Astronomen zijn boos omdat een bedrijf een discobal de ruimte in schoot

Afgelopen zaterdag schoot het Nieuw-Zeelandse ruimtebedrijf Rocket Labs met succes voor het eerst een lading de ruimte in met hun Electronraket. Aan boord bevinden zich twee commerciële satellieten en de “Humanity Star,” een ruimtediscobal ontworpen door Rocket Lab.

De Humanity Star is eigenlijk alleen maar een kunstobject met maar één doel: er fantastisch uitzien. Volgens Rocket Lab is de “heldere, knipperende satelliet” ‘s nachts met het blote oog te zien en is-ie “ontworpen om iedereen aan te moedigen om naar boven te kijken en na te denken over onze plek in het universum.” Er zijn nog wel meer heldere, knipperende satellieten in een baan om de aarde draaien die ook met het blote oog zichtbaar zijn en wel echt nuttig zijn. Toch is de actie van Rocket Lab een klein poëtisch gebaar in een industrie die vaak pragmatisch op het vervelende af is.

Ondanks dat het bedrijf dat ding echt met de beste bedoelingen de ruimte in heeft geschoten, is niet iedereen blij met een glitterende discobal aan de nachthemel.

Nadat Rocket Lab had aangekondigd wat de mysterieuze lading van hun raket was, klommen meerdere astronomen en ruimte-enthousiastelingen op Twitter op hun kritiekpaard om hun ongenoegen te uiten. Ian Griffin, een astrofotograaf en de directeur van het Otago Museum in Nieuw-Zeeland, noemt het een “daad van milieuvandalisme” en zegt dat Nieuw-Zeeland het “eerste land is dat bewust een ‘graffititag’ in de ruimte achterlaat.”

Tim O’Brien, hoogleraar astrofysica aan de universiteit van Manchester, vraagt zich af “waarom we niet allemaal de gedeelde ervaring vieren van het zien van het ISS (of vele andere satellieten), waar daadwerkelijk mensen in zitten die wat nuttigs doen, in tegenstelling tot deze overbodige stunt.”

We weten niet of Rocket Lab stil heeft gestaan bij het effect dat de satelliet heeft op de astronomie voordat ze het ding de ruimte in schoten. Motherboard heeft geprobeerd contact op te nemen met het bedrijf voor een reactie, en updatet dit artikel zodra er een reactie komt.

Hoewel het makkelijk is om deze kritiek weg te wuiven als saai cynisme van zure wetenschappers die niet meer weten wat plezier is, wijzen ze wel op serieuze problemen met hoe bedrijven de lage banen rond de aarde gebruiken.

Om te beginnen is ruimtepuin een ernstig en snelgroeiend probleem zonder praktische oplossing. Het is daarom ook moeilijk om de Humanity Star niet te zien als een extra stuk ruimterommel. Volgens Rocket Lab bevindt de discobal zich in een dalende baan om de aarde, en brandt-ie binnen negen maanden op in de atmosfeer, waardoor de impact ervan op andere objecten in een baan om de aarde beperkt zou moeten blijven. Nu is dit aanzienlijk korter dan veel andere satellieten in een lage baan rond de aarde, maar wel ongeveer vergelijkbaar met veel kleine satellieten die wel een wetenschappelijk doel hebben.

Je kunt de discobal van Rocket Lab ook zien als een marketingtruc, wat de vraag oproept wie er recht heeft om te adverteren in de ruimte. Het Maanverdrag van de VN verbiedt het landen om stukken de maan of andere hemellichamen te annexeren, maar dat is het wel zo’n beetje alles wat we hebben aan commerciële reguleringen. Inmiddels is het handjevol bestaande internationale ruimteverdragen hopeloos achterhaald en zijn er opvallend genoeg geen enkele regels voor commerciële partijen.

Totdat al dit soort moeilijke vragen over het commercieel gebruik van de ruimte – en dus ook de nachthemel – echt zijn opgelost, kunnen bedrijven het heelal gebruik zoals ze dat willen. Of dat nou om mijnen op asteroïden te bouwen is, of om de sportauto van de CEO in een baan om Mars te knallen.