Een nachtje slapen tussen kunst is voor veel mensen een droom – of tenminste een goed plot voor een film. En sinds kort is Amsterdam een kunsttentoonstelling rijker waar je precies dat kunt doen. Dan hebben we het niet over een dure hotelkamer met een Michelangelo-imitatie op het plafond maar over absurde bouwwerken, zoals een doorschijnend hemelbed, een ronddraaiende wereldbol of een afvalcontainer.
Advertentie
Dertien kunstenaars ontwierpen een kunstwerk waar mensen in kunnen overnachten. Waarom? "Door te slapen in een kunstwerk, word je er zelf onderdeel van en wordt de kunstervaring des te intenser," vertelt de organisator. Dit klinkt kneuterig en alleen aanlokkelijk als je extreem veel van kamperen houdt. Maar het klinkt vooral een beetje vaag. Dat brengt ons bij de volgende vraag: versterkt slapen in een kunstwerk nu echt de ervaring? En is dit kamperen in kunst of vooral kunstig kamperen? We besloten er een nachtje over te slapen, in een gerecyclede afvalcontainer.
Tijdens een rondleiding over het terrein wordt verteld waar elk kunstwerk voor staat. Het roze strandhuisje is een knipoog naar de stijging van de zeespiegel: het zou ook kunnen fungeren als vlot. Ook vind je op het terrein een zwarte houten bunker die dient als slaapkamer én camera obscura. Binnenin zie je de buitenwereld ondersteboven.Het experiment start met het openen van een fles rode wijn, die we vervolgens met de andere kampeerders leegdrinken aan het kampvuur. "Waarom koos je in godsnaam voor de vuilnisbak?" is de vraag die we krijgen. Als we vertellen dat we dit doen in de naam van de kunst, krijgen we vooral erg verwarde blikken toegeworpen. Al snel wordt er gepraat over of dit nota bene kunst is. De ene vindt het één van de vetste tentoonstellingen die ze ooit zag. De ander is vooral verbaasd: "We kregen dit van de kinderen. Is dit niet gewoon een camping dan?" We zijn het in ieder geval over één ding eens: kunst hoeft niet elitair te zijn. En vaak staat het veel te ver van de gewone man (m/v/x) en zijn ervaringswereld.
Advertentie
Na een uurtje in de hot tub, die ook ooit een afvalbak was, hebben we onze moed bijeengeraapt. We kruipen in de container, die we al volledig getrashed hebben met onze zooi. De gedachte dat we in een gebruikte afvalbak liggen, waar waarschijnlijk enkele dagen daarvoor nog gebruikte spermadoekjes en rotte vis in lagen, is viezer dan de ervaring zelf. Het deksel — wat in deze constructie ook het dak is — laten we voor de zekerheid maar open en kijkend naar de sterrenhemel vallen we in slaap.Maar even serieus: een nachtje slapen in een veredelde container maakt van ons niet plots connoisseurs van afvalkunst. Maar de gesprekken aan het haardvuur, de dronken gesprekken in de hot tub en slapen onder de blote sterrenhemel, hebben ons wel wat inzichten gegeven.
De tentoonstelling is geen wereldchoquerende klap in je gezicht. Je kan het niet vergelijken met de maatschappijkritische werken van bijvoorbeeld Ai Weiwei. Ook krijgt het hoogstwaarschijnlijk nooit de status die de werken van Jeff Koons of Damien Hirst hebben. Het is niet gemaakt van poep of ongesteldheidsbloed of andere vieze lichaamssappen, waarmee je mensen ook allicht wat choqueert. Het is vooral gezellig, comfortabel en liefelijk. Als je van kunst verwacht dat het je wereldbeeld op zijn kop zet, dan vind je het waarschijnlijk geen kunst.Maar dat brengt ons bij een belangrijk punt. Kunst is vaak erg ontoegankelijk, en dat is niet nodig. Sterker nog: hoe meer mensen een kunstwerk aanspreekt, hoe meer het in theorie kan bewerkstelligen. Het is in dat opzicht niet gek om een totaalervaring aan te bieden waarin je kan slapen, leven, groeien en vooral een unieke ervaring in kan opdoen. Waar de kunstwereld voor het gros van de mensen een soort onbegrijpelijke ver-van-ons-bed-show is, is een kunstzinnig bed waarin je persoonlijke ervaring centraal staat misschien juist wat we nodig hebben.Tot en met 31 augustus kun je een nachtje slapen in kunstwerk op de zogenaamde 'Urban Campsite'. Kijk op de website of er een mooi exemplaar voor je tussenzit.