We spraken de in Amsterdam gevestigde architect achter dit belachelijk futuristische huis

Onlangs verstuurde het architectenbureau GG Loop van de Italiaanse architect Giacomo Garziano, die zijn kantoor in Amsterdam heeft, een persbericht. In de mail stond een onbegrijpelijke beschrijving van een opening die misschien wel of misschien nog niet had plaatsgevonden. Met cryptische namen als 'The Seed of Time', 'Gentle Genius' en 'The Infection' werd een project omschreven dat op een futuristisch huis leek, maar ook uit een performance bestond. Normaal gesproken archiveren we zulke mails in het vakje ‘kunstenaars die niet helemaal lekker uit kunnen leggen wat ze precies willen’, ware het niet dat de foto’s die Garziano van het huis meestuurde zo fascinerend waren dat we móesten weten wat hier precies gaande was. Het bleek gelukkig minder ingewikkeld dan we vreesden. Het project bestaat uit een radicaal en futuristisch herontwerp van het ouderlijk huis van Garziano, in het Zuid-Italiaanse plaatsje Altamura. De performance was alleen tijdens de opening te zien, die inderdaad al had plaatsgevonden, zo liet de architect weten. Het huis stond er gelukkig nog wel. De buitenkant heeft een prachtig, gestructureerd patroon van roodgekleurde vlakken, die gedurende de dag meekleuren met het veranderende zonlicht. Een deel van het interieur is ingedeeld in een honingraadachtige vlakverdeling, die verrassend functioneel blijkt te zijn: achter de vijfhoekige panelen zitten onder andere een koelkast, wasmachine en bergruimte verstopt. De ouders van Garziano wonen nog in het gebouw, maar het deel dat verbouwd is dient deels als museum en deels als werkplaats voor kunstenaars. We spraken de creatieve architect over het idee achter dit radicale ontwerp.

The Creators Project: Ik begrijp dat dit project het huis van je ouders is. Is het ook het huis waar je bent opgegroeid?
Giacomo Garziano: Mijn overgrootvader heeft het gebouwd en ik ben er inderdaad opgegroeid. Toen ik 18 was ging ik uit huis. Hoe is het om aan het huis te werken waar je geboren bent? Dat geeft zo’n project wel een extra dimensie lijkt me.  
Het was een onverwachts en diep proces. Als je een huis koopt en het gaat inrichten, dan vergt dat al veel van jezelf. Het huis wat dan ontstaat, wordt een deel van jezelf. Maar als je aan een huis moet werken dat al bestaat en waar je ook nog eens bent opgegroeid, dan moet je je hele verleden onder ogen zien en wordt het een complex en diep proces. Zijn je vroege ervaringen die je opdeed in dat huis verwerkt in het ontwerp? Je dromen en fantasieën.
Ik heb de hele geschiedenis van mijn familie in de gevel verwerkt. Het is als een open boek. Als je oplet, kan je het als het ware lezen. Er is een basisvorm van 90 bij 90 centimeter waar ik mee heb gewerkt. Door die vorm te fragmenteren, meer of minder te extruderen, onstaat er een patroon dat de fases waar we als familie doorheen gingen laat zien. Vrolijke en meer gekke passages. Het lijkt een beetje op muziekschrift.

Dit klinkt heel persoonlijk, maar hoe moeten mensen die geen familie van je zijn het zien? Vind je dat mensen hun huizen met een persoonlijk verhaal erin moeten ontwerpen?
Het is ook een reactie op de situatie eromheen. Je moet je voorstellen dat het hele gebied door dezelfde mensen is gebouwd, mijn overgrootvader heeft het hele blok gebouwd. Maar in de jaren zeventig is een aantal van de gebouwen gesloopt en zijn er anonieme, betonnen gebouwen voor in de plaats gekomen. Ik zie de architectuur als een muziekstuk. De Romeinen noemde het 'gentle genius', de geest van de plek. Als je rondloopt op een historische plek voel je dat er een bepaalde harmonie is. Alsof het als geheel gecomponeerd is. In streken als die waar mijn ouderlijk huis staat, hangt vaak een spanning, er is frictie. Er is iets vreemds aan de hand, alsof de geest van de plek niet meer werkzaam is. Dat wilde ik herstellen. Om terug te komen op je vraag: ik denk helemaal niet dat mensen altijd hun persoonlijk verhaal in een gebouw moeten verwerken, maar wel dat we wat meer respect kunnen hebben voor de omgeving. Het betekent niet dat je hetzelfde moet bouwen als het huis naast je, maar je moet het wel als beginpunt nemen.

Je zegt dat het is gebouwd vanuit een respect voor het verleden maar het ziet er ook juist heel futuristisch uit. Bijna scifi.
Het hele project heet 'seed of time', het interieur 'the infection', en de gevel 'gentle genius'. Ik wilde het niet voor dit moment bouwen, maar voor de toekomst. Als een referentie. Op je website staat “design is not only functional, it also needs to tell a story.” Ik weet dat de situationisten ook al vonden dat huizen en de stad als geheel meer zouden moeten zijn dan enkel een plek voor het opbergen van mensen en spullen: de stad moet een plek zijn om te leven.
Ik ben nu bezig met een project in Amsterdam, met iets dat er al honderd jaar staat en een onlosmakelijk deel is van de omgeving. Op het moment dat architectuur een verhaal vertelt en meer is dan alleen functioneel, zou ik het niet eens meer een gebouw willen noemen, maar 'noble architecture'. Het is een vorm van intuïtie. Aan de buitenkant heb je materiaal gebruikt dat gedurende de dag van kleur verandert. Is dat iets wat je alleen voor dit project hebt ontwikkeld, of is het iets wat meer mensen kunnen gebruiken?
Het gebouw is op het zuiden gericht. Niet alleen door de seizoenen heen, maar ook gedurende de dag verandert de reflectie op de rode panelen. Ik blijf materiaal, gevels en gebouwen ontwikkelen die eeuwig in beweging blijven. Ik ben nu zelfs bezig met een houten huis dat zelf groeit.