Het gaat naar omstandigheden geweldig met Tunesië

Toen de Tunesische fruitverkoper Mohammed Bouazizi zichzelf op 17 december 2010 met benzine overgoot, dacht hij zich vast niet dat zijn daad het begin zou zijn van een revolutionair hoofdstuk in de Arabische geschiedenis. Met één lucifer ontstak hij een vuur datzich in no-time door de hele regio verspreidde. Het was het begin van wat de geschiedenis in zou gaan als de Arabische Lente.

Zijn daad had een serie consequenties die bijna vier jaar later nog nauwelijks te overzien zijn. Revoluties kwamen er in Libië, Egypte en Jemen. Demonstraties braken uit in onder andere Algerije, Libanon, Marokko en zelfs in Saudi-Arabië. In Syrië mondde de opstand uit in een bloedige burgeroorlog die tot op de dag van vandaag duurt, en een vluchtelingenstroom op gang bracht die tot in de Nederlandse asielzoekerscentra te zien is.

In zijn eigen land leidde de wanhoopsdaad van Bouazizi tot het einde van het door hem zo gehate regime. De 26-jarige had nauwelijks werk en probeerde rond te komen met het verkopen van fruit en groenten op straat. Zo ook op die vrijdagochtend in 2010, toen hij werd lastiggevallen door plaatselijke politieagenten. Bouazizi had geen geld om de agenten om te kopen, werd publiekelijk vernederd, en zijn spullen werden in beslag genomen.

Hij ging naar het kantoor van de plaatselijke bestuurder om verhaal te halen. Toen die weigerde hem te woord te staan, riep Bouazizi dat hij zichzelf in brand zou steken. Hij haalde benzine in de buurt, ging midden op straat staan, goot het over zich heen en riep: "Hoe moet ik dan de kost verdienen?"

Nog geen maand later was president Ben Ali afgetreden en Bouazizi bezweken aan zijn verwondingen.

De constante focus op de ellende die de Arabische Lente heeft meegebracht, verbloemt het feit dat Tunesië inmiddels op een werkende democratie begint te lijken. De verkiezingen van afgelopen weekend waren relatief saai en gewoontjes. Er was nog even Westerse vrees dat de islamisten opnieuw zouden winnen, maar zelfs islamofoben kunnen rustig slapen: de seculiere, gematigd-linkse partij Nidaa Tounis heeft de parlementsverkiezingen gewonnen.

Huge jubilant crowds in Monplaisir. The success of the democratic process in #Tunisia is a success for #Ennahdha. pic.twitter.com/ImzhBjS1jy
- Soumaya Ghannoushi (@SMGhannoushi) October 27, 2014

Zelfs de dochter van de verliezer was blij met de vrije verkiezingen.

Helemaal vlekkeloos verliepen de verkiezingen niet. In de aanloop naar de verkiezingsdag werden er opstootjes gemeld in het land, die leidden tot strenge veiligheidsmaatregelen op de dag zelf. Maar vergelijk dat met het bloedvergieten in andere landen en de dictatuur van een aantal jaar geleden, en Tunesië loopt ver op zijn buurlanden vooruit.

Of, zoals Rachid Ghannouchi (de leider van de verliezende partij Ennahda) zei: "Tunesië is de enige boom die nog overeind staat in een verwoest bos." Zijn achterban had zich verzameld op een plein in Tunis, waar enkele honderden aanhangers treurden om hun nederlaag. Er werd opgeroepen om ondanks het verlies toch de democratie te vieren.

De buitenlandse waarnemers die de verkiezingen in Tunesië in de gaten hielden, hebben deze de beoordeling 'vrij' gegeven. "De Tunesiërs hebben opnieuw onderstreept dat ze zich hebben verbonden aan democratische waarden," zei Annemie Neyts-Uyttebroeck, het hoofd van het team dat namens de Europese Unie de verkiezingen monitorde. "Het waren geloofwaardige en transparante verkiezingen die Tunesiërs van alle gezindten een vrije stem gaven."

Het verhaal van Tunesië is tot dusver een hoopgevend voorbeeld van een geslaagde revolutie. Het land staat op nummer 90 van de welvaartsranglijst Human Development Index van de Verenigde Naties. Dat is een hogere notering dan Suriname en China, maar lager dan Servië en Thailand.

Tunisia's Parliament elections results: 38% Nidaa Tunis, 31% Ennahda which calls for a unity Govt.Turnout 65% #TunisiaVotes #Tunisie
- Schams El Ghoneimi (@SchamsEU) October 28, 2014

Om hoger op die lijst te komen, zal de nieuwe regering wat moeten doen aan de grote werkeloosheid die in het land heerst. Van de elf miljoen inwoners is 15 procent werkloos. Onder de jonge generatie is de werkloosheid zelfs 30 procent, terwijl die generatie de Arabische Lente heeft gedragen.

Tunesië zit nog steeds in een instabiele regio, en conflicten met extremisten leiden ook in het land zelf zo nu en dan tot een vuurgevecht. Als Tunesië z'n toeristische resorts aan de Middellandse Zee weer wil gaan vullen, dan moet het land negatieve krantenkoppen daarover zien te voorkomen. Anders boekt de gemiddelde Nederlander geen all-inclusive reisje naar de resorts in Djerba en Sousse.

Mocht je nog geen vakantieplannen hebben, dan is er geen goede reden om Tunesië links te laten liggen. Vluchten beginnen al bij 100 euro, en als je geen zin hebt om te snorkelen kan je altijd nog de filmlocaties van Star Wars bezoeken. In Tunesië houden ze zich in de tussentijd bezig met het vormen van een coalitie, het indienen van moties, en alle andere zaken die een democratie zo heerlijk saai kunnen maken.