De lijn tussen werk en plezier vervaagt steeds meer voor freelancers

Het is dinsdag, vroeg in de middag, en ik heb drie ongelezen berichtjes van vrienden die ik ken van mijn werk als schrijver. Ik weet als freelancer niet waar netwerken ophoudt en socializen begint. “Zin om samen te werken?” staat er in een van de berichtjes. In het tweede bericht word ik uitgenodigd om bier te komen drinken met twee vrienden (“werkmiddagje in het café”), en in het derde staat het voorstel om een “laptop-pedicure” te nemen: onze tenen laten lakken terwijl we gebruikmaken van de wifi in de nagelstudio.

Een van de grootste voordelen van de kluseconomie is flexibiliteit – de mogelijkheid om wanneer dan ook te werken, vanuit waar dan ook – voor jezelf of voor een bedrijf. Dat kan bevrijdend werken, maar ook meedogenloos zijn. In plaats van een kantoorbaan met vaste uren, werk je als freelancer ook vaak buiten kantooruren. Als je dus een dag lang semi-sociaal hebt zitten doen met je laptop, af en toe onderbroken door een e-mailtje, betekent dat al snel dat je een nachtje moet doorbeuken om je deadline te halen. Dat maakt niet alleen je werkdag langer, maar maakt het ook moeilijker om te socializen. Als ’tijd na werk’ niet bestaat, of uren vrij, dreigt alles om je werk te gaan draaien.

Ik vraag me daardoor af of de sociale interactie die we hebben tijdens het samenwerken – oftewel, naast mede-freelancers aan je eigen werk zitten – wel waardevol is, of slechts een slap aftreksel van een oprechte, betekenisvolle menselijke connectie. Na gesprekken met experts op het gebied van geestelijke gezondheid en werkcultuur denk ik nu dat leren onderscheiden en plannen de sleutels zijn tot het vinden van een échte balans tussen werk en privé, als freelancer in deze kluseconomie.

Flexplekken maken het leven van een freelancer minder eenzaam …

Alleen werken heeft z’n nadelen. “Mensen zijn inherent sociale wezens. Isolatie en eenzaamheid leiden net zo waarschijnlijk tot een slechte gezondheid als roken,” zegt Lara Fielding, klinisch psycholoog en auteur van het boek Mastering Adulthood: Go Beyond Adulting to Become an Emotional Grown-Up . “Zodra we stress ervaren, is het een gezond en genezend instinct om [anderen] te zoeken.”

De toenemende populariteit van op lidmaatschap gebaseerde flexplekken als Spaces en Soho House is dus logisch, als je beseft dat het voor freelancers betekent dat ze niet meer de hele dag alleen thuis hoeven te zitten. Maar op deze plekken is de grens tussen werken en sociale bezigheden soms erg onduidelijk. Zo worden er in de avond vaak evenementen georganiseerd, en voor je het weet sta je met dezelfde mensen met wie je ’s ochtends stond te praten met een kop koffie in de hand, ’s avonds een wijnproeverij of schildercursus te doen. En een recentere trend, waarbij restaurants overdag worden getransformeerd tot werkplek, maakt het nog moeilijker om te weten wat werktijd is en wat niet.

“Je werkt wanneer je kan, je doet sociale dingen wanneer je kan – de grenzen worden gewoon vager,” zegt Amy Quarton, hoogleraar organisatorisch leiderschap aan de Universiteit van Maryville. “Millennials, die zich soms sociaal geïsoleerd voelen, zullen moeten leren omgaan met zo’n leven.” Deelnemen aan een flexwerkplek- of gemeenschap (zoals een koffiezaakje) kan helpen met dat sociale isolement, en voorkomen dat je thuis afgeleid raakt.

Vanuit een netwerk- en succesperspectief kan het ongedwongen sociale aspect van een ruimte delen iets positiefs zijn voor freelancers. “In tegenstelling tot een traditionelere werkvloer, waar iedereen zijn of haar eigen specialiteit heeft, heeft een flexplek een breed scala aan individuen, die uiteenlopend werk doen voor verschillende soorten bedrijven,” zegt Lauren McGoodwin, CEO en oprichter van Career Contessa. “De connecties bouw je langzaam op en de mogelijkheden tot kruisbestuiving zijn enorm.”

… Maar dat gevoel van verbinding heeft een prijs

Maar kan al je tijd doorbrengen op je werkplek, zelfs als je niet aan het werk bent, sociaal schadelijk zijn? “Alleen met je collega’s socializen kan ook nadelen hebben,” zegt Fielding. “Mensen hebben de neiging om zich in groepen op te verzamelen en mensen te zoeken die op henzelf lijken. Dat kan bijdragen aan groepsdenken, of de neiging om confrontaties of creatief denken te vermijden. Als onze sociale levens zich uitsluitend in één groep afspelen, verlies je snel perspectief en verval je eerder in vaste gewoontes.”

Als je met je flexwerkvrienden praat, heb je het dan over facturen, strategieën en contacten, of over je familie, je dromen en je favoriete soort honden? Quarton raadt aan om je werk aan de kant te zetten en pauze te nemen als je iets gaat eten of drinken, af en toe je telefoon uit te zetten en tijd voor ontspanning te maken. Als je je eigen baas bent, betekent dat ook dat je verantwoordelijk bent voor je eigen welzijn, en dat betekent weer dat bewust pauzeren ook essentieel is, volgens Quarton.

Fielding merkt op dat socialiseren met leeftijdsgenoten en meerderen op je werk geen nieuw concept is: een etentje met de baas en bedrijfsfeestjes bestaan al zo lang als de bedrijfscultuur zelf. Maar door technologie en social media verdwijnen de grenzen nog meer. Het is zo makkelijk om contact te leggen via social media, ook met vrienden waar je niet iedere dag naast zit te werken. En het is belangrijk om ook tijd voor die vrienden vrij te maken, die niets met je werk te maken hebben.

“Tegenwoordig hebben we minder tijd [om onze relaties te onderhouden],” zegt Fielding. “Aan het einde van een lange werkdag of -week is het heel verleidelijk om een serie te bingen en een beetje naar onze telefoons te staren. Naar de andere kant van de stad fietsen voor een drankje is te veel werk. Er ontstaan meer barrières om buiten onze sociale werkbubbel te treden.”

Hoe freelancers die flexwerken echte vrije tijd kunnen inlassen — zonder laptop

Die bubbel ontsnappen is essentieel voor een optimale geestelijke gezondheid. Fielding raadt aan vooruit te plannen (zelfs weken of maanden van tevoren), afspraken te maken om met oude vrienden bij te praten en manieren te vinden om nieuwe vrienden te maken, buiten je cirkel van collega’s en mede-freelancers.

“Het is verleidelijk om ‘het aan te kijken of ’eerst te zien hoe je je voelt’, maar we weten nu uit veel onderzoeken dat je je veel makkelijker houdt aan expliciet uitgesproken en openbaar gemaakte afspraken,” zegt Fielding. “Als je echt alleen maar vrienden hebt binnen je eigen werkveld, zorg er dan voor dat je daarbuiten plannen maakt. Als je in de financiële sector zit, spreek dan eens af met mensen die in de creatieve industrie werken. Als je in de entertainmentsector zit, ga eens naar een lezing of neem een kookles. Om groepsdenken te vermijden, moet je jezelf blijven uitdagen om buiten je comfortzone te treden. Stel jezelf kwetsbaar op en bereid je voor op wat ongemak. Je gaat er geheid op vooruit.”

Illustratie door George Wylesol

—

Hou je ook zo van geld? Like VICE Money en ontvang dagelijks gratis geldverhalen: