op een strandfeest in Woodstock'69, dat ze samen met Cartel organiseren. Hij herinnert zich uit zijn tijd als clubmanager van Club Up dat er nauwelijks publiek kwam op de feesten van Orpheu the Wizard (Red Light Radio) en Young Marco, terwijl de muziek die ze draaien nog precies hetzelfde is. Hij ziet dat zijn smaak veranderd is met de jaren. Met Disco Dolly is dan ook niet zozeer iets gecreëerd wat moet aansluiten bij de tijdgeest, maar iets waar ze zelf behoefte aan hebben.

Of je mensen meekrijgt op Turkse psych-funk valt of staat bij een goed geluidsysteem. Als de tent net open is, is het geluid vaak niet al te best. Het geluid strak krijgen staat dan ook bovenaan het lijstje van Miralles als hij bij Dolly komt werken. "Je kan nog zo leuk programmeren, het moet wel overkomen. Het blijft lastig. Het grootste probleem is de bovenburen. Vorig jaar hebben we geprobeerd het geluid zo aan te passen dat het binnen goed klinkt, maar niet te ver doordreunt. Dat ging niet helemaal goed, dus besloten we om een zwevende vloer aan te leggen bovenop de oude granietvloer. Die absorbeerde het geluid erg slecht en danste ook niet lekker. Daarbij geeft een houten vloer een veel warmer gevoel en dat werkt denk ik onbewust door op de ervaring van bezoekers. Er ligt een nieuw geluidsrapport waarin staat de we harder mogen."

Disco Dolly is inmiddels bekend tot ver buiten de stadsgrenzen. Dat komt vooral door het Disco Dolly Sound System. Nadat ze tijdens Bungalup in 2014 feestjes geven in een Center Parcs-huisje en in het tropisch zwemparadijs mogen draaien, ontstaat er een dj-crew van acht man inclusief mc. Ze worden door Mojo gevraagd om op Lowlands te draaien en het project neemt een vlucht. Afgelopen weekend draaide het Sound System nog vijf uur lang op Pitch en deze zomer staan ze op Mysteryland met een eigen stage. Ondanks dat de verleiding van de festivals lonkt, blijft de focus op de club liggen. Het is immers Arfman's droom om er net zo'n langdurig fenomeen van te maken als de studentikoze voorganger.

Als het halve vaderlandse dj-gilde inmiddels al langs is geweest, zal het verlangen naar exotische artiesten vast ook toenemen. Er duiken zo nu en dan buitenlandse artiesten op, zoals Egyptian Lover, Axel Boman, Lovefingers of Andras Fox. Met de lage entreeprijs en de beperkte capaciteit is er geen budget voor package deals, verre vluchten of dure hotelkamers. Gelukkig beseffen de meeste dj's en agentschappen dat volgens Arfman wel. "Het is take it or leave it: dit is wat we kunnen betalen. We hebben als voordeel dat we een van de weinige plekken zijn in de stad waar agents ook doordeweeks artiesten kwijt kunnen." Om grote namen te strikken zijn ze vooral afhankelijk van goede verhalen die artiesten onderling aan elkaar vertellen. Miralles: "Je favoriete dj op een intieme plek zien is iets wat je als muziekliefhebber natuurlijk graag een keer wil meemaken. Het is zoveel persoonlijker: je ziet precies wat de dj doet en omgekeerd hebben jouw lach en dansmoves direct invloed op het optreden."